اخبار و اعلانات

 آمار

تعداد نشریات120
تعداد شماره‌ها1,350
تعداد مقالات10,139
تعداد مشاهده مقاله3,046,947
تعداد دریافت فایل اصل مقاله1,720,373
فتحی, مهدی, شریفی نیا, محمد, طرقی, مجید. (1404). تحلیل نقش تفاوت‌های جنسیّتی در ساحت‌های تربیت. مطالعات فلسفی کلامی, 12(23), 157-180. doi: 10.22034/mft.2025.21402.1455
مهدی فتحی; محمد شریفی نیا; مجید طرقی. "تحلیل نقش تفاوت‌های جنسیّتی در ساحت‌های تربیت". مطالعات فلسفی کلامی, 12, 23, 1404, 157-180. doi: 10.22034/mft.2025.21402.1455
فتحی, مهدی, شریفی نیا, محمد, طرقی, مجید. (1404). 'تحلیل نقش تفاوت‌های جنسیّتی در ساحت‌های تربیت', مطالعات فلسفی کلامی, 12(23), pp. 157-180. doi: 10.22034/mft.2025.21402.1455
فتحی, مهدی, شریفی نیا, محمد, طرقی, مجید. تحلیل نقش تفاوت‌های جنسیّتی در ساحت‌های تربیت. مطالعات فلسفی کلامی, 1404; 12(23): 157-180. doi: 10.22034/mft.2025.21402.1455

تحلیل نقش تفاوت‌های جنسیّتی در ساحت‌های تربیت

مطالعات فقه تربیتی
دوره 12، شماره 23، شهریور 1404، صفحه 157-180    اصل مقاله (923.35 K)
نوع مقاله: مقاله پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/mft.2025.21402.1455
نویسندگان
مهدی فتحی* 1، 2؛ محمد شریفی نیا3، 4؛ مجید طرقی3، 4
1دانشجوی دکتری گروه علوم تربیتی، جامعة المصطفی
2العالمیة، مؤسسه عالی علوم انسانی اسلامی، قم، ایران
3گروه علوم تربیتی، مجتمع عالی علوم انسانی اسلامی، جامعة المصطفی
4العالمیة، قم،ایران.
چکیده
این پژوهش با هدف بررسی مبانی تربیت مبتنی بر تفاوت‌های جنسیتی از دیدگاه علمی و دینی انجام شده است. با روش توصیفی-تحلیلی و استفاده از منابع معتبر، یافته‌ها نشان می‌دهد که تفاوت‌های زیستی، روانی، عاطفی و اجتماعی بین زن و مرد، واقعیتی مسلم و برخاسته از حکمت الهی است. از نظر علمی، تفاوت در ساختار مغز، هورمون‌ها و توانایی‌های شناختی، و از منظر دینی، تمایز در نقش‌ها و مسئولیت‌ها، این امر را تایید می‌کند.
توجه به‌این تفاوت‌ها نه‌تنها یک ضرورت تربیتی، بلکه تکلیفی الهی است. نادیده گرفتن آن‌ها منجر به‌بحران هویت جنسی و ناکارآمدی نظام تربیتی می‌شود. بنابراین، برنامه‌ریزی تربیتی باید متناسب با ویژگی‌های ذاتی هر جنس طراحی شود تا زمینه پرورش انسان متعادل فراهم شود.
این پژوهش، با ترکیب یافته‌های علمی و آموزه‌های دینی، چارچوبی منسجم برای تربیت جنسیتی ارائه می‌دهد که از بحران‌هایی مانند فقدان هویت جنسیتی پیشگیری می‌کند. هم‌چنین، با پرکردن خلأ موجود در ادبیات موضوع- که پیش از این مبانی علمی و دینی را جداگانه بررسی می‌کرد- درک عمیق‌تری از موضوع ارائه می‌دهد. تأکید بر تلفیق این مبانی، راهکارهای کاربردی برای نظام‌های تربیتی پیشنهاد می‌کند که توجه هم‌زمان به‌اشتراکات و تفاوت‌های زن و مرد را به‌عنوان اصل اساسی تربیت قرار می‌دهد و مبنایی برای طراحی برنامه‌های تربیتی متناسب با هر جنس ایجاد می‌کند.
 
کلیدواژه‌ها
مبانی علمی؛ مبانی دینی؛ تربیت؛ تربیت جنسیتی؛ تفاوت‌های جنسیتی
مراجع
قرآن، انتشارات الهادی، 1388.

  1. ابن‌بابویه، محمّدبن‌علی، شیخ صدوق، امالی، ترجمه محمّدباقر کمره‌ای، انتشارات کتابچی، تهران، 1379.
  2. ابن‌بابویه، محمّدبن‌علی، من لایحضره الفقیه، دفتر انتشارات اسلامی، 1413ق‌.
  3. ابن‌شعبه، حسن‌بن‌علی، تحت‌العقول عن آل‌الرسول علیهم‌السلام، ترجمه بهراد جعفری، دارالکتب‌الاسلامیه، ۱۳۸۰.
  4. ابن‌فارس، احمد، معجم مقاییس‌اللغه، مکتب الاعلام‌الاسلامی، 1399ق.
  5. احمدی، محمّدرضا، تفاوت زن و مرد از منظر روان‌شناسی و متون دینی، معرفت، شماره 97، 1384.
  6. اعرافی، علی‌رضا، درآمدی برتعلیم و تربیت اسلامی، انتشارات سمت، 1395.
  7. آلبرتس، بروس، مبانی زیست‌شناسی سلولی، ترجمه جواد محمّدنژاد اروق، انتشارات اندیشه رفیع، 1400.
  8. بلاغى نجفى، محمّدجواد، آلاء الرحمن فى تفسیر القرآن‌، بنیاد بعثت‌،1420ق‌.
  9. پیز، آلن و پیز، باربارا، چرا مردان هم‌زمان فقط یک کار انجام می‌دهند و زنان دست از حرف زدن برنمی‌دارند، ترجمه مریم پویان‌پور، انتشارات حوض نقره، 1394.
  10. جوادی‌آملی، عبدالله، زن در آینه جلال و جمال، انتشارات اسراء، 1379.
  11. حسینی، سید هادی، تفاوت‌های بیولوژیک زن و مرد (بدن، روان و هوش)، کتاب نقد، شماره 17، 1379.
  12. حسینی، سید هادی و هم‌کاران، کتاب زن، انتشارات امیرکبیر، 1388.
  13. خدا رحیمی‌،‌ سیامک‌، روان‌شناسی‌ زنان، انتشارات مردمک، 1377.
  14. حسینی شاه عبدالعظیمی، حسین، تفسیر اثنی‌عشری، انتشارات آذرنیا، 1393.
  15. رازی، فخرالدین محمدبن‌عمر، مفاتیح‌الغیب، دار احیاء‌التراث العربی، 1420ق.
  16. زندن، وندر و ویلفرد، جیمز، روان‌شناسی‌ رشد 1 و 2، ترجمه‌ حمزه‌ گنجی، نشر بعثت، ۱۳۷۶.
  17. سید رضی، محمّدبن‌حسین، المجازات النبویه، دارالحدیث، 1380.
  18. سید رضی، محمّدبن‌حسین، نهج‌البلاغه، ترجمه دشتی، انتشارات مشهور، 1379.
  19. سیف، علی‌اکبر، روان‌شناسی پرورشی نوین، انتشارات آگاه، 1386.
  20. شکوهی، غلامحسین، تعلیم و تربیت و مراحل آن، به‌نشر، 1387.
  21. طباطبایی، محمّدحسین، تفسیر المیزان، دفتر انتشارات اسلامی، 1374.
  22. طبرسی، احمدبن‌علی، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، مؤسسة الاعلمی للمطبوعات، 1415 ق.
  23. طوسی، نصیرالدّین، اخلاق ناصری، انتشارات خوارزمی، 1373.
  24. طیب، عبدالحسین، اطیب البیان فی تفسیر القرآن، نشر اسلام، تهران، 1378.
  25. غلامی، علی، زن، مرد؛ تفاوت‌ها، سایت پژوهشکده باقرالعلوم، 1388.
  26. فارابی، محمّدبن‌محمّد، السیاسه المدنیه، مکتبه الهلال، بیروت، 1996م.
  27. فخر رازی، تفسیر کبیر (مفاتیح الغیب)، ترجمه علی‌اصغر حلبی، اساطیر، 1379.
  28. فضل‌‌‌الله، محمّدحسین، تفسیر من وحی ‌القرآن، دارالملاک للطباعه و النشر و التوزیع، 1439ق.
  29. فقیهی، علی‌نقی، تربیت جنسی، دارالحدیث، 1387.
  30. قرائتی، محسن، تفسیر نور، مرکز درس‌هایی از قرآن، 1388.
  31. قرطبی، ابوعبدالله محمد، جامع لاحکام القرآن، دارالکتب، 1384ق.
  32. کان. جی. کارسون و هم‌کاران، بهداشت روانی زنان، ترجمه خدیجه ابوالمعالی و هم‌کاران، انتشارات ساوالان، 1389.
  33. کلینی رازی، محمّدبن‌یعقوب، کافی، دارالکتب‌الاسلامیه، 1367.
  34. گان، کریستین، استخوان‌شناسی و مفصل‌شناسی، ترجمه صوفیا نقدی، انتشارات نخل، 1375.
  35. گایتون، آرتور و هال، جان، فیزیولوژی پزشکی گایتون، ترجمه فرخ شادان، انتشارات چهر، 1368.
  36. گرت، استفانی، جامعه‌شناسی جنسیت، ترجمه کتایون بقایی، انتشارات دیگر، 1382.
  37. گوهری، مریم و هم‌کاران، تشخیص هویت انسان از منظر قرآن کریم، روایات معصومین علیهم‌السلام و دانش ژنتیک، فصلنامه فقه پزشکی، شماره 26-27، صفحه 175 تا 195، 1395.
  38. گنابادی، ملا سلطان محمد، بیان السعاده فی مقامات العباده، ترجمه سید محمود طاهری، انتشارات آیت اشراق، 1396 و 1397.
  39. لطف‌آبادی، حسین، روان‌شناسی‌ رشد (2)، نوجوانی، جوانی‌ و بزرگ‌سالی، انتشارات سمت، 1378.
  40. لمبروزو، جینا، روح زن، ترجمه پری‌حسام شه‌رئیس، انتشارت دانش، 1369.
  41. محمد بن حسن حُر عاملی، وسایل‌الشیعه، دار احیاء‌التراث العربی، 1374ق.
  42. محمّدی، مسلم، تحلیل تفاوت‌های جنسیتی زن و مرد در علوم تجربی و آموزه‌های دینی، نشریه انسان پژوهی دینی، شماره 29، صفحات 71 - 81، 1392.
  43. مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، مؤسسه‌الوفاء، 1404ق.
  44. مطهّری، مرتضی، عدل الهی، انتشارات صدرا، 1372.
  45. معجز، نسیم و هم‌کاران، تفاوت‌های فردی در یادگیری و آموزش، کنفرانس بین‌المللی دستاوردهای نوین پژوهشی در علوم اجتماعی، تربیتی، علوم‌انسانی و روان‌شناسی، 1396.
  46. مفضل‌بن‌عمر، شگفتی‌های آفرینش (ترجمه توحید مفضل)، ترجمه محمّدمهدی رضایی، انتشارات بهار دلها، 1396.
  47. مصباح‌یزدی، محمّدتقی، جامعه و تاریخ از دیدگاه قرآن، انتشارات سازمان تبلیغات اسلامی، تهران، 1372.
  48. مکارم‌شیرازی، ناصر؛ ‌تفسیر نمونه، دارالکتب‌الاسلامیه، 1374.
  49. هاجری، عبدالرسول، جنس و جنسیت (sex & Gender)، نشریه حوراء، شماره 2، 1382.
  50. هام، مگی و گمبل، سارا، فرهنگ نظریه‌های فمینیستی، ترجمه فیروزه مهاجر و هم‌کاران، انتشارات توسعه، 1382.
  51. هاید، جانت،‌ روان‌شناسی‌ زنان، ترجمه بهزاد رحمتی، انتشارات لادن، 1377.
آمار
تعداد مشاهده مقاله: 65
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 35


سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب