اخبار و اعلانات

 آمار

تعداد نشریات121
تعداد شماره‌ها1,317
تعداد مقالات9,878
تعداد مشاهده مقاله2,898,389
تعداد دریافت فایل اصل مقاله1,614,804
خوش آب, فرزاد. (1404). کارکرد سیاسی تبادل هدایا در مناسبات صفویان با عثمانی. مطالعات فلسفی کلامی, (), -. doi: 10.22034/skh.2024.19275.1549
فرزاد خوش آب. "کارکرد سیاسی تبادل هدایا در مناسبات صفویان با عثمانی". مطالعات فلسفی کلامی, , , 1404, -. doi: 10.22034/skh.2024.19275.1549
خوش آب, فرزاد. (1404). 'کارکرد سیاسی تبادل هدایا در مناسبات صفویان با عثمانی', مطالعات فلسفی کلامی, (), pp. -. doi: 10.22034/skh.2024.19275.1549
خوش آب, فرزاد. کارکرد سیاسی تبادل هدایا در مناسبات صفویان با عثمانی. مطالعات فلسفی کلامی, 1404; (): -. doi: 10.22034/skh.2024.19275.1549

کارکرد سیاسی تبادل هدایا در مناسبات صفویان با عثمانی

مجله سخن تاریخ
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 30 اردیبهشت 1404    اصل مقاله (519.73 K)
نوع مقاله: علمی پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/skh.2024.19275.1549
نویسنده
فرزاد خوش آب*
دکترای تاریخ ایران بعد از اسلام، دانشگاه لرستان، خرم آباد، ایران
چکیده
از ادوار گذشته تا کنون سفرایی که با اهداف سیاسی و اقتصادی روانه‌ی کشورهای دیگر می‌شدند پس از باریابی هدایایی را تقدیم می‌کردند. با روی کار آمدن صفویان و گسترش مناسبات خارجی به‌ویژه با دولت عثمانی هدایای تقدیمی به مانند گذشته اهمیت خود را حفظ کرد. در پژوهش حاضر با روش توصیفی تحلیلی و با استفاده از منابع رسمی و سفرنامه‌های اروپاییان به دنبال پاسخگویی به این پرسش هستیم که پس از روی کار آمدن صفویان و آغاز روابط سیاسی با دولت عثمانی هدایا و دقت در گزینش نوع آن‌ها با چه اهدافی انجام می‌شد؟ یافته‌های پژوهش حاکی از آن است که تقدیم هدایا روابط ایران و عثمانی را به طور مستقیم و غیر مستقیم تحت تاثیر قرار می‌داد. به این ترتیب که در مراودات مستقیم بین شاهان صفوی و سلاطین عثمانی از هدیا تقدیمی به منظور تهدید، تحقیر، نمایش اقتدار، دلجویی، صلح و تحویل پناهنده‌ها انجام می‌شد. از طرفی به‌طور غیر مستقیم از هدایا در مناسبات صفویان با دول اروپایی به منظور اتحاد علیه دشمن مشترک (عثمانی) استفاده می‌شد که در این مناسبات هوشمندی در گزینش نوع هدایا اهمیت ویژه‌ای داشت.
کلیدواژه‌ها
صفوی؛ عثمانی؛ هدایا؛ تهدید؛ تحقیر
مراجع
  1. احمدی، نزهت و زهرا زارعیان جهرمی(1390)، «پیشکش و نقش آن در روابط ایران با کمپانی‌های هند شرقی در دوران صفوی»، مطالعات تاریخ فرهنگی، سال دوم، شماره 7، صص 58-25.
  2. اولئاریوس، آدام(1369)، سفرنامه آدام اولئاریوس، ترجمه محمدحسین کردبچه، تهران: کتاب برای همه.
  3. باستانی پاریزی، محمد ابراهیم(1378)، سیاست و اقتصاد عصر صفوی، تهران: صفی علیشاه.
  4. بیات، اوروج بیک(1338)، دون ژوان ایرانی، ترجمۀ مسعود رجب نیا، با حواشی و یادداشت‌هایی از لسترنج، تهران: بنگاه ترجمه و نشر کتاب.
  5. تاورنیه، ژان باتیست( )، سفرنامه تاورنیه، ترجمه ابوتراب نوری، باتجدید نظر کلی و تصحیح حمید شیرانی، تهران: سنایی.
  6. تاورنیه، ژان باتیست(1399)، سفرنامه تاورنیه، ترجمه ابوتراب نوری، باتجدید نظر کلی و تصحیح حمید شیرانی، تهران: سنایی.
  7. ترکمان، اسکندربیک(1350)، تاریخ عالم‌آرای عباسی، زیر نظر با تنظیم فهرست‌ها و مقدمه ایرج افشار، تهران: امیرکبیر.
  8. تنررو، آنتونیو(1397)، سه سفرنامه: رابی بنیامین تطیلی، آنتونیو تنررو، میگله ممبره، مترجم حسن جوادی و ویلم فلور، تهران: بی‌نا.
  9. جنابدی، میرزابیگ(1378)، روضه‌الصفویه، به‌کوشش غلامرضا طباطبایی مجد، تهران: بنیاد موقوفات
  10. جهانگشای خاقان(تاریخ شاه‌اسماعیل 1406ه.ق-1364ه.ش)، مقدمه و پیوست‌ها و فهارس الله‌دتا مضطر، بی‌جا: مرکز تحقیقات فارسی ایران و پاکستان.
  11. حسینی استرآبادی، سیدحسن‌بن مرتضی(1366)، از شیخ‌صفی تا شاه‌صفی(از تاریخ سلطانی)، به‌کوشش احسان اشراقی، تهران: چاپخانه بهمن.
  12. حسینی، سیدحمید(1389)، پی آمدهای سیاسی تنش بین صفویه و عثمانی، فصلنامه سخن تاریخ، سال4، شمارۀ 11، صص32-56.
  13. خواجگی اصفهانی، محمدمعصوم(1368)، خلاصه‌السیر(تاریخ روزگار شاه‌صفی)، زیر نظر ایرج افشار، تهران: علمی.
  14. خواندمیر، غیاث‌الدین بن همام‌الدین(1380)، حبیب‌السیر. مقدمه بقلم جلال‌الدین همایی. فهرست مطالب، اعلام تاریخی و جغرافیایی، قبایل و کتب و تصحیح متن زیر نظر محمد دبیرسیاقی.
  15. دالساندری، وینچنتو(1381)، سفرنامه ونیزیان در ایران (سفرنامه‌های ونیزیانی که در زمان اوزون‌حسن آق‌قویونلو و اوایل عهد صفوی به ایران آمده‌اند)، ترجمه منوچهر امیری، تهران: خوارزمی.
  16. دلاواله، پیترو(1370)، سفرنامه پیترو دلاواله(قسمت مربوط به ایران)، ترجمه، شرح و حواشی از شعاع‌الدین شفا، تهران: علمی و فرهنگی.
  17. رربورن، میشائیل(1384)، نظام ایالات در عهد صفویه. ترجمه کیکاووس جهانداری.تهران: علمی و فرهنگی.
  18. روملو، حسن‌بیک(1357)، احسن‌التواریخ، به تصحیح عبدالحسین نوایی، تهران: بابک.
  19. رویمر و دیگران(1380)، تاریخ ایران:دوره صفویان،مترجم یعقوب آژند، تهران: جامی.
  20. زنو، کاترینو(1381)، سفرنامه ونیزیان در ایران (سفرنامه‌های ونیزیانی که در زمان اوزون‌حسن آق‌قویونلو و اوایل عهد صفوی به ایران آمده‌اند). ترجمه منوچهر امیری. تهران:خوارزمی.
  21. سارحان، بتول و روح اللهی امیری، زهرا (1399)، مناسبات تقابلی دولت صفوی و عثمانی، مجله تاریخنامۀ اسلام، سال دوم، شمارۀ2 (پیاپی4)، صص9-27.
  22. سانسون(1346)، سفرنامه سانسون(وضع کشور شاهنشاهی ایران در زمان شاه سلیمان صفوی)، به کوشش و ترجمه تقی تفضلی، تهران: ابن سینا.
  23. سیوری، راجر(1389)، ایران عصر صفوی، ترجمه کامبیز عزیزی، تهران: سحر.
  24. شاردن، ژان(1372-1375)، سفرنامه شوالیه شاردن، ترجمه اقبال یغمائی، تهران: توس.
  25. شاملو، ولی‌قلی‌بن داوودقلی(1371)، قصص‌الخاقانی، تصحیح و پاورقی سید حسن سادات ناصری، تهران: سازمان چاپ و انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
  26. شاه‌طهماسب(1343)، تذکره شاه‌طهماسب(شرح وقایع و احوالات زندگانی شاه‌طهماسب صفوی به قلم خودش)، تهران: کاوه.
  27. شرلی(1357)، سفرنامه برادران شرلی در زمان شاه عباس کبیر، ترجمۀ آئانس، با مقدمۀ محبت آئین، تهران: منوچهری.
  28. شیرازی، عبدی‌بیک(1369)، تکمله‌الاخبار(تاریخ صفویه از آغاز تا 978 ه.ق)، مقدمه، تصحیح و تعلیقات عبدالحسین نوایی، تهران: نشر نی.
  29. عالم‌آرای صفوی(1350)، مجهول المولف، به کوشش یدالله شکری، تهران: بنیاد فرهنگ ایران.
  30. غفاری قزوینی، قاضی احمد(1343)، تاریخ جهان‌آرا، تهران: حافظ.
  31. غفاری‌فرد، عباسقلی(1402)، دیوان‌سالاری و نظام اداری در روزگار صفویه. تهران: امیرکبیر؛ فلور، ویلم(1400)، دیوان و قشون در عصر صفوی. ترجمه کاظم فیروزمند. تهران: آگه.
  32. فلسفی، نصرالله(1353)، زندگانی شاه عباس اول، تهران: دانشگاه تهران.
  33. فلور، ویلم(1387)، دیوان و قشون در عصر صفوی، ترجمه کاظم فیروزمند، تهران: آگاه.
  34. فلور، ویلم(1395)، تاریخ مالی ایران در روزگار صفویان و قاجاریان (1925 - 1500) م. ترجمه ابوالقاسم سری. تهران: توس.
  35. فن دریابل، ژرژ تکتاندر(1351)، ایتر پرسیکوم، ترجمۀ محمود تفضلی، تهران: بنیاد فرهنگ ایران.
  36. فیدالگو، گریگوریو پری یرا (1357)، گزارش سفیر کشور پرتغال در دربار شاه‌سلطان حسین صفوی، ترجمه از زبان پرتغالی و حواشی از ژان اوبن، تهران: دانشگاه تهران.
  37. فیدالگو، گریگوریو پری یرا(1357)، گزارش سفیر کشور پرتغال در دربار شاه‌سلطان حسین صفوی، ترجمه از زبان پرتغالی و حواشی از ژان اوبن، تهران: دانشگاه تهران.
  38. فیگوئروا، دن گارسیا دسیلوا(1363)، سفرنامه فیگوئروا، ترجمه غلامرضا سمیعی، تهران: نو.
  39. فیگوئروا، دن گارسیا دسیلوا(1363)، سفرنامه فیگوئروا، ترجمه غلامرضا سمیعی، تهران: نو.
  40. قبادالحسینی، خورشاه(1379)، تاریخ ایلچی نظام‌شاه(تاریخ صفویه از آغاز تا سال 972ه.ق)، تصحیح، تحشیه، توضیح و اضافات محمدرضا نصیری و کوهیچی هانه‌دا، تهران: انجمن آثار و مفاخر فرهنگی.
  41. قمی، قاضی احمدبن‌ شرف‌الدین‌الحسینی‌القمی(1383)، خلاصه‌التواریخ، به‌تصحیح احسان اشراقی، 2ج، تهران: دانشگاه تهران.
  42. کمپفر، انگلبرت(1363)، سفرنامه کمپفر، ترجمه کیکاووس جهانداری، تهران، خوارزمی.
  43. کمپفر، انگلبرت(1363)، سفرنامه کمپفر، ترجمه کیکاووس جهانداری، تهران، خوارزمی.
  44. کیانفر، محمدرضا(1383) تاریخ ایران و جهان، ، تهران، انتشارات بوستان وحید.
  45. لاسیکووا، گالینا(1397)، آتش و باروت در هنر و دیپلماسی شاهان صفوی، ترجمۀ فرزاد سلیمی‌فر، فصلنامه تاریخ روابط خارجی، سال 19، شمارۀ 76، صص 117-147.
  46. متی، رودلف پ(1387)، اقتصاد و سیاست خارجی عصر صفوی، ترجمة حسن زندیه، تهران: پژوهشکدة حوزه و دانشگاه.
  47. متی، رودلف پ(1390)، اقتصاد و سیاست خارجی عصر صفوی. ترجمة حسن زندیه. تهران: پژوهشکدة حوزه و دانشگاه.
  48. متی، رودی(1397)، ایران در بحران، مترجم خسرو خواجه نوری، تهران: امیرکبیر.
  49. مجهول المؤلف (1370)، عالم‌آرای شاه‌طهماسب، به کوشش ایرج افشار، تهران: دنیای کتاب.
  50. مشیزی یردسیری، میرمحمدسعید(1369)، تذکرة صفویة کرمان. مقدمه و تصحیح و تحشیه باستانی‌ پاریزی. تهران: علم.
  51. ممبره، میگله(1397)، سه سفرنامه: رابی بنیامین تطیلی، آنتونیو تنررو، میگله ممبره، مترجم حسن جوادی و ویلم فلور، تهران: بی‌نا.
  52. منجم یزدی، ملاجلال‌الدین(1398)، تاریخ عباسی(روزنامه ملاجلال)، تاریخ ایران در روزگار شاه‌عباس صفوی، تصحیح مقصودعلی صادقی، تهران: نگارستان اندیشه.
  53. منشی قزوینی، بوداق(1378)، جواهرالاخبار(بخش تاریخ ایران از قراقویونلوها تا سال 984)، مقدمه، تصحیح و تعلیقات محسن بهرام‌نژاد. تهران: میراث مکتوب.
  54. مهدوی، عبدالرضا هوشنگ(1350)، تاریخ روابط خارجی ایران، تهران: امیرکبیر.
  55. نصیری، محمدابراهیم‌بن‌زین‌العابدین(1373)، دستور شهریاران(سال‌های 1105تا 1110ه.ق پادشاهی شاه‌‌سلطان‌حسین صفوی)، به‌کوشش محمدنادر نصیری مقدم، تهران: بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار.
  56. نوایی، عبدالحسین و عباسقلی غفاری­فرد (1388)، تاریخ تحولات سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی ایران در دوره صفویه، تهران: سمت.
  57. واله اصفهانی، محمدیوسف(1372)، خلدبرین(ایران در روزگار صفویان)، به‌کوشش میرهاشم محدث، تهران: ، موقوفات دکتر محمود افشار یزدی.
آمار
تعداد مشاهده مقاله: 106
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 63


سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب