اخبار و اعلانات

 آمار

تعداد نشریات120
تعداد شماره‌ها1,350
تعداد مقالات10,139
تعداد مشاهده مقاله3,046,947
تعداد دریافت فایل اصل مقاله1,720,373
دژآباد, حامد, معروفی, معین. (1400). کامل‌بودن دین در گرو گزاره‌های دینی یا وجود حجّت مفترض‌‌الطاعه؟. مطالعات فلسفی کلامی, 8(14), 5-27. doi: 10.22034/pke.2021.9996.1448
حامد دژآباد; معین معروفی. "کامل‌بودن دین در گرو گزاره‌های دینی یا وجود حجّت مفترض‌‌الطاعه؟". مطالعات فلسفی کلامی, 8, 14, 1400, 5-27. doi: 10.22034/pke.2021.9996.1448
دژآباد, حامد, معروفی, معین. (1400). 'کامل‌بودن دین در گرو گزاره‌های دینی یا وجود حجّت مفترض‌‌الطاعه؟', مطالعات فلسفی کلامی, 8(14), pp. 5-27. doi: 10.22034/pke.2021.9996.1448
دژآباد, حامد, معروفی, معین. کامل‌بودن دین در گرو گزاره‌های دینی یا وجود حجّت مفترض‌‌الطاعه؟. مطالعات فلسفی کلامی, 1400; 8(14): 5-27. doi: 10.22034/pke.2021.9996.1448

کامل‌بودن دین در گرو گزاره‌های دینی یا وجود حجّت مفترض‌‌الطاعه؟

پژوهشنامه کلام
دوره 8، شماره 14، شهریور 1400، صفحه 5-27    اصل مقاله (749.73 K)
نوع مقاله: مقاله علمی پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/pke.2021.9996.1448
نویسندگان
حامد دژآباد* 1؛ معین معروفی2
1دانشیار دانشگاه تهران
2کارشناسی ارشد علوم قرآن و حدبث پردیس فارابی
چکیده
کامل بودن دین اسلام، یکی از باورهای ضروری مسلمانان است و آیه‌‌ اکمال نیز سندی محکم بر این دعوی است؛ اما هیچ‌گاه دانشمندان مسلمان، این پرسش را که چه چیز یا چیزهایی سبب کامل بودن اسلام است؟ به صورت یک پرسش مستقل مورد کاوش قرار نداده‌اند. با وجود این، با دقت در همین احتجاج‌ها و یا برخی از اشکالاتی که به عنوان دفع دخل مقدّر، ذیل آیه کریمه آورده‌اند می‌توان دریافت که از نگاه عموم مسلمانان، کامل شدن روند نزول و تبلیغ گزاره‌های دینی (اعم از قرآن و سنت) علت کامل شدن دین است. نگارنده با به چالش کشیدن این سخن، اثبات می‌کند که کمال اسلام، نه در گرو گزاره‌های تبلیغ شده از سوی پیامبر9که در گرو وجود شخص حجّت مفتَرَض‌‌الطاعه خداوند است که مصداق آن در زمان پیامبر9 خود ایشان و پس از آن امامان دوازده‌گانه: اند.
کلیدواژه‌ها
آیه اکمال؛ اکمال دین؛ دین کامل؛ امامت؛ حجت مفترض الطاعه
مراجع
  • ابن تیمیه، احمد بن عبد الحلیم(1986م)، منهاج السنة النبویة فی نقض کلام الشیعة القدریة، مکه: جامعة الإمام محمد بن سعود الإسلامیه.
  • ابن جوزی، عبد الرحمن(1404ق)، زاد المسیر فی علم التفسیر، بیروت: المکتب الإسلامی.
  • ــــــــــــــــــــ(1997م)، کشف المشکل من حدیث الصحیحین، الریاض: دار الوطن.
  • ابن حزم(بی‌تا)، المحلى، بیروت: دار الفکر.
  • ابن رجب حنبلی(1422ق)، فتح الباری فی شرح صحیح البخاری، الدمام: دار ابن الجوزی.
  • ابن سلاّم(1995م)، فضائل القرآن للقاسم بن سلام، دمشق: دار ابن کثیر.
  • ابن عادل حنبلی(1998م)، اللباب فی علوم الکتاب، بیروت: دار الکتب العلمیه.
  • ابن عاشور تونسی، محمد الطاهر بن محمد بن محمد الطاهر(1984م). التحریر والتنویر «تحریر المعنى السدید وتنویر العقل الجدید من تفسیر الکتاب المجید»، تونس: الدار التونسیة للنشر.
  • ابن عربی، ابی بکر(2003م)، أحکام القرآن، بیروت: دار الکتب العلمیه.
  • ــــــــــــــــ(1999م)، المحصول فی أصول الفقه، عمان: دار البیارق.
  • ابن عطیه أندلسی، أبومحمد عبد الحق بن غالب(1993م)، المحرر الوجیز فی تفسیر الکتاب العزیز،. لبنان: دار الکتب العلمیه.
  • ابن‌ فارس، احمد(1404ق)، معجم مقاییس اللغه، قم: مکتب الاعلام الاسلامی‏.
  • ابن کثیر، اسماعیل بن عمر(1408ق)، البدایة و النهایه، بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
  • ـــــــــــــــــــــــــــــــــــ(1395ق)، السیرۀ النبویهه، بیروت: دارالمعرفه.
  • ابن محمد أزدی‏، أبو محمد عبدالله(1429ق)،. کتاب الماء‏، طهران‏: جامعة العلوم الطبیة الإیرانیة/ مؤسسة دراسات التاریخ الطبی والطب الإسلامی و الطب التکمیلی.
  • ابن منظور، ابوالفضل جمال الدین محمد بن مکرم(1414ق)، لسان العرب، چ1، بیروت: دار صادر.
  • أبی حیان أندلسی(2001م)، تفسیر البحر المحیط، بیروت: دار الکتب العلمیه.
  • أبی طالب مکی، محمد بن علی بن عطیة الحارثی(2005م)، قوت القلوب فی معاملة المحبوب و وصف طریق المرید إلى مقام التوحید، بیروت: دار الکتب العلمیه.
  • آجری، ابوبکر محمد بن الحسین(1999م)، الشریعۀ، الریاض: دار الوطن.
  • آخوند خراسانى، محمد کاظم(1409ق)، کفایة الأصول، قم: آل البیت:.
  • ازهری، محمد بن احمد(1421ق)، تهذیب اللغه، بیروت‏: دار إحیاء التراث العربی.
  • أشعری، أبو الحسن(1988م)، رسالة إلى أهل الثغر، السعودیه/ لبنان: مکتبة العلوم و الحکم.
  • آل غازى، عبدالقادر ملاحویش(1382ق)، بیان المعانی، دمشق: مطبعة الترقى.
  • بخاری، محمد بن اسماعیل ابوعبدالله(1422ق)، الجامع المسند الصحیح المختصر من أمور رسول الله9 وسننه وأیامه(صحیح البخاری)، [بی‌جا]:دار طوق النجاة.
  • بیضاوی، عبد الله بن عمر(1418ق)، أنوار التنزیل و أسرار التأویل، بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
  • بیهقی، احمد بن حسین(1988م)، دلائل النبوة، بیروت/ قاهره: دار الکتب العلمیه/ دار الریان للتراث.
  • ــــــــــــــــــــ(2003م)، شعب الإیمان، الریاض: مکتبة الرشد للنشر و التوزیع.
  • ثعلبی، ابو اسحاق احمد بن محمد(2002م)، الکشف و البیان(تفسیر الثعلبی )، بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
  • جوهری، اسماعیل بن حماد(1376ق)، تاج اللغة و صحاح العربیه، بیروت: دار العلم للملایین.
  • جوینی، ابوالمعالی عبدالملک بن عبد الله(1996م)، کتاب التلخیص فی أصول الفقه، بیروت: دار البشائر الإسلامیه.
  • حمیری، نشوان بن سعید(1420ق)، شمس العلوم و دواء کلام العرب من الکلوم‏، دمشق‏: دار الفکر.
  • حنبلی، ابن عادل(1998م)، اللباب فی علوم الکتاب، بیروت: دار الکتب العلمیه.
  • خازن، علاءالدین علی بن محمد(1415ق)، لباب التأویل فی معانی التنزیل، بیروت: دار الکتب العلمیه.
  • رازی، فخر الدین محمد بن عمر(2000م)، التفسیر الکبیر أو مفاتیح الغیب، بیروت: دار الکتب العلمیه.
  • راغب اصفهانی(1412ق)، مفردات ألفاظ القرآن، بیروت: دار القلم.
  • زبیدی، مرتضی(1414ق)، تاج العروس من جواهر القاموس، بیروت‏: دار الفکر.
  • زجاج، ابواسحاق ابراهیم بن سری(1988م)، معانی القرآن و إعرابه، بیروت: عالم الکتب.
  • زمخشرى، محمود بن عمر بن احمد(1979م)، أساس البلاغه، بیروت‏: دار صادر.
  • ـــــــــــــــــــــــــــــــ(1407ق)، الکشاف عن حقائق غوامض التنزیل، بیروت: دار الکتاب العربی.
  • زین‌الدین، عمر بن مظفر بن عمر(ابن وردی)(1996م)، تاریخ ابن الوردی، بیروت: دار الکتب العلمیه.
  • سیوطی، جلال الدین محمد(1996م)، الإتقان فی علوم القرآن، لبنان: دار الفکر.
  • شنقیطی، محمد الخضرالجنکی(1993م)، مشتهی الخارف الجانی فی رد زلقات التیجانی، عمان/ الاردن: دارالبشیر.
  • شیخ الإسلام هروی، عبد الله بن محمد الأنصاری ابو اسماعیل(1988م)، ذم الکلام و أهله، المدینة المنوره: مکتبة العلوم والحکم.
  • طباطبایى‏، سید محمد حسین(1417ق)، ‏المیزان فى تفسیر القرآن‏، قم: دفتر انتشارات اسلامى جامعه‏ مدرسین حوزه علمیه قم.
  • طبرانی، ابوالقاسم(1983م)، المعجم الکبیر، الموصل: مکتبة الزهراء3.
  • طبری، محمد بن جریر(2000م)، جامع البیان فی تأویل القرآن، بیروت: مؤسسة الرساله.
  • طوسی، نصیرالدین(بی‌تا)، تجرید الاعتقاد، تهران: مکتب الاعلام الاسلامی.
  • عسقلانی، ابن حجر(1379ق)، فتح الباری شرح صحیح البخاری، بیروت: دار المعرفه.
  • عسقلانی، نزار ریانی(1427ق)، امداد المنعم شرح صحیح الإمام مسلم، المکتبة الشامله.
  • عسکری‏، حسن بن عبد الله(1400ق)، الفروق فی اللغه، بیروت: دار الآفاق الجدیده.
  • عکبری، ابن بطة(2002م)، الإبانة الکبرى، بیروت: دار الکتب العلمیه.
  • عینی، بدر الدین محمود بن احمد(بی‌تا)، عمدة القاری شرح صحیح البخاری، بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
  • فراهیدی، خلیل بن احمد(1409ق)، العین، قم‏: نشر الهجره.
  • فیروزآبادی شیرازی، ابراهیم بن علی(1403ق)، التبصرة فی أصول الفقه، دمشق: دار الفکر.
  • قرشی، علی اکبر(1412ق)، قاموس قرآن‏، طهران‏: دار الکتب الإسلامیه.
  • قرطبی، ابوعبدالله محمد بن احمد(1964م)، الجامع لأحکام القرآن، القاهره: دار الشعب.
  • قطان، مناع بن خلیل(2001م)، تاریخ التشریع الإسلامی، [بی‌جا]: مکتبة وهبة.
  • کلینى، محمد بن یعقوب(1429ق)، ‏الکافی‏، قم: دارالحدیث.
  • لالکایی، هبة الله(1402)، شرح أصول اعتقاد أهل السنة والجماعة من الکتاب والسنة وإجماع الصحابه، الریاض: دار طیبه.
  • ماوردی(1416ق/ 1996م)، النکت و العیون، بیروت: دار ابن حزم.
  • مروزی، محمد بن نصر بن الحجاج(1406ق)، تعظیم قدر الصلاة، المدینة المنورة: مکتبة الدار.
  • مصطفوى، حسن(1430ق)، التحقیق فى کلمات القرآن الکریم، بیروت/ قاهره/ لندن.
  • مقاتل ابن سلیمان(2003م)، تفسیر مقاتل بن سلیمان، بیروت: دار الکتب العلمیه.
  • نووی، یحیی بن شرف(1997م)، المجموع، بیروت: دار الفکر.
  • نویری، احمد بن عبد الوهاب(2004م)، نهایة الأرب فی فنون الأدب، بیروت: دار الکتب العلمیه.
  • هلال، هیثم(1424ق)، معجم مصطلح الأصول، بیروت: دار الجلیل‏.
معروفی، معین(1398)، رابطه کامل بودن دین با امامت بر پایه تحلیل ادبی آیه اکمال دین و تبلیغ، پایان‌نامه علوم قرآن و حدیث پردیس فارابی دانشگاه تهران(استاد راهنما: حامد دژآباد).

آمار
تعداد مشاهده مقاله: 469
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 341


سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب