اخبار و اعلانات

 آمار

تعداد نشریات121
تعداد شماره‌ها1,327
تعداد مقالات9,943
تعداد مشاهده مقاله2,975,137
تعداد دریافت فایل اصل مقاله1,674,345
محصص, مرضیه, بهادری, آتنا, خسروی حقیقی, فاطمه. (1401). نقد دیدگاه محمد شحرور در مورد تاریخ‌مندی عدّه طلاق. مطالعات فلسفی کلامی, 10(1), 121-142. doi: 10.22034/pzk.2022.6749
مرضیه محصص; آتنا بهادری; فاطمه خسروی حقیقی. "نقد دیدگاه محمد شحرور در مورد تاریخ‌مندی عدّه طلاق". مطالعات فلسفی کلامی, 10, 1, 1401, 121-142. doi: 10.22034/pzk.2022.6749
محصص, مرضیه, بهادری, آتنا, خسروی حقیقی, فاطمه. (1401). 'نقد دیدگاه محمد شحرور در مورد تاریخ‌مندی عدّه طلاق', مطالعات فلسفی کلامی, 10(1), pp. 121-142. doi: 10.22034/pzk.2022.6749
محصص, مرضیه, بهادری, آتنا, خسروی حقیقی, فاطمه. نقد دیدگاه محمد شحرور در مورد تاریخ‌مندی عدّه طلاق. مطالعات فلسفی کلامی, 1401; 10(1): 121-142. doi: 10.22034/pzk.2022.6749

نقد دیدگاه محمد شحرور در مورد تاریخ‌مندی عدّه طلاق

پژوهشنامه اسلامی زنان‌ و‌ خانواده
دوره 10، شماره 1 - شماره پیاپی 26، فروردین 1401، صفحه 121-142    اصل مقاله (1.57 M)
نوع مقاله: مقاله پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/pzk.2022.6749
نویسندگان
مرضیه محصص* 1؛ آتنا بهادری2؛ فاطمه خسروی حقیقی3
1استادیار گروه معارف اسلامی، دانشکده الهیات و ادیان، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران. (نویسنده مسئول)
2استادیار گروه معارف اسلامی، دانشگاه الزهرا(س)، تهران، ایران.
3کارشناس ارشد فقه و حقوق خانواده، پردیس خواهران دانشگاه امام صادق(ع)، تهران، ایران.
چکیده
محمد شحرور در زمره نواندیشان دینی است که حکم فقهی عدّه طلاق را تاریخ‌مند معرفی می‌کند و در اثبات این نظر به دلایل قرآنی استناد جسته است. پژوهش حاضر با هدف نقد و تحلیل دیدگاه محمد شحرور به‌روش اسنادی- توصیفی انجام شد. بدین‌منظور کتاب السنّة الرّسولیه و السنّة النّبویة مورد بررسی قرار گرفت و دلایل اعلام تاریخ‌‌مندی عدّه طلاق توسط ایشان در این کتاب استخراج شد. همچنین با بررسی تفاسیر قرآنی و منابع مکتوب فقهی در موضوع طلاق، استدلال‌‌های فرازمانی بودن حکم عدّه طلاق استخراج و طبقه‌بند شد و با استفاده از این داده‌ها، دیدگاه محمد شحرور مورد نقد و بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که محمد شحرور در کتب فوق ضمن اعلام همگونی سنت نبوی با سنت‌‌های انسانی، بر ضرورت خوانش تاریخ‌مند آیاتی که با خطاب «یَا أَیُّهَا النَّبِیُّ» است، تأکید می‌نماید و تصریح می‌کند که حکم عدّه طلاق شاهدی از اقتضائات عصر نزول است و در دوران کنونی، موضوعیتی ندارد. درحالی‌که آیات قرآنی با مضامینی همچون لزوم تمسک به آموزه‌های پیامبر(ص)، توصیف انبیاء در قرآن و وصف پیراستگان از وسوسه‌های شیطانی، حجیت سنت را که دومین سرچشمه دستیابی به اوامر و نواهی الهی است، تأیید می‌کند. از منظر فقه اسلامی، عدّه زنان یک حکم شرعی منصوص برای تمامی دوران‌هاست که از جمله فلسفه مهم آن حریم‌‌داری ازدواج است که زمینه را براى بازگشت پس از طلاق و ترمیم پیوند همسری فراهم می‌کند.
کلیدواژه‌ها
عدّه طلاق؛ محمد شحرور؛ عدّه طلاق از منظر قرآن و فقه؛ اقتضائات عصری عدّه
مراجع
 * قرآن کریم (1376). مترجم: مکارم شیرازی، ناصر. تهران: دارالقرآن الکریم.

  1. ابن‌بابویه (شیخ صدوق)، محمدبن‌علی‌ (1371). الاعتقادات. مترجم: حسنی، محمدعلی. تهران: علمیه اسلامیه.
  2. ابن‌عاشور، محمدطاهر (1420هـ.ق). تفسیر التحریر و التنویر. بیروت: مؤسسه التاریخ العربی.
  3. ابن‌فارس، أحمدبن‌زکریا (1404هـ.ق). معجم مقاییس اللّغه. قم: مکتبة‌الإعلام الإسلامی.
  4. ابن‌منظور، محمدبن‌مکرم (1414هـ.ق). لسان‌ العرب. بیروت: دارصادر.
  5. امامی، حسن (1368). قانون مدنی ایران. تهران: انتشارات اسلامیه.
  6. انصاری، مرتضی (1290). فوائدالاصول. تهران: چاپ سنگی.
  7. بجنوردی، سیدمحمدحسن (1377). القواعد الفقهیه. قم: نشر الهادی.
  8. بحرانی، ابن‌میثم (1406هـ.ق). قواعد المرام فی علم الکلام. قم: مکتبة آیت‌الله مرعشی.
  9. بیات، فرهاد.، و بیات، شیرین (1398). شرح جامع قانون مدنی. تهران: انتشارات رشد.
  10. جوادی آملی، عبدالله (1387). منزلت عقل در هندسه معرفت دینی. قم: اسراء.
  11. جهانگیری، محسن (1394). حکمت تشریع عدّه، اقسام و احکام مترتّب بر آن. نشریه آموزه‌های فقه مدنی، 11، 73- 89.
  12. راغب اصفهانى، حسین‌بن‌محمد (1412هـ.ق). المفردات فی غریب القرآن‏. بیروت: دارالعلم.
  13. ربانی گلپایگانی، علی (1391). وحی نبوی بررسی نقش پیامبر(ص) در پدیده وحی. تهران: پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی.
  14. زحیلی، وهبه (1411هـ.ق). التفسیر المنیر فی العقیده و الشریعه و المنهج. سوریه: دارالفکر.
  15. سبحانی‌تبریزی، جعفر (1386). منشور جاوید. قم: مؤسسه امام صادق(ع).
  16. شبر، عبدالله (1352هـ.ق). حق الیقین فی معرفه اصول الدین. صیدا: مطبعه العرفان.
  17. شحرور، محمد (2000). الکتاب و القرآن قرائه معاصره. بیروت: شرکه‌المطبوعات للتوزیع و النشر.
  18. شحرور، محمد (2013). السنه الرسولیه و السنه النبویه. بیروت: دارالساقی.
  19. الصیداوی، یوسف (1938). بیضة الدّیک (نقد لغوی لکتاب الکتاب و القرآن). دمشق: دارالایمان.
  20. طباطبایی یزدی، سیدمحمدکاظم (1414هـ.ق). تکملة العروة الوثقى. قم: مکتبة الداوری.
  21. طباطبایى، سیدمحمدحسین ‏(1417هـ.ق). المیزان فى تفسیر القرآن. قم: دفتر انتشارات اسلامى جامعه مدرسین حوزه علمیه.
  22. طوسی، محمدبن‌الحسن (1406هـ.ق). الاقتصاد فیما یتعلق بالاعتقاد. بیروت: دارالاضواء.
  23. عاملی (شهیدثانی)، زین‌الدین‌بن‌علی (1416هـ.ق). مسالک الأفهام إلی تنقیح شرائع الاسلام. قم: مؤسسة المعارف الإسلامیة.
  24. عفانه، محمد (1994). القرآن و أوهام القرائة المعاصر. قاهره: دارالبشیر للنشر والتوزی.
  25. العک، خالد عبدالرحمن (1994). الفرقان و القرآن-قراءة إسلامیة معاصرة. بی‌جا: الحکمۀ
  26. علم‌الهدی، علی‌بن‌الحسین مرتضی (1377). تنزیه الانبیاء و الائمه. مترجم: سلمانی رحیمی، امیر. مشهد: به‌نشر.
  27. علی­جانی، محسن.، و قدسی، احمد (1395). فلسفه عدّۀ طلاق از منظر مفسران فریقین. نشریه مطالعات تفسیری، 27(7)، 7- 24.
  28. علیدوست، ابوالقاسم (1388). فقه و مصلحت. تهران: انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی.
  29. عمران، احمد (1995). القراءة المعاصرۀ للقرآن فی المیزان. بی‌جا: بی‌نا.
  30. فاضل مقداد، مقدادبن‌عبدالله (بی‌تا). ارشاد الطالبین الی نهج المسترشدین. قم: کتابخانه آیت‌الله مرعشی نجفی.
  31. فراهیدى، خلیل‌بن‌احمد (1410هـ.ق). کتاب العین. ‏قم: هجرت‏.
  32. فضل‌الله، محمدحسین (1419هـ.ق). تفسیر من وحی القرآن. بیروت: دارالملاک.
  33. قدردان قراملکی، محمدحسن (1386). آیین خاتم. تهران: پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی.
  34. لاهیجی، عبدالرزاق (1372). گوهر مراد. تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
  35. محامی، منیر محمد طاهر الشواف (1993). تهافت القراءة المعاصرة. قبرس: الشواف.
  36. مصباح یزدی، محمدتقی (1367). راهنما شناسی. قم: حوزه علمیه.
  37. مصطفوى، حسن (1360). التحقیق فی کلمات القرآن الکریم. تهران: بنگاه ترجمه و نشر کتاب‏.
  38. مطهری، مرتضی (1388). مبانی و نوآوری‌های فقهی. تهران: صدرا.
  39. معرفت، محمدهادی (1374). تنزیه الانبیاء از آدم تا خاتم. قم: نبوغ.
  40. مفید، محمدبن‌نعمان بغدادی (1413هـ.ق). مصنفات الشیخ المفید. قم: مکتبه الاعلام الاسلامی.
  41. مقداد، فاضل (1396هـ.ق). اللوامع الالهیه. تبریز: نشر شفق.
  42. مکارم شیرازی، ناصر ( 1386). احکام بانوان. قم: مدرسه الامام على(ع).
  43. مکارم شیرازی، ناصر (1427هـ.ق). استفتاءات. قم: مدرسه الامام على(ع).
  44. موسوی بجنوردی، سید محمد(1384). عده و احکام آن. نشریه فلسفه تحلیلی، 40، 157- 175.
  45. نجفی جوهری، شیخ‌محمدحسن (1362). جواهر الکلام فی شرح شرائع الاسلام. بیروت: دارالاحیا تراث عربی.
  46. نصیری، علی (1386). رابطه متقابل کتاب و سنت. تهران: سازمان انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی.
  47. یوسفی، رقیه (1392). چیستی و چرایی عدّه در اسلام. نشریه پژوهشنامه اسلامی زنان و خانواده، 2(1). 123- 140.
آمار
تعداد مشاهده مقاله: 571
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 149


سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب