فهرست نشریات

  اخبار و اعلانات

 آمار

تعداد نشریات119
تعداد شماره‌ها1,257
تعداد مقالات9,411
تعداد مشاهده مقاله2,686,442
تعداد دریافت فایل اصل مقاله1,501,605
دهقان نژاد, رضا, احدی, سیف اله. (1400). نقد و بررسی انگاره ماهیت معاوضی نکاح موقت. مطالعات فلسفی کلامی, 9(3), 163-182. doi: 10.22034/pzk.2021.5994
رضا دهقان نژاد; سیف اله احدی. "نقد و بررسی انگاره ماهیت معاوضی نکاح موقت". مطالعات فلسفی کلامی, 9, 3, 1400, 163-182. doi: 10.22034/pzk.2021.5994
دهقان نژاد, رضا, احدی, سیف اله. (1400). 'نقد و بررسی انگاره ماهیت معاوضی نکاح موقت', مطالعات فلسفی کلامی, 9(3), pp. 163-182. doi: 10.22034/pzk.2021.5994
دهقان نژاد, رضا, احدی, سیف اله. نقد و بررسی انگاره ماهیت معاوضی نکاح موقت. مطالعات فلسفی کلامی, 1400; 9(3): 163-182. doi: 10.22034/pzk.2021.5994

نقد و بررسی انگاره ماهیت معاوضی نکاح موقت

پژوهشنامه اسلامی زنان‌ و‌ خانواده
مقاله 8، دوره 9، شماره 3 - شماره پیاپی 24، مهر 1400، صفحه 163-182    اصل مقاله (5.11 M)
نوع مقاله: مقاله پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/pzk.2021.5994
نویسندگان
رضا دهقان نژاد* 1؛ سیف اله احدی2
1استادیار گروه فقه و حقوق اسلامی، دانشگاه شهید مدنی آذربایجان، تبریز، ایران. (نویسنده مسئول)
2استادیار گروه فقه و حقوق اسلامی، دانشگاه شهید مدنی آذربایجان، تبریز، ایران.
چکیده
در مشروعیت عقد نکاح موقت از نظر فقه شیعه تردیدی وجود ندارد و به تبع آن قانون مدنی جمهوری اسلامی ایران نیز آن را پذیرفته و چندین ماده به تبیین ارکان و احکام آن اختصاص داده است. ماهیت‌شناسی این عقد از منظر فقهی و حقوقی بحثی مهم و چالشی است؛ برخی صاحب‌نظران معتقدند که نکاح موقت شباهت کاملی به باب اجاره دارد و مهر در مقابل استمتاع است و با عقد نکاح دائم تفاوت ماهوی دارد. در مقابل، برخی دیگر ماهیت عقد موقت را همانند دائم دانسته و تفاوت آنها را فقط در برخی از آثار و احکام آن بیان کرده‌اند. ازاین‌رو، پژوهش حاضر با هدف نقد ادله دیدگاه اول و تقویت دیدگاه دوم مبنی بر عدم تفاوت ماهیت عقد نکاح موقت با دائم براساس ادله و شواهد انجام شد. بدین‌منظور کلیه منابع مکتوب مربوطه به‌روش اسنادی- کتابخانه‌ای بررسی و تحلیل شد. نتایج نشان داد که عقد نکاح موقت در نظام حقوقی اسلام همانند عقد نکاح دائم یک نهاد حقوقی مقدس و دارای تکالیف و حقوق متقابل خاص خود برای زوجین است.
کلیدواژه‌ها
عقد نکاح دائم؛ عقد نکاح موقت؛ ‌ ماهیت عقد موقت؛ ‌ ماهیت معاوضی نکاح
مراجع
قرآن کریم (1382). مترجم: الهی قمشه‌ای، مهدی. قم: دلیل ما.

  1. ابن ادریس حلى، محمدبن منصوربن احمد (1410هـ.ق). السرائر الحاوی لتحریر الفتاوى. قم: دفتر انتشارات اسلامی.
  2. اراکى، محمدعلى (1419هـ.ق). کتاب النکاح. قم: نور نگار.
  3. اردبیلى، احمدبن محمد (بی‌‌تا). زبده البیان فی احکام القرآن. تهران: المکتبه الجعفریه لاحیاء الآثار الجعفریه.
  4. امامى، سیدحسن (بی‌‌تا). حقوق مدنى. تهران: انتشارات اسلامیه.
  5. بحرانى، یوسف‌‌بن احمدبن ابراهیم (1405هـ.ق). الحدائق الناضره فی احکام العتره الطاهره. قم: دفتر انتشارات اسلامی.
  6. بستان، حسین.، و دهقان‌‌نژاد، رضا (1397). زن در قرآن. تهران: سمت.
  7. حائرى طباطبایى، سید على‌‌بن محمد (1418هـ.ق). ریاض المسائل. قم: مؤسسه آل البیت (ع).
  8. حرعاملى، محمدبن حسن (1409هـ.ق). وسائل الشیعه. قم: مؤسسه آل البیت (ع).
  9. حلى فخر‌‌المحققین، حسن‌‌بن یوسف (1387). ایضاح الفوائد فی شرح مشکلات القواعد. قم: مؤسسه اسماعیلیان.
  10. خوانسارى، سیداحمدبن یوسف (1405هـ.ق). جامع المدارک فی شرح مختصر النافع. تهران: مکتبة الصدوق.
  11. خویى، سیدابوالقاسم (1418هـ.ق). موسوعه الامام الخویی. قم: مؤسسه احیاء آثار الامام الخویی (ره).
  12. ‌‌خویى، سیدابوالقاسم (بی‌‌تا). مصباح الفقاهه (المکاسب). بی‌‌جا: الفقاهه.
  13. دهقان‌نژاد رضا.، محمدی، سید سجاد.، و پورلطف‌اله، حسن (1397). بازپژوهی مقتضای ذات عقد نکاح از منظر فقه فریقین و حقوق مدنی ایران. نشریه علمی-پژوهشی فقه، 2(25)، 101- 126.
  14. راوندى، قطب‌‌الدین (1405هـ.ق). فقه القرآن. قم: انتشارات کتابخانه آیت‌‌الله مرعشى نجفى.
  15. سبحانى تبریزی، جعفر (بی‌‌تا). نظام النکاح فی الشریعه الاسلامیه الغراء. قم: ‌مؤسسه امام صادق (ع).
  16. سبزوارى، سید عبدالاعلى (1413هـ.ق). مهذب الاحکام. قم: مؤسسه المنار.
  17. سیورى حلى، مقدادبن عبدالله (1404هـ.ق). التنقیح الرائع لمختصر الشرائع. قم: انتشارات کتابخانه آیت‌‌الله مرعشى نجفى.
  18. شبیری زنجانی، موسی (1419هـ.ق). کتاب نکاح. قم: مؤسسه پژوهشی رأی‌‌پرداز.
  19. شیخ انصاری، مرتضى‌‌بن محمدامین (1415هـ.ق). کتاب النکاح. قم: کنگره جهانى بزرگداشت شیخ اعظم انصارى.
  20. صفایی، سیدحسین.، و امامی، اسدالله (1380). حقوق خانواده. تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
  21. صفایی، سیدحسین.، و امامی، اسدالله (1392). مختصر حقوق خانواده. تهران: نشر میزان.
  22. طاهرى، حبیب‌‌الله (1418هـ.ق). حقوق مدنى. قم: دفتر انتشارات اسلامی.
  23. طباطبایى حکیم، سید محسن (1416هـ.ق). مستمسک العروه‌‌الوثقى. قم: مؤسسه دارالتفسیر.
  24. طوسى، محمدبن‌‌حسن (1387). المبسوط فی فقه الامامیه. تهران: المکتبه المرتضویه لاحیاء الآثار الجعفریه.
  25. عاملى (شهیدثانى)، زین‌‌الدین‌‌بن على (1410هـ.ق). الروضه البهیه فی شرح اللمعه الدمشقیه. قم: کتاب‌‌فروشى داورى.
  26. عاملى (شهیدثانى)، زین‌‌الدین‌‌بن على (1413هـ.ق). مسالک الافهام الى تنقیح شرائع الاسلام. قم: مؤسسه المعارف الاسلامیه.
  27. فاضل لنکرانى، محمد (1421هـ.ق). تفصیل الشریعه فی شرح تحریر الوسیله. قم: مرکز فقهى ائمه اطهار (ع).
  28. کاتوزیان، ناصر (1394). دوره حقوق مدنی، خانواده (نکاح و طلاق، روابط زن و شوهر). تهران: شرکت سهامی انتشار.
  29. کلانتر، سید محمد (1410هـ.ق). محشی کتاب ‌الروضه البهیه فی شرح اللمعه الدمشقیه. قم: کتاب‌‌فروشى داورى.
  30. کلینى، محمدبن یعقوب (1407هـ.ق). الکافی. تهران: دار ‌‌الکتب الاسلامیه.
  31. مجلسى، محمدباقربن محمدتقى (1406هـ.ق). ملاذ الاخیار فی فهم تهذیب الاخبار. قم: انتشارات کتابخانه آیت‌‌الله مرعشى نجفى.
  32. محقق حلى، جعفربن حسن (1408هـ.ق). شرایع الاسلام فی مسائل الحلال و الحرام. قم: مؤسسه اسماعیلیان.
  33. محقق کرکی (محقق ثانى)، على‌‌بن حسین (1413هـ.ق). الموجز فی المتعه. قم: کنگره جهانى هزاره شیخ مفید.
  34. محقق کرکی (محقق ثانى)، على‌‌بن حسین (1414هـ.ق). جامع المقاصد فی شرح القواعد. قم: مؤسسه آل البیت(ع).
  35. مکارم شیرازى، ناصر (1424هـ.ق). کتاب النکاح. قم: انتشارات مدرسه امام على‌(ع).
  36. موسوی خمینى، روح‌‌الله (1421هـ.ق). کتاب البیع (للامام الخمینی). تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینى (ره).
  37. موسوی خمینى، سید روح‌‌الله (بی‌‌تا). تحریر الوسیله. قم: مؤسسه مطبوعات دارالعلم.
  38. نجفى، محمدحسن (1404هـ.ق). جواهر الکلام فی شرح شرایع الاسلام. بیروت: داراحیاء التراث العربی.
آمار
تعداد مشاهده مقاله: 283
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 343


سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب