اخبار و اعلانات

 آمار

تعداد نشریات120
تعداد شماره‌ها1,364
تعداد مقالات10,247
تعداد مشاهده مقاله3,191,374
تعداد دریافت فایل اصل مقاله1,784,207
واعظی, ذاکرحسین. (1402). چگونگی رابطه علم و عمل امام (ع) از منظر روایات و متکلمان شیعه. مطالعات فلسفی کلامی, 12(24), 1-23.
ذاکرحسین واعظی. "چگونگی رابطه علم و عمل امام (ع) از منظر روایات و متکلمان شیعه". مطالعات فلسفی کلامی, 12, 24, 1402, 1-23.
واعظی, ذاکرحسین. (1402). 'چگونگی رابطه علم و عمل امام (ع) از منظر روایات و متکلمان شیعه', مطالعات فلسفی کلامی, 12(24), pp. 1-23.
واعظی, ذاکرحسین. چگونگی رابطه علم و عمل امام (ع) از منظر روایات و متکلمان شیعه. مطالعات فلسفی کلامی, 1402; 12(24): 1-23.

چگونگی رابطه علم و عمل امام (ع) از منظر روایات و متکلمان شیعه

مطالعات فلسفی کلامی
مقاله 1، دوره 12، شماره 24، اسفند 1402، صفحه 1-23
نوع مقاله: مقاله تخصصی
نویسنده
ذاکرحسین واعظی*
کارشناسی ارشد تفسیر و علوم قرآن جامعة المصطفی العالمیة خراسان.
چکیده
چگونگی رابطه علم و عمل امام و این که آیا امام به آنچه می‌داند لزوماً باید عمل نماید یا خیر؟، از موضوعات مهم کلامی است و از گذشته‌های دور تا به امروز محل بحث و گفتگو بوده است. چالش اصلی در این مبحث، مغایرت بین علم و عمل امام است، یعنی اگر امام علم غیب داشته و از اصل و چگونگی وقوع حوادث باخبر بوده، چرا آگاهانه به سوی مرگ رفته است؟ این اقدام امام «القاء نفس در تهلکه» است که از نظر عقل و شرع، قبیح و حرام می‌باشد. هرچند پاسخ‌هایی به این شبهه داده شده است اما حل کامل آن جز با بررسی جامع و همه‌جانبه روایات و آراء متکلمان، امکان‌پذیر نیست. تحقیق حاضر، با روش توصیفی- تحلیلی، روایات و دیدگاه‌های متکلّمان شیعه را در باره چگونگی رابطه علم و عمل امام مورد بحث قرار داده و اثبات کرده است که علم امام به حوادث و موضوعات خارجی که از آن به علم غیب تعبیر می‌شود، تأثیری در عمل و ارتباطی با تکلیف ندارد، یعنی امام مکلف نیست که به مقتضای آن عمل نماید، زیرا نظام آفرینش، نظام علت و معلول و سبب و مسبب است. در این نظام، هر پدیده، علت طبیعی خود را دارد و باید مطابق با قانون طبیعت و از مجرای طبیعی به وجود بیاید. از این ‌رو، تمام شبهاتی که در مورد علم و عمل امام مطرح گردیده‌اند، از اساس فرو می‌ریزند، زیرا در جایی که تکلیف وجود ندارد، امر و نهی نیز منتفی خواهد بود. افزون بر این، کسی که امام را با وصف امامت پذیرفته است، عصمت امام را که لازمه انفکاک‌ناپذیر امامت است، نیز پذیرفته، و با وجود عصمت، مجالی برای شبهه «القاء نفس در تهلکه» باقی نمی‌ماند
کلیدواژه‌ها
علم امام؛ علم لدنّی؛ تهلکه؛ عصمت
مراجع
  1. قرآن کریم.
  2. نهج البلاغه.
  3. ابن شهرآشوب، محمد، مناقب آل ابی طالب، المکتبة الحدریة، نجف، 1376.
  4. ابن طاوس، علی، الطرائف، مکتب الاعلام اسلامی، 1414ق.
  5. ابن فارس، احمد، معجم مقاییس اللغة، مکتبة الاعلام الاسلامی، 1404ق.
  6. ابن منظور، محمد، لسان العرب، ادب الحوزه، قم، 1405ق.
  7. اوجاقی، ناصرالدین، علم امام ازدیدگاه کلام امامیه، مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی، قم، 1388.
  8. بحرانی، سید هاشم، مدینة المعاجز، المعارف الاسلامیة، قم، 1413ق.
  9. بحرانی، یوسف بن احمد، الدرر النجفیه، شرکة دار المصطفى صلى الله علیه وآله لإحیاء التراث، 1423- 2002م.
  10. رستمی و آل بویه، محمد زمان و طاهره، علم امام با رویکرد قرآنی...، بوستان کتاب، قم، 1388ش.
  11. سید مرتضی، علی بن حسین، الشافی فی الامامة، مؤسسه اسماعیلیان، قم، 1410ق.
  12. سید مرتضی، علی بن حسین، رسائل المرتضی، تحقیق سید احمد حسینی، دارالقرآن الکریم، قم، 1405.
  13. شهید ثانی، زین الدین، حقائق الایمان، مکتبة آیة الله المرعشی، قم، 1409.
  14. صدرالدین شیرازی، محمد، الحکمة المتعالیة، داراحیاء التراث العربی، بیروت، 1383.
  15. صدوق، محمد، کمال الدین، تصحیح علی اکبرغفاری، جامعة المدرسین، قم، 1363ش.
  16. صفّار، محمد، بصائرالدرجات، الاعلمی، تهران، 1362ش.
  17. علامه حلی، حسن بن یوسف، اجوبة المسائل المهنائیه، الخیام، قم، 1401ق.
  18. علامه حلی، حسن بن یوسف، ، باب حادی عشر، دارالاضواء، بیروت، 1417ق.
  19. فراهیدی، خلیل، العین، دارالهجرة، 1410.
  20. کلینی، محمد، الکافی، دارالکتب الاسلامیة، تهران، 1363ش.
  21. مجلسی، محمد باقر، بحارالانوار، مؤسسة الوفاء، بیروت، 1403ق.
  22. مجلسی، محمد باقر، مرآة العقول، دار الکتب الإسلامیة، تهران، 1404- 1363 ش.
  23. مظفّر، محمد رضا، عقائد الامامیة، انصاریان، قم، بیتا.
  24. مظفّر، محمد رضا، المنطق، مؤسسة النشرالاسلامی، قم، بیتا.
  25. مفید، محمد، السائل العکبریة، تحقیق علی اکبرالهی خراسانی، دارالمفید، بیروت، 1414ق.
  26. نادم، محمد حسن، علم امام، دانشگاه ادیان ومذاهب، قم، 1388.
27. نصیرالدین طوسی، محمد، قواعد العقائد، تحقیق علی ربانی گلپایگانی، لجنة ادارة الحوزة العلمیة، قم، 1416ق.

آمار
تعداد مشاهده مقاله: 14


سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب