فهرست نشریات

  اخبار و اعلانات

 آمار

تعداد نشریات118
تعداد شماره‌ها1,255
تعداد مقالات9,395
تعداد مشاهده مقاله2,660,010
تعداد دریافت فایل اصل مقاله1,486,747
کریم‌پور قراملکی, علی, ریاحی مهر, باقر. (1400). بررسی تعارض قرآن و علم از واقعیت تا توهم. مطالعات فلسفی کلامی, 15(28), 9-33. doi: 10.22034/qve.2021.5933
علی کریم‌پور قراملکی; باقر ریاحی مهر. "بررسی تعارض قرآن و علم از واقعیت تا توهم". مطالعات فلسفی کلامی, 15, 28, 1400, 9-33. doi: 10.22034/qve.2021.5933
کریم‌پور قراملکی, علی, ریاحی مهر, باقر. (1400). 'بررسی تعارض قرآن و علم از واقعیت تا توهم', مطالعات فلسفی کلامی, 15(28), pp. 9-33. doi: 10.22034/qve.2021.5933
کریم‌پور قراملکی, علی, ریاحی مهر, باقر. بررسی تعارض قرآن و علم از واقعیت تا توهم. مطالعات فلسفی کلامی, 1400; 15(28): 9-33. doi: 10.22034/qve.2021.5933

بررسی تعارض قرآن و علم از واقعیت تا توهم

قرآن و علم
دوره 15، شماره 28، شهریور 1400، صفحه 9-33    اصل مقاله (10.46 M)
نوع مقاله: مقاله پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/qve.2021.5933
نویسندگان
علی کریم‌پور قراملکی* 1؛ باقر ریاحی مهر2
1عضو هیات علمی جامعه المصطفی/ استادیار
2جامعه المصطفی العالمیه
چکیده
در تاریخ غرب، ادعای تقابل یا تعامل علم و دین از دیرباز محل گفتگو بوده است. به‌خصوص از دوران رنسانس به بعد، مباحث مذکور میان علم و انجیل پی گرفته شد. در دوران متأخر، مستشرقان نیز درصدد برآمدند، همین ادعا را در ارتباط بین علم و قرآن تسری بخشند. آنان با اقامه ادعاهای مختلفی همچون: ابهام حقایق قرآنی، رازگونه بودن، آزمون‌ناپذیری، یقین‌پذیری، اسرار گونه‌ای و ...، سعی در اثبات این مسئله برآمدند. در این نوشتار، با استفاده از روش توصیفی ـ تحلیلی تلاش بر این است که با تمسک به برخی از آیات مختلف قرآن، به‌جای ادعای تعارض میان علم و قرآن کریم، توافق و تعامل میان آن دو در بُعد علوم تجربی قطعی تثبیت گردد. ازاین‌رو، با نقد و بررسی هر یک از دلایل آن‌ها، نتیجه گرفته شد که تنها بین فهم انسان از حقایق هستی و فهم قرآنی، ممکن است، تعارض ظاهری و سطحی رخ بدهد که این مسئله، به معنای تعارض واقعی میان علم تجربی قطعی و معانی واقعی و صریح قرآن کریم نخواهد بود
کلیدواژه‌ها
قرآن؛ تعارض؛ علم تجربی؛ قرآن و علم؛ واقعیت و توهم
مراجع
  1. ترجمه قرآن کریم، ناصر مکارم شیرازی، انتشارات نسل جوان، قم:
  2. ابن‌ابی‌الحدید، عبدالحمید بن هبة الدین، شرح نهج البلاغه، مکتبه آیه المرعشی النجفی، قم: 1404 ق.
  3. ابن‌شهر آشوب مازندرانی، محمد بن علی، متشابه القرآن و مختلفه، دار بیدار للنشر، قم: 1369ق.
  4. ابوحجر، احمد عمر، التفسیر العلمی فی المیزان، دار قتیبه، بیروت: 1411ق.
  5. آلوسی، سید محمود، روح المعانی فی تفسیر القرآن العظیم، دارالکتب العلمیه، ببروت، 1415ق.
  6. باربور، ایان، علم و دین، ترجمه: بهاءالدین خرمشاهی، مرکز نشر دانشگاهی، تهران: 1379 ش.
  7. بحرانی، هاشم بن سلیمان، البرهان فی تفسیر القرآن، بنیاد بعثت، تهران: 1416ق.
  8. بلاغی، سید عبدالحجت، حجة التفاسیر و بلاغ الاکسیر، انتشارات حکمت، قم: 1386ش.
  9. بیضاوی، عبدالله بن عمر، انوار التنزیل و اسرار التأویل، داراحیاء التراث العربی، بیروت: 1418ق.
  10. ثعلبی نیشابوری، ابواسحاق احمد بن ابراهیم، الکشف و البیان عن تفسیر القرآن، دار احیاء التراث العربی، بیروت: 1422ق.
  11. جان اف. هات، علم و دین از تعارض تا گفتگو، ترجمه: بتول نجفی، کتاب طه، تهران: 1385ش.
  12. جوادی آملی، عبدالله، ادب فنای مقربان، اسراء، قم: 1383ش.
  13. ــــــ، شناخت شناسی در قرآن، مرکز مدیریت حوزه علمیه قم، قم: 1370ش.
  14. رضایی اصفهانی، محمدعلی، رابطه علم و دین، اسوه، قم: 1375ش.
  15. ــــــ، نقد و بررسی مقاله قرآن و علم دائره المعارف لایدن، مجله قرآن و علم، ش 1، 1386ش.
  16. ــــــ؛ فراهی بخشایش، علی‌اکبر، «پیش‌فرض‌های مستشرقان در رابطه با تعارض قرآن و علم»، مجله قرآن‌پژوهی خاورشناسان، شماره 13، 1391ش.
  17. روحانی مشهدی، فرزانه؛ معارف، مجید، «ماهیت شناسی آسمان‌های هفت‌گانه با تکیه بر مؤلفه‌های خلق و امر در آیات قرآن»، مجله تحقیقات علوم قرآن و حدیث، شماره 2، 1395ش.
  18. زمانی، محمدحسن، مسشترقان و قرآن، پژوهشگاه بین‌المللی المصطفی العالمیه، قم: 1387ش.
  19. سبحانی، جعفر، الالهیات علی هدی الکتاب و السنة و العقل، المرکز العالمی للدراسات الاسلامیه، قم: 1411ق.
  20. سمرقندی، نصر بن محمد بن احمد، تفسیر السمرقندی، دارالفکر، بیروت: بی‌تا.
  21. شریف رضی، نهج‌البلاغه، مترجم: فیض الاسلام اصفهانی، موسسه چاپ و نشر تالیفات فیض الاسلام، تهران:
  22. صادقی تهرانی، محمد، زمین و آسمان و ستارگان از نظر قرآن، امید فردا، تهران: 1380ش.
  23. صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم، شرح اصول کافی، انتشارات مطالعات و تحقیقات فرهنگی، تهران: 1383ش.
  24. صفایی‌پور، حامد، «اصل آنتروپیک (انسان مداری) و جنبه های فلسفی معاصر آن)»، مجله علم و دین، شماره 8، دوره 4، 1392ش.
  25. طباطبایی، محمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، انتشارات جامعه مدرسین حوزه علمیه، قم: 1417 ق.
  26. طنطاوی، الجواهر فی تفسیر القرآن، دارالفکر، بیروت: بی‌تا.
  27. طوسی، محمد بن حسن، التبیان فی تفسیر القرآن، داراحیاء التراث العربی، بیروت: بی‌تا.
  28. طوسی، محمد بن حسن، امالی، دارالثقافه، قم: 1414 ق.
  29. عروسی حویزی، عبد علی بن جمعه، تفسیر نورالثقلین، انتشارات اسماعیلیان، قم: 1415 ق.
  30. عضیمه، صالح، معناشناسی واژگان قرآن، انتشارات آستانه مقدسه، مشهد، 1380ش.
  31. فخر رازی، محمد بن عمر، مفاتیح الغیب، دار احیاء التراث العربی، بیروت: 1420 ق.
  32. فضل الله، سید محمدحسین، تفسیر من وحی القرآن، دارالملاک للطباعه و النشر، بیروت: 1419 ق.
  33. فیومی، احمد بن محمد، المصباح المنیر، دارالهجره، قم: 1414 ق.
  34. قرطبی، محمد بن احمد، الجامع لاحکام القرآن، ناصر خسرو، تهران: 1364ش.
  35. قمی مشهدی، محمد بن محمد رضا، تفسیر کنز الدقائق، سازمان چاپ و انتشارات وزارت ارشاد اسلامی، تهران: 1386ش.
  36. کلینی، محمد بن یعقوب، اصول کافی، دار الکتب الاسلامیه، تهران: 1388ش.
  37. ــــــ، صیانت قرآن (پاسخ برخی از شبهات مستشرقان)، ادباء، قم: 1397ش.
  38. گلشنی، مهدی، از علم سکولار تا علم دینی، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، تهران: 1380ش.
  39. ــــــ، هل یستغنی العلم عن الدین، تعریب: جعفر صادق الخلیلی، موسسه الهدی للنشر و التوزیع، تهران: 1424 ق.
  40. گنابادی، سلطان محمد، بیان السعادة فی مقامات العباده، موسسه الاعملی للمطبوعات، تهران: 1408 ق.
  41. گینتون، ژان، خدا و علم، ترجمه: دکتر عباس اگاهی، دفتر نشر فرهنگ اسلامی، تهران: 1374ش.
  42. مازندرانی، محمد بن صالح بن احمد، شرح الکافی، المکتبة الاسلامیه، تهران: 1382ش.
  43. متقی هندی، علاء الدین علی بن حسام، کنزّل العمال فی الاقوال و الافعال، موسسه الرسالة، بیروت: 1409 ق.
  44. مسترحمی، سید عیسی؛ فراهی بخشایش، علی‌اکبر، «نقد دیدگاه‌های مسشترقان در رابطه با تعارض قرآن و علوم طبیعی»، قرآن‌پژوهی خاورشناسان، شماره 12، 1391ش.
  45. مصباح یزدی، محمدتقی، آموزش فلسفه، موسسه در راه حق، قم: 1376ش.
  46. مصطفوی، حسن، التحقیق فی کلمات القرآن، موسسه الطباعه و النشر، تهران: 1416 ق.
  47. مظفر، محمدرضا، منطق مظفر، دارالمعرفه، بیروت: 1403 ق.
  48. معرفت، محمدهادی، نقد شبهاتی پیرامون قرآن کریم، ترجمه: حسن حکیم باشی و دیگران، التمهید، قم: 1385ش.
  49. مکارم شیرازی و همکاران، ناصر، تفسیر نمونه، دارالکتب الاسلامیه، تهران: 1374ش.
  50. نیازمند شیرازی، یدالله اعجاز قرآن از نظر علم امروزی، میهن، تهران: 1335ش.
آمار
تعداد مشاهده مقاله: 443
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 659


سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب