فهرست نشریات

  اخبار و اعلانات

 آمار

تعداد نشریات118
تعداد شماره‌ها1,255
تعداد مقالات9,395
تعداد مشاهده مقاله2,660,015
تعداد دریافت فایل اصل مقاله1,486,750
یمرلی, صالح, منصوری, فیروز. (1400). معیار مصلحت کودک تحت حضانت در حقوق ایران، مصر و فقه مذاهب اسلامی. مطالعات فلسفی کلامی, 8(16), 157-189. doi: 10.22034/mft.2022.12323.1185
صالح یمرلی; فیروز منصوری. "معیار مصلحت کودک تحت حضانت در حقوق ایران، مصر و فقه مذاهب اسلامی". مطالعات فلسفی کلامی, 8, 16, 1400, 157-189. doi: 10.22034/mft.2022.12323.1185
یمرلی, صالح, منصوری, فیروز. (1400). 'معیار مصلحت کودک تحت حضانت در حقوق ایران، مصر و فقه مذاهب اسلامی', مطالعات فلسفی کلامی, 8(16), pp. 157-189. doi: 10.22034/mft.2022.12323.1185
یمرلی, صالح, منصوری, فیروز. معیار مصلحت کودک تحت حضانت در حقوق ایران، مصر و فقه مذاهب اسلامی. مطالعات فلسفی کلامی, 1400; 8(16): 157-189. doi: 10.22034/mft.2022.12323.1185

معیار مصلحت کودک تحت حضانت در حقوق ایران، مصر و فقه مذاهب اسلامی

مطالعات فقه تربیتی
مقاله 7، دوره 8، شماره 16، اسفند 1400، صفحه 157-189    اصل مقاله (370.1 K)
نوع مقاله: مقاله پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/mft.2022.12323.1185
نویسندگان
صالح یمرلی* 1؛ فیروز منصوری2
1دانشکده علوم انسانی، دانشگاه گنبد کاووس، گرگان، ایران
2دانشگاه جامعة المصطفی العالمیة، واحد گرگان، ایران
چکیده
قانون‎گذار ایران حضانت کودک را تا سن هفت سال حق و تکلیف مادر دانسته و قانون‎گذار مصر تا سن پانزده سال، حق مادر دانسته و پس از آن اولویت با پدر است. لیکن در صورت حدوث اختلاف بعد از این سنین، حضانت طفل با رعایت مصلحت کودک به تشخیص دادگاه است. مصلحت کودک مفهوم نسبی داشته و به‌معنای رعایت غبطۀ صغیر و تصمیمی مبتنی بر جلب منافع مادی و معنوی برای اوست. فقهای اسلامی و قانون‎گذار ایران و مصر، هیچ معیار صریحی برای تشخیص مصلحت کودک و تصمیم‌گیری دادرس در مورد ابقای کودک نزد مادر یا سپردن او به پدر یا دیگری، مقرر نکرده‌اند. نظر به مسکوت ماندن معیار حاکم بر مصلحت کودک تحت حضانت و ضرورت تعیین آن در پرونده‎های قضایی، نوشتار پیش رو، با روش توصیفی –تحلیلی و با هدف تبیین دیدگاه‌های مطروحه، معیار حاکم را تبیین نموده است. دادرس می‎بایست در هنگام تصمیم‎گیری در این خصوص، به معیارهای روحی و روانی و صحی توجه داشته باشد و در صورت تعارض، معیار روحی را بر معیار صحی برگزیند. در صورت یکسان بودن توانایی والدین در این دو معیار، از معیار انتخاب‎کودک به‌عنوان معیار تکمیلی جهت ترجیح یکی از والدین بر دیگری استفاده کند.
کلیدواژه‌ها
مصلحت؛ کودک؛ حضانت؛ حقوق ایران؛ حقوق مصر؛ فقه اسلامی
مراجع
  1. 1. ابن عابدین، محمدامین، (1412ه.ش)، رد المحتار علی الدر المختار، دوم، بیروت: دارالفکر.
  2. ابن عبدالبر، عمربن عبدالله بن محمد، (1400ه.ق)، الکافی فی فقه اهل المدینة، دوم، الریاض: مکتبة الریاض الحدیثة.
  3. 3. ابن قدامة المقدسی، عبدالله بن احمد بن محمد، (1968م)، المغنی لابن القدامة، القاهرة: مکتبة القاهرة.
  4. ابن منظور، محمد ابن مکرم، (1414ه.ق)، لسان العرب، سوم، بیروت: دار صادر.
  5. ابن نجیم، زین الدین بن ابراهیم، (بی تا)، البحرالرائق شرح کنز الدقائق، دوم، تیروت: دارالکتاب الاسلامی.
  6. 6. الانصاری، زکریا بن محمد بن احمد، (1418ه.ق)، فتح الوهاب، اول، بیروت: دارالکتب العلمیة.
  7. البابرتی، محمد بن محمد بن محمود، (بی تا)، العنایة شرح الهدایة، بیروت: دارالفکر.
  8. 8. بجاق، محمد، (2014م)، «مراعات مصلحة المحضون بین مقتضیات الاحکام الفقهیة و الممارسة القضائیة»، مجلة البحوث والدراسات، السنة (11)، العدد (17)، شتاء 2014م، صص 181-220.
  9. 9. البوطی، محمد سعید رمضان، (1965م)، ضوابط المصلحة فی الشریعة الاسلامیة، قاهره: موسسة الرسالة.
  10. 10. التمیمی، سعد محمد، و عبدالفضیل عید، عادل، (2017م)، استضافة المحضون بین الفقه السلامی و قضایا الاحوال الشخصیة (دراسة تطبیقیة)، عماد البحث العلمی بجامعة الامیر سطام بن عبدالعزیز، (السعودیة)، المقترح البحثی رقم (6907/02/2017).
  11. 11. ثروت، جلال، (1984م)، (شرح) قانون العقوبات، اسکندریه: الدار الجامعیة للطباعة والنشر.
  12. 12. جعفری لنگرودی، محمد جعفر،(1395)، الفارق، جلد5، چاپ سوم، تهران: گنج دانش.
  13. حکیم، محمد تقى بن محمد سعید،(1418ه.ق) الأصول العامة فی الفقه المقارن، دوم، قم: مجمع جهانی اهل بیت؟عهم؟.
  14. 14. حلی، جعفر بن الحسن، (1362ه.ش)، معارج الاصول، تحقیق محمد حسین الرضوی، اول، قم: موسسة آل البیت؟عهم؟ لاحیاء التراث،
  15. 15. حمید العنکبی، مجید، (2002م)، اثرالمصلحة فی التشریعات، اول، عمان: دارالثقافة للنشر والتوزیع.
  16. حمیدو، ذکیة، (2004-2005م)، مصلحة المحضون فی القوانین المغاربیة للاسرة (دراسة مقارنة)، رسالة دکتراه فی القانون الخاص، کلیة الحقوق، جامعة تلمسان.
  17. 17. خلاف، عبدالوهاب، (1999م)، احکام الاحوال الشخصیة فی الشریعة الاسلامیة، دوم، کویت: دارالقلم للنشر والتوزیع.
  18. خمینی، روح الله، (1409ه.ق)، تحریر الوسیله، اول، قم: موسسه مطبوعات دارالعلم.
  19. الدردیر، احمد بن محمد، (بی تا)، شرح الکبیر، بیروت: دار احیاء الکتب العربیة.
  20. 20. دهخدا، علی اکبر، (1377ه.ش)، لغتنامه دهخدا، دوم، تهران: گستر.
  21. رحمان ستایش، محمد کاظم، (1396ه.ش)، قلمرو حقوق فردی در حکومت اسلامی، پرتال پژوهشی و اطلاع رسانی موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی.
  22. الزحیلی، وهبه، (بی تا)، الفقه الاسلامی و ادلته، چهارم، دمشق: دارالفکر.
  23. 23. زرکشی، بدرالدین محمد بن عبدالله، (1414ه.ق)، البحر المحیط فی اصول الفقه، اول، بیروت: دارالکتبی.
  24. السبت، خالدبن عثمان، (1415ه.ق)، الامر بالمعروف والنهی عن المنکر(اصوله و ضوابطه و آابه)، اول، الریاض: المنتدی الاسلامی.
  25. 25. سرحان، محمد مصطفی، 1953م)، الاحوال الشخصیة (حسب المعمول به فی المحاکم الشرعیة المصریة والسودانیة و المجالس الحسبیة)، اول، الاسکندریة: مطابع رمسیس بالاسکندریة.
  26. 26. الشاطبی، ابراهیم بن موسی،(1992م)، الاعتصام، اول، الریاض: دار ابن عفان.
  27. شامی، احمد، (2013-2014م)، السلطة التقدیریة لقاضی شئون الاسرة، رسالة دکتراه فی القانون الخاص، کلیة الحقوق، جامعة تلمسان.
  28. الشربینی، محمد بن احمد الخطیب، (1415ه.ق)، مغنی المحتاج إلى معرفة معانی ألفاظ المنهاج، اول، بیروت: دارالکتب العلمیة.
  29. شیرازی، ابراهیم بن علی بن یوسف، (بی تا)، المهذب فی فقه الامام الشافعی، بیروت: دارالفکر.
  30. شیروی، عبدالحسین، (1397ه.ش)، حقوق خانواده(ازدواج، طلاق و فرزندان)، چهارم، تهران: سمت.
  31. الصاوی، احمد بن محمد، (بی تا)، بلغة السالک لأقرب المسالک، بیروت: دارالمعارف.
  32. صفایی، سید حسین، و امامی، اسدالله، (1395ه.ش)، مختصر حقوق خانواده، چهل و چهارم، تهران: نشر میزان.
  33. طوسی، محمد بن حسن، (1387ه.ق)، المبسوط فی فقه الامامیة، سوم، تهران: المکتبة المرتضویة لاحیاء الآثار الجعفریة.
  34. 34. عاملی (شهید ثانی)، زین الدین بن علی، (1413ه.ق)، مسالک الافهام الی تنقیح شرائع الاسلام، اول، قم: موسسة المعارف الاسلامیة.
  35. عبدال، محمد قادر، (1441ه.ق)، الموازنة بین المصالح فی القانون الجنائی، اول، قاهرة: المرکز العربی للنشر والتوزیع.
  36. عزمی البکری، محمد، (1014م)، موسوعة الفقه و القضاء فی الاحوال الشخصیة، بیست ویکم، قاهره: دارمحمود للنشر والتوزیع.
  37. عزیزی، بیژن، مولودی، محمود و حسنخانی، راضیه، (1394ه.ش)، «نوآوری ها و چالش های حق حضانت زنان در پرتو قانون حمایت خانواده مصوب 1391»، مجله راهبردی زنان (فصلنامه شورای فرهنگی اجتماعی زنان و خانواده)، سال (18)، شماره70، زمستان 1394، صص 93-139.
  38. عسکری، ابو هلال، (1412ه.ق)، الفروق الغویة، اول، قم: موسسة النشر الاسلامی التابعة لجماعة المدرسین.
  39. عطوی، فوزی خلیل، (2006م)، المصلحة العامة من منظور اسلامی، اول، بیروت: دار ابن حزم.
  40. 40. غزالی، محمد، (1413ه.ق)، المستصفی فی علم الاصول، تحقیق: محمد عبدالسلام عبدالشافی، اول، بیروت: دار الکتب العلمیة.
  41. فراهیدی، خلیل بن احمد، (بی تا)، کتاب العین، تحقیق: مهدی المخزومی و ابراهیم السامرانی، اول، بیروت: دار و مکتبة الهلال.
  42. فیومی، احمد ابن محمد، (1405ه.ق)، المصباح المنیر فی غریب الشرح الکبیر للرافعی، اول، قم، منشورات دار الراضی.
  43. کاتوزیان، ناصر، (1389ه.ش)، حقوق مدنی خانواده، تهران: شرکت سهامی انتشار.
  44. کاسانی، ابوبکر بن مسعود، (1982م)، بدائع الصنائع فی ترتیب الشرائع، اول، بیروت: دار الکتاب العربی.
  45. 45. کرکی، علی بن حسین، (1414ه.ق)، جامع المقاصد فی شرح القواعد، دوم، قم: موسسه آل البیت؟عهم؟.
  46. الکرمی، یوسف، (1428ه.ق)، غایة المنتهی فی جمع الاقناع و المنتهی، اول، الکویت: موسسة غراس للنشر و التوزیع و الدعایة و الاعلان.
  47. 47. گرجی، سید مرتضی، صفایی، سید حسین، عراقی، سید غزت الله و دیگران، (1392ه.ش)، بررسی تطبیقی حقوق خانواده، سوم، تهران: موسسه انتشارات دانشگاه تهران.
  48. محقق‌داماد، مصطفی،(1387)، بررسی فقهی‌حقوق خانواده(نکاح و انحلال آن)، پانزدهم، تهران: مرکز نشر علوم اسلامی.
  49. المذکرة الایضاحیة للقانون 100 لسنة 1985، بتعدیل بعض احکام قوانین الاحوال الشخصیة.
  50. 50. المذکرة الایضاحیة للقانون رقم (4) لسنة 2005، بتعدیل المادة (20) من المرسوم بقانون رقم 25 لسنة 1929.
  51. میرزاى قمى، ابوالقاسم بن محمدحسن،(1430ه.ق)القوانین المحکمة فی الأصول، اول، قم: احیاء الکتب الاسلامی.
  52. معلوف، لویس، (1973م)، المنجد فی اللغة، اول، بیروت: دارالشرق.
  53. 53. مفید، محمد بن محمد بن نعمان، (1413ه.ق)، المقنعة، قم: کنگره جهانی هزاره شیخ مفید.
  54. موسوی بروجردی، (1386ه.ش)، سیدمحمد، اندیشه های حقوقی(1) حقوق خانواده، اول، تهران: مجد.
  55. نجفی، محمد حسن، (1404ه.ق)، جواهر الکلام فی شرح شرائع الاسلام، هشتم، بیروت: دار احیاء التراث العربی.
  56. النووی، یحی بن شرف، (1405ه.ق)، روضة الطالبین و عمدة المفتین، اول، بیروت: المکتبة الاسلامی.
  57. 57. یزدی، امید، (1394ه.ش)، دانش‌نامه حقوق خانواده، اول، تهران: کتاب آوا.
  58. 58. قوانین قانون حمایت از اطفال و نوجوانان 1399(ایران)
  59. 59. قانون حمایت خانواده 1391(ایران).
  60. 60. قانون احوال الشخصیة رقم 100 لسنة 1985 المعدل بالقانون رقم 4 لسنة 2005(مصر).
  61. 61. قانون رقم (22) لسنة 2006 بإصدار قانون الأسرة (قطر).
  62. 62. قانون الطفل رقم 12 لسنة 1996 المعدل بالقانون رقم 126 لسنة 2008
  63. 63. قانون احوال الشخصیة رقم 25 لسنة 1929 المعدل بالقانون 100 لسنة 1985 (مصر).
  64. 64. قانون احوال الشخصیة رقم 4 لسنة 2005 بتعدیل المادة (20) من المرسوم بقانون رقم 25 لسنة 1929 خاص بأحکام النفقة وبعض أحکام مسائل الأحوال الشخصیة المعدل بقانون رقم 100 لسنة 1985(مصر).
  65. 65. قانون مدنی ایران.
آمار
تعداد مشاهده مقاله: 550
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 322


سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب