اخبار و اعلانات

 آمار

تعداد نشریات120
تعداد شماره‌ها1,350
تعداد مقالات10,139
تعداد مشاهده مقاله3,047,052
تعداد دریافت فایل اصل مقاله1,720,428
صارمی, حمیدرضا, حق روستا, سمیه. (1400). مطالعه تطبیقی مکتب شهرسازی اصفهان در دوران صفویه با دوران هم‌عصر آن رنسانس در اروپا. مطالعات فلسفی کلامی, 9(20), 245-271. doi: 10.22034/mte.2021.6970.1158
حمیدرضا صارمی; سمیه حق روستا. "مطالعه تطبیقی مکتب شهرسازی اصفهان در دوران صفویه با دوران هم‌عصر آن رنسانس در اروپا". مطالعات فلسفی کلامی, 9, 20, 1400, 245-271. doi: 10.22034/mte.2021.6970.1158
صارمی, حمیدرضا, حق روستا, سمیه. (1400). 'مطالعه تطبیقی مکتب شهرسازی اصفهان در دوران صفویه با دوران هم‌عصر آن رنسانس در اروپا', مطالعات فلسفی کلامی, 9(20), pp. 245-271. doi: 10.22034/mte.2021.6970.1158
صارمی, حمیدرضا, حق روستا, سمیه. مطالعه تطبیقی مکتب شهرسازی اصفهان در دوران صفویه با دوران هم‌عصر آن رنسانس در اروپا. مطالعات فلسفی کلامی, 1400; 9(20): 245-271. doi: 10.22034/mte.2021.6970.1158

مطالعه تطبیقی مکتب شهرسازی اصفهان در دوران صفویه با دوران هم‌عصر آن رنسانس در اروپا

مطالعات تاریخی جهان اسلام
مقاله 10، دوره 9، شماره 20، دی 1400، صفحه 245-271    اصل مقاله (1.17 M)
نوع مقاله: مقاله علمی - پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/mte.2021.6970.1158
نویسندگان
حمیدرضا صارمی1؛ سمیه حق روستا* 2
1استادیار دانشکده هنر و معماری دانشگاه تربیت مدرس تهران، تهران، ایران
2دانشجوی دکتری دانشکده هنر و معماری دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران
چکیده
شهرسازی و معماری هر ملتی، نمود کالبدیِ درون‌مایه‌های فکری و فرهنگی مردمان آن سرزمین ‌ا‌ست. در دوره‌های مختلف تاریخی در غرب و شرق، به اقتضای تفکرات غالب در هر دوره، سبک‌های معماری و شهرسازی متنوعی خلق شده است. یکی از درخشان‌ترین دوره‌های هنری ایران پس از اسلام، دوره‌ صفویه است. صفویه زمانی پا به عرصه وجود گذاشت که اروپا در حال خروج از دوران قرون‌وسطا بود و نوزائی علمی، ادبی و هنری خود را آغاز کرده بود. با توجه به هم‌عصر بودن دو دوره تاریخی صفویه و رنسانس و تفاوت‌های آشکار آثار معماری و شهرسازی آن‌ها، این مقاله تلاش می‌کند تا مکتب اصفهان، که نمود تحقق آرمان‌شهر دولت صفوی است، را با شهرسازی دوره هم‌عصر آن در اروپا (دوران رنسانس) مورد مقایسه قرار دهد. روش تحقیق مقاله، بررسی اسنادی و تحلیل‌های توصیفی- تفسیری متون مختلف است، که با بهره‌‌گیری از تحلیل‌های کیفی بررسی شده‌اند. نتایج این تحقیق نشان‌ می‌دهد که نوع تفکر و جهان‌بینی این دو مکتب تأثیر عمیقی بر آثار معماری و شهرسازی آن‌ها داشته است. حکومت صفوی با اتکا به مفاهیم عرفانی و جهان‌بینی متأثر از مذهب شیعه، مکتب اصفهان را خلق کرده و در پی بیان هماهنگ فضای شهری و برقراری تعادل در نظام شهری بوده است؛ این مکتب مکتب از عناصر مادی برای کالبد بخشیدن به یک نظم آسمانی و عرفانی بهره می‌گیرد. درحالی‌که شهرسازی رنسانس نماد تسلط تفکر مادی به شهر است و آرمانشهر رنسانس با تکیه بر فرهنگ اومانیستی، محصول تحمیل نظم ذهنی بر طبیعت است.
کلیدواژه‌ها
شهرسازی؛ دوره صفویه؛ دوران رنسانس؛ مکتب اصفهان
مراجع
  • اهری، زهرا. (1380). مکتب اصفهان در شهرسازی. تهران: دانشگاه هنر.
  • اولئاریوس، آدام. (1385). سفرنامه آدام اولئاریوس: ایران عصر صفوی از نگاه یک آلمانی. با ترجمه احمد بهپور. تهران: ابتکار نو.
  • ایلخانی، محمد. (1382). تاریخ فلسفه در قرون وسطی و رنسانس. تهران: انتشارات سمت.
  • باستانی پاریزی، محمدابراهیم. (1379). سیاست و اقتصاد عصر صفوی. تهران: نشر علم.
  • برینیولی، ژان. (1385). «بینش شاه عباس: شهرسازی سلطنتی اصفهان.» ترجمه داود طبایی. هنر و معماری: گلستان هنر 5: 60-71.
  • بقایی، اسدالله. (1376). شیخ بهائی در آیینه عشق. قم: مرکز انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی.
  • پاکزاد، جهانشاه. (1388). تاریخ شهر و شهرنشینی در اروپا از آغاز تا انقلاب صنعتی. تهران: آرمانشهر.
  • پاکزاد، جهانشاه. (1392). تاریخ شهر و شهرنشینی در ایران از آغاز تا دوران قاجار. تهران: آرمانشهر.
  • جعفریان، رسول. (1378). تاریخ ایران اسلام (صفویه از ظهور تا زوال). تهران: مؤسسه فرهنگی دانش و اندیشه معاصر.
  • حبیبی، سیدمحسن. (1386). از شار تا شهر. تهران: دانشگاه تهران.
  • رندال، هرمن. (1376). سیر تکامل عقل نوین. با ترجمه ابوالقاسم پاینده. جلد 1. تهران: شرکت انتشارات علمی و فرهنگی.
  • سیوری، راجر. (1363). ایران عصر صفوی. ترجمه احمد صبا. تهران: انتشارات کتاب تهران.
  • شیری، الهام و سعیدی، مهدی. (1392). «مقایسه مکتب شهرسازی اصفهان با رنسانس در اروپا»، دومین همایش ملی معماری و شهرسازی اسلامی، تبریز.
  • صارمی، حمیدرضا، طاهر پریزادی و مهدی خداشناس. (1396). اصول معماری و شهرسازی اسلامی ایرانی با تاکید بر مکتب اصفهان. تهران: انتشارات اول و آخر.
  • عاملی، بهاءالدین محمد. (1376). متن کامل کشکول شیخ بهایی. ترجمه بهمن رازانی. تهران: انتشارات زرین.
  • کیوانی، مهدی. (1392). «پیشه وران و زندگی صنفی آنان در عهد صفوی: جستارهایی در تاریخ اجتماعی-اقتصادی ایران» ترجمه یزدان فرخی. تهران: موسسه انتشارات امیرکبیر.
  • لتس، رزا ماریا. (1385). تاریخ هنر-رنسانس (از مجموعه هشت جلدی تاریخ هنر). ترجمه حسن افشار. تهران: نشر مرکز.
  • مرزبان، پرویز. (1386). خلاصه تاریخ هنر. تهران: شرکت انتشارات علمی و فرهنگی.
  • مشهدیزاده دهاقانی، ناصر. (1387). تحلیلی از ویژگی های برنامه ریزی شهری در ایران. تهران: دانشگاه علم و صنعت ایران.
  • مهجور، فیروز. (1378). «ویژگیهای شهرسازی در شهرهای دوره صفویه.» پژوهشهای جغرافیایی 36: 65-73.
  • موریس، جیمز. (1385). تاریخ شکل شهر تا انقلاب صنعتی. با ترجمه راضیه رضازاده. تهران: دانشگاه علم و صنعت ایران.
  • هنرفر، لطف‌الله. (1350). گنیجنة آثار تاریخی اصفهان. اصفهان: انتشارات ثقفی.
آمار
تعداد مشاهده مقاله: 1,068
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 316


سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب