اخبار و اعلانات

 آمار

تعداد نشریات120
تعداد شماره‌ها1,364
تعداد مقالات10,247
تعداد مشاهده مقاله3,191,806
تعداد دریافت فایل اصل مقاله1,784,455
فتحی اکبرآبادی, جواد. (1400). بررسی شبهات پیرامون رسالۀ ذهبیه. مطالعات فلسفی کلامی, 8(15), 376-400. doi: 10.22034/pht.2022.6473
جواد فتحی اکبرآبادی. "بررسی شبهات پیرامون رسالۀ ذهبیه". مطالعات فلسفی کلامی, 8, 15, 1400, 376-400. doi: 10.22034/pht.2022.6473
فتحی اکبرآبادی, جواد. (1400). 'بررسی شبهات پیرامون رسالۀ ذهبیه', مطالعات فلسفی کلامی, 8(15), pp. 376-400. doi: 10.22034/pht.2022.6473
فتحی اکبرآبادی, جواد. بررسی شبهات پیرامون رسالۀ ذهبیه. مطالعات فلسفی کلامی, 1400; 8(15): 376-400. doi: 10.22034/pht.2022.6473

بررسی شبهات پیرامون رسالۀ ذهبیه

پژوهشنامه علوم حدیث تطبیقی
دوره 8، شماره 15، بهمن 1400، صفحه 376-400    اصل مقاله (10.53 M)
نوع مقاله: مقاله پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/pht.2022.6473
نویسنده
جواد فتحی اکبرآبادی*
دانشگاه پیام نور واحد پیشوا
چکیده
پژوهش در احادیث معصومان(ع) به‌ویژه احادیث طبّی می­تواند از سخنان گرانمایۀ این طبیبان واقعی جسم و روح رمزگشایی کرده و با رفع شبهات پیرامون آن، مردم را هرچه بهتر با این گنجینۀ عظیم علمی و معنوی آشنا سازد. مسئلۀ ما نیز در این تحقیق رمزگشایی از رسالۀ ذهبیه و هدف از آن پاسخ‌گویی به برخی از شبهاتی است که پیرامون سند و متن این رساله مطرح شده است. روش مطالعۀ ما در این مقاله به‌صورت توصیفی و کتابخانه­ای و مبتنی بر استدلال­ها و براهین منطقی است. این رسالۀ شریف که توسط امام هشتم(ع) و خطاب به مأمون عباسی به زیور طبع آراسته شده امروزه از لحاظ سندی و متنی با تردیدهایی مواجه است. برخی محققان در سند و متن آن خدشه وارد کرده و در نسبت آن به امام رضا(ع) تردیدهایی را وارد نموده­اند که در این مقاله به این شبهات پاسخ داده می‌شود. ما معتقدیم که رسالۀ ذهبیه حداقل تا قرن پنجم کاملاً مسند بوده و به اعتراف شیخ طوسی جزء منقولات صحیح و خالی از غلوی است که از محمدبن­جمهور به آن جناب رسیده و ارسال سندی آن مربوط به قرون بعد از شیخ طوسی است. متن آن نیز با زدودن برخی تحریفات کاملاً می­تواند مورد توجه و عمل واقع شود. مهم‌ترین دستاورد این مقاله اثبات سندی و متنی و نشان دادن برخی از نکات علمی این رسالۀ شریف می­باشد که از هشتمین اختر تابناک ولایت و امامت صادر شده است.
کلیدواژه‌ها
رسالۀ ذهبیه؛ اعتبارسنجی سندی و متنی؛ احادیث طبّی امام رضا (ع)
مراجع
  1. ابن‌‌‌ابى‌‌‌اصیبعه، احمد ‌‌بن ‌‌قاسم، عیون ‌‌الأنباء فی طبقات ‌‌الأطباء، قاهره: الهیئه ‌المصریه ‌العامه للکتاب، چاپ اول، 2001م.
  2. ابن‌اثیر، علی‌ بن ‌‌محمد، الکامل فی ‌التاریخ، دار الکتاب ‌‌العربی، ‌بیروت: ۱۳۷۸ق.
  3. ابن‌‌‌بابویه، محمد ‌‌بن‌‌ على، ترجمه عیون أخبار‌‌ الرضاA، ترجمه غفارى و مستفید، تهران: نشر صدوق، چاپ اول، 1372ش.
  4. ابن‌جزار قیروانى، احمد ‌‌بن ‌‌ابراهیم، کتاب فی‌‌المعدة و أمراضها و مداواتها، تهران: دانشگاه علوم پزشکى ایران، چاپ اول، 1388ش.
  5. ابن‌‌داوود حلی، حسن ‌‌بن ‌‌علی، رجال، تهران: دانشگاه تهران: چاپ اول، 1342ش‏.
  6. ابن‌‌‌رزین تجیبى، على بن محمد، فضالة‌‌ الخوان فی طیبات‌‌ الطعام و‌‌ الألوان، تهران: دانشگاه علوم پزشکى ایران، چاپ اول، 1388ش.
  7. ابن‌‌زهر، عبد‌‌الملک، التیسیر فی‌‌المداواة و ‌‌التدبیر، دمشق: دار‌‌الفکر، چاپ اول، 1403ق.
  8. ابن‌‌سینا، حسین ‌‌بن‌‌ عبد‌‌الله، قانون (ترجمه شرفکندى)، مترجم: عبدالرحمن، شرفکندى، تهران: سروش، چاپ دهم، 1389ش.
  9. ابن‌‌شهر آشوب مازندرانى، محمد بن ‌‌على، معالم‌‌ العلماء، تهران: مطبعة‌‌ الفردین، 1353ق.
  10. ابن‌‌غضائری، احمد ‌‌بن‌‌ حسین‏ واسطی بغدادی، رجال، محقق و مصحح: محمد‌‌ رضا حسینى، قم: دار‌‌الحدیث، چاپ اول، 1364ش.
  11. ابوعلى، خواص‌‌الأشیاء، مترجم: محمد‌‌ بن ‌‌زکریا رازى، قم: مجمع ذخائر اسلامى، چاپ اول، 1388ش.
  12. برقى، احمد ‌‌بن ‌‌محمد‌‌ بن ‌‌خالد، المحاسن‏، قم: دار‌‌الکتب ‌‌الإسلامیة، 1371ق.
  13. بروکلمان، کارل، تاریخ ‌‌الادب ‌‌العربی، ترجمه: سید ‌‌یعقوب بکر، ‌بیروت: دارالکتب ‌‌الاسلامیة، 1426 ق/2005م.
  14. بستانى، فؤاد افرام، فرهنگ ابجدى، تهران: انتشارات اسلامی، چاپ دوم، 1375ش.
  15. بلدى، احمد‌‌ بن ‌‌محمد، تدبیر‌‌الحبالى و الأطفال و الصبیان و حفظ صحتهم، بغداد، دار ‌‌الرشید للنشر، چاپ اول، 1980م.
  16. تمیمى، محمد‌‌بن‌‌احمد، مادة‌‌البقاء فی إصلاح فسادالهواء والتحرز من ضررالأوباء، قاهره: معهد المخطوطات العربیة، چاپ اول، 1420ق.
  17. جر، خلیل، فرهنگ لاروس عربی‌به فارسی، مترجم: سید‌‌حمید طبیبیان، تهران: سپهر، چاپ دهم، 1379ش.
  18. جهضمی، نصر، تاریخ اهل ‌‌البیت، تحقیق: سید‌‌ محمد‌‌ رضا حسینی، قم: مؤسسة آل ‌‌البیت، قم: 1426ق/1384م.
  19. حافظیان، ابوالفضل، فهرست عکسی کتابخانۀ ‌آقای مرعشی، قم: کتابخانۀ ‌آقای مرعشی نجفی، 1369ش.
  20. حاکم نیشابوری، ابوعبدالله محمد بن ‌‌عبدالله ‌‌بن ‌‌محمد بن ‌‌حمدویه، تاریخ نیشابور، تهران: نشر آکه، 1375ش.
  21. خویى، سید‌‌ ابوالقاسم موسوى، معجم رجال ‌‌الحدیث و تفصیل طبقات‌‌الرواة، بی‌نا، 1413ق.
  22. دریایى، محمد، نامه زرین سلامت (ترجمه رسالة ذهبیه امام هشتم)، مشهد: آستان قدس رضوى، بنیاد پژوهشهاى اسلامى، چاپ اول، 1389ش.
  23. دمشقى، مسیح‌‌ بن ‌‌حکم، الرسالة‌‌ الهارونیة، تهران: دانشگاه علوم پزشکى ایران، 1388ش.
  24. رازى، محمد ‌‌بن‌‌ زکریا، تقاسیم ‌‌العلل (کتاب التقسیم و‌‌التشجیر)، حلب: منشورات جامعۀ حلب معهد ‌‌التراث العلمی ‌‌العربی، چاپ اول، 1412ق.
  25. الحاوی فی‌‌الطب‏، بیروت: دار احیاء ‌‌التراث ‌‌العربی‏، چاپ اول‏، 1422ق.
  26. رهاوى، اسحق ‌‌بن ‌‌على، أدب ‌‌الطبیب، تهران: دانشگاه علوم پزشکى ایران، چاپ اول، 1387ش.
  27. زینی، عبد الصاحب، طب و درمان در اسلام، ترجمۀ ‌طب ‌‌الرضا و طب ‌‌الصادقA، محقق: مرتضی‌ عسکری، مترجم: کاظمى خلخالى، تهران: فؤاد، چاپ سوم، 1366 ش.
  28. صدوق، محمّد ‌‌بن ‌‌علی ‌بن بابویه قمّی، معانی ‌الاخبار، مترجم: عبدالعلی محمدی‌ شاهرودی، تهران: دار الکتب ‌‌الاسلامی، ۱۳۷۲ش.
  29. طبرسى، حسن ‌‌بن ‌‌فضل، مکارم ‌‌الأخلاق، قم: الشریف ‌‌الرضى، چاپ چهارم، 1412‏ق/1370ش.
  30. طبرى، ابی‌جعفر محمد ‌‌بن ‌‌جریر، تاریخ طبری، لیدن، بریل، 1879م.
  31. طوسی، محمد‌‌ بن‌‌ حسن، تهذیب‌‌ الأحکام (تحقیق خرسان)، تهران: دار ‌‌الکتب ‌‌الإسلامیه، چاپ چهارم، 1407ق.
  32. طوسی، محمد‌‌ بن‌‌ حسن، فهرست کتب‌‌الشیعه و اصولهم و اسماء ‌‌المصنفین و اصحاب ‌‌الاصول، قم: مکتبه المحقق الطباطبایى، 1420ق.
  33. عطار اسرائیلى, داود ‌‌بن ‌‌ابى ‌‌نصر، منهاج ‌‌الدکان و دستور‌‌ الأعیان فی أعمال و تراکیب ‌‌الأدویة‌‌ النافعة للأبدان، تهران: دانشگاه علوم پزشکى ایران، چاپ اول، 1383ش.
  34. علی ‌‌بن ‌‌موسی ‌‌الرضاA، طب ‌‌الإمام ‌‌الرضاA (الرسالة‌‌ الذهبیة)، محقق: محمد مهدی نجف، قم: دار‌‌الخیام، 1402ق.
  35. فتحی اکبرآبادی، رساله دکتری بررسی و تحلیل احادیث طبی با تأکید بر رساله ذهبیه، دانشگاه آزاد، واحد علوم و تحقیقات، تهران: شهریور 1393ش.
  36. قطب ‌‌الدین راوندى، سعید ‌‌بن ‌‌هبة ‌‌الله‏، الخرائج و ‌‌الجرائح‏، محقق و مصحح: مؤسسة ‌‌الإمام‌‌ المهدىA، قم: مؤسسه امام مهدى عجل‌‌الله تعالى فرجه ‌‌الشریف‏، 1409ق.
  37. کلینی، محمد بن ‌‌یعقوب، کافی، تهران: دار الکتب‌‌ الاسلامیة، 1388ق.
  38. کحال، على ‌‌بن ‌‌عیسى، تذکرة‌‌ الکحالین، تهران: دانشگاه علوم پزشکى ایران، چاپ اول، 1387ش.
  39. مجلسی، محمد باقر، بحار الانوار، بیروت: مؤسسة‌‌ الوفاء، دوم، 1403ق.
  40. مجلسی، محمد باقر، مرآة ‌‌العقول فی شرح أخبار آل ‌‌الرسول‏، تهران: دارا الکتب‌‌ الإسلامیة، چاپ دوم‏، 1404ق‏.
  41. محمدی ری ‌‌شهری‌، محمد، دانشنامه احادیث پزشکى (رى‌‌شهرى)، قم: مؤسسه علمى فرهنگى دار‌‌الحدیث، چاپ ششم، 1385 ش.
  42. مظفر زاده، باقر، ترجمه الصیدنة فی‌‌الطب (داروشناسى در پزشکى)، تهران: فرهنگستان زبان و ادب فارسى، گروه نشر آثار، چاپ اول، 1383ش.
  43. نجاشی، احمد بن على‏، رجال ‌‌النجاشی، مؤسسة‌‌ النشر‌‌ الاسلامی التابعة ‌‌لجامعۀ ‌‌المدرسین بقم ‌‌المشرفه‏، قم: 1365ش.
  44. نصیری، هادی و محمد‌‌کاظم طباطبایی، پژوهشی ‌در اعتبار رسالۀ ‌‌ذهبیه، مجلۀ ‌علوم حدیث، سال هفدهم، شماره اول.
  45. نورى، حسین ‌‌بن ‌‌محمدتقى، مستدرک ‌‌الوسائل، ‌بیروت: موسسة آل ‌‌البیتD لإحیاء ‌‌التراث، چاپ اول، 1408ق.
  46. یعقوبی، أحمد ‌‌بن ‌‌اسحاق، تاریخ یعقوبی، تهران: شرکت انتشارت علمی وفرهنگى، 1371ش.
آمار
تعداد مشاهده مقاله: 282
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 255


سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب