اخبار و اعلانات

 آمار

تعداد نشریات121
تعداد شماره‌ها1,327
تعداد مقالات9,943
تعداد مشاهده مقاله2,975,137
تعداد دریافت فایل اصل مقاله1,674,346
حاجی‌زاده, یدالله. (1400). واکاوی علل عدم باز پس‌گیری فدک توسط امام علی(ع). مطالعات فلسفی کلامی, 15(35), 94-111. doi: 10.22034/skh.2021.11286.1226
یدالله حاجی‌زاده. "واکاوی علل عدم باز پس‌گیری فدک توسط امام علی(ع)". مطالعات فلسفی کلامی, 15, 35, 1400, 94-111. doi: 10.22034/skh.2021.11286.1226
حاجی‌زاده, یدالله. (1400). 'واکاوی علل عدم باز پس‌گیری فدک توسط امام علی(ع)', مطالعات فلسفی کلامی, 15(35), pp. 94-111. doi: 10.22034/skh.2021.11286.1226
حاجی‌زاده, یدالله. واکاوی علل عدم باز پس‌گیری فدک توسط امام علی(ع). مطالعات فلسفی کلامی, 1400; 15(35): 94-111. doi: 10.22034/skh.2021.11286.1226

واکاوی علل عدم باز پس‌گیری فدک توسط امام علی(ع)

مجله سخن تاریخ
دوره 15، شماره 35، مهر 1400، صفحه 94-111    اصل مقاله (733.33 K)
نوع مقاله: علمی پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/skh.2021.11286.1226
نویسنده
یدالله حاجی‌زاده*
استادیار پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی.قم، ایران
چکیده
عدم باز پس‌گیری «فدک» توسط امام علی(ع) ابهام و سوالی است که همواره توسط برخی از مسلمانان اعم از شیعه و اهل سنت مطرح شده است. سوال از یک منظر بدین صورت است که امیرالمومنین(ع) علی‌رغم در دست داشتن حکومت از سال 35 تا 40 هجری، چرا فدک را که متعلق به حضرت زهرا(س) بود و حکومت آن را به ناحق از ایشان گرفته بود، باز پس نگرفت؟ در این نوشتار به منظور دست‌یابی به پاسخی درخور برای سوال مذکور، ضمن بهره‌گیری از منابع متقدم، از شیوه توصیفی و تحلیلی استفاده شده است. هر چند گفته شده زهد و بی‌اعتنایی به دنیا و یا باور به اینکه «چیزی که به ستم گرفته شده را نباید پس گرفت»، از علل عدم باز پس‌گیری فدک بوده، اما پژوهش دقیق‌تر در این زمینه نشان می‌دهد علل اصلی این گذشت، رحلت طرفین دعوا، رعایت مصالح جامعه نوپای اسلامی بوده است. علاوه بر این‌ها به جهت اعتباری که توده مردم برای احکام صادره توسط شیخین قائل بودند، امام به راحتی و بدون آسیب به اسلام یا جامعه اسلامی نمی‌توانست در این‌باره تغییرات اساسی ایجاد کند.
کلیدواژه‌ها
حضرت فاطمه(س)؛ فدک؛ امام علی(ع)؛ بازپس گیری؛ ابوبکر
مراجع
      قرآن کریم.

      نهج‏البلاغة(صبحی‏الصالح)، قم، مؤسسه درالهجره، بی تا.

  1. آلوسی بغدادی، سیدمحمود(1415). روح المعانی، بیروت، دار الکتب العلمیه.
  2. ابن ‏أبی‏الحدید، شرح ‏نهج البلاغه(1378). تحقیق محمد ابوالفضل ابراهیم، بی‌جا، دار الکتب العربیه.
  3. ابن اثیر، عزالدین(1385). الکامل، بیروت، دار صادر.
  4. ابن شبه نمیری(1410). تاریخ المدینة المنوره، قم، دارالفکر.
  5. ابن شهرآشوب مازندرانی(1376). مناقب، نجف، مطبعه الحیدریه.
  6. ابن عساکر، علی بن حسن(1415). تاریخ مدینه دمشق، بیروت، دار الفکر.
  7. ابن مشهدی، محمد(1419). المزار الکبیر، قم، قیوم.
  8. ابن هشام حمیری، عبدالملک(بی‌تا). السیرة النبویة، تحقیق مصطفى السقا و ابراهیم الأبیارى و عبد الحفیظ شلبى، بیروت، دار المعرفة.
  9. احمد بن حنبل(بی‌تا). مسند احمد، بیروت، دار صادر.
  10. احمدپور، علی اکبر(1376). امام علی7 و همگرایی اسلامی، قم، بوستان کتاب.
  11. احمدی، حمیدرضا(1392). بررسی جریان فدک با تأکید بر ابعاد عقیدتی آن، پایان نامه کارشناسی ارشد رشته الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد خوی.
  12. انصاری، محمد باقر و سید حسین رجایی(1387). اسرار فدک، قم، دلیل ما.
  13. بخاری، محمد بن اسماعیل(1410). صحیح بخاری، بیروت، دارالفکر.
  14. بلاذری، احمد بن یحیی(1417). انساب الاشراف، بیروت، دارالفکر.
  15. بیهقی، ابوبکر احمد بن حسین(بی‌تا). سنن الکبری، بیروت، دارالفکر.
  16. پرویز کلایه، سید علی(1393). اثبات مالکیت فدک بر اساس قاعده فقهی ید، پایان نامه کارشناسی ارشد فقه و مبانی حقوق، دانشگاه آزاد اسلامی واحد یاسوج.
  17. ثقفى کوفى، ابو اسحاق ابراهیم بن محمد(1353). الغارات، تحقیق جلال الدین حسینى ارموى، تهران، انجمن آثار ملى.
  18. جمعی از نویسندگان، (1392)، مجموعه مقالات فدک، تهران، مشعر.
  19. جوهری بصری، احمد بن عبدالعزیز(1413). السقیفه و الفدک، بیروت، شرکة الکتبی.
  20. حسنی، علی اکبر(1372). «فدک و بازتاب‌های تاریخی و سیاسی آن، همایش کنگره هزاره شیخ مفید، دوره 1.
  21. حسینی جلالی، سیدمحمدباقر(1384). فدک و العوالی، کنگره میراث معنوی و علمی حضرت فاطمه زهرا3، قم.
  22. حسینی میلانی، سید علی(1386)، فدک در فراز و نشیب، قم، نشرالحقایق.
  23. حلی، ابن ادریس(1411). مستطرفات السرائر، بی‌جا، مطبعه موسسه النشر الاسلامی.
  24. حموی، یاقوت بن عبدالل(1995). معجم البلدان، بیروت، دار صادر.
  25. ذهبی، شمس الدین(بی‌تا). میزان الاعتدال، بیروت، دار المعرفه.
  26. رحمانی همدانی، احمد(1417). الامام علی بن ابی طالب7، منیر.
  27. رهبر، محمد تقی(1379). فدک نماد مظلومیت اهل بیت:، فصلنامه میقات حج، شماره 34، 1379، ص 158- 185.
  28. سیدمرتضی، علی بن حسین بن موسی(1405). رسائل الشریف المرتضی، قم، مطبعه سید الشهدا7.
  29. سید مرتضی، علی بن حسین بن موسی(1410). الشافى فى الإمامة، تهران، موسسة الصادق7.
  30. سیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌بکر(1404). در المنثور، قم، کتابخانه آیت الله مرعشی نجفی.
  31. شراب، محمد محمد حسن(1411). المعالم الاثیره، بیروت، دار القلم.
  32. صدوق، محمد بن علی بن بابویه(بی‌تا). علل الشرایع، قم، داوری.
  33. صدر، سید محمد باقر(1415). فدک فی التاریخ، بی‌جا، مرکز الغدیر.
  34. طبرسی، احمد بن علی (1403). احتجاج، مشهد، مرتضی.
  35. طبرسی، فضل بن حسن(1373). مجمع البیان، تهران، ناصر خسرو.
  36. طبری، أبو جعفر محمد بن جریر(1387). تاریخ الأمم و الملوک، تحقیق محمد أبو الفضل ابراهیم ، بیروت، دار التراث.
  37. طوسی، محمد بن حسن(1375)، الاقتصاد الهادی إلى طریق الرشاد، بی‌جا، کتابخانه.
  38. طوسی، محمد بن حسن(بی‌تا). التبیان فی تفسیر القرآن،بیروت دار احیاء التراث العربی.
  39. عبدالفتاح عبدالمقصود(1430). فی نور محمد فاطمة الزهرا3، تهران، المجمع العالمی للتقریب.
  40. عیاشی، محمد بن مسعود(1380). تفسیر العیاشی، تهران، چاپخانه علمیه.
  41. قاضی ابویوسف(1399). الخراج، بیروت، دار المعرفه.
  42. قاضی نعمان مغربی(بی‌تا). شرح الاخبار فی فضائل الائمة الاطهار:، قم، جامعه مدرسین.
  43. کلینی، محمد بن یعقوب(1362). کافى، تهران، اسلامیه.
  44. مجلسی، غلامحسین(1388). فدک از غصب تا تخریب، قم، دلیل ما.
  45. مطهری، مرتضی(بی‌تا). مجموعه‏آثار، تهران، صدرا.
  46. مفید، محمد بن محمد بن نعمان(1413) الف. الاختصاص، قم، دار المفید.
  47. مفید، محمد بن محمد بن نعمان(1413) ب. الارشاد، قم، کنگره شیخ مفید.
  48. مفید، محمد بن محمد بن نعمان(1413) ج. رسالة حول حدیث نحن معاشر الأنبیاء لا نورث، قم، دار المفید.
  49. مفید، محمد بن محمد بن نعمان(1413) د. المسائل العکبریه، قم، دارالمفید.
  50. مقدسی، مطهر بن طاهر(بى‌تا). البدء و التاریخ، بور سعید، مکتبة الثقافة الدینیة.
  51. ملک زاده، فهیمه(1387). بررسی مسئله ملک فدک با رویکرد فقهی– حقوقی، مجله نامه الهیات، بهار 1387، شماره 2، ص 84 تا 98.
  52. موذن، محبوبه(1375). مدخل فدک، دایرة المعارف تشیع، زیر نظر احمد صدر حاج سید جوادی و دیگران، تهران، نشر سعید محبی.
  53. مهدی‌پور، علی اکبر(1387). فدک در گذر تاریخ، میقات حج، تابستان 1387، شماره 64، ص 197 -210.
  54. نصر اصفهانی، اباذر(1394). کتاب­شناسی فدک، آینه پژوهش، شماره 151، ص 103- 112.
  55. نویری، احمد بن عبدالوهاب(1423). نهایة الارب، نویری، قاهره، دار الکتب و الوثائق القومیه.
  56. هروی، أبوعبید قاسم بن سلام(1408). الأموال، أبوعبید، بیروت، دارالفکر.
  57. یعقوبی، ابن واضح(بى‌تا). تاریخی یعقوبی، بیروت، دار صادر.
  

آمار
تعداد مشاهده مقاله: 201
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 159


سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب