اخبار و اعلانات

 آمار

تعداد نشریات121
تعداد شماره‌ها1,286
تعداد مقالات9,665
تعداد مشاهده مقاله2,822,516
تعداد دریافت فایل اصل مقاله1,561,341
صداقت مهر, رباب, محمودآبادی, سیداصغر, حسینیان مقدم, حسین, داداش نژاد, منصور. (1401). رفتارشناسی مردم مدینه در مواجهه با سیاست‌های معاویه. مطالعات فلسفی کلامی, 16(39), 88-116. doi: 10.22034/skh.2022.12367.1261
رباب صداقت مهر; سیداصغر محمودآبادی; حسین حسینیان مقدم; منصور داداش نژاد. "رفتارشناسی مردم مدینه در مواجهه با سیاست‌های معاویه". مطالعات فلسفی کلامی, 16, 39, 1401, 88-116. doi: 10.22034/skh.2022.12367.1261
صداقت مهر, رباب, محمودآبادی, سیداصغر, حسینیان مقدم, حسین, داداش نژاد, منصور. (1401). 'رفتارشناسی مردم مدینه در مواجهه با سیاست‌های معاویه', مطالعات فلسفی کلامی, 16(39), pp. 88-116. doi: 10.22034/skh.2022.12367.1261
صداقت مهر, رباب, محمودآبادی, سیداصغر, حسینیان مقدم, حسین, داداش نژاد, منصور. رفتارشناسی مردم مدینه در مواجهه با سیاست‌های معاویه. مطالعات فلسفی کلامی, 1401; 16(39): 88-116. doi: 10.22034/skh.2022.12367.1261

رفتارشناسی مردم مدینه در مواجهه با سیاست‌های معاویه

مجله سخن تاریخ
دوره 16، شماره 39، مهر 1401، صفحه 88-116    اصل مقاله (806.08 K)
نوع مقاله: علمی پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/skh.2022.12367.1261
نویسندگان
رباب صداقت مهر1؛ سیداصغر محمودآبادی* 2؛ حسین حسینیان مقدم3؛ منصور داداش نژاد4
1دانشجوی دکترای تاریخ اسلام، دانشگاه آزاد ، واحد محلات، دانشکده علوم انسانی، محلات، ایران
2استاد دانشگاه اصفهان،بخش تاریخ، اصفهان، ایران
3دانشیار پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، قم، ایران
4دانشیار، مرکز کامپیوتر نور قم، بخش تاریخ اسلام
چکیده
معاویه برای استقرار و استحکام حکومت اموی مصمم بود، با تغییر ذائقه‌های فرهنگی، تطمیع و همچنین متکی بر ارتشی نیرومند تمام مخالفان به‌ویژه هواداران و شیعیان علی(ع)را از سر راه بردارد. از این‌رو کوشید با اتخاذ سیاست‌هایی تحریک‌کننده آنان را علیه حکومت برانگیزاند و موجبات نابودی ایشان را فراهم نماید؛ این سیاست در مورد حجربن‌عدی و یارانش کارگر افتاد و باعث شهادت ایشان گشت. از آنجایی‌که مدنیان هم اعم از حامیان شیخین و شیعیان رویکرد منفی نسبت‌ به‌حکومت معاویه داشتند، سیاست یادشده در این شهر خصوصاً در مورد انصار اعمال گشت. پژوهش پیشرو، می‌کوشد تا با ‌روش کتابخانه‌ای، به این سؤال پاسخ گوید که عملکرد مردم مدینه به‌ویژه انصار در مواجهه با سیاست‌های معاویه چگونه بود و چه عواملی در پدیداری آن اثرگذار بودند؟ یافته‌ها گویای آن است که ایشان با توجه به شرایط سیاسی و به تبعیت از امام حسن(ع) و امام حسین(ع) و دیگر بزرگان قریشی ساکن در مدینه اقدام عملی در مبارزه با حکومت وی بروز ندادند و این شرایط سخت را تحمل نمودند. همچنین در این دوره نوعی وفاق سیاسی و اجتماعی میان مردم مدینه در رویارویی با حکومت اموی پدیدار گشت.
کلیدواژه‌ها
مدینه؛ مردم مدینه؛ انصار؛ رفتارشناسی مردم مدینه؛ معاویه؛ سیاست های معاویه
مراجع
  1. ابراهیم حسن،حسن(1392)تاریخ سیاسی اسلام،ترجمه ابوالقاسم حالت،چاپ پنجم،تهران: بدرقۀجاویدان.
  2. ابن­ابی­الحدید، أبوحامدعزالدین (1988/1418) شرح نهج البلاغه، تحقیق: محمد عبدالکریم­النمری، چاپ­اول، بیروت: دارالکتب­العلمیه.
  3. ابن­اثیر، عزالدین(1385/1965) الکامل فی­التاریخ، بیروت: دار صادر.
  4. .......................(1409/ 1989) أسدالغابة فى­معرفة الصحابة،بیروت: دار الفکر.
  5. ابن­اعثم کوفى، ابومحمد (1411/1991) الفتوح، تحقیق على شیرى، ط.الأولى، بیروت: دارالأضواء.
  6. ابن­بکار، زبیر(1386) اخبارالموفقیات، مترجم: اصغر قائدان، تهران: سازمان تبلیغات اسلامی.
  7. ابن­جوزی، ابوالفرج(1412/ 1992) المنتظم فی­­تاریخ­الامم والملوک، بیروت: دارالکتب­العلمیه.
  8. ابن­خلدون، عبدالرحمن(1408/1988)دیوان المبتدأ والخبر، تحقیق خلیل شحادة، ط.الثانیة بیروت: دارالفکر.
  9. ابن­خیاط، ابو عمرو خلیفه(1995/1415) تاریخ خلیفه، تحقیق فواز، چاپ اول، بیروت: دارالکتب­العلمیه.
  10. ابن­حجرعسقلانى، احمدبن­على(1415) الاصابه­ فى­تمییزالصحابه، تحقیق عادل احمدعبدالموجود و على­محمد معوض، بیروت: دارالکتب­العلمیه.
  11. ابن­سعدکاتب­واقدى(1410/1990(الطبقات­الکبرى،تحقیق­محمدعبدالقادرعطا،چاپ­اول،بیروت:دارالکتب­العلمیه
  12. ................(1414/1993(الطبقات­الکبرى،تحقیق:محمدبن­صامل­السلمى،چاپ­اول،الطائف:مکتبه­الصدیق.
  13. ابن­عبدربه،(بی­تا)عقدالفرید،بیروت: دارالکتب­العلمیه
  14. ابن­عبدالبر،أبوعمر(1412)الاستیعاب­فى­معرفة­الأصحاب،تحقیق:على­محمدالبجاوى،چاپ­اول،بیروت: دارالجیل.
  15. ابن­عساکر،علی­بن­حسن( 1415/1995) تاریخ­مدینه­دمشق،تحقیق­: محب­الدین­ابی­سعیدعمربن­غرامه­
  16. العمری، بیروت:دارالفکر
  17. ابن­کثیردمشقى،أبوالفداءاسماعیل­بن­عمر(1407/1987)البدایه والنهایه،بیروت: دارالفکر
  18. ابن­مسکویه،ابوعلى(1379)تجارب­الامم،تحقیق ابوالقاسم امامى،چاپ دوم،تهران: سروش.
  19. ابن­منظور،جمال­الدین(1402/ 1984)مختصر تاریخ دمشق،محقق: روحیة­النحاس، ریاض عبدالحمید مراد، محمد مطیع،دمشق: دار­الفکر، چاپ اول
  20. ابن­هشام­حمیری،عبدالملک(بی­تا)­السیرةالنبویه،تحقیق مصطفى­السقا و ابراهیم­الأبیارى و عبدالحفیظ­شلبى، بیروت: دارالمعرفه.
  21. ابویوسف­یعقوب­بن­براهیم(1420/1999)الخراج،تحقیق:طه­عبدالرؤف­سعد،سعدحسن­محمد،قاهره:المکتبه­ الازهریه ­للتراث
  22. احمدالعلی،صالح (1410)الحجاز فی­صدرالاسلام،چاپ اول،بیروت: مؤسسه­الرساله.
  23. اصفهانی،علی­بن الحسین(1415/1994).الاغانی،چاپ­اول،،بیروت: دارالاحیاءالتراث­العربیه.
  24. .....................................(بی­تا).مقاتل­الطالبین،تحقیق سیداحمدصقر،بیروت: دارالمعرفه.
  25. احمدامین (2012).فجرالاسلام،قاهره: مؤسسه هنداوی
  26. بلاذرى،أحمدبن­یحیى(1417/1996)جمل من­انساب­الأشراف،تحقیق سهیل زکار و ریاض زرکلى، چاپ­اول، بیروت: دارالفکر.
  27. ...............................(1988)فتوح البلدان، بیروت: دار و مکتبة الهلال.
  28. بشیریه، حسین(1387) انقلاب و بسیج سیاسی،چاپ هفتم،تهران: دانشگاه تهران.
  29. بیضون،ابراهیم(1403/1983)الحجاز والدوله­ الاسلامیه،چاپ­اول،بیروت: المؤسسه­الجامعه الدراسات.
  30. بیهقی،ابراهیم­بن محمد(1420)المحاسن والمساوی،چاپ­اول،بیروت: دارالکتب­العلمیه.
  31. ثقفى،ابواسحاق (1353)الغارات،تحقیق جلال­الدین حسینى­ارموى،تهران: انجمن آثار ملى.
  32. حسین، طه­(2012).الفتنه­الکبری،قاهره: مؤسسۀ هنداوی.
  33. حسون،محمد،ام علی مشکور(1421)اعلام النساءالمؤمنات،تهران: دارالاسوه
  34. خطیب­بغدادی،ابوبکر(بی­تا)تاریخ بغداد او مدینه­السلام،تحقیق مصطفی عبدالقدرعطا،بیروت: دارالکتب­العلمیه.
  35. جاحظ،عمروبن بحر(بی­تا)الببان والتبیین، دار والمکتبه الهلال.
  36. ............... (بی تا) الرسائل السیاسیه،بیروت:دار و مکتبه الهلال.
  37. جعفری،سیدحسین محمد(1386)تشیع در مسیر تاریخ،ترجمه سیدمحمدتقی آیت­اللهی،چاپ­سیزدهم،تهران: فرهنگ اسلامی.
  38. جعفریان،رسول(1382)تاریخ سیاسی اسلام2؛تاریخ خلفا،چاپ­دوم،قم: دلیل ما.
  39. جواد علی(2001م) المفصل فی تاریخ العرب قبل الاسلام، چاپ چهارم،بیروت: دارالساقی.
  40. دارمی،ابومحمد عبدالله(1412/2000)مسند،تحقیق:حسین سلیم اسدالدارانی،چاپ اول،عربستان:دارالمغنی.
  41. دینوری، ابن­قتیبه(1410/1990)الامامه والسیاسه، تحقیق علی شیری،چاپ­اول،بیروت: دارالأضواء.
  42. دینورى،ابوحنیفه(1368).اخبارالطوال،تحقیق عبدالمنعم عامر مراجعه جمال الدین شیال،قم: الرضى.
  43. زیدان،جرجی(1392)تاریخ تمدن اسلامی،ترجمه علی جواهرکلام،چاپ­چهاردهم،تهران: امیرکبیر.
  44. ذهبی،شمس­الدین(1413)تاریخ­الاسلام­و­وفیات­المشاهیروالأعلام،محقق­:عمرعبدالسلام­تدمرى،چاپ­دوم، بیروت: دارالکتاب­العربى
  45. ..........................(1419/1998)تذکره­الحفاظ،چاپ اول،بیروت:دارالکتب العلمیه..
  46. رنجبر،محسن(1383).بررسی ماجرای ولیعهدی یزید،تاریخ اسلام در آیینۀپژوهش،شماره1صص35-70.
  47. زرکلی،خیرالدین(1980).الاعلام،چاپ­پنجم،بیروت: دارالعلم­للملایین.
  48. سمهودی، نورالدین­أبوالحسن (1419ق)وفاءالوفاء بأخبار دارالمصطفى،چاپ­اول،بیروت: دارالکتب­العلمیه.
  49. سیوطی،عبدالرحمن­بن­ابی­بکر(1425 /2004)تاریخ خلفاء،محقق:حمدی الدمرداش،چاپ­اول،مکه مکرمه: مکتبه نزار مصطفی­الباز.
  50. شافعی، ابوعبدالله(1410/1990) الام،چاپ اول،بیروت:دارالمعرفه.
  51. شهیدی،سیدجعفر(1385) تاریخ تحلیلی اسلام تا پایان امویان، چاپ­سی وهشتم،تهران: نشر دانشگاهی.
  52. شوشتری،محمدتقی(1422) قاموس­الرجال،چاپ­اول،قم:دفترنشراسلامی.
  53. شیبی،کامل­المصطفی(1982)الصله­بین التصوف­والتشیع،چاپ سوم،بیروت:دارالاندلس.
  54. صفدی،صلاح­الدین­خلیل(1420/2000)الوافی­بالوفیات،محقق­­أ:حمدالارناؤوط­وترکی­مصطفى،بیروت:داراحیاء التراث.
  55. طبری،محمد­بن­جریر(1387/1967)تاریخ­الأمم­والملوک،تحقیق محمدأبوالفضل ابراهیم، چاپ­ دوم، بیروت: دارالتراث.
  56. .................(1358/1939)المنتخب­من­کتاب­ذی­المذیل من تاریخ­الصحابه و التابعین، بیروت:مؤسسه الاعلمی.
  57. ....................(1422ق/2001م)جامع­البیان،تحقیق:عبدالله­بن­عبدالمحسن­الترکی­چاپ اول،دارهجر
  58. طقوش،محمدسهیل(1392)دولت امویان،ترجمه حجت­الله جودکی،چاپ­هفتم،قم:پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
  59. طوسی،ابوجعفرمحمدبن­حسن(1415)رجال، محقق جوادقیومی­اصفهانی،چاپ­اول،قم: مؤسسة­النشرالإسلامی التابعة لجماعة­المدرسین.
  60. عالمی،خدیجه(1391)«معاویه و بازتعریف سیره خلیفه به سبک کسرایی وقیصری»،فصلنامه علمی-پژوهشی تاریخ اسلام،سال دوم،شمارۀ هشتم.صص160-133.
  61. عبدالجلیل.ج.م(1363) تاریخ ادبیات عرب،ترجمه:آ. آذرنوش،چاپ اول،تهران: انتشارات امیرکبیر.
  62. علیزاده، عبدالرضا و دیگران(1388)جامعه شناسی معرفت،،چاپ سوم، قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
  63. قرشی،باقر شریف(1413)حیاة الإمام الحسین(ع)‏،قم: مدرسه علمیه ایروانى
  64. ................(1413)حیاة الامام­الحسن­ب­ على(ع)‏،بیروت: دارالبلاغه
  65. ................ (1433)موسوعه سیره اهل‌بیت، الامام حسن­بن­علی،تحقیق: مهدی باقرالقرشی، چاپ دوم، نجف: دارالمعروف.
  66. کرمی­پور،حمید(1390)تأثیرترجمۀنظریه­های وبر بر دیدگاه مورخان ایرانی،پژوهش­نامۀ انتقادی متون و برنامه­ریزی علوم انسانی،پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، سال یازدهم،شماره اول، 37-54
  67. کشی،محمدبن­عمر(1409)اختبارمعرفه­الرجال،محقق:محمدبن­الحسن­طوسی،­حسن­مصطفوی­،چاپ­اول،مشهد: مؤسسه­نشر دانشگاه
  68. گیدنز،آنتونی(1387)جامعه­شناسی، مترجم:جسن چاوشیان،چاپ دوم،تهران:نشر نی
  69. مادلونگ،ویلفرد(1393)جانشینی حضرت محمد(ص)،ترجمه احمد نمایی و دیگران، چاپ ششم، مشهد:بنیاد پژوهش­های اسلامی.
  70. مسعودی،ابوالحسن­على­بن­الحسین(1409)مروج­الذهب­ومعادن­الجوهر، تحقیق اسعد داغر، چاپ ­دوم، قم: دارالهجره.
  71. ................(بی­تا) التنبیه والاشراف،تصحیح عبدالله اسماعیل­الصاوى، القاهرة: دار الصاوی.
  72. مشکور،محمدجواد(1379)تاریخ شیعه وفرقه­های اسلام تا قرن چهارم،چاپ­ششم،تهران: اشراقی.
  73. مقدسی،مطهربن­طاهر (بی­تا) البدء والتاریخ، مکتبه­الثقافه­الدینیه.
  74. منقری،نصربن­مزاحم (1404)وقعةالصفین،تحقیق عبدالسلام محمدهارون،چاپ­دوم،قم: مکتبة­المرعشى­النجف.
  75. نورمحمدی،مهدی(1398)نبیین و تحلیل گرایش مدنیان به ائمه در عصر حضور،چاپ اول،قم:پژوهشکده­تاریخ­وسیره­اهل­بیت(ع).
  76. نووی،یحیی­بن­شرف(بی­تا)،تهذیب­الاسماء و اللغات،بیروت:دارالکتب العلمیه
  77. نویری،احمدبن­عبدالوهاب (1423)نهایة الارب فی فنون­الادب‏،چاپ­اول،قاهره: دارالکتب­والوثائق­القومیه.
  78. وبر،ماکس(1387)دین،قدرت،جامعه،مترجم احمد تدین،چاپ سوم،تهران:هرمس.
  79. هدایت­پناه،محمدرضا(بهار1392)امویان­مبلغ­تقابل­صحابه­واهل­بیت،شیعه­شناسی،سال­یازدهم،شمارۀ41،218-185.
  80. هولت،پی. ام، لمبتون.آن. ک. س (1390)تاریخ اسلام،ترجمه احمد آرام،چاپ­دهم،تهران: امیرکبیر.
  81. هیثمی،ابوالحسن نورالدین علی(1414/1994) مجمع­الزواید،محقق حسام­الدین القدسی،قاهره: مکتبه­القدسی.
  82. یعقوبى،احمدبن ابى­یعقوب (بی­تا) تاریخ یعقوبى،بیروت: دارصادر.
 

آمار
تعداد مشاهده مقاله: 296
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 128


سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب