فهرست نشریات

  اخبار و اعلانات

 آمار

تعداد نشریات119
تعداد شماره‌ها1,257
تعداد مقالات9,411
تعداد مشاهده مقاله2,686,368
تعداد دریافت فایل اصل مقاله1,501,581
محسنی, حسن, فتحی قرخلو, علی. (1400). بررسی و نقد ربط وجود خالق به مخلوق از منظر میرزا مهدی اصفهانی بر پایه مبانی حکمی صدرالمتالّهین. مطالعات فلسفی کلامی, 8(15), 25-46. doi: 10.22034/pke.2022.12116.1545
حسن محسنی; علی فتحی قرخلو. "بررسی و نقد ربط وجود خالق به مخلوق از منظر میرزا مهدی اصفهانی بر پایه مبانی حکمی صدرالمتالّهین". مطالعات فلسفی کلامی, 8, 15, 1400, 25-46. doi: 10.22034/pke.2022.12116.1545
محسنی, حسن, فتحی قرخلو, علی. (1400). 'بررسی و نقد ربط وجود خالق به مخلوق از منظر میرزا مهدی اصفهانی بر پایه مبانی حکمی صدرالمتالّهین', مطالعات فلسفی کلامی, 8(15), pp. 25-46. doi: 10.22034/pke.2022.12116.1545
محسنی, حسن, فتحی قرخلو, علی. بررسی و نقد ربط وجود خالق به مخلوق از منظر میرزا مهدی اصفهانی بر پایه مبانی حکمی صدرالمتالّهین. مطالعات فلسفی کلامی, 1400; 8(15): 25-46. doi: 10.22034/pke.2022.12116.1545

بررسی و نقد ربط وجود خالق به مخلوق از منظر میرزا مهدی اصفهانی بر پایه مبانی حکمی صدرالمتالّهین

پژوهشنامه کلام
مقاله 2، دوره 8، شماره 15، اسفند 1400، صفحه 25-46    اصل مقاله (563.41 K)
نوع مقاله: مقاله علمی پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/pke.2022.12116.1545
نویسندگان
حسن محسنی* 1؛ علی فتحی قرخلو2
1دانشجوی دکتری فلسفه و کلام اسلامی دانشگاه ادیان و مذاهب قم
2استادیار پردیس فارابی دانشگاه تهران
چکیده
صدرالمتألهین در تحلیل دقیق ربط وجود خالق و مخلوق که محصول تحلیلی جدید از اصل علیت و همچنین سنخیت میان علت و معلول می‌باشد به این نتیجه می‌رسد که به دلیل تعلقی و عین الربط بودن معلول نسبت به علت، وجود مخلوق حیثیتی جز تجلّی وجود خالق ندارد. وی این امر را با بیان مبانی بنیادینی چون اصالت وجود، تشکیک و تشأن وجود  به اثبات می‌رساند، اما در مقابل، میرزا مهدی اصفهانی در مسئله چگونگی ربط وجود خالق و مخلوق با رد تمامی مبانی صدرالمتألهین موضع متفاوت و پیچیده‌ای را اتخاذ می‌کند که صرفاً در جهت تخریب مبانی نظری ملاصدرا و حفظ عقاید کلامی خویش است نه دادن نظریه‌ای جدید. ایشان به دلیل عدم ایجاد تشابه میان خالق و مخلوق نظریه علیت و نظریه سنخیت را زیر سؤال برده و در جهت حفظ مبانی کلامی خویش در باب قدرت لایتناهی خداوند قاعده الواحد و همچنین نظریه وجود صدرایی را نیز مورد نقد قرار داده است؛ اما  نکته مهم این است که ایشان مبنای جدیدی برای نظریه وجود وضع نمی‌کند و صرفاً در جهت تبیین فرضیه‌های پیش‌داوری شده مثل نفی وحدت وجود، عدم سنخیت وجود خالق و مخلوق و ابطال اصل علیت، از آن سود می‌برد. در این مقاله، به روش تحلیلی‌تطبیقی، موضع فلسفی صدرا و موضع تخریبی میرزا مهدی اصفهانی را در جهت بررسی و نقد اندیشه‌های میرزای اصفهانی در مباحث ذکر شده مورد واکاوی و مقایسه قرار می‌دهیم.
کلیدواژه‌ها
خالق؛ مخلوق؛ وجود رابط؛ صدرالمتألهین؛ میرزا مهدی اصفهانی
مراجع
  • آملی، محمد تقی(1377)، درر الفوائد، قم: انتشارات اسماعیلیان.
  • اصفهانی، میرزا مهدی(1394)، ابواب الهدی، تهران: انتشارات منیر.
  • اصفهانی، میرزا مهدی(1389)، ترجمه ابواب الهدی، تهران: انتشارات منیر.
  • اصفهانی، میرزا مهدی(1396)، معارف القرآن، قم: انتشارات موسسه معارف اهل بیت:.
  • اصفهانی، میرزا مهدی(1396)، الاصول الوسیط؛ مصباح الهدی، قم: انتشارات موسسه معارف اهل بیت:.
  • اصفهانی، میرزا مهدی(1395)، انوارالهدایه، القضاء و القدر و البداء، قم: انتشارات مؤسسه معارف اهل بیت:.
  • ابراهیمی دینانی، غلامحسین(1393)، وجود رابط و مستقل در فلسفه اسلامی، تهران: انتشارات مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران.
  • اسلامی، سیدحسن(1387)، رؤیای خلوص: بازخوانی مکتب تفکیک، قم: انتشارات بوستان کتاب.
  • آزادپرور، مهدی(1399)، تبیین و ارزیابی نظریه میرزا مهدی اصفهانی در مسئله شناخت خداوند متعال، مجله الهیات تطبیقی، ش24.
  • حلبی، شیخ محمود، تقریرات درس میرزا مهدی اصفهانی، کتابخانه آستان قدس رضوی، نسخه خطی به شماره 12480.
  • رقوی، جواد(1389)، گزارش، تحلیل و نقد آراء میرزا مهدی اصفهانی، رساله دکتری، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه قم.
  • رهنما، رضا(1396)، تحلیل و نقد مبانی فکری میرزا مهدی اصفهانی و لوازم آن با تأکید بر مسئله خلقت، رساله دکتری، دانشکده ادبیات فارسی و زبان‌های خارجی، دانشگاه علامه طباطبایی.
  • شکر، عبدالعلی(1389)، وجود رابط و مستقل در حکمت متعالیه، قم: انتشارات بوستان کتاب.
  • شاهچراغ دامغانی، سید مسیح و رضا برنجکار(1399)، الهیات سلبی به مثابه مکمل خداشناسی فطری و قلبی در مدرسه کلامی خراسان، ش17.
  • صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم(1981)، الحکمۀ المتعالیۀ فی الأسفار العقلیۀ الأربعۀ، بیروت: انتشارات دار إحیاء التراث.
  • صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم(1386)، الشواهد الربوبیه، چ4، قم: بوستان کتاب.
  • صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم(1363)، المشاعر، به اهتمام هانری کربن، چ2، تهران: کتابخانه طهوری.
  • عبودیت، عبدالرسول(1395)، درآمدی به نظام حکمت صدرایی؛ هستی شناسی و جهان شناسی. قم: سمت/ مرکز تحقیق و توسعه علوم انسانی و مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی;.
  • عبودیت، عبدالرسول(1394)، فلسفه مقدماتی «برگرفته از آثار استاد شهید مرتضی مطهری». قم: انتشارات موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی;/ سمت.
  • عبودیت، عبدالرسول، و مجتبی مصباح(1397)، سلسله دروس مبانی اندیشه اسلامی(خداشناسی) قم: انتشارات موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی;.
  • قدردان قراملکی، محمد حسن(1399)، تأملی در عدم صحت اطلاق وصف وجود بر خدا از دیدگاه میرزا مهدی اصفهانی، فصلنامه قبسات، ش100.
  • مختاری، رضا(1397)، نقد و بررسی جایگاه استدلال و برهان در معرفت خداوند براساس مبانی مکتب تفکیک(با تاکید بر آراء میرزا مهدی اصفهانی و شیخ محمود حلبی) پایان‌نامه کارشناسی ارشد، گروه فلسفه دانشکده الهیات پردیس فارابی دانشگاه تهران.
  • مصباح یزدی، محمد تقی(1393)، شرح الأسفار الأربعه، قم: مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی;.
  • میرداماد، محمدباقر(1381-1385)، مصنفات میرداماد، تهران: انجمن آثار و مفاخر فرهنگی.
  • موسوی، سید محمد(1382)، آیین و اندیشه، تهران: انتشارات حکمت.
  • وکیلی، محمد حسن(1393)، مکتب تفکیک: تاریخ و نقد. تهران: انتشارات کانون اندیشه جوان.
آمار
تعداد مشاهده مقاله: 266
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 243


سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب