اخبار و اعلانات

 آمار

تعداد نشریات121
تعداد شماره‌ها1,272
تعداد مقالات9,554
تعداد مشاهده مقاله2,769,954
تعداد دریافت فایل اصل مقاله1,536,229
مهدی‌زاده, حمید, عمادی, عبدالله. (1401). اعجاز تربیتی در آیه رضاع از دیدگاه مصطفی رجب و نقد آن. مطالعات فلسفی کلامی, 16(30), 71-94. doi: 10.22034/qve.2022.7212
حمید مهدی‌زاده; عبدالله عمادی. "اعجاز تربیتی در آیه رضاع از دیدگاه مصطفی رجب و نقد آن". مطالعات فلسفی کلامی, 16, 30, 1401, 71-94. doi: 10.22034/qve.2022.7212
مهدی‌زاده, حمید, عمادی, عبدالله. (1401). 'اعجاز تربیتی در آیه رضاع از دیدگاه مصطفی رجب و نقد آن', مطالعات فلسفی کلامی, 16(30), pp. 71-94. doi: 10.22034/qve.2022.7212
مهدی‌زاده, حمید, عمادی, عبدالله. اعجاز تربیتی در آیه رضاع از دیدگاه مصطفی رجب و نقد آن. مطالعات فلسفی کلامی, 1401; 16(30): 71-94. doi: 10.22034/qve.2022.7212

اعجاز تربیتی در آیه رضاع از دیدگاه مصطفی رجب و نقد آن

قرآن و علم
دوره 16، شماره 30، شهریور 1401، صفحه 71-94    اصل مقاله (10.13 M)
نوع مقاله: مقاله پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/qve.2022.7212
نویسندگان
حمید مهدی‌زاده* 1؛ عبدالله عمادی2
1دانش آموخته دکتری
2استادیارعضو گروه اخلاق کاربردی پژوهشگاه قرآن و حدیث
چکیده
اعجاز قرآن از ابعاد گوناگونی برخوردار است که یکی از مهم­ترین آنها اعجاز علمی است. اعجاز تربیتی، یکی از انواع اعجاز علمی به­ شمار می­آید. مصطفی رجب یکی از پژوهشگرانی است که درباره آیه رضاعه (بقره/233) ادعای اعجاز تربیتی کرده است. هدف پژوهش، نقد اعجاز تربیتی در آیه رضاعه از دیدگاه مصطفی رجب است. روش پژوهش به لحاظ جمع‌آوری و تجزیه و تحلیل داده‌ها توصیفی ـ تحلیلی است. بدین صورت که برای استخراج تعریف دقیق اعجاز و رویکردها و نیز ادعای اعجاز تربیتی در آیه رضاعه، به متون علمی مرتبط و کتاب‎های لغت مراجعه و داده­های به‌دست‌آمده تجزیه و تحلیل شده‌اند. یافته­های پژوهش این بود که اعجاز تربیتی سه رویکرد دارد که «اعجاز گزاره‌­ای» یکی از رویکردهایی است که ادعای اعجاز رجب در آن جای می­گیرد. وی درباره این آیه از چهار جهت ادعای اعجاز کرده است. اول در انتخاب واژه­های ولد و والده؛ دوم در گزینش واژه لاتضار؛ سوّم دراطلاق و شمول اضرار و چهارم، مراعات اصل آرامش در ازدواج و تربیت خانوادگی. نقدهایی که بر ادعای رجب وارد است عبارتند از: استفاده از قرائت غیر متواتر برای اثبات اعجاز تربیتی، پذیرش شگفت­انگیزی واژگانی آیه و نیز پی­ریزی قوانین روابط والدین و کودک بدون وجود اعجاز، اعجاز ادبی بودن بر فرض وجود اعجاز، عدم استقلال و تبعی بودن اعجاز تربیتی، خلط مبنایی اعجاز تربیتی بودن کل قرآن با ادعای اجاز در دو آیه. نتیجه آنکه گرچه ادعای موارد چهارگانه رجب درباره آیه، مورد پذیرش واقع نشد؛ اما درباره پی­ریزی اصول تربیتی و حقوقی روابط والدین و کودک می­توان اعجاز را مطرح کرد
کلیدواژه‌ها
قرآن؛ علوم تربیتی؛ اعجاز علمی؛ اعجاز تربیتی؛ مصطفی رجب
مراجع
  1. قرآن کریم، ترجمه: احمد فولادوند، انتشارات میراث ادبی، قم: 1390 ش.
  2. آلوسی، محمود، بلوغ الارب فی معرفة أحوال العرب، دارالکتب العلمیة، بیروت:1420 ق.
  3. آلوسی، محمود، روح المعانی فی تفسیر القرآن العظیم، دارالکتب العلمیة، بیروت: 1415 ق.
  4. ابن‌فارس، أبوالحسین أحمد، معجم مقاییس اللغة، مرکز النشر مکتب الاعلام الاسلامی، بیروت:1420 ق.
  5. ابن‌قتیبه، عبداالله بن مسلم، الشعر و الشعراء، تحقیق: حسن تمیم، دار احیاء العلوم، بیروت: چاپ پنجم، 1414 ق.
  6. ابن‌منظور، محمد بن مکرم، لسان العرب، دار صادر، بیروت: چاپ سوم، 1414 ق.
  7. ابن‌ندیم، محمد بن اسحاق، الفهرست، نشر دنیای کتاب، تهران: 1390 ه.ش.
  8. ابوالفتوح رازی، حسین بن علی، روض الجنان و روح الجنان فی تفسیر القرآن، بنیاد پژوهش‌های آستان قدس رضوی، مشهد: 1408 ق.
  9. احمد امین سلیم، جوانب من تاریخ و الحضاره العرب فی العصور القدیمه، دار العرفه، الاسکندریه: 1995 م.
  10. ازرقی، احمد، الاعجاز التربوی فی القرآن الکریم (حقیقته و تطبیقاته)، جامعة المصطفی العالمیة، قم: 1394 ش.
  11. اندلسی، احمدبن محمدبن عبد ربه، العقد الفرید، تحقیق: عمر عبدالسلام تدمری، دارالکتاب العربی، بیروت: بی‌تا.
  12. بحرانی، سیدهاشم، تفسیر البرهان، نشر موسسه الاعلمی، قم: 1415.
  13. البراوی، فوزیه شحاده احمد، الاعجاز التربوی للقرآن الکریم فی طرق التدریس، دانشکده اصول دین دانشگاه اسلامی، غزّه: 2009 م.
  14. بلاذری، احمد بن یحیی، فتوح البلدان، نشر نقره، تهران: 1367.
  15. بناری، علی‌همّت؛ ناظمی، میثم، «بررسی و تحلیل پژوهش­های اعجاز تربیتی»، مجله قرآن و علم، شماره 19، پاییز و زمستان 1395 ش.
  16. پورجوادی، نصرالله؛ شریف، میان‌محمد، تاریخ فلسفه در اسلام، مرکز نشر دانشگاهی، تهران: 1391.
  17. ثعالبی، عبدالرحمن بن محمد، جواهرالحسان فی تفسیر القرآن، دار احیاء التراث العربی، بیروت: 1418 ق.
  18. الجوهری، اسماعیل بن حماد، الصحاح «تاج اللغة و صحاح العربیة»، دار العلم للملایین، بیروت: ۱۳۷۶ ق.
  19. حکیم، سیدمحمدباقر، علوم القرآن، نشر مجمع الفکر الاسلامی، قم: 1417.
  20. حلی، حسن بن یوسف، کشف المراد فی شرح تجرید الاعتقاد، تعلیقات: سید ابراهیم موسوی‌زنجانی، موسسه اعلمی، قم: 1399 ه.ق.
  21. حیدرنیا، محسن، شادمان، مسعود، «بررسی تاریخی وضعیت اجتماعی زنان در جزیره العرب تا سال 600 میلادی»، فصلنامه مسکویه، ش 27، 1392.
  22. حیدری، محمدصادق؛ یدالله‌پور، محمدهادی؛ حسینی، زینب‌السادات؛ بصیرت، زهرا، بررسی تطبیقی اهمیت شیر مادر از دیدگاه قرآن و دانش پزشکی، اسلام و سلامت، 1(3)، 69-77، 1393.
  23. راغب اصفهانی، حسین بن محمد، المفردات فی غریب القرآن، دار العلم، بیروت: 1412 ق.
  24. رجب، مصطفی، الاعجاز التربوی فی القرآن الکریم، جدارا للکتاب العالمی للنشر و التوزیع، عمان: 2006 م.
  25. رجب، مصطفی، البحث فی الاعجاز التربوی القرآنی، العلم و الایمان للنشر و التوزیع، دسوق: چاپ دوم، 2009 م.
  26. رضایی‌اصفهانی، محمدعلی، بررسی اعجاز تربیتی قرآن، قم: مجله قرآن و علم، شماره 9، پاییز و زمستان 1390‌ش.
  27. رضایى‌اصفهانى، محمدعلى، اعجاز در علوم طبیعی و انسانی، جامعه المصطفی العالمیه، قم: 1392 ش.
  28. زبیدی، محمد مرتضی، تاج العروس، دارالفکر، بیروت: 1414 ق.
  29. شریف رضی، محمد بن حسین، نهج البلاغه، ترجمه محمد دشتی، نشر الهادی، قم: 1381.
  30. طباطبایی، سید محمدحسین، اعجاز قرآن، بنیاد علمی و فکری علامه طباطبائی، قم: 1362 ش.
  31. طباطبائی، سیدمحمد حسین، المیزان فی تفسیر القرآن، دارالکتب الاسلامیه، چاپ سوم، تهران: 1396 ش.
  32. طریحی، فخرالدین بن محمد، مجمع البحرین، دفتر نشر فرهنگ اسلامی، قم: 1387 ش.
  33. طوسی، محمد بن حسن، التبیان فی تفسیر القرآن، جامعه مدرسین، قم، 1413.
  34. عطایی، خالد، اعجاز تربیتی قرآن کریم، دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم، تهران: 1390 ش.
  35. جواد علی، المفصل فی تاریخ العرب قبل الاسلام، نشر جامعه، بغداد: 1413 ق.
  36. عوض، احمد عبده، الاعجاز التربوی فی القرآن الکریم و السنة النبویه، قاهره: 2012 م.
  37. العیسوی، عبدالرحمان، الاعجاز التربوی و النفسی فی القرآن و السنه المطهّره، بیروت: 2008 م.
  38. فراهیدی، خلیل بن احمد، العین، انتشارات هجرت، قم:1410 ق.
  39. قرائتی، محسن، تفسیر نور، نشر مرکز فرهنگی درسهایی از قرآن، تهران: 1374.
  40. کحاله، عمر رضا، اعلام النساء: فی عالمی العرب و الاسلام، نشر الهاشمی، دمشق: 1379.
  41. مصباح‌یزدی، محمدتقی، آموزش عقاید، نشر موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره)، قم: 1383.
  42. معرفت، محمدهادی، تلخیص التمهید، نشر موسسه تمهید، قم: 1380 ه.ش.
  43. معموری، علی؛ خوش‌سخن مظفر، زهرا، «بررسی تاریخی جایگاه زن در جاهلیت و قرآن با توجه به آیة ضرب»، پژوهشنامة علوم و معارف قرآن کریم، سال اول، شمارة 6، بهار 1389.
  44. یعقوبی، احمد بن ابو یعقوب، تاریخ الیعقوبی، نشر دارصادر، بیروت: 1425 ق.
  45. یموت، بشیر، شاعرات العرب فی الجاهلیه و الاسلام، المکتیه الاهلیه، بیروت: 1413 ق.
https://en.wikipedia.org

آمار
تعداد مشاهده مقاله: 267
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 254


سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب