فهرست نشریات

  اخبار و اعلانات

 آمار

تعداد نشریات118
تعداد شماره‌ها1,255
تعداد مقالات9,395
تعداد مشاهده مقاله2,660,022
تعداد دریافت فایل اصل مقاله1,486,756
خاوری, فاطمه, جنتی فر, محمد. (1403). بررسی تطبیقی واژه مرء و انسان در قرآن کریم. مطالعات فلسفی کلامی, 5(8), 9-23.
فاطمه خاوری; محمد جنتی فر. "بررسی تطبیقی واژه مرء و انسان در قرآن کریم". مطالعات فلسفی کلامی, 5, 8, 1403, 9-23.
خاوری, فاطمه, جنتی فر, محمد. (1403). 'بررسی تطبیقی واژه مرء و انسان در قرآن کریم', مطالعات فلسفی کلامی, 5(8), pp. 9-23.
خاوری, فاطمه, جنتی فر, محمد. بررسی تطبیقی واژه مرء و انسان در قرآن کریم. مطالعات فلسفی کلامی, 1403; 5(8): 9-23.

بررسی تطبیقی واژه مرء و انسان در قرآن کریم

پژوهش های زبان عربی
دوره 5، شماره 8، 1403، صفحه 9-23    اصل مقاله (471.22 K)
نوع مقاله: مقاله پژوهشی
نویسندگان
فاطمه خاوری1؛ محمد جنتی فر2
1دانش پژوه مقطع کارشناسی ارشد مترجمی زبان عربی، ‌از کشور پاکستان، ‌مجتمع آموزش عالی بنت الهدی، ‌جامعه المصطفی العالمیه، ‌قم، ‌ایران.
2دانشیار دانشگاه آزاد اسلامی قم، ‌مجتمع آموزش عالی بنت الهدی، ‌جامعه المصطفی العالمیه، ‌قم، ‌ایران.
چکیده
تنها مخاطب قرآن کریم نسل بشر است که باتوجه به موقعیت‌های مختلف با کلماتی مانند انسان، ‌آدم، ‌بشر و مرء نامیده شده است. ‌شاید این کلمات درنظر مخاطب با هم تفاوت چندانی نداشته باشد، اما آنچه واضح است اینکه هیچ امری در قرآن عبث نیست و استفاده از دو تعبیر مجزا پیامی را به‌دنبال دارد. ‌ازمیان تعابیر مختلف، ‌کلمه مرء به‌معنای مطلق انسان است و در 5 آیه آمده است درحالی‌که مشابه معنایی این کلمه یعنی، کلمه انسان 64 بار در قرآن به‌کار رفته است. ‌نگارنده در پژوهش حاضر علت تکرار کلمه مرء در 5 آیه، ‌تفاوت معنایی آن با کلمه انسان و ‌سیاق آیاتی که در آنها ‌کلمه مرء و انسان به‌کار رفته است را بررسی می‌کند تا درک بهتری از پیام قرآن داشته و آن را برای رسیدن به کمالات در زندگی مادی و معنوی خود به‌کار ببرد. نتیجه اینکه معنای قالبی کلمه مرء، مطلق زن و مرد است و سیاق آیاتی که این کلمه در آنها به‌کار رفته تنذیر و انذار است. برخی آیاتی که کلمه انسان در آنها به‌کار رفته است انسان را نکوهش و دسته‌ دیگر او را سرزنش کرده‌اند و این تنها با تفکیک بین مراحل هستی‌شناختی و ارزش‌شناختی انسان ممکن است. ‌
 
کلیدواژه‌ها
قرآن؛ ‌مخاطب؛ ‌انسان؛ ‌مرء. ‌
مراجع
  • قرآن کریم (1373). ‌مترجم: مکارم شیرازی، ناصر. ‌قم: دفتر مطالعات تاریخ و معارف اسلام.
  1. ابن آشور، ‌محمد‌بن طاهر (1984). ‌التحریر و التنویر، تحریر المعنى السدید و تنویر العقل الجدید من تفسیر الکتاب المجید. ‌تونس: الدار التونسیه للنشر. ‌
  2. ابن منظور، ‌محمد‌بن مکرم (1414هـ.ق). ‌لسان العرب. ‌محقق: احمد فارس صاحب الجوائب. بیروت: دار‌الفکر للطباعه و النشر و التوزیع. ‌
  3. بلاغی، ‌سید عبدالحجت (1386). ‌حجه التفاسیر و بلاغ الاکسیر. ‌قم: انتشارت حکمت. ‌
  4. ثقفی تهرانی، ‌محمد (1398). ‌روان جاوید. ‌تهران: نشر برهان. ‌
  5. جصاص، ‌احمد‌بن علی (1405هـ.ق). ‌احکام القرآن (جصاص). محقق: قمحاوی، محمدصادق. ‌بیروت: دار‌الاحیاء التراث العربی. ‌
  6. جعفری، ‌محمدتقی (بی‌تا). ‌انسان در افق قرآن. ‌اصفهان: نشر قائم. ‌
  7. الجندی، ‌درویش (بی‌تا). ‌النظم القرآنی فی کشاف زمخشری. ‌مصر: دار‌النهضه. ‌
  8. جوادی آملی، ‌عبدالله (1378). ‌حیات حقیقی انسان در قرآن. ‌قم: نشر اسراء. ‌
  9. جوهری، ‌اسماعیل‌بن حماد (بی‌تا). ‌تاج اللغه و صحاح العربیه. ‌بیروت: چاپ احمد عبدالغفور عطار. ‌
  10. حسینی شاه عبدالعظیمی، ‌حسین‌بن احمد (1363). ‌تفسیر اثنی عشری. ‌تهران: میقات. ‌
  11. خسروی حسینی، ‌سیدغلام‌رضا (1375). ‌ترجمه و تحقیق مفردات الفاظ قرآن. ‌تهران: انتشارات مرتضوی. ‌
  12. خطیب قزوینی، ‌محمدبن عبدالرحمان (بی‌تا). ‌الایضاح فی علوم البلاغه، ‌المعانی و البیان و البدیع. ‌بیروت: دار‌الکتب العلمیه. ‌
  13. شبر، ‌سید عبدالله (1407هـ.ق). ‌الجوهر الثمین فی تفسیرالکتاب المبین. ‌کویت: مکتبه الالفین. ‌
  14. شوکانی، ‌محمد‌بن علی (1414هـ.ق). ‌فتح‌القدیر. بیروت: دار‌ابن‌کثیر و دار‌الکلم الطیب. ‌
  15. طالقانی، ‌سیدمحمود (1362). ‌پرتوی از قرآن. ‌تهران: شرکت سهامی انتشار. ‌
  16. طباطبایی، ‌سیدمحمدحسین (1417هـ.ق). ‌تفسیر المیزان. ‌قم: دفتر انتشارات اسلامی جامعه مدرسین حوزه علمیه. ‌
  17. طریحی، ‌فخرالدین (1416هـ.ق). ‌مجمع البحرین. ‌محقق: حسینی، سید احمد. ‌تهران: مرتضوی. ‌
  18. فیض کاشانی، ‌ملامحسن (1418هـ.ق). ‌الاصفی فی تفسیر القرآن. محقق: درایتی، محمدحسین.، و نعمتی، محمدرضا. ‌قم: مرکز انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی. ‌
  19. قرائتی، ‌محسن (1383). ‌تفسیر نور. ‌تهران: مرکز فرهنگی درس‌هایی از قرآن. ‌
  20. قرشی، ‌سید علی‌اکبر (1371). ‌قاموس قرآن. ‌تهران: دار‌الکتب الاسلامیه. ‌
  21. مترجمان (1360). ‌ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن. ‌تهران: انتشارات فراهانی. ‌
  22. مدرسی، ‌سید محمدتقی (1378). ‌تفسیر هدایت. مترجم: آرام، احمد. ‌مشهد: بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی. ‌
  23. مصباح، ‌محمدتقی (1386). ‌معارف قرآن خداشناسی، ‌کیهان‌شناسی، ‌انسان‌شناسی. ‌قم: مؤسسه آموزشی-پژوهشی امام خمینی (ره). ‌
  24. مصطفوی، ‌حسن (1360). ‌التحقیق فی کلمات القرآن. ‌تهران: بنگاه ترجمه و نشر کتاب. ‌
  25. مصطفوی، ‌حسن (1380). ‌تفسیر روشن. ‌تهران: مرکز نشر کتاب. ‌
  26. مطهری، ‌مرتضی (1378). ‌مجموعه آثار. ‌تهران: صدرا. ‌
  27. مکارم شیرازی، ‌ناصر (1374). ‌تفسیر نمونه. ‌تهران: دار‌الکتب الاسلامیه. ‌
  28. نیشابوری، نظام‌الدین حسن‌بن محمد (1416هـ.ق). ‌غرائب القرآن و رغائب الفرقان. ‌بیروت: دار‌الکتب العلمیه. ‌
  29. واسطی زبیدی، ‌محب‌الدین (1414هـ.ق). ‌تاج‌العروس من جواهرالقاموس. محقق: شیری، علی. ‌بیروت: دار‌الفکر للطباعه و النشر و التوزیع. ‌
آمار
تعداد مشاهده مقاله: 29
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 13


سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب