اخبار و اعلانات

 آمار

تعداد نشریات121
تعداد شماره‌ها1,286
تعداد مقالات9,671
تعداد مشاهده مقاله2,835,476
تعداد دریافت فایل اصل مقاله1,565,403
رئیس الساداتی, بی بی منصوره, دلبری, شهربانو, علامه, محسن. (1404). دانشمندان شرق جهان اسلامی و رویکرد آنان به شناخت زمین و عوارض آن (قرن 5-4ه.ق). مطالعات فلسفی کلامی, (), -. doi: 10.22034/skh.2024.18641.1520
بی بی منصوره رئیس الساداتی; شهربانو دلبری; محسن علامه. "دانشمندان شرق جهان اسلامی و رویکرد آنان به شناخت زمین و عوارض آن (قرن 5-4ه.ق)". مطالعات فلسفی کلامی, , , 1404, -. doi: 10.22034/skh.2024.18641.1520
رئیس الساداتی, بی بی منصوره, دلبری, شهربانو, علامه, محسن. (1404). 'دانشمندان شرق جهان اسلامی و رویکرد آنان به شناخت زمین و عوارض آن (قرن 5-4ه.ق)', مطالعات فلسفی کلامی, (), pp. -. doi: 10.22034/skh.2024.18641.1520
رئیس الساداتی, بی بی منصوره, دلبری, شهربانو, علامه, محسن. دانشمندان شرق جهان اسلامی و رویکرد آنان به شناخت زمین و عوارض آن (قرن 5-4ه.ق). مطالعات فلسفی کلامی, 1404; (): -. doi: 10.22034/skh.2024.18641.1520

دانشمندان شرق جهان اسلامی و رویکرد آنان به شناخت زمین و عوارض آن (قرن 5-4ه.ق)

مجله سخن تاریخ
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 03 شهریور 1404    اصل مقاله (678.4 K)
نوع مقاله: علمی پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/skh.2024.18641.1520
نویسندگان
بی بی منصوره رئیس الساداتی1؛ شهربانو دلبری* 2؛ محسن علامه3
1دانشجوی دکتری تاریخ و تمدن ملل اسلامی،واحد مشهد، دانشگاه آزاد اسلامی، مشهد، ایران
2گروه الهیات و معارف اسلامی(گرایش تاریخ و تمدن ملل اسلامی)،واحد مشهد، دانشگاه آزاد اسلامی، مشهد، ایران
3گروه مهندسی نفت، معدن و زمین شناسی، واحد مشهد، دانشگاه آزاد اسلامی، مشهد، ایران
چکیده
شناخت زمین و عوارض آن‌ یکی از مسائلی است که از دیرباز فکر بشر را به خود معطوف نمود و در پی آن بشر اندیشه‌ی شناسایی ناشناخته‌های این کره خاکی را دنبال ‌کرد. اندیشمندان و علمای ملل کهن به ارائه برخی نظریات و شناخت مفاهیم در این حوزه پرداختند. ظهور اسلام در عربستان و گسترش، توسعه ی قلمرو حکومت اسلامی در شرق جهان اسلام موجب شد تا دانشمندان مسلمان بادانش، فرهنگ و تمدن مناطق مفتوحه آشنا گردند . مسلمانان با دسترسی به منابع عظیم علمی آنان به مباحث جدیدی دست یافتند و با شناخت تألیفات آنان در علوم مختلف و بازدید از مراکز فرهنگی در این سرزمین‌ها برای نخستین بار با مفاهیم و اصطلاحاتی در مورد شناخت زمین و عوارض آن آشنا گردیدند. مطالعه و بررسی اندیشه‌ها و نظریات علمی داشمندان و علمای ملل کهن در باب شناخت زمین و عوارض آن انقلابی در تفکر اندیشمندان مسلمانان پدید آورد و در پی آن دست به نگارش آثار مکتوبی در این عرصه زدند.مسلمانان در قرون مختلف از زمان آشنایی با مفاهیم و اصطلاحات اسلامی به کنکاش و بررسی در این حوزه علمی پرداختند و در هر قرنی قدم های برای علمی نمودن این عرصه برداشتند . این پژوهش درصدد پاسخ بدین پرسش می‌باشد که دانشمندان مسلمان چه تألیفاتی را در زمینه‌ی شناخت زمین و عوارض آن در قرون 4-5 هجری قمری پدید آوردند و چه مباحثی در اینگونه تألیفات مطرح گردید؟ به نظر می رسد که دانشمندان اسلامی با شناخت و آشنایی با مباحثی در عرصه‌ی شناخت زمین و مباحث آن دست به تألیف آثاری مختلفی چون کانی‌شناسی، آب‌شناسی، دائره‌المعارف‌ها و متون جغرافیایی زدند، علاوه بر تألیف آثار ارزشمند در عرصه شناخت زمین آنان به تصحیح و تکامل مباحث و نظریات علمی ملل کهن در شناخت زمین و عوارض آن در این دوره پرداختند . روش این پژوهش توصیفی- تحلیلی است.
کلیدواژه‌ها
شناخت زمین؛ میراث مکتوب؛ شرق جهان اسلام؛ قرن 4-5 هـ؛ دانشمندان اسلامی
مراجع
  • ابن سینا، ابوعلى حسین بن عبداالله ، طبیعیات- دانشنامه علایی، با مقدمه و حواشی و تصحیح سید محمد مشکوه، نشر دانشگاه بوعلی سینا، 1383، همدان، چاپ دوم.
  • -----------------، الشفا– الطبیعیات، به تحقیق سعید زائد، نشر مرعشی نجفی،1404ق، قم، چاپ دوم
  • -----------------، رساله فی الاکسیر، به تصحیحاحمد آتش، استانبول، 1950م، بیجا.
  • ابوریحان بیرونی، محمد بن احمد، تحدید نهایات الأماکن لتصحیح مسافات المساکن، ترجمه احمد آرام، دانشگاه تهران. 1352، تهران.
  • --------------- الجماهر فی الجواهر، تصحیح و تنظیم : یوسف هادی، مرکز پژوهشی میراث مکتوب، 1374، تهران.
  • ابی الخیر رازی، شهمردان، نزهت نامه، نسخه خطی کتابخانه مجلس شورای ملی، شماره قفسه 6856،شماره ثبت کتاب 87269،
  • ----------------، نزهت نامه علایی، تصحیح فرهنگ جهانپور. مؤسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی، 1362، تهران.
  • اخوان الصفا، رسائل؛ نسخه برگردان دستنویس 2130 ،میراث مکتوب،1396، تهران.
  • بینام ، نزهتنامه علائی.کتاب ماه علوم و فنون، ش133، 1389.
  • تشنر، فرانتس گوستاو؛ مقبول، احمد، تاریخچه جغرافیا در تمدن اسلامى، بنیاد دائره المعارف اسلامی، 1375، تهران.
  • جهانپور، فرهنگ، نزهتنامه علائی: اثر شهمردان ابن ابی الخیررازی ، ایران نامه، سال اول ، 1363، ص8-594.
  • الحاسب الکرجی، ابوبکرمحمد بن الحسن، استخراج آبهای پنهانی، ترجمه حسین خدیو جم، انتشارات بنیاد فرهنگ ایران، 1345، تهران.
  • حتی، فلیپ ، تاریخ عرب، ترجمه محمد سعیدی، زوار، بی تا، تهران.
  • رحیمی،غلامحسین،(1388)، ترازهای کرجی، تاریخ علم، 1388، شماره 7.
  • روزنتال، فرانتس ،(1365)، تاریخ تاریخنگاری در اسلام، ترجمه اسدالله آزاد، مؤسسه چاپ و انتشارات آستان قدس رضوی، 1365، مشهد.
  • سارتن،جرج ،تاریخ علم، ترجمه احمدآرام، امیرکبیر، 1357، تهران.
  • سهراب، عجائب الأقالیم السبعة إلى نهایة العمارة ، پژوهشکده فرهنگ و هنر اسلامی،1373، تهران.
  • ضیف، شوقی، العصر العباسی الاول، دارالمعارف بمصر،بی تا، قاهره.
  • کراچکوفسکی، ایگناتی یولیانوویچ،(1384)، تاریخ نوشته های جغرافیایی در جهان اسلام، مترجم ابوالفاسم پاینده، شرکت انتشارات علمی و فرهنگی، 1384، تهران.
  • گوبلو، هانری، قنات، فنی برای دستیابی به آب، ترجمه‌ی ابوالحسن سرو قد مقدم، نشر آستان قدس رضوی، 1371،مشهد.
  • مسعودی، علی بن حسین، مروج الذهب، مترجم ابوالقاسم پاینده، شرکت انتشارات علمی و فرهنگی، 1388، تهران.
  • ---------------، التنبیه و الاشراف،ترجمه ابوالقاسم پاینده، انتشارات علمی و فرهنگی، 1378، تهران.
  • مولف نامعلوم، حدود العالم من المشرق الی المغرب، بکوشش منوچهر ستوده، کتابخانه طهوری، 1362، تهران.
  • نادری، نگار ،« زلزله »، دانشنامة جهان اسلام،1395، تهران.
  • نصر، سید حسین، سه حکیم مسلمان، ترجمه آرام احمد، شرکت سهامی کتابهای جیبی، 1371، تهران.
  • ------------، نظر متفکران اسلامی درباره طبیعت، خوارزمی، 1378، تهران.
 

 

 

  • Gutas, Dimitri. Avicenna and the Aristotelian Tradition: Introduction to Reading Avicenna’s Philosophical Works. Leiden: Brill, 2014, second revised edition.(،p 118.
  • Darmani NA: Avicenna- The prince of physicians and a giant in pharmacology. The journal of Islamic medical association of North America, 1995; 26: 78-81
  • Rosenfeld, B. A.; Ihsanoglu E. (2003). Mathematicians, Astronomers and other Scholars of Islamic Civilization and Their Works (7th-19thc.). IRCICA.
آمار
تعداد مشاهده مقاله: 57
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 38


سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب