اخبار و اعلانات

 آمار

تعداد نشریات120
تعداد شماره‌ها1,350
تعداد مقالات10,139
تعداد مشاهده مقاله3,046,947
تعداد دریافت فایل اصل مقاله1,720,372
مهدوی, محمدحسن, فراتی, عبدالوهاب. (1400). بررسی دلالتهای اندیشه سید قطب و تاثیر آن بر خشونت گرایی در جهان اسلام معاصر. مطالعات فلسفی کلامی, 9(20), 84-115. doi: 10.22034/mte.2021.7798.1211
محمدحسن مهدوی; عبدالوهاب فراتی. "بررسی دلالتهای اندیشه سید قطب و تاثیر آن بر خشونت گرایی در جهان اسلام معاصر". مطالعات فلسفی کلامی, 9, 20, 1400, 84-115. doi: 10.22034/mte.2021.7798.1211
مهدوی, محمدحسن, فراتی, عبدالوهاب. (1400). 'بررسی دلالتهای اندیشه سید قطب و تاثیر آن بر خشونت گرایی در جهان اسلام معاصر', مطالعات فلسفی کلامی, 9(20), pp. 84-115. doi: 10.22034/mte.2021.7798.1211
مهدوی, محمدحسن, فراتی, عبدالوهاب. بررسی دلالتهای اندیشه سید قطب و تاثیر آن بر خشونت گرایی در جهان اسلام معاصر. مطالعات فلسفی کلامی, 1400; 9(20): 84-115. doi: 10.22034/mte.2021.7798.1211

بررسی دلالتهای اندیشه سید قطب و تاثیر آن بر خشونت گرایی در جهان اسلام معاصر

مطالعات تاریخی جهان اسلام
مقاله 4، دوره 9، شماره 20، دی 1400، صفحه 84-115    اصل مقاله (780.08 K)
نوع مقاله: مقاله علمی - پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/mte.2021.7798.1211
نویسندگان
محمدحسن مهدوی* 1؛ عبدالوهاب فراتی2
1دکترای تاریخ معاصر جهان اسلام جامعه المصطفی(ص) قم، قم، ایران
2دانشیار پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی قم، قم، ایران
چکیده
چکیده
سید قطب به عنوان یکی از متنفذ ترین چهره‌های فکری جهان اسلام معاصر، تاثیر زیادی بر روند اسلام گرایی معاصر به سمت خشونت گرایی داشته است. نوشتار حاضر درپی پاسخ به‌این پرسش است که اندیشه سید قطب چه دلالت‌های را پردازش می‌کند که با استناد به ‌آن فرایند خشونت‌گرایی در جهان اسلام افزایش یافته است؟. در اندیشة پسینی سید قطب مفاهیم و گزاره‌های وجود دارد که از ظرفیت بالای خشونت پروری برخوردار بوده و در مواردی آشکارا به استفاده از وسائل قهریه برای پیشبرد اهداف دعوت می‌کند. اثر مشهور وی «معالم فی الطریق»، نمونة از آثار وی است که به تعبیر خود سید قطب بسان مرامنامة برای اقلیت ایمانی ممتاز، به آنان خواهد آموخت که در شرایط فعلی چگونه عمل نمایند!. در بررسی و تحلیل اندیشه قطب آثار زیادی پدید آمده است که بیشتر جنبه نگرش مثبت به اندیشه‌های وی را القاء می‌کند و جنبه انتقادی به اندیشه وی اندک است. بنابراین نوشتار حاضر در چارچوب و روش دلالتی سعی در بازیابی اندیشه سید قطب با رویکرد انتقادی دارد که مسأله خشونت فزاینده در جهان اسلام بازتاب آن است. رهیافت دلالتی در بررسی اندیشه سید قطب، وجه التمایز این نوشتار با نمونه‌های مشابه است که بارویکرد انتقادی به اندیشه سید قطب نگارش یافته است. نتیجه حاصل از این رویکرد فهم ملموس از اندیشه سید قطب نشان می‌دهد که به عنوان نمونه در اشخاص و جریان‌های اسلامی خشونت گرا نمود واقعی یافته است.
کلیدواژه‌ها
کلیدواژگان: سید قطب؛ خشونت‌گرایی مقدس؛ دلالت تبیینی؛ دلالت بنیادین؛ دلالت هنجاری؛ دلالت راهبردی؛ جهان اسلام معاصر
مراجع
  1. قرآن کریم
  2. احمدی، حمید(1376)، اسلامگرایان و مساله خشونت در مصر، مجله گفتگو، ش 18، زمستان، 139ـ155.
  3. احمدی، حمید(1390)، جامعه شناسی جنبشهای اسلامی، تهران؛ دانشگاه امام صادق (ع).
  4. احمدی، حمید(1384)، جنبشهای اسلامی و خشونت در خاورمیانه، فصلنامه مطالعات خاورمیانه، ش41، بهار، 31ـ56.
  5. احمدی، حمید(1379)، اسلام سیاسی و منتقدان آن: اندیشه‌های قاضی عشماوی پیرامون رادیکالیسم سیاسی، مطالعات خاورمیانه، ش 23، پاییز، 91ـ118.
  6. اسپریگنز، توماس(1389)، فهم نظریه های سیاسی، ترجمه فرهنگ رجایی، تهران؛ نشر آگه، چاپ ششم.
  7. بابائی، حبیب الله(1392)، تفکر اجتماعی خوارج، مجله نقد و نظر، ش70، تابستان، 122ـ143.
  8. بابائی، حبیب الله(1391)، اخوت انسانی و پیامدهای اخلاقی آن در عرصه جهانی (برپایه اندیشه آیت الله جوادی آملی)، مجله حکمت اسرا، ش 13، سال پنجم، 7ـ25.
  9. برزگر، ابراهبم (1390)، استعاره صراط در اندیشه سیاسی سید قطب، تهران دانشگاه امام صادق (ع).
  10. برگن، پیتر ال(1390)، اسامه بن لادن، ترجمه؛ عباسقلی غفاری فرد، تهران؛ انتشارات اطلاعات.
  11. بشیریه، حسین (1382)، عقل در سیاست، تهران؛ نگاه معاصر
  12. حاتمی، محمدرضا و بحرانی، مرتضی(1392)، دایره المعارف جنبش‌های اسلامی، ج2، تهران؛ پژوهشکده مطالعات فرهنگی اجتماعی.
  13. حسینی فائق، محمدمهدی(1386)، سیری در اندیشه سیاسی سید قطب، ره آورد سیاسی، ش16، تابستان، 137ـ156.
  14. دکمجیان، هرایر(1377)، جنبشهای اسلامی در جهان عرب، ترجمه؛ حمیداحمدی، تهران؛ کیهان، چاپ سوم.
  15. روآ، الیویه(1378)، تجربه اسلام سیاسی، ترجمه، محسن مدیر شانه‌چی، تهران؛ انتشارات بین‌المللی الهدی.
  16. سجادی، عبدالقیوم (1388)، گفتان جهانی شدن و اسلام سیاسی پسا طالبان، قم انتشارات مفید
  17. سلطانی فرد، محمدحسین(1386)، ریشه‌ها و تاریخچه اصوالگرایی در مصر، تهران؛ وزارت خارجه.
  18. سوزنگر، سیروس(1383)، اندیشه‌های سیاسی سید قطب، تهران؛ مرکز اسناد انقلاب اسلامی.
  19. سید، رضوان(1383)، اسلام سیاسی معاصر در کشاکش هویت و تجدد، ترجمه، مجید مرادی، تهران؛ مرکز باشناسی اسلام و ایران.
  20. علیپور، عفت (1388)، اندیشه سیاسی سید قطب، تهران: نشر احسان.
  21. علیخانی، علی اکبر(1385)، کرامت انسانی و خشونت در اسلام، پژوهشنامه علوم سیاسی، ش3، 99ـ122.
  22. عنایت، حمید(1389)، اندیشه سیاسی در اسلام معاصر، ترجمه: بهاءالدین خرمشاهی، تهران؛ خوارزمی، چاپ پنجم.
  23. فرمانیان، مهدی(1394)، چیستی و چرایی شکل گیری جریان‌های تکفیری و دلایل قدرت یابی آنها در دهه اخیر (در کتاب عقلانیت دینی جاهلیت مدرن)، قم؛ جامعه المصطفی العالمیه.
  24. قطب، سید(1430هـ)، معالم فی الطریق، الدوحه؛ مرکزالعربی للدراسات والابحاث.
  25. قطب، سید(1348)، اسلام آیین فطرت، ترجمه: ابراهیم میرباقری، تهران؛ دارالکتب الاسلامیه.
  26. قطب، سید (1354)، ویژگیهای جهان بینی و ایدئولوژی اسلامی، ترجمه: سید محمدخامنه‌یی، بی جا، نشر موسسه ملی
  27. قطب، سید(1390)، نشانه‌های راه، ترجمه: محمودمحمودی، تهران؛ احسان، چاپ دوم.
  28. قطب، سید(1368)، اسلام و صلح جهانی، ترجمه: هادی خسروشاهی و زین العابدین قربانی، تهران؛ دفتر نشر فرهنگ اسلامی، چاپ چهارم.
  29. قطب، سید(1383هـ)، اسلام و دیگران، ترجمه واقتباس: سید محمد شیرازی، تهران؛ (بی نا).
  30. قطب، سید(1370)، ما چه می گوئیم، ترجمه: هادی خسروشاهی، تهران؛ دفتر نشر فرهنگ اسلامی، چاپ بیست و یکم.
  31. قطب، سید(بی تا)، عدالت اجتماعی در اسلام، ترجمه هادی خسرو شاهی و محمدعلی گرامی، تهران؛ شرکت سهامی انتشار، چاب هشتم.
  32. کوپل، ژیل(1382)، پیامبر و فرعون، ترجمه: حمیداحمدی، تهران؛ کیهان، چاپ سوم.
  33. مرادی، مجید(1382)، تقریر گفتمان سید قطب، مجله علوم سیاسی، باقرالعلوم، ش21، بهار، 195ـ216.
  34. منوچهری، عباس(1388)، نظریه سیاسی پارادایمی، دو فصلنامه پژوهش سیاست نظری، ش 6، 77ـ93.
  35. منوچهری، عباس، هنری، یدالله(1393)، دلالتهای سیاسی اندیشه سنائی، مطالعات تاریخ اسلام، ش 22، 124ـ153.
  36. منوچهری، عباس(1394)، اندیشه سیاسی به مثابه دانش میان رشته ای: روایتی دلالتی ـ پارادایمی، مطالعات اجتماعی: مطالعات میان رشته ای در علوم انسانی، ش 26، 1ـ 22.
  37. منوچهری، عباس و دیگران(1395)، دلالت های دوبنی در اندیشه سیاسی در ایران (قرن5ـ7 هجری)، مطالعات تاریخ اسلام، ش31، 135ـ 164.
  38. مودودی، ابوالاعلی (بی تا)، تئوری سیاسی اسلام، ترجمه محمد مهدی حیدرپور، بی جا، نشر بعثت.
  39. مؤدب، سید رضا(1386)، کرامت انسانی و مبانی قرآنی آن ازنگاه امام، بینات، ش53، بهار، 136ـ161.
  40. میراحمدی، منصور و ولدبیگی، علی اکبر(1394)، جریان تکفیری و سیاست خشونت، (در کتاب عقلانیت دینی ـ جاهلیت مدرن )، قم؛ جامعه المصطفی العالمیه 1394.
  41. میراحمدی، منصور و ولدبیگی، علی اکبر(1393)، جریانهای سلفی از انقیاد تا افراط‌گرایی، مجله جستارهای سیاسی معاصر، سال پنجم، ش2، تابستان، 111ـ132.
  42. نظمی، ندا(1388)، القاعده و مساله جهاد، مجله مطالعات خاورمیانه، ش58و59، پاییزو زمستان، 141ـ174.
 

آمار
تعداد مشاهده مقاله: 537
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 194


سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب