فهرست نشریات

  اخبار و اعلانات

 آمار

تعداد نشریات119
تعداد شماره‌ها1,257
تعداد مقالات9,411
تعداد مشاهده مقاله2,686,446
تعداد دریافت فایل اصل مقاله1,501,608
یعقوب زاده, هادی. (1401). گونه شناسی نیروهای حاضر در جبهه مسلمانان در جنگ احزاب و تحلیل اقدامات آنان با بررسی آیات مرتبط در سوره احزاب. مطالعات فلسفی کلامی, 16(37), 90-112. doi: 10.22034/skh.2021.11224.1222
هادی یعقوب زاده. "گونه شناسی نیروهای حاضر در جبهه مسلمانان در جنگ احزاب و تحلیل اقدامات آنان با بررسی آیات مرتبط در سوره احزاب". مطالعات فلسفی کلامی, 16, 37, 1401, 90-112. doi: 10.22034/skh.2021.11224.1222
یعقوب زاده, هادی. (1401). 'گونه شناسی نیروهای حاضر در جبهه مسلمانان در جنگ احزاب و تحلیل اقدامات آنان با بررسی آیات مرتبط در سوره احزاب', مطالعات فلسفی کلامی, 16(37), pp. 90-112. doi: 10.22034/skh.2021.11224.1222
یعقوب زاده, هادی. گونه شناسی نیروهای حاضر در جبهه مسلمانان در جنگ احزاب و تحلیل اقدامات آنان با بررسی آیات مرتبط در سوره احزاب. مطالعات فلسفی کلامی, 1401; 16(37): 90-112. doi: 10.22034/skh.2021.11224.1222

گونه شناسی نیروهای حاضر در جبهه مسلمانان در جنگ احزاب و تحلیل اقدامات آنان با بررسی آیات مرتبط در سوره احزاب

مجله سخن تاریخ
مقاله 5، دوره 16، شماره 37، فروردین 1401، صفحه 90-112    اصل مقاله (850.54 K)
نوع مقاله: علمی پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/skh.2021.11224.1222
نویسنده
هادی یعقوب زاده*
گروه معارف اسلامی دانشگاه هنر تهران
چکیده
جنگ احزاب به دلیل اهمیت و جایگاه آن، در آیاتی از سوره احزاب مورد توجه قرار گرفته است. علاوه بر حضور گونه‌های مختلف از نیروهای معارض با اسلام در این جنگ، در جبهه اسلام نیز گونه‌های مختلفی حضور داشتند. واکاوی معنایی آیات مرتبط با این جنگ در سوره احزاب به روش تفسیری – تاریخی و بررسی تطبیقی گونه‌شناسانه آن، حاکی از حضور سه جریان موثر «منافقان»، «بیماردلان» و «مومنان راستین» است که کنش هر یک از این گروه‌ها، در وضعیت تقابل با دشمن و برآیند نهایی جنگ تاثیرگذار بوده است. این بررسی نشان داد جریان نفاق با همراهی بیماردلان، با تکذیب وعده‌های الهی و سخنان رسول خدا (ص)، تردید افکنی، ایجاد ترس و بهانه جویی درصدد ایجاد تشویش در جامعه مومنان و به هم زدن آرامش آنان و در نهایت به شکست کشاندن مسلمانان بودند. با این وجود مومنان با تصدیق وعده‌های الهی و تایید سخنان رسول خدا (ص)، پایمردی بر عهد و پیمان، ثبات قدم و اقدام عملی در برابر دشمن، نقش زیادی در موفقیت سپاه اسلام داشتند.
کلیدواژه‌ها
سوره احزاب؛ جنگ احزاب؛ مومنان راستین؛ منافقان؛ بیماردلان
مراجع
قرآن کریم، ترجمه محمد مهدی فولادوند.

  1. آلوسى، سید محمود(1415ق)، روح المعانى فى تفسیر القرآن العظیم، بیروت، دارالکتب العلمیه.
  2. ابن خلدون، عبد الرحمن بن محمد(1408ق/1988م)، دیوان المبتدأ و الخبر فى تاریخ العرب و البربر و من عاصرهم من ذوى الشأن الأکبر، تحقیق خلیل شحادة، بیروت، دار الفکر.
  3. ابن سعد، محمد بن منیع(1410ق/1990م)، الطبقات الکبرى، تحقیق محمد عبد القادر عطا، بیروت، دار الکتب العلمیة.
  4. ابن کثیر، ابو الفداء اسماعیل بن عمر(1407ق/1986م)، البدایة و النهایة، بیروت، دار الفکر.
  5. ابن هشام‏، عبد الملک(بی­تا)، السیرة النبویة، حقیق مصطفى السقا و ابراهیم الأبیارى و عبد الحفیظ شلبى، بیروت، دار المعرفة.
  6. اندلسی، ابو حیان محمد بن یوسف(1420ق)، البحر المحیط فى التفسیر، بیروت، دار الفکر.
  7. بختیاری، شهلا و هدیه تقوی(1392)، «سنخ شناسی و تبیین رفتاری مسلمانان در همراهی با پیامبر(ص) در غزوه خندق بر اساس سوره احزاب»، فصلنامه تاریخ اسلام و ایران، شماره 17، بهار، ص47-67.
  8. بلاذری، أحمد بن یحیى(1417ق/1996م)، کتاب جمل من انساب الأشراف، تحقیق سهیل زکار و ریاض زرکلى، بیروت، دار الفکر.
  9. بیضاوى، عبدالله بن عمر(1418ق)، أنوار التنزیل و أسرار التأویل، بیروت، دار احیاء التراث العربى.
  10. بیهقی، ابو بکر احمد بن حسین(1405ق/1985م)، دلائل النبوة و معرفة أحوال صاحب الشریعة، تحقیق عبد المعطى قلعجى، بیروت، دار الکتب العلمیة.
  11. ثعلبى، احمد بن ابراهیم‏(1422ق)، الکشف و البیان عن تفسیر القرآن‏، تحقیق ابو محمد بن عاشور، بیروت، دار إحیاء التراث العربی‏.
  12. جوهرى، اسماعیل بن حماد(1376ق)، الصحاح: تاج اللغة و صحاح العربیة، بیروت، دار العلم للملایین.
  13. دانش کیا، محمد حسین(1394)، تاریخ اسلام در آئینه پژوهش، شماره2، پاییز و زمستان، ص89-110.
  14. راغب اصفهانى، حسین بن محمد(1412ق)، مفردات ألفاظ القرآن، بیروت، دار القلم.
  15. زرکلى‏، خیر الدین(1989م)، الأعلام قاموس تراجم لأشهر الرجال و النساء من العرب و المستعربین و المستشرقین، بیروت، دار العلم للملایین.
  16. زمخشرى محمود(1407ق)، الکشاف عن حقائق غوامض التنزیل، بیروت، دار الکتاب العربی.
  17. سمهودی، نور الدین علی(2006م)، وفاء الوفاء بأخبار دار المصطفى‏، بیروت، دار الکتب العلمیة.
  18. سیوطی، جلال الدین سیوطى(1421ق/2001م)، الإتقان فی علوم القرآن، بیروت، دار الکتاب العربى.
  19. صالحى شامى‏، محمد بن یوسف(1414ق/1993م)، سبل الهدى و الرشاد فى سیرة خیر العباد، تحقیق عادل احمد عبد الموجود و على محمد معوض، بیروت، دار الکتب العلمیة.
  20. طباطبایى سید محمد حسین(1417ق)، المیزان فى تفسیر القرآن، قم، دفتر انتشارات اسلامى جامعه‏ى مدرسین حوزه علمیه قم.
  21. طبرسى فضل بن حسن(1372)، مجمع البیان فى تفسیر القرآن، تهران، انتشارات ناصر خسرو.
  22. طبری، ابو جعفر محمد بن جریر(1387ق/1967م)، تاریخ الأمم و الملوک، تحقیق محمد أبو الفضل ابراهیم، بیروت، دار التراث.
  23. ................................................(1412ق)، جامع البیان فى تفسیر القرآن، بیروت، دار المعرفه.
  24. فراهیدى، خلیل بن احمد(1409ق)، کتاب العین، قم، نشر هجرت.
  25. قرطبى، محمد بن احمد(1364)، الجامع لأحکام القرآن، تهران، انتشارات ناصر خسرو.
  26. قمى، على بن ابراهیم(1367)، تفسیر قمى، قم، دار الکتاب.
  27. مرتضی عاملی، سید جعفر(1426ق)، الصحیح من سیرة النبی الأعظم‏، قم، دار الحدیث.
  28. مفید، محمد بن نعمان(1413ق)، الإرشاد فی معرفة حجج الله على العباد، قم، کنگره شیخ مفید.
  29. مقریزی، تقى الدین أحمد بن على(1420ق/1999م)، إمتاع الأسماع بما للنبى من الأحوال و الأموال و الحفدة و المتاع، تحقیق محمد عبد الحمید النمیسى، بیروت، دار الکتب العلمیة.
  30. مکارم شیرازى ناصر و همکاران(1374)، تفسیر نمونه، تهران، دار الکتب الإسلامیة.
  31. واقدی، محمد بن عمر(1409ق/1989م)، المغازی، تحقیق مارسدن جونس، بیروت، موسسه اعلمی.
  32. ولوی، علیمحمد(1379)، «مدیریت در بحران پژوهشى موردى در مدیریت پیامبر اکرم(ص) در غزوه احزاب»، تاریخ اسلام، شماره 3، پاییز، ص7-23.
  33. یاقوت حموى‏، 1995م، معجم البلدان، بیروت، دار صادر.
  34. یعقوبى‏، احمد بن أبی یعقوب، بی­تا، تاریخ یعقوبى، بیروت ، دار صادر.
آمار
تعداد مشاهده مقاله: 225
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 151


سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب