اخبار و اعلانات

 آمار

تعداد نشریات120
تعداد شماره‌ها1,364
تعداد مقالات10,247
تعداد مشاهده مقاله3,191,374
تعداد دریافت فایل اصل مقاله1,784,210
پرهیزگار, محمد علی. (1400). نقد جایگاه سلف در منطق فهم سلفیه از دین. مطالعات فلسفی کلامی, 8(15), 91-116. doi: 10.22034/pke.2022.12703.1578
محمد علی پرهیزگار. "نقد جایگاه سلف در منطق فهم سلفیه از دین". مطالعات فلسفی کلامی, 8, 15, 1400, 91-116. doi: 10.22034/pke.2022.12703.1578
پرهیزگار, محمد علی. (1400). 'نقد جایگاه سلف در منطق فهم سلفیه از دین', مطالعات فلسفی کلامی, 8(15), pp. 91-116. doi: 10.22034/pke.2022.12703.1578
پرهیزگار, محمد علی. نقد جایگاه سلف در منطق فهم سلفیه از دین. مطالعات فلسفی کلامی, 1400; 8(15): 91-116. doi: 10.22034/pke.2022.12703.1578

نقد جایگاه سلف در منطق فهم سلفیه از دین

پژوهشنامه کلام
مقاله 5، دوره 8، شماره 15، اسفند 1400، صفحه 91-116    اصل مقاله (620.46 K)
نوع مقاله: مقاله علمی پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/pke.2022.12703.1578
نویسنده
محمد علی پرهیزگار*
دانش آموخته دکتری کلام اسلامی دانشگاه قم
چکیده
گذشته‌گرایی و فهم سلف، به ظاهر جایگاه کاشفیت را در منطق نقلی سلفیه در فهم دین دارد و نه به عنوان منبع مستقل در عرض سنت نبوی برای دین‌شناسی؛ لیکن این شیوه، در عمل پس از سنت نبوی و حتی گاهی برتر از آن قرار گرفته و از مهم‌ترین شیوه‌های عملی فهم دین از منظر سلفیان است که این نوشتار بر پایه روش توصیفی ـ تحلیلی، به نقد این گونه از منطق نقلی سلفیه در فهم دین می‌پردازد و می‌نماید که اصل ورود فهم سلف به منطق فهم دین و لزوم پیروی از ایشان، بی‌اساس و ابداع شخصیت حقوقی برای آنان است که به تسری عصمت برای کسانی می‌انجامد که چنین پیراستگی‌ای ندارند، از این‌رو پیروی از آنان مصداق نفی قرآنی بر تقلید کورکورانه از کسانی است که نه تنها عدالت ندارند؛ بلکه معیارهای قرآنی الگوی شایسته را نیز در آنان نمی‌توان یافت.
از سویی برتری فهم سلف با چالش‌های بسیار قرآنی، روایی و عقلی روبروست که نوشتار حاضر با دقت نظر به تبیین آن‌ها پرداخته و روشن می‌سازد که سلفیان در کاربست سلف‌گرایی در فهم دین به اشتباه رفته و به جای بهره‌گیری از خاندان عصمت و طهارت:، به دامان کسانی دست‌آویخته‌اند که صلاحیت لازم برای راهبری و راهنمایی در فهم دین را ندارند و به این خطا نیز بسنده نکرده و در موارد بسیاری سنت سلف را نه تنها بر خلف، بلکه بر سنت نبوی و حتی شریعت برتری بخشیده‌اند که بطلان آن روشن است.
کلیدواژه‌ها
سلف؛ صحابه؛ تابعان؛ سلفیه؛ منطق فهم دین
مراجع
قرآن کریم

نهج البلاغه(ترجمه محمد دشتی)

  • آمدی، علی بن محمد(بی‌تا)، الاحکام فی اصول الاحکام، تعلیق عبدالرزاق العفیفی، بیروت: المکتب الاسلامی.
  • ابن ابی الحدید، عبدالحمید بن هبة الله(1404ق)، شرح نهج البلاغة لابن ابی الحدید، قم: مکتبة آیت الله مرعشی النجفی.
  • ابن‌اثیر، عزالدین ابی‌الحسن(1403ق)، جامع الاصول فی احادیث الرسول9، بیروت: دارإحیاء التراث العربی.
  • ـــــــــــــــــــــــ(1367)، النهایه فی غریب الحدیث و الاثر: قم، مؤسسه مطبوعاتی اسماعیلیان.
  • ـــــــــــــــــــــــ(1409ق)، اسد الغابة فى معرفة الصحابة، بیروت: دارالفکر.
  • ابن‌بابویه، محمد بن علی(1362)، الخصال، محقق علی اکبر غفاری، قم: جامعه مدرسین.
  • ابن‌تیمیه الحرانی، احمد(بی‌تا)، اقتضاء الصراط المستقیم، محمد حامد فقیه، بیروتک دارالکتب العلمیة.
  • ــــــــــــــــــــ(1421ق)، مجموعة الفتاوی، تحقیق مصطفی عبد القادر عطا، بیروت: دارالکتب العلمیه.
  • ــــــــــــــــــــ(1425ق)، الفتوی الحمویة الکبری، تحقیق حمد بن عبد المحسن التویجری، ریاض: دار الصمیعی.
  • ابن‌حجاج نیشابوری، مسلم(1421ق)، صحیح مسلم،(تک جلدی)، بیروت: دارالفکر.
  • ابن‌خلدون، عبدالرحمن بن محمد(1961م)، مقدمه ابن‌خلدون، بغداد: مکتبة المثنی.
  • ابن‌قیم الجوزیه، محمد بن ابی‌بکر(2001م)، اعلام الموقعین عن رب العالمین، تحقیق: محمد العزالدین الخطیب، بیروت: دارالتراث العربیة.
  • الاحمدی، عبد الله بن سلمان(1412ق)، المسائل و الرسائل المرویة عن الامام احمد بن حنبل فی العقیدة، الریاض: دارالطیبه.
  • اسلامبولی، سامر(200م)، تحریر العقل من النقل، دمشق: [بی‌نا].
  • ابن سعد بن منیع، محمد(1410ق)، الطبقات الکبری، بیروت: دارالکتب العلمیه.
  • ابن‌عاشور التونسی، محمد الطاهر بن محمد(1984م)، التحریر و التنویر، تونس: الدار التونسیة للنشر.
  • ابن‌حنبل، احمد(1419ق)، مسند احمد،(تک جلدی)، ریاض: بیت الافکار الدولیه.
  • ابن‌مزاحم المنقری، نصر(1404ق)، وقعة صفین، قم: المؤسسة العربیة الحدیثة، منشورات مکتبة المرعشى النجفى‏;.
  • اله‌بداشتی، علی(1393)، خدای سلفیه، قم: کتاب طه.
  • امینی، عبدالحسین احمد(1387ق)، الغدیر فی الکتاب و السنة و الأدب، بیروت: درالکتب العربی.
  • بخاری، محمد بن اسماعیل(1981م)، صحیح البخاری، بیروت: دارالفکر، بیروت.
  • بغدادی، عبدالقادر(1981م)، اصول الدین، بیروت: دارالکتب العلمیة.
  • البوطی، محمد سعید رمضان(1408ق)، السلفیه مرحله زمنیه مبارکة لا مذهب اسلامی، دمشق: دارالفکر.
  • البیهقی، ابوبکر احمد بن حسین(1416ق)، السنن الکبری، بیروت: دارالفکر.
  • ترمذی، محمد بن عیسی(بی‌تا)، الجامع الصحیح للترمذی، [بی‌جا]: نورمحمد.
  • جناتی، محمد ابراهیم(1372)، منابع اجتهاد از دیدگاه مذاهب اسلامی، تهران: انتشارات کیهان.
  • حسکانی، عبید الله بن احمد(1411ق)، شواهد التنزیل لقواعد التفضیل، تحقیق: محمد باقر محمودی، تهران: سازمان چاپ و انتشارات وزارت ارشاد اسلامی.
  • حکیم، سید محمد تقی(1418ق)، الاصول العامه فی الفقه المقارن، قم: مجمع جهانی اهل بیت:.
  • حلمی، مصطفی(1411ق)، السلفیة بین العقیدة الإسلامیة و الفلسفة العربیة، اسکندریه مصر: دارالدعوة.
  • حمیری، عبدالله بن جعفر(1413ق)، قرب الإسناد، قم: مؤسسة آل‌البیت:.
  • خزاز رازی، علی بن محمد(1401ق)، کفایة الأثر فی النص على الأئمة الإثنی عشر، قم: بیدار.
  • الدارمی السمرقندی، عبداله بن عبدالرحمن(1420ق)، سنن الدارمی، بیروت: دارالفکر.
  • رشید رضا، سید محمد(1393ق)، تفسیر المنار، بیروت: دارالمعرفة.
  • زمرلی، فواز احمد(1415ق)، عقائد أئمة السلف، بیروت: دارالکتاب العربی.
  • زندی، مهدی(1396)، «نقدی بر حجیت و تقدم فهم سلف در قرون طلایی»، فصلنامه مبلغان، ش218، ص 115-108.
  • سبحانی، جعفر(1387)، راهنمای حقیقت، تهران: مشعر.
  • السقاف، حسن بن علی(1413ق)، تناقضات الالبانی الواضحات فیما وقع له فی تصحیح الاحادیث وتضعیفها من إخطاء وغلطات، عمان: دار الامام النووی الاردن.
  • شاطبی، ابی اسحاق ابراهیم بن موسی(بی‌تا)، الموافقات، بیروت: دارالکتب العلمیه.
  • شقره، محمد ابراهیم(1413ق)، هی السلفیة، مکة المکرمه: مکتبة ابن‌تیمیه.
  • شوکانی، محمد بن علی(2001م)، فتح القدیر، بیروت: دارالکتب.
  • شهید ثانی، زین الدین بن علی(1409ق)، منیة المرید، قم: مکتب الإعلام الإسلامی.
  • طبری، محمد بن جریر(1405ق)، جامع البیان عن تأویل آی القرآن(تفسیر طبری)، بیروت: دارالفکر.
  • طحاوی، ابوجعفر احمد بن محمد(1414ق)، شرح معانی الآثار، مدینة النبویة: عالم الکتب.
  • عاملی، سید عبدالحسین شرف الدین(1376)، ابوهریره و احادیث ساختگی، ترجمه نجفعلی میرزایی، قم: مؤسسه هجرت.
  • العثیمین، محمّد بن صالح(2010م)، شرح العقیده الواسطیه للشیخ ابن‌تیمیه، قاهره: مکتبه التوفیقیه.
  • العسقلانی، احمد بن علی بن‌حجر(1379ق)، فتح الباری فی شرح صحیح البخاری، مصحح محب‌الدین الخطیب، بیروت.
  • عسکری، سید مرتضی(1412ق)، معالم المدرستین، تهران: بنیاد بعثت.
  • ـــــــــــــــــــ(1378)، یکصد و پنجاه صحابه ساختگی، ترجمه عطا محمد مردارنیا، قم: دانشکده اصول دین.
  • غزالی طوسی، ابوحامد محمد(بی‌تا)، المستصفی فی اصول الفقه، شرکة المدینة المنورة للطباعة.
  • الفراهیدی، خلیل بن احمد(بی‌تا)، کتاب العین، ج 8، بیروت: داراحیاء التراث العربی.
  • فرمانیان، مهدی(1397)، تاریخ و عقاید وهابیت، جمعی از نویسندگان، قم: انتشارات ذکری.
  • قرضاوی، یوسف(1426ق)، الصحوة الاسلامیة من المراهقة الی الرشد، مصر: دارالشروق.
  • قرطبی، محمد بن احمد(1405ق)، الجامع لاحکام القرآن(تفسیر القرطبی)، بیروت: [بی‌نا].
  • کلینی، محمد بن یعقوب(1362)، الکافی، تهران: اسلامیه.
  • متقی هندی، علی بن حسام الدین(1413ق)، کنز العمال، مصحح بکری حیانی و صفه ستا، بیروت: مؤسسه الرسالة.
  • مرادی مکی، مجتبی(1398)، بررسی و نقد حجیت فهم سلف، نویسنده همکار: سید حسن آل‌مجدد شیرازی، دو فصلنامه مذاهب کلامی، ش1، ص 52-39.
  • ملاموسی میبدی، علی(1396)، «بررسی دلالت حدیث خیر القرون در حجیت فهم سلف»، نویسنده همکار: مسلم محمدی، فصلنامه سلفی‌پژوهی، ش6، ص25-7.
  • هیثمی، علی بن ابی بکر(1982م)، مجمع الزوائد، بیروت: دارالکتاب العربی.
آمار
تعداد مشاهده مقاله: 530
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 198


سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب