فهرست نشریات

  اخبار و اعلانات

 آمار

تعداد نشریات118
تعداد شماره‌ها1,251
تعداد مقالات9,353
تعداد مشاهده مقاله2,629,077
تعداد دریافت فایل اصل مقاله1,470,046
حاجی بابایی, حمیدرضا, برخورداری, احمد, میرمرادی, سیده سمانه. (1403). تحلیل کاربست نقد فرمی در مورد قرآن با تأکید بر پژوهش‌های آنگلیکا نویورت. مطالعات فلسفی کلامی, 19(37), 9-44. doi: 10.22034/jqopv.2025.18301.1370
حمیدرضا حاجی بابایی; احمد برخورداری; سیده سمانه میرمرادی. "تحلیل کاربست نقد فرمی در مورد قرآن با تأکید بر پژوهش‌های آنگلیکا نویورت". مطالعات فلسفی کلامی, 19, 37, 1403, 9-44. doi: 10.22034/jqopv.2025.18301.1370
حاجی بابایی, حمیدرضا, برخورداری, احمد, میرمرادی, سیده سمانه. (1403). 'تحلیل کاربست نقد فرمی در مورد قرآن با تأکید بر پژوهش‌های آنگلیکا نویورت', مطالعات فلسفی کلامی, 19(37), pp. 9-44. doi: 10.22034/jqopv.2025.18301.1370
حاجی بابایی, حمیدرضا, برخورداری, احمد, میرمرادی, سیده سمانه. تحلیل کاربست نقد فرمی در مورد قرآن با تأکید بر پژوهش‌های آنگلیکا نویورت. مطالعات فلسفی کلامی, 1403; 19(37): 9-44. doi: 10.22034/jqopv.2025.18301.1370

تحلیل کاربست نقد فرمی در مورد قرآن با تأکید بر پژوهش‌های آنگلیکا نویورت

قرآن پژوهی خاورشناسان
دوره 19، شماره 37، اسفند 1403، صفحه 9-44    اصل مقاله (1.41 M)
نوع مقاله: مقاله پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/jqopv.2025.18301.1370
نویسندگان
حمیدرضا حاجی بابایی* 1؛ احمد برخورداری2؛ سیده سمانه میرمرادی3
1استاد دانشکده معارف و اندیشه اسلامی، دانشگاه تهران ،ایران (نویسنده مسئول)
2دانش‌آموخته کارشناسی ارشد مطالعات جهان،دانشگاه تهران،ایران
3دانشجوی دکتری دانشکده معارف و اندیشه اسلامی، دانشگاه تهران ،ایران
چکیده
نقد فرمی که پلی میان رویکرد تاریخی و رویکرد ادبی است، یکی از پرکاربردترین روش‌های فهم قرآن به ویژه در میان خاورشناسان محسوب می‌شود. در این پژوهش که به روش توصیفی-تحلیلی و کتابخانه‌ای انجام شده، نگارندگان به دنبال درک این مسئله هستند که نقد فرمی برای تحلیل متن قرآن، چه مبانی و نتایجی دارد. آن‌ها ابتدا به بررسی مفهوم‌شناسی، هدف و مراحل این روش پرداخته و سپس در مرحله دوم، کاربست این روش در قرآن توسط آنگلیکا نویورت را تبیین می‌کنند. نویورت در نقد فرمی قرآن به «توجه به وجه شفاهی قرآن»، «جدا کردن واحد و تعیین گونه ادبی» و در نهایت «بازسازی شرایط تاریخی» پرداخته است. در مرحله «جدا کردن واحد و تعیین گونه ادبی»، مرزبندی واحدهای قرآنی از طریق «گونه‌شناسی آیات» و توجه به «تکرار آیات» انجام می‌شود. به اعتقاد او، آیات قرآنی به تک‌بخشی، چندبخشی و آیات با بند پایانی تقسیم می‌شوند و آیات تک‌بخشی شامل خوشه‌سوگندها و نیایش‌های توحیدی هستند. مرحله «بازسازی شرایط تاریخی» از نظر نویورت، در چهار بخش بازسازی شرایط تاریخی سوره‌های ابتدایی، میانی مکی، مکی متاخر و سوره‌های مدنی انجام می‌شود. کاربست نقد فرمی درباره قرآن می‌تواند مفید باشد، اما از نقدهای وارد بر این روش می‌توان به غفلت از پیچیدگی‌های ایدئولوژیک در زمینه تاریخی متن یا مفروضات مفسران، غفلت از ویژگی‌های واحدهای ادبی شفاهی طولانی و پیچیده، نداشتن اطلاعات کافی از زمینه اجتماعی متن و شکل‌گیری فرضیه‌های بدون دلیل، بی‌توجهی به تفسیرهای زندگینامه‌ای یا روانشناختی و غفلت از شکل نهایی متن و نقد بلاغی اشاره کرد.
کلیدواژه‌ها
نقد فرمی؛ نقد شکلی؛ نقد صورت؛ قرآن؛ آنگلیکا نویورت
مراجع
فهرست منابع

  1. قرآن کریم
  2. استوارت، دوین، دایرةالمعارف قرآن: مدخل «سجع» (مترجم: مهدی شاددل‌بصیر) تهران: موسسه انتشارات حکمت، ۱۳۹۹.
  3. اخوان‌مقدم، زهره، قطبی، زهرا، بررسی آراء مفسران فریقین در سبک بلاغیِ «مادراک...» و ارتباط آن با علم نبوی، مطالعات سبک‌شناختی قرآن کریم، 8 (2)، ص‌8-25 ، 1403.
  4. آرکون، محمد، دایرةالمعارف قرآن: مدخل «روش‌های انتقادی معاصر و قرآن» (مترجم: مهرداد عباسی) تهران: موسسه انتشارات حکمت، ۱۳۹۹.
  5. پاکتچی، احمد، دایرةالمعارف بزرگ اسلامی، جلد 15، تهران: مرکز دایرةالمعارف بزرگ اسلامی، 1398.
  6. توفیقی، فاطمه، روشهای مدرن تفسیر متون مقدس، تهران: نشر کرگدن، 1401.
  7. نویورت در تحلیل متن۶. راد، علی، موسوی مقدم، سید محمد، سرخیل، مریم، بررسی ادبی نویورت در تحلیل متن قرآن، پژوهش‌های اسلامی خاورشناسان، ص ۷-۳۷ ، ۱۴۰۰.
  8. راد، علی، موسوی مقدم، سید محمد، سرخیل، مریم، روش و الگوی نویورت در تبیین فرآیند ارتباطی قرآن، آموزه‌های قرآنی دوره 18، شماره 34، ص 169-196، 1400.
  9. ریپین، اندرو، دایرةالمعارف قرآن: مدخل «منابع و ابزارهای مطالعات قرآنی» (مترجم: عاطفه ذوالفقاری‌فر)، تهران: مؤسسه انتشارات حکمت، 1399.
  10. در قرآنی غرب ، قرآن‌پژ۹. زمانی، محمدشاه ایثار ، عوامل تحولات حسنها در مطالعات قرآنی غرب، قرآن پژوهی خاورشناسان، ش 27، ص 227-250، 1398.
  11. ژیلیو، کلود، دایرةالمعارف قرآن: مدخل «قصص قرآن» (مترجم: مهرداد عباسی)، تهران: انتشارات حکمت ، 1397.
  12. شولر، مارکو، دایرةالمعارف قرآن: مدخل «مطالعات آکادمیک قرآنی پس از دوره روشنگری» (مترجم: سید علی آقایی) تهران: موسسه انتشارات حکمت، 1399.
  13. عباسی، مهرداد، سلیمانی، فاطمه، روش‌شناسی پژوهش‌های قرآنی در دوره جدید، نشریه اطلاعات حکمت و معرفت، شماره 12، ص 46 تا 50، 1396.
  14. قاضی، وداد، و میر، مستنصر، دایرةالمعارف قرآن: مدخل «ادبیات و قرآن» (مترجم: نصرت نیلساز)، تهران: مؤسسه انتشارات حکمت، 1397.
  15. کریمی بنادکوکی، محمود، فاضلی، محمد تقی، تحلیل دیدگاه آنگلیکا نویورت در باب ساختار قرآن، قرآن پژوهی خاورشناسان، ش 32، ص 177-208، 1401.
  16. کولبی، فردریک، دایرةالمعارف قرآن: مدخل «صور خیال» (مترجم: اعظم پویا)، تهران: انتشارات حکمت ، 1397.
  17. گراهام، ویلیام، دایرةالمعارف قرآن: مدخل «متن مقدس و قرآن» (مترجم: مهرداد عباسی)، تهران: انتشارات حکمت ، 1399.
  18. معرفت، حوض، تحلیلی تاریخی از دوره های خاورشناسی با توجه به حوزه قرآن پژوهی، قرآن پژوهی خاورشناسان، ش 28، ص 29-46، 1399.
  19. نویورت، آنگلیکا، دایرةالمعارف قرآن: مدخل «آیه» (مترجم: جلیل پروین)، تهران: انتشارات حکمت ، 1397.
  20. نویورت، آنگلیکا، دایرةالمعارف قرآن: مدخل «بلاغت و قرآن» (مترجم: نیکتا عباس‌زاده)، تهران: موسسه انتشارات حکمت، 1397.
  21. نویورت، آنگلیکا، دایرةالمعارف قرآن: مدخل «سوره» (مترجم: نصرت نیلساز)، تهران: انتشارات حکمت ، 1399.
  22. نویورت، آنگلیکا، دایرةالمعارف قرآن: مدخل «شکل و ساختار قرآن» (مترجم: نصرت نیلساز)، تهران: موسسه انتشارات حکمت، 1399.
  23. نویورت، آنگلیکا، دو چهره از قرآن: قرآن و مصحف، (مترجم: مهدی عزنی آراسته)، مجله تفسیر اهل بیت، ش اول، ص 83-112، 1393.
  24. قرآن‌پدیا، https: //B2n.ir/x67358، 1403.
آمار
تعداد مشاهده مقاله: 135
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 97


سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب