اخبار و اعلانات

 آمار

تعداد نشریات120
تعداد شماره‌ها1,350
تعداد مقالات10,139
تعداد مشاهده مقاله3,047,050
تعداد دریافت فایل اصل مقاله1,720,428
علیشاهی قلعه جوقی, ابوالفضل, تسلیخ, محسن. (1399). مفهوم‌شناسی قاعده «الامتناع بالاختیار» در فقه و اصول. مطالعات فلسفی کلامی, 99(2), 69-90.
ابوالفضل علیشاهی قلعه جوقی; محسن تسلیخ. "مفهوم‌شناسی قاعده «الامتناع بالاختیار» در فقه و اصول". مطالعات فلسفی کلامی, 99, 2, 1399, 69-90.
علیشاهی قلعه جوقی, ابوالفضل, تسلیخ, محسن. (1399). 'مفهوم‌شناسی قاعده «الامتناع بالاختیار» در فقه و اصول', مطالعات فلسفی کلامی, 99(2), pp. 69-90.
علیشاهی قلعه جوقی, ابوالفضل, تسلیخ, محسن. مفهوم‌شناسی قاعده «الامتناع بالاختیار» در فقه و اصول. مطالعات فلسفی کلامی, 1399; 99(2): 69-90.

مفهوم‌شناسی قاعده «الامتناع بالاختیار» در فقه و اصول

مطالعات اصول فقه امامیه
دوره 99، شماره 2 - شماره پیاپی 14، اسفند 1399، صفحه 69-90    اصل مقاله (9.19 M)
نوع مقاله: مقاله پژوهشی
نویسندگان
ابوالفضل علیشاهی قلعه جوقی* 1؛ محسن تسلیخ2
1دانشیار گروه الهیات، دانشگاه فرهنگیان، تهران، ایران
2دکتری فقه و مبانی حقوق اسلامی دانشگاه یاسوج
چکیده
قدرت انتخاب، از موهبت‌های الهی به بشریت است که انسان می‌تواند با استفاده از آن، مسیر زندگی خویش را طبق میل و اراده‌اش طی کند. از طرفی، تکالیف الهی به بندگان، به‌میزان توانایی و قدرت مکلفین است و تکلیفی که خارج از قدرت آن‌ها باشد، از جانب خداوند بر دوش ایشان گذاشته نشده است؛ اما گاه مکلف با استفاده از اختیار خویش، مسیری را برمی‌گزیند که درنهایت به بن‌بست می‌رسد و باعث سلب قدرت از خویش می‌گردد. از طرفی، قدرت مکلف بر انجام فعل، شرط تنجز تکلیف است؛ حال اگر در این صورت که عدم قدرت مکلف ناشی از سوء اختیار خویش است، آیا باعث عدم توجه خطاب و تکلیف مولی به ایشان می‌گردد یا نه؟ فقیهان و اصولیان در چنین مواردی از قاعده عقلی و فلسفی «الامتناع بالاختیار لاینافی الاختیار» مدد جسته و نظریات خویش را بیان کرده‌اند. حال در این جستار، با توجه به عدم بحث مستقل درباره این قاعده بسیار مهم در کتب مختلف فقهی و اصولی، نگارندگان سعی‌شان بر این بوده که بار دیگر، نقش این قاعده را در جای‌جای فقه و اصول از نگاه نظریه‌پردازان اصولی و فقهی بازشناسی کنند و به برخی نکات ضروری درباره آن اشاره نمایند.
کلیدواژه‌ها
تکالیف؛ امتناع؛ اختیار؛ استنباط احکام فقهی؛ اراده؛ طلب
آمار
تعداد مشاهده مقاله: 354
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 186


سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب