فهرست نشریات

  اخبار و اعلانات

 آمار

تعداد نشریات119
تعداد شماره‌ها1,257
تعداد مقالات9,411
تعداد مشاهده مقاله2,686,367
تعداد دریافت فایل اصل مقاله1,501,578
همدانی, مصطفی. (1400). حکم فقهی هجرت و کودکان مراهق. مطالعات فلسفی کلامی, 8(16), 29-47. doi: 10.22034/mft.2021.10391.1127
مصطفی همدانی. "حکم فقهی هجرت و کودکان مراهق". مطالعات فلسفی کلامی, 8, 16, 1400, 29-47. doi: 10.22034/mft.2021.10391.1127
همدانی, مصطفی. (1400). 'حکم فقهی هجرت و کودکان مراهق', مطالعات فلسفی کلامی, 8(16), pp. 29-47. doi: 10.22034/mft.2021.10391.1127
همدانی, مصطفی. حکم فقهی هجرت و کودکان مراهق. مطالعات فلسفی کلامی, 1400; 8(16): 29-47. doi: 10.22034/mft.2021.10391.1127

حکم فقهی هجرت و کودکان مراهق

مطالعات فقه تربیتی
مقاله 2، دوره 8، شماره 16، اسفند 1400، صفحه 29-47    اصل مقاله (344.72 K)
نوع مقاله: مقاله پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/mft.2021.10391.1127
نویسنده
مصطفی همدانی*
استادسطوح عالی حوزه علمیه قم
چکیده
هجرت از آموزه‎های مهم فرهنگی اسلام است که در راستای تعالی انسان‌ تشریع شده و قرآن کریم آثار دنیوی و اخروی فراوانی بر آن وعده داده است. در همین راستا فقیهان آیات و روایات مرتبط را تحلیل کرده و به وجوب هجرت بر مکلفان در شرایطی خاص رسیده‎اند. در ذیل این مسأله، هجرت کودکان قرار دارد که اندیشۀ قاطع فقیهان بر عدم وجوب هجرت بر ایشان است. برخی فقیهان با استناد به قرآن کریم بر این باور شده‎اند که حکم هجرت در ظرف وجوب آن متوجه کودکان مراهق نیز هست. پژوهۀ فرارو این پرسش را بررسیده است که «در شرایط وجوب هجرت بر مکلفان، وظیفۀ کودکان مراهق در برابر این حکم فقهی چیست». این تحقیق با روش تحلیل اجتهادی پرسش یادشده را کاویده و نتایج به‌دست‌آمده نشان داده که مستند سمعی (قرآنی) قائلان به وجوب هجرت، قاصر از مدعاست اما نگارنده با تحلیل عقلی، از باب مقدمۀ واجب، ادعا می‌کند که در یک صورت واجب است کودک مراهق هجرت کند و آن صورتی است که احتمال عقلایی دهد پس از بلوغ نمی‎تواند هجرت کند. بنابراین، سخن مشهور در عدم وجوب هجرت بر کودکان مراهق تا سن بلوغ هم در این صورت، مقرون به صواب نیست.
 
کلیدواژه‌ها
کودک؛ هجرت؛ کودک مراهق؛ مراهق؛ فقه کودک
مراجع
  1. 1. قرآن کریم
  2. ابن ادریس، محمد بن منصور بن احمد، السرائر الحاوی لتحریر الفتاوى، دفتر انتشارات اسلامى، قم، دوم، 1410ق
  3. ابن براج، قاضى، عبد العزیز، المهذب، دفتر انتشارات اسلامى، قم، اول، 1406 ه‍ ق
  4. ابن جنید، محمد بن احمد کاتب بغدادى، مجموعه فتاوى ابن جنید، دفتر انتشارات اسلامى، قم، اول، 1416 ه‍ ق
  5. 5. ابن سیده، على بن اسماعیل، المحکم و المحیط الأعظم - بیروت، چاپ: اول، 1421 ه.ق.
  6. ابن عجیبه احمد بن محمد، البحر المدید فى تفسیر القرآن المجید، دکتر حسن عباس زکى - قاهره، 1419ق.
  7. 7. ابن منظور، محمد بن مکرم، لسان العرب - بیروت، چاپ: سوم، 1414 ه.ق.
  8. اردبیلى، احمد بن محمد، زبدة البیان فى أحکام القرآن، کتابفروشى مرتضوى - تهران، چاپ اول.
  9. اردبیلى، احمد بن محمد، مجمع الفائدة و البرهان فی شرح إرشاد الأذهان، دفتر انتشارات اسلامى، قم، اول، 1403ق
  10. امام خمینى، سید روح اللّه موسوى، توضیح المسائل، اول، 1426ق.
  11. 11. امامى، سید حسن، حقوق مدنى، انتشارات اسلامیه، تهران، ایران، 1384ش.
  12. 12. بیضاوى عبدالله بن عمر، أنوار التنزیل و أسرار التأویل، دار احیاء التراث العربى - بیروت، چاپ اول، (1418ق).
  13. تبریزى، جواد بن على، منهاج الصالحین، مجمع الإمام المهدی (عجل الله تعالى فرجه)، قم، اول، 1426ق
  14. تهرانى، سید محمد حسین حسینى، ولایت فقیه در حکومت اسلام، انتشارات علامه طباطبایى، مشهد، دوم، 1421ق
  15. جوهرى، اسماعیل بن حماد، صحاح اللغة، بیروت، چاپ اول، 1376ق.
  16. حر عاملى، محمد بن حسن، تفصیل وسائل الشیعة، مؤسسة آل البیت؟عهم؟، قم، چاپ: اول، 1409ق.
  17. حسینی طهرانی، محمدحسین، معاد شناسی، ترجمه و نشر دوره علوم و معارف اسلام، نشر علامه طباطبایی، مشهد، چاپ هفدهم، 1395ش.
  18. 18. حلّى، علامه، حسن بن یوسف بن مطهر اسدى، إرشاد الأذهان إلى أحکام الإیمان، دفتر انتشارات اسلامى، قم، اول، 1410ق.
  19. 19. خویى، سید ابو القاسم موسوى، منهاج الصالحین، نشر مدینة العلم، قم، 1410ق.
  20. روحانى، سید صادق حسینى، منهاج الصالحین، بی‌تا.
  21. زمخشرى محمود، الکشاف عن حقائق غوامض التنزیل، دار الکتاب العربی - بیروت، چاپ سوم، 1407 ق.
  22. 22. زمخشرى، محمود بن عمر، أساس البلاغة، بیروت، چاپ اول، 1979م.
  23. 23. سبزوارى، سید عبد الأعلى، مهذّب الأحکام، مؤسسه المنار - دفتر حضرت آیة الله، قم، چهارم، 1413ق.
  24. سبزوارى، سید عبد الأعلى، مهذّب الأحکام، مؤسسه المنار، دفتر حضرت آیة الله، قم، چهارم، 1413ق.
  25. شهید اول (محمدبن‌مکى)، ذکرى الشیعة فی أحکام الشریعة، قم، مؤسسة آل البیت، چاپ اول، 1419ق.
  26. شهید اول، محمد بن مکى، اللمعة الدمشقیة فی فقه الإمامیة، دار التراث - الدار الإسلامیة، بیروت، اول، 1410ق
  27. شهید ثانى، زین الدین بن على، مسالک الأفهام، مؤسسة المعارف الإسلامیة، قم، اول، 1413ق
  28. شوکانى محمد بن على، فتح القدیر، دار ابن کثیر، دار الکلم الطیب - دمشق، بیروت، چاپ اول، 1414 ق.
  29. 29. صدوق محمّد بن على بن بابویه، من لا یحضره الفقیه، دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، قم،‏ دوم، 1413ق؛
  30. 30. طباطبایى سید محمد حسین، المیزان فى تفسیر القرآن، دفتر انتشارات اسلامى جامعه‏ى مدرسین حوزه علمیه قم - قم، چاپ پنجم، 1417 ق.
  31. 31. طباطبایى، سید على بن محمد، ریاض المسائل، مؤسسه آل البیت؟عهم؟، قم، اول، 1418ق
  32. طبرسى فضل بن حسن، مجمع البیان فى تفسیر القرآن، انتشارات ناصر خسرو، تهران، چاپ سوم، 1372ش.
  33. طنطاوى سید محمد، التفسیر الوسیط للقرآن الکریم.
  34. طوسى، ابو جعفر، محمد بن حسن، المبسوط فی فقه الإمامیة، المکتبة المرتضویة لإحیاء الآثار الجعفریة، تهران، سوم، 1387 ه‍ ق
  35. 35. طوسى، ابو جعفر، محمد بن حسن، المبسوط فی فقه الإمامیة، المکتبة المرتضویة لإحیاء الآثار الجعفریة، تهران، سوم، 1387ق
  36. 36. طوسى، ابو جعفر، محمد بن حسن، المبسوط فی فقه الإمامیة، المکتبة المرتضویة لإحیاء الآثار الجعفریة، تهران، سوم، 1387ق.
  37. 37. طوسى، ابو جعفر، محمد بن حسن، تهذیب الأحکام، دار الکتب الإسلامیة، تهران، چهارم، 1407ق
  38. طوسى، محمد بن حسن، العُدة فی أصول الفقه - قم، چاپ اول، 1417ق.
  39. 39. عاملى، سید جواد بن محمد، مفتاح الکرامة فی شرح قواعد العلاّمة، دفتر انتشارات اسلامى، قم، اول، 1419ق
  40. علامه حلى، حسن بن یوسف بن مطهر اسدى، نهایة الإحکام فی معرفة الأحکام، مؤسسه آل البیت؟عهم؟، قم، اول، 1419ق
  41. علامه حلّى، حسن بن یوسف بن مطهر اسدى، تذکرة الفقهاء، مؤسسه آل البیت؟عهم؟، قم، اول، 1414ق
  42. علامه حلّى، حسن بن یوسف، إرشاد الأذهان إلى أحکام الإیمان، دفتر انتشارات اسلامى، قم، اول، 1410ق
  43. علامه حلّى، حسن بن یوسف، تحریر الأحکام الشرعیة، مؤسسه امام صادق؟ع؟، قم، اول، 1420ق
  44. فخرالدین رازى ابوعبدالله محمد بن عمر، مفاتیح الغیب، دار احیاء التراث العربى، بیروت، چاپ سوم، 1420ق.
  45. 45. فیومى، احمد بن محمد، المصباح المنیر، قم، چاپ دوم، 1414ق.
  46. قمى مشهدى محمد بن محمدرضا، تفسیر کنز الدقائق و بحر الغرائب، سازمان چاپ وانتشارات وزارت ارشاد اسلامى - تهران، چاپ اول، 1368 ش.
  47. کاظمی، فاضل، جواد بن سعد اسدى، مسالک الأفهام إلى آیات الأحکام، 4 جلد، ه‍ ق
  48. کرکى، محقق ثانى، على بن حسین، جامع المقاصد فی شرح القواعد، قم: مؤسسه آل البیت؟عهم؟، 1414ق.
  49. کلینى، محمد بن یعقوب بن اسحاق، الکافی، دارالکتب‌الإسلامیة، تهران، چاپ چهارم، 1407ق.
  50. مجلسى، محمد باقر بن محمد تقى، بحار الأنوار، مؤسسة الطبع و النشر، بیروت - لبنان، اول، 1410 ه‍ ق
  51. محقق ثانى، على بن حسین، جامع المقاصد فی شرح القواعد، مؤسسه آل البیت؟عهم؟، قم، دوم، 1414ق
  52. محقق سبزوارى، محمد باقر بن محمد مؤمن، کفایة الأحکام، دفتر انتشارات اسلامى، قم، اول، 1423ق.
  53. محقق، نجم الدین، جعفر بن حسن، شرائع الإسلام، مؤسسه اسماعیلیان، قم، دوم، 1408ق
  54. مغنیه محمد جواد، تفسیر الکاشف، دار الکتب الإسلامیة - تهران، چاپ اول، 1424 ق.
  55. مفید، محمّد بن محمد بن نعمان عکبرى، المقنعة، کنگره جهانى هزاره شیخ مفید؟ره؟، قم، اول، 1413ق
  56. نجفى، صاحب الجواهر، محمد حسن، جواهر الکلام فی شرح شرائع الإسلام، 43 جلد، دار إحیاء التراث العربی، بیروت - لبنان، هفتم، 1404 ه‍ ق
  57. 57. نجفى، صاحب الجواهر، محمد حسن، جواهر الکلام فی شرح شرائع الإسلام، دار إحیاء التراث العربی، بیروت، هفتم، 1404ق.
  58. وحید خراسانى، حسین، منهاج الصالحین، مدرسه امام باقر؟ع؟، قم، پنجم، 1428ق
  59. 59. یزدى، سید محمد کاظم، العروة الوثقى (المحشّى)، دفتر انتشارات اسلامى، قم، اول، 1419ق.
  60. 60. یزدى، محمد، فقه القرآن، مؤسسه اسماعیلیان، قم، اول، 1415ق
آمار
تعداد مشاهده مقاله: 221
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 192


سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب