اخبار و اعلانات

 آمار

تعداد نشریات120
تعداد شماره‌ها1,350
تعداد مقالات10,139
تعداد مشاهده مقاله3,047,144
تعداد دریافت فایل اصل مقاله1,720,466
صافی, حامد. (1401). بررسی روایت روز عاشورا در مناقب آل ابی‌طالب ابن شهرآشوب بر اساس نظریۀ فزون‌متنیت ژنت. مطالعات فلسفی کلامی, 16(38), 27-64. doi: 10.22034/skh.2022.12252.1258
حامد صافی. "بررسی روایت روز عاشورا در مناقب آل ابی‌طالب ابن شهرآشوب بر اساس نظریۀ فزون‌متنیت ژنت". مطالعات فلسفی کلامی, 16, 38, 1401, 27-64. doi: 10.22034/skh.2022.12252.1258
صافی, حامد. (1401). 'بررسی روایت روز عاشورا در مناقب آل ابی‌طالب ابن شهرآشوب بر اساس نظریۀ فزون‌متنیت ژنت', مطالعات فلسفی کلامی, 16(38), pp. 27-64. doi: 10.22034/skh.2022.12252.1258
صافی, حامد. بررسی روایت روز عاشورا در مناقب آل ابی‌طالب ابن شهرآشوب بر اساس نظریۀ فزون‌متنیت ژنت. مطالعات فلسفی کلامی, 1401; 16(38): 27-64. doi: 10.22034/skh.2022.12252.1258

بررسی روایت روز عاشورا در مناقب آل ابی‌طالب ابن شهرآشوب بر اساس نظریۀ فزون‌متنیت ژنت

سخن تاریخ
دوره 16، شماره 38، تیر 1401، صفحه 27-64    اصل مقاله (1.39 M)
نوع مقاله: علمی پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/skh.2022.12252.1258
نویسنده
حامد صافی*
گروه علوم پایه دانشگاه علوم و فنون دریایی خرمشهر، خرمشهر، ایران
چکیده
حادثۀ عاشورای سال 61 هجری قمری، بخش مهمّی از کتب تاریخی را از قرن سوم به بعد، به خود اختصاص داده‌است. مورّخان متقدّم، مانند تطبری، ابن اعثم کوفی و بلاذری عمدتاً از کتبی مانند مقتل ابی مخنف برای روایت عاشورا بهره بردند. نویسندگان بعدی نیز گزارش خود را بر اساس بهره‌گیری از کتب مورّخان پیشین بنا نهادند. ابن شهرآشوب، در کتاب «مناقب آل ابی‌طالب» تلاش کرده‌است تا به شرح مناقب و فضائل پیامبر اسلام و امامان معصوم بپردازد. بنابراین او ناگزیر از پرداختن به واقعۀ عاشورا، از کتاب تاریخ طبری و الفتوح ابن اعثم کوفی استفاده کرده‌است. در پژوهش حاضر، تلاش شده‌است تا روایت ابن شهرآشوب از روز عاشورا با روایت منقول در تاریخ طبری و الفتوح ابن اعثم بر اساس نظریۀ فزون‌متنیت ژنت سنجیده شود. فزون‌متنیت نظریه‌ای است که به رابطۀ میان متون می‌پردازد؛ به نحوی که این رابطه از نوع شرح و تفسیر نباشد. بر اساس این نظریه، متن الف که متقدّم بوده و پیش‌متن نامیده می‌شود، منبع و الهام بخش متن ب یعنی بیش‌متن خواهد بود. بر اساس بررسی و مقایسۀ متون مذکور مشخّص شد که ابن شهرآشوب در دو سطح پیرفت و گزاره، به شیوۀ التقاطی از منابع استفاده کرده‌است. همچنین بیشترین گشتار اعمال شده در روایت او، از نوع گشتار کمّی (برش) بوده‌است.
کلیدواژه‌ها
مناقب آل ابی‌طالب؛ تاریخ طبری؛ الفتوح؛ فزون‌متنیت؛ عاشورا
مراجع
  • ابن شهرآشوب، محمد بن علی (1392). مناقب آل أبی طالب. تهران: انتشارات علمی و فرهنگی
  • احمد بن اعثم کوفی، ابی محمد. (1411). الفتوح، جلد 5، تحقیق علی شیری، بیروت: دار الاضواء
  • احمدی، بابک (1370). ساختار و تأویل متن. چاپ سوم، تهران: مرکز
  • اسکولز، رابرت (1379). عناصر داستان. ترجمۀ فرزانه طاهری، چاپ اوّل، تهران: مرکز
  • اسلامی، محمدجعفر (1392). بررسی منابع مفقوده اهل سنت در مناقب آل ابی‌طالب. مجموعه مقالات نخستین کنگره بین المللی علامه ابن شهرآشوب ساروی مازندرانی، صص 56-77
  • بامشکی، سمیرا (1391). روایت شناسی داستانهای مثنوی. چاپ اوّل، تهران، هرمس
  • حسینی، زینب السادات (1395). روش‌شناسی کتاب مناقب آل أبیطالب و آسیب‌شناسی آن در نقل از منابع اهل سنت. نیم‌سال‌نامۀ حدیث و اندیشه، شمارۀ 21، صص 5-22
  • جعفریان، رسول (1380). درباره منابع تاریخ عاشورا. آیینۀ پژوهش، شمارۀ 72، صص 41-52
  • خدابخشی، الهام و محمودی، مریم و داوری، پریسا (1398). بینامتنیت قرآنی در طرب المجالس براساس نظریه ژرار ژنت. پژوهش های ادبی – قرآنی، سال هفتم تابستان، شماره 2 (پیاپی 26)، صص 119-139
  • رضایی، الهام (1392). بررسی روایات تاریخ کربلا با تاکید بر مناقب ابن شهرآشوب. پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد رشتۀ علوم قرآن و حدیث، دانشگاه مازندران، دانشکدۀ الهیات و معارف اسلامی
  • رنجبر، محسن (1386). سیری در مقتل‏نویسی و تاریخ‏نگاری عاشورا از آغاز تا عصر حاضر. تاریخ در آیینه پژوهش، شمارۀ 15، صص 53-90
  • کریمی‌فرد، غلامرضا (1396). بینامتنی روایی در صحیفه سجادیه بر اساس نظریه ژرار ژنت. مطالعات ادبی متون اسلامی، سال دوم بهار، شماره 1 (پیاپی 5)، صص 35-60
  • طبری،ابوجعفرمحمدبن جریر، (1375) ،تاریخ الامم والملوک .بیروت: دارالکتب العلمیه.
  • ملّاکاظمی، علی (1390). گونه‌های نقد و روش‌های حل تعارض در اخبار عاشورا. تهران: انتشارات دانشگاه امام صادق
  • یلمه‌ها، احمدرضا و رحبی، مسلم (1396). تجلّی آیات الهی در اشعار سنایی بر اساس بینامتنیّت ژرار ژنت. پژوهش های ادبی – قرآنی، سال پنجم تابستان، شماره 2 (پیاپی 18)، صص 37-57
Genette,Gerard.(1997)palimpsests:literature insecond Degree.Trans:Channa

 newman and Calude Doubinsky.lincoln:University of Nebraska press

آمار
تعداد مشاهده مقاله: 331
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 203


سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب