اخبار و اعلانات

 آمار

تعداد نشریات121
تعداد شماره‌ها1,317
تعداد مقالات9,878
تعداد مشاهده مقاله2,898,564
تعداد دریافت فایل اصل مقاله1,614,951
اشرف, شیدا, علایی رحمانی, فاطمه. (1400). مطالعه انتقادی مدخل آدم(ع) در دائرة المعارف اسلام. مطالعات فلسفی کلامی, 16(30), 269-294. doi: 10.22034/qkh.2021.5956
شیدا اشرف; فاطمه علایی رحمانی. "مطالعه انتقادی مدخل آدم(ع) در دائرة المعارف اسلام". مطالعات فلسفی کلامی, 16, 30, 1400, 269-294. doi: 10.22034/qkh.2021.5956
اشرف, شیدا, علایی رحمانی, فاطمه. (1400). 'مطالعه انتقادی مدخل آدم(ع) در دائرة المعارف اسلام', مطالعات فلسفی کلامی, 16(30), pp. 269-294. doi: 10.22034/qkh.2021.5956
اشرف, شیدا, علایی رحمانی, فاطمه. مطالعه انتقادی مدخل آدم(ع) در دائرة المعارف اسلام. مطالعات فلسفی کلامی, 1400; 16(30): 269-294. doi: 10.22034/qkh.2021.5956

مطالعه انتقادی مدخل آدم(ع) در دائرة المعارف اسلام

قرآن پژوهی خاورشناسان
دوره 16، شماره 30، شهریور 1400، صفحه 269-294    اصل مقاله (1.31 M)
نوع مقاله: مقاله پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/qkh.2021.5956
نویسندگان
شیدا اشرف* 1؛ فاطمه علایی رحمانی2
1دانشجوی کارشناسی ارشد رشته قرآن و حدیث دانشگاه الزهرا (س)
2دانشیاردانشکده الهیات دانشگاه الزهرا
چکیده
مدخل «آدم(ع)» نوشته یکی از مستشرقان به نام «یوهانس پدرسن» (J. Pedersen) است که در دائرة المعارف اسلام به چاپ رسیده. این نوشتار به نقد و ارزیابی مدخل یاد شده پرداخته است با این هدف که بررسی آثار مستشرقان درباره آموزه‌های دینی به ویژه مباحث قرآنی، فضای فکری اندیشمندان غیر مسلمان را تا حدودی پیشِ دید مسلمانان قرار دهد. همچنین نقد و ارزیابی آثار یادشده نیز زمینة آشنایی افکار عمومی با اسلام ناب را فراهم می‌کند. نویسنده در این مدخل ابتدا با استناد به آیات قرآن، خلقت آدم، مذاکره خداوند با فرشتگان و دستور سجده به آدم، امتناع شیطان از دستور خداوند، نافرمانی آدم و حوا و سپس هبوط آنان از بهشت را بیان و سپس با استناد به روایات تفسیری و تاریخی اهل سنت و به ویژه منابع مستشرقان، داستان آدم(ع) را تبیین کرده است. یافته‌های پژوهش از عدم تسلط و اشراف علمی پدرسن بر منابع اسلامی -اعم از آیات قرآن و روایات اصیل- درباره داستان آدم(ع) و در نتیجه فهم ناقص و نادرست او حکایت می‌کند. عدم جامعیّت در استناد به آیات قرآن، عدم ساختاربندی در عناوین مدخل، تأثیرپذیری از اسرائیلیات، برداشت‌های سطحی و فاقد تحلیل، عدم توجه به تحریف‌ناپذیری قرآن و مراجعه محدود به منابع اصلی؛ مهمترین نقدهایی است که به مدخل آدم و دیدگاه‌های بیان شده در آن وارد است.
کلیدواژه‌ها
قرآن؛ حضرت آدم(ع)؛ دائرة المعارف اسلام؛ مستشرقان؛ یوهانس پدرسن
مراجع
  1. ترجمه قرآن کریم، مهدی فولادوند، دارالقرآن الکریم، تهران: 1415 ق.
  2. آلوسی، محمود، روح المعانی فی تفسیر القرآن العظیم، تحقیق: علی عبدالباری عطیه، دار الکتب العلمیه، بیروت: 1415 ق.
  3. ابن‌بابویه (صدوق)، محمد بن علی، علل الشرایع، نشر داوری، قم: 1386 ش.
  4. اسدی، علی، «نقد دیدگاه مفسران درباره ماهیّت نافرمانی حضرت آدمA»، پژوهش­های قرآنی، سال 22، شماره 2، پیاپی 83، 1396 ش.
  5. تفتازانی، سعد الدین، شرح المختصر، دارالحکمه، قم: چاپ هشتم، 1376 ش.
  6. جوادی آملی، عبدالله، تفسیر تسنیم، اسراء، قم: 1388 ش.
  7. رضایی هفتادر، حسن و همکاران، «نقد پژوهش شاک درباره آدم و حوا»، دوفصلنامه علمی-ترویجی قرآن‌پژوهی خاورشناسان، سال نهم، شماره شانزدهم، 1393 ش.
  8. زمخشری، محمود بن عمر، الکشاف عن حقائق التنزیل و عیون الاقاویل فی وجوه التأویل، شرکة مصطفی البانی، مصر: 1385 ق.
  9. شایگان، علی، سعیدی، محمد، «بررسی و نقد شبهه تأثیرپذیری پیامبر J و قرآن از اهل کتاب با تأکید بر آرای مستشرقان»، آینه معرفت، دوره بیستم، شماره شصت‌وچهار، 1399 ش.
  10. طباطبایی، محمدحسین، قرآن در اسلام، چاپ دوم، دارالکتب الإسلامیه، تهران: 1353 ش.
  11. ــــــ، المیزان فی تفسیر القرآن، جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، قم: 1417 ق.
  12. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع‌البیان فی تفسیر القرآن، ناصرخسرو، تهران: 1372 ش.
  13. طوسی، محمد بن حسن، التبیان فی تفسیر القرآن، دار احیاء التراث العربی، بیروت: بی­تا.
  14. طبری، محمد بن جریر، تاریخ طبری، ترجمه: ابوالقاسم پاینده، نشر اساطیر، قم: 1385 ش.
  15. ــــــ، جامع البیان فى تفسیر القرآن‏، دار المعرفة، بیروت: 1412 ق.
  16. عروسی حویزی، عبد علی بن جمعه، تفسیر نورالثقلین، انتشارات اسماعیلیان، قم: چاپ چهارم، 1415 ق.
  17. فخر رازی، ابوعبدالله محمد بن عمر، مفاتیح الغیب، دار احیاء التراث العربی، بیروت: 1420 ق.
  18. فیض کاشانی، ملامحسن، تفسیر الصافی، تحقیق: حسین اعلمی، انتشارات صدر، تهران: 1415 ق.
  19. قرطبی، محمد بن احمد، الجامع لأحکام القرآن، ناصرخسرو، تهران: 1364 ش.
  20. قمی، علی بن ابراهیم، تفسیر قمی، چاپ چهارم، دارالکتاب، قم: 1367 ش.
  21. کتاب مقدس، ترجمه: فاضل خان همدانی، اساطیر، تهران: 1380 ش.
  22. کسایی، محمد بن عبدالله، قصص الانبیاء، تصحیح: ایزاک ایزنبرگ، انتشارات بریل، لیدن: 1923.
  23. کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، محقق: علی‌اکبر غفاری و محمد آخوندی، دارالکتب الإسلامیه، تهران: 1407 ق.
  24. گنابادی، سلطان محمد، تفسیر بیان السعادة فی مقامات العبادة، مؤسسه الأعلمی للمطبوعات، بیروت: چاپ دوم، 1408 ق.
  25. معارف، مجید، تاریخ عمومی حدیث با رویکرد تحلیلی، انتشارات کویر، تهران: چاپ دهم، 1388 ش.
  26. معرفت، محمدهادی، شبهات و ردود حول القرآن الکریم، مؤسسه التمهید، قم: 1430 ق.
  27. مکارم شیرازی، ناصر و همکاران، تفسیر نمونه، دار الکتب الإسلامیة، تهران: 1374 ش.
  28. میشل، توماس، کلام مسیحی، ترجمه: حسین توفیقی، مرکز مطالعات و تحقیقات ادیان و مذاهب، قم: 1381 ش.
  29. موسوی مقدم و همکاران، «بررسی مقاله زبور در دائره‌المعارف قرآن لیدن»، دوفصلنامه علمی-ترویجی قرآن‌پژوهی خاورشناسان، سال یازدهم، شماره بیست‌ویک، 1395 ش.
آمار
تعداد مشاهده مقاله: 480
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 309


سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب