اخبار و اعلانات

 آمار

تعداد نشریات121
تعداد شماره‌ها1,317
تعداد مقالات9,878
تعداد مشاهده مقاله2,898,680
تعداد دریافت فایل اصل مقاله1,615,374
موسوی, سید زمان حیدر. (1400). تحلیل نقش علمی- فرهنگی بانوان فرهیخته عصر امام محمدباقر (علیه‌السلام). مطالعات فلسفی کلامی, 4(7), 5-20.
سید زمان حیدر موسوی. "تحلیل نقش علمی- فرهنگی بانوان فرهیخته عصر امام محمدباقر (علیه‌السلام)". مطالعات فلسفی کلامی, 4, 7, 1400, 5-20.
موسوی, سید زمان حیدر. (1400). 'تحلیل نقش علمی- فرهنگی بانوان فرهیخته عصر امام محمدباقر (علیه‌السلام)', مطالعات فلسفی کلامی, 4(7), pp. 5-20.
موسوی, سید زمان حیدر. تحلیل نقش علمی- فرهنگی بانوان فرهیخته عصر امام محمدباقر (علیه‌السلام). مطالعات فلسفی کلامی, 1400; 4(7): 5-20.

تحلیل نقش علمی- فرهنگی بانوان فرهیخته عصر امام محمدباقر (علیه‌السلام)

مطالعات تاریخی امت اسلامی
دوره 4، شماره 7، فروردین 1400، صفحه 5-20    اصل مقاله (290.22 K)
نوع مقاله: مقاله پژوهشی
نویسنده
سید زمان حیدر موسوی*
دانش پژوه سطح 4 تاریخ اهل‌بیت (ع)، مجتمع تاریخ، سیره و تمدن اسلامی، جامعه المصطفی (ص) العالمیه.
چکیده
آزادی نسبی حاصل‌شده برای شیعیان در عصر امام باقر‌(ع) فرصتی را در گسترش معارف دینی برای آن حضرت فراهم آورد و در این زمینه تربیت شاگردانی کاردان و کارآمد یکی از مؤثرترین حرکت علمی آن حضرت بوده است، در این میان توجه به این مسئله که آیا در میان شاگردان آن حضرت بانوانی نیز حضورداشته‌اند؟ و در چه زمینه‌های فعالیت می‌کرده‌اند؟ می‌تواند یکی از موضوعات قابل‌توجه قرار گیرد، به نظر می‌آید که با توجه به اهمیت علم‌آموزی زنان در دین مبین اسلام و رغبت عموم مسلمانان در فراگیری معارف دینی در عصر امام عالی‌مقام، بانوانی نیز در صف شاگردان آن حضرت حضور داشتند و در زمینه‌های مختلف علمی فرهنگی فعالیت می‌کرده‌اند، به راین اساس، تحقیق حاضر با روش تاریخی - تحلیلی و به شیوۀ کتابخانه‌ای، درصدد بازشناسی شاگردان زن در مکتب امام باقر‌ (ع) بر آمده و بیان برخی از نمایان‌ترین فعالیت‌های علمی فرهنگی آنان را بر عهده دارد، بررسی گزارش‌های موجود در این زمینه نشان داد که بانوانی همچون ام فروه، ام حبیبه، ام هانی، خدیجه دختر امام باقر‌ (ع) و برخی دیگر از زنان، از محضر آن حضرت کسب فیض نموده و همراه با انتقال معارف دینی به دیگران، در ساختن فرهنگ علم‌آموزی زنان نقش مؤثر داشته‌اند.
کلیدواژه‌ها
امام محمدباقر؛ بانوان فرهیخته؛ تربیت‌یافتگان مکتب امام محمدباقر؛ نقل حدیث
مراجع
  1. قرآن کریم
  2. ابن عنبه، احمد بن علی، عمدة الطالب فی انساب آل ابی طالب، قم، انصاریان، بی‌تا.
  3. إربلى، على بن عیسى، کشف الغمة، تبریز، مکتبة بنى هاشمى، 1381 ﻫ ق.
  4. اردبیلی، محمد بن علی، جامع الرواة، قم، منشورات مکتبة المرعشی النجفی، 1403 ﻫ ق.
  5. امین، محسن، أعیان‏ الشیعة، بیروت، دار التعارف للمطبوعات، 1406 ﻫ ق.
  6. برقی، ابو جعفر، احمد بن ابى عبدالله بن خالد، رجال البرقی، تهران، انتشارات دانشگاه تهران‏، 1383 ﻫ ق
  7. بهبودى، محمدباقر، گزیده کافى‏، تهران، مرکز انتشارات علمى و فرهنگى‏، 1363 ﻫ ش.
  8. حلی، ابو محمد، حسن بن على بن داود، رجال ابن داود، تهران، انتشارات دانشگاه تهران‏، 1383 ﻫ ق.
  9. خصیبى،‏حسین بن حمدان، هدایة الکبرى، بیروت‏، البلاغ‏، 1419 ﻫ ق.
  10. خوئی، ابوالقاسم، معجم رجال الحدیث وتفصیل طبقات رواة، قم، مرکز نشر ثقافة اسلامیة، 1372 ﻫ ش.
  11. شوشترى، قاضى نورالله، الصوارم المهرقة، تهران، انتشارات نهضت، 1367 ﻫ ق
  12. صادقی اردستانی، احمد، زنان دانشمند و راوی حدیث، قم، مرکز انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی، 1377 ﻫ ش.
  13. طوسى، محمد بن الحسن‏، الغیبةللحجة، قم‏، دار معارف اسلامیة، 1411 ﻫ ق.‏
  14. طوسی، ابو جعفر محمد بن حسن بن على‏، رجال طوسی، نجف، انتشارات حیدریه، 1381 ﻫ ق
  15. عاملی، شیخ حر، وسائل الشیعة، قم، مؤسسه آل البیت، 1409 ﻫ ق.
  16. العطاردى‏، عزیز الله‏، مسند الإمام الباقر‏، تهران، نشر عطارد، 1384 ﻫ ش.
  17. عماد زاده، حسین، زندگانى حضرت امام باقر علیه‌السلام، تهران، شرکت سهامی طبع، 1339 ﻫ ش.
  18. عمری، علی بن محمد، المجدی فی انساب الطالبین، قم، کتابخانه مرعشی، 1380 ﻫ ش.
  19. غروی نائینی، نهلا، محدثات شیعه، تهران، انتشارات دانشگاه تربیت مدرس، تابستان 1375 ﻫ ش.
  20. کشى، محمد بن عمر، رجال کشی، مشهد، انتشارات دانشگاه مشهد، 1348 ﻫ ق.
  21. کلینى، محمد بن یعقوب‏، کافی، تهران، دار الکتب الإسلامیة، 1407 ﻫ ق.
  22. کلینی، محمد بن یعقوب، اصول کافی (ترجمه کمره ای)، قم‏، اسوه‏، 1375 ﻫ ش.‏
  23. کلینی، محمد بن یعقوب، اصول کافی (ترجمه مصطفوى)، تهران‏، کتاب فروشى علمیه اسلامیه‏، 1369 ﻫ ش.
  24. مامقانی، تنقیح المقال فی علم الرجال، قم، مؤسسه آل البیت لاحیاء التراث، 1427 ﻫ ق.
  25. مجلسی، محمدباقر، بحارالأنوار، بیروت‏، دار إحیاء التراث العربی‏، 1403 ﻫ ق.
  26. محلاتی، ذبیح‌الله، بانوان دانشمند شیعه، تهران، دار الکتب الاسلامیة، 1373 ﻫ ش.
  27. مسعودی، علی بن حسین، اثبات الوصیة (ترجمة محمد جواد نجفی)، تهران‏، اسلامیه‏، 1362 ﻫ ش.
  28. مسعودی، علی بن حسین، اثبات الوصیة للامام علی بن ابی طالب، نجف، مکتبة مرتضویة، بی‌تا.
  29. مظفری حیدر، مادران چهارده معصوم، قم، انتشارات مرکز جهانی علوم اسلامی، 1382 ﻫ ش.
  30. مفید، محمد بن نعمان، الإختصاص، قم‏، الموتمر العالمى لالفیة الشیخ المفید، 1413 ﻫ ق.
  31. مفید، محمد بن نعمان، الإرشاد، قم، انتشارات کنگره جهانى شیخ مفید، 1413 ﻫ ق.
  32. ناهید طیبی، مادران امامان شیعه و نقش های سیاسی_ اجتماعی آنان، فصلنامه تخصصی بانوان شیعه، شماره 6 و 7، زمستان 1384 و بهار 1385، 18.
  33. نجاشی، احمد بن علی، رجال نجاشی، قم، انتشارات جامعه مدرسین حوزه علمیه، 1407 ﻫ ق.
  34. نراقی، ملا احمد، خزائن نراقی، تهران، مؤسسه انتشارات قیام‏، 1380 ﻫ ش.
  35. نمازی شاهرودی، علی، مستدرکات علم رجال حدیث، قم، مؤسسه النشر الاسلامی، قم، 1426 ﻫ ق.
آمار
تعداد مشاهده مقاله: 61
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 39


سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب