اخبار و اعلانات

 آمار

تعداد نشریات120
تعداد شماره‌ها1,364
تعداد مقالات10,247
تعداد مشاهده مقاله3,191,803
تعداد دریافت فایل اصل مقاله1,784,455
آزیز, سید محسن. (1403). واکاوی و تحلیل ماهیت شرطیت کراهت در طلاق خلع. مطالعات فلسفی کلامی, 12(4), 95-110. doi: 10.22034/ijwf.2024.18586.2265
سید محسن آزیز. "واکاوی و تحلیل ماهیت شرطیت کراهت در طلاق خلع". مطالعات فلسفی کلامی, 12, 4, 1403, 95-110. doi: 10.22034/ijwf.2024.18586.2265
آزیز, سید محسن. (1403). 'واکاوی و تحلیل ماهیت شرطیت کراهت در طلاق خلع', مطالعات فلسفی کلامی, 12(4), pp. 95-110. doi: 10.22034/ijwf.2024.18586.2265
آزیز, سید محسن. واکاوی و تحلیل ماهیت شرطیت کراهت در طلاق خلع. مطالعات فلسفی کلامی, 1403; 12(4): 95-110. doi: 10.22034/ijwf.2024.18586.2265

واکاوی و تحلیل ماهیت شرطیت کراهت در طلاق خلع

پژوهشنامه اسلامی زنان‌ و‌ خانواده
دوره 12، شماره 4 - شماره پیاپی 37، اسفند 1403، صفحه 95-110    اصل مقاله (648.63 K)
نوع مقاله: مقاله پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/ijwf.2024.18586.2265
نویسنده
سید محسن آزیز*
استادیار گروه فقه و مبانی حقوق، دانشکده الهیات، دانشگاه حکیم سبزواری، سبزوار، ایران.
چکیده
در طلاق خلع که راهکاری قانونی برای انحلال نکاح است زوجه به‌دلیل کراهت در برابر زوج خود به ازای مالی که به زوج می‌دهد از قید زوجیت رها می‎شود. مشهور فقهای امامیه و ماده 1146قانون مدنی کراهت را شرط ضروری طلاق خلع می‎دانند. پژوهش حاضر با هدف بررسی و رفع ابهامات این نوع طلاق و پاسخ به این سؤال که آیا همیشه درخواست طلاق از سوی زن به‌معنای کراهت وی از شوهر است یا باید همراه با تنفر زن از مرد باشد، به‌روش تحلیلی- اسنادی با رویکرد اجتهادی انجام شد. نتایج پژوهش حاضر نشان داد که مشهور فقها قائلند که درخواست زن برای طلاق به‌تنهایی نشانه کراهت وی از همسر نیست. بررسی آیات و روایات باب طلاق به‌معنای عام از این نکته حکایت می‌کند که بذل مهر توسط زوجه، مقوّم طلاق خلع نیست بلکه مطلق کراهت زوجه مقوّم این نوع طلاق است و بذل مهر توسط زوج محقق طلاق خلع نمی‌باشد. همچنین عدم بذل آن، عدم صحت طلاق خلع را ثابت نمی‌کند. بررسی ادله فقها حاکی از این است که گروهی از فقها کراهت ذاتی را لازمه طلاق خلع می‎دانند و برخی دیگر قائل به کراهت عرضی هستند. ماده 1146قانون مدنی نیز قوام طلاق خلع را بر دو چیز بنا نهاده‌ است که عبارتند از: داشتن کراهت و بذل مال از طرف زوج به زوجه.
کلیدواژه‌ها
طلاق خلع؛ بذل مال توسط زوجه؛ بذل مهر؛ کراهت ذاتی؛ کراهت عرضی
مراجع
  1. ابن‌منظور، محمد‌بن مکرم (1414ه.ق). لسان العرب. بیروت: دار‌صادر.
  2. امامى، سیدحسن (1374). حقوق مدنى (امامى). تهران: انتشارات اسلامیه.
  3. انصاری دزفولی، مرتضى (1421ه.ق). صیغ العقود و الایقاعات. قم: مجمع اندیشه اسلامى.
  4. البحرانی، یوسف‌بن احمد (بی‌تا). الحدائق الناظرة فی احکام العترة الطاهرة. قم: مؤسسه النشر الاسلامی التابعه لجماعه المدرسین.
  5. جزرى، ابن‌اثیر، مبارک‌بن محمد (1367). النهایة فی غریب الحدیث و الأثر. قم: مؤسسه مطبوعاتى اسماعیلیان.
  6. الحرالعاملی، محمد‌بن الحسن (بی‌تا). وسائل الشیعة الی تحصیل مسائل الشریعة. قم: مؤسسه آل البیت (ع).
  7. حرعاملى، محمد‌بن حسن (1409ه.ق). وسائل الشیعه. قم: مؤسسه آل البیت (ع).
  8. الحلی، حسن‌بن یوسف (1421ه.ق). تلخیص المرام فی معرفه الاحکام. محقق: هادی القبیسی. قم: المطبعة مکتب الاعلام الاسلامی، مرکز النشر التابع لمکتب الاعلام الاسلامی.
  9. الحلی، محمد‌بن احمد ادریس (1410ه.ق). کتاب السرائر. قم: مؤسسه النشر الاسلامی التابعه لجماعه المدرسین.
  10. حلى، جعفر‌بن حسن نجم‌الدین (1408ه.ق). شرایع الاسلام فی مسائل الحلال و الحرام. قم: مؤسسه اسماعیلیان.
  11. حلى، محمد‌بن منصور‌بن احمد ابن‌ادریس (1410ه.ق). السرائر الحاوی لتحریر الفتاوى. قم: دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه.
  12. خویی، ابوالقاسم (1391). احکام شرعی بانوان. قم: دار‌الصدیقه الشهیده.
  13. دزفولى، مرتضى‌بن محمد امین انصارى (1415ه.ق). کتاب المکاسب (للشیخ الانصاری). قم: کنگره جهانى بزرگداشت شیخ اعظم انصارى.
  14. الزبیدی، محمد‌بن محمد‌بن عبدالرزاق الحسینی (بی‌تا). تاج العروس من جواهر القاموس. بیروت: دار‌الهدایه.
  15. شریفی اشکوری، الیاس (1381). فقرات فقهیة. مصحح: موسوی زمانی، علی.، و مهری خوانساری، محسن. قم: آل‌ایوب.
  16. صدوق، محمد‌بن على‌بن بابویه (1413ه.ق). من لا یحضره الفقیه. قم: دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه.
  17. طاهری، حبیب‌الله (1391). حقوق مدنی. قم: دفتر انتشارت اسلامی.
  18. الطباطبایی، السید علی (1419ه.ق). ریاض المسائل. قم: مؤسسه نشر اسلامی.
  19. الطریحی، فخر الدین (1380). مجمع البحرین. قم: دفتر نشر اسلامی.
  20. طوسی، ابن‌حمزه (1408ه.ق). الوسیله. قم: منشورات مکتبه آیت‌الله المرعشی النجفی.
  21. طوسی، ابوجعفر محمد‌بن الحسن (1362). النهایه فی مجرد الفقه و الفتوی. تهران: دانشگاه تهران.
  22. طوسی، ابوجعفر محمد‌بن الحسن (1364). تهذیب الاحکام فی شرح المقنعه. قم: دار‌الکتب الاسلامیه.
  23. طوسی، جعفر‌بن محمد (1364). تهذیب الاحکام. محقق: خراسان، حسن. مصحح: آخوندی، محمد. تهران: دار‌الکتب الاسلامیه.
  24. طوسی، جعفر‌بن محمد (بی‌تا). التبیان فی تفسیر القرآن. بیروت: احیاء التراث العربی.
  25. عاملی (الشهید الثانی)، زین الدین علی (الف.1412ه.ق). الروضة البهیة فی شرح اللمعة الدمشقیة. قم: انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه.
  26. عاملی (الشهید الثانی)، زین الدین علی (ب.1412ه.ق). مسالک الافهام الی تنقیح شرایع الاسلام. قم: مؤسسه المعارف الإسلامیة.
  27. فاضل هندی، بهاءالدین محمد‌بن الحسن (1407ه.ق). کشف اللثام. قم: مکتبه آیت‌الله العظمی المرعشی النجفی.
  28. فخر المحققین (1389). ایضاح الفواید فی شرح القواعد. قم: مؤسسه اسماعیلیان.
  29. قریشی، سید علی‌اکبر (1412ه.ق). قاموس القرآن. تهران: دار‌الکتب الاسلامیه.
  30. قمی، میرزاابوالقاسم (1371). جامع الشتات. تهران: مؤسسه کیهان.
  31. محسنی، محمد آصف (1393). قانون احوال شخصیه شیعه از آغاز تا انجام. کابل: مؤسسة ام‌المؤمنین خدیجه کبری.
  32. المحقق الحلی، جعفر‌بن الحسن (1409ه.ق). شرایع الاسلام. محقق: الحسینی الشیرازی، السید صادق. تهران: نشر استقلال.
  33. محقق داماد، سید مصطفی (1395). بررسی فقهی حقوق خانواده. تهران: مرکز نشر علوم اسلامی.
  34. مختاری، محمدحسین.، و مازندرانی، علی‌اصغر (1394). فرهنگ اصطلاحات فقهی. قم: نشر عروة الوثقی.
  35. مکارم شیرازی، ناصر (1374). تفسیر نمونه. تهران: دار‌الکتب الاسلامیه.
  36. مکارم شیرازی، ناصر (1374). تفسیر نمونه. تهران: دار‌الکتب الاسلامیه.
  37. مکارم شیرازی، ناصر (1389). احکام خانواده. قم: امام علی بن ابی طالب (ع).
  38. موسوی‌خمینی، سید روح‌الله (1424ه.ق). تحریر الوسیله. قم: مؤسسه النشر الاسلامی.
  39. النجفی، محمدحسن (1362). جواهر الکلام فی شرح شرایع الاسلام. بیروت: دار‌احیاء التراث العربی.
آمار
تعداد مشاهده مقاله: 112
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 71


سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب