اخبار و اعلانات

 آمار

تعداد نشریات120
تعداد شماره‌ها1,364
تعداد مقالات10,246
تعداد مشاهده مقاله3,191,161
تعداد دریافت فایل اصل مقاله1,784,111
امیری دوماری, نفیسه. (1401). تحلیل انتقادی دیدگاه جیمز بلمی در ارتباط با قرائت واژه «أمّة». مطالعات فلسفی کلامی, 17(33), 181-200. doi: 10.22034/jqopv.2023.7610
نفیسه امیری دوماری. "تحلیل انتقادی دیدگاه جیمز بلمی در ارتباط با قرائت واژه «أمّة»". مطالعات فلسفی کلامی, 17, 33, 1401, 181-200. doi: 10.22034/jqopv.2023.7610
امیری دوماری, نفیسه. (1401). 'تحلیل انتقادی دیدگاه جیمز بلمی در ارتباط با قرائت واژه «أمّة»', مطالعات فلسفی کلامی, 17(33), pp. 181-200. doi: 10.22034/jqopv.2023.7610
امیری دوماری, نفیسه. تحلیل انتقادی دیدگاه جیمز بلمی در ارتباط با قرائت واژه «أمّة». مطالعات فلسفی کلامی, 1401; 17(33): 181-200. doi: 10.22034/jqopv.2023.7610

تحلیل انتقادی دیدگاه جیمز بلمی در ارتباط با قرائت واژه «أمّة»

قرآن پژوهی خاورشناسان
دوره 17، شماره 33، اسفند 1401، صفحه 181-200    اصل مقاله (594.31 K)
نوع مقاله: مقاله پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/jqopv.2023.7610
نویسنده
نفیسه امیری دوماری*
استادیار و عضو هیئت علمی گروه علوم قرآن وحدیث، مجتمع آموزش عالی بنت الهدی، جامعه المصطفی العالمیه، قم، ایران
چکیده
موضوع مقاله حاضر، نقد دیدگاه جیمز بلمی در ارتباط با لفظ «أمّة» در دو آیه 8 سوره هود و 45 سوره یوسف است. وی با شیوه نقد متن، به تغییر، اصلاح و تصحیف واژگانی از قرآن اقدام کرده است. جیمز بلمی با استناد به ادلّه‌‌ای، خطا بودن لفظ «أمّة» در این دو آیه را مدعی شده است و کلمه «أمد» را جایگزین کرده است که به ادعای خودش، تشابه ظاهری زیادی با یکدیگر دارند و با سیاق آیه سازگارتر است. دلایل مورداستناد وی در اثبات این ادّعا، بیان معنای «حین» و «مدت» توسط مفسران در آیه 8 سوره هود و وجود اختلاف قرائت میان مفسران در آیه45 سوره یوسف است. این ادّعا و ادله آن با روش پدیدارشناسانه و با استفاده از منابع تفسیری و لغوی موردتحلیل و نقد واقع شد. موارد نقد در سه بخش، بررسی زبان‌شناختی، بررسی تناسب بافتی و بررسی موارد مشابه به تفصیل بیان شدند. نتایج این بررسی‌های سه‌گانه نشان داد هیچ‌گونه تغییر و تصحیفی در این واژه اتفاق نیفتاده است که نیاز به اصلاح آن باشد و مطالعات جیمز بلمی در زمینه نقد و اصلاح واژگان قرآن، نتیجه آسیب‌هایی همچون تأثیر پیش‌فرض‌های کتاب مقدس، درک ناقص از ویژگی‌های قرآن، جستجوی ناقص، عدم تسلط به ادبیات قرآن و عرب است که منجر به اظهار نظرهای ذوقی و به دور از شواهد و دلایل علمی در تصحیح برخی واژگان شده است.
کلیدواژه‌ها
جیمز بلمی؛ أمّة؛ نقد متن قرآن؛ اصلاح واژگان قرآن
مراجع
  1. قرآن کریم، رضایی اصفهانی، محمد علی و همکاران، نخستین ترجمه گروهی قرآن کریم، قم: دار الذکر، 1384ش.
  2. ابن‏جزی، محمد بن احمد، التسهیل لعلوم التنزیل، شرکة دار الأرقم بن أبی الأرقم، بیروت: 1416ق.
  3. ابن‏جوزی، عبدالرحمن بن علی، تذکرة الأریب فی تفسیر الغریب (غریب القرآن الکریم)، دار الکتب العلمیة، منشورات محمد علی بیضون، بیروت: 1425ق.
  4. ابن‏عجیبه، احمد، البحر المدید فی تفسیر القرآن المجید، حسن عباس زکی، قاهره: 1419ق.
  5. ابن‏قتیبه، عبدالله بن مسلم، تفسیر غریب القرآن، دار و مکتبة الهلال، بیروت: 1411ق.
  6. ابن‏ملقن، عمر بن علی، تفسیر غریب القرآن (ابن ملقن)، عالم الکتب، بیروت: 1408ق.
  7. ابن‏هائم، احمد بن محمد، التبیان فی تفسیر غریب القرآن، دار الغرب الإسلامی، بیروت: 1423ق.
  8. ابوالسعود، محمد بن محمد، تفسیر ابی السعود (ارشاد العقل السلیم الی مزایا القرآن الکریم)، دار إحیاء التراث العربی، بیروت: 1983م.
  9. ابوحیان، محمد بن یوسف، تفسیر النهر الماد من البحر المحیط، دار الجنان، بیروت: 1407ق.
  10. ابوعبیده، معمر بن مثنی، مجاز القرآن، مکتبة الخانجی، قاهره: 1381ق.
  11. اندلسی، ابن‏عطیه عبدالحق بن غالب، المحرر الوجیز فی تفسیر الکتاب العزیز، دارالکتب العلمیة، بیروت: 1422ق.
  12. آلوسی، محمود بن عبدالله، روح المعانی فی تفسیر القرآن العظیم و السبع المثانی، دار الکتب العلمیة، منشورات محمد علی بیضون، بیروت: 1415ق.
  13. بحرانی، هاشم بن سلیمان، البرهان فی تفسیر القرآن، موسسة البعثة، قم: 1415ق.
  14. بلاغی، محمدجواد، آلاء الرحمن فی تفسیر القرآن، وجدانی، قم: بی‌تا.
  15. بیضاوی، عبدالله بن عمر، أنوار التنزیل و أسرار التأویل (تفسیر البیضاوی)، دار إحیاء التراث العربی، بیروت: 1418ق.
  16. ثعالبی، عبدالرحمن بن محمد، الجواهر الحسان فی تفسیر القرآن، دار إحیاء التراث العربی، بیروت: 1418ق.
  17. حسنی‌واعظ، محمود بن محمد، دقائق التأویل و حقائق التنزیل، مرکز پژوهشی میراث مکتوب، تهران: 1381ش.
  18. خزرجی، احمد بن عبدالصمد، تفسیر الخزرجی المسمی نفس الصباح فی غریب القرآن و ناسخه و منسوخه، دار الکتب العلمیة، منشورات محمد علی بیضون، بیروت: 1429ق.
  19. خطیب‌شربینی، محمد بن احمد، تفسیر الخطیب الشربینی المسمی السراج المنیر، دارالکتب العلمیة، منشورات محمد علی بیضون، بیروت: 1425ق.
  20. راغب‌اصفهانی، حسین بن محمد، مفردات الفاظ قرآن، انتشارات مرتضوی، تهران: 1374 ش.
  21. رسعنی، عبدالرزاق بن رزق‏الله، رموز الکنوز فی تفسیر الکتاب العزیز، مکتبة الأسدی، مکه مکرمه: 1429ق.
  22. زمخشری، محمود بن عمر، الکشاف عن حقائق غوامض التنزیل و عیون الأقاویل فی وجوه التأویل، دار الکتاب العربی، بیروت: چاپ سوم، 1407ق.
  23. سمین، احمد بن یوسف، الدر المصون فی علوم الکتاب المکنون، دارالکتب العلمیة، بیروت: 1414ق.
  24. سیوطی، عبدالرحمن بن ابی‏بکر، الدر المنثور فی التفسیر بالماثور، کتابخانه عمومی حضرت آیت الله العظمی مرعشی نجفی (ره)، قم: 1404ق.
  25. شبر، عبدالله، الجوهر الثمین فی تفسیر الکتاب المبین، شرکة مکتبة الالفین، کویت: 1407ق.
  26. شوکانی، محمد بن علی، فتح القدیر، دار إبن کثیر / دارالکلم الطیب، دمشق / بیروت: 1414ق.
  27. شیبانی، محمد بن حسن، نهج البیان عن کشف معانی القرآن، نشر الهادی، قم: 1413ق.
  28. شیخ علوان، نعمه‏الله بن محمود، الفواتح الإلهیة و المفاتح الغیبیة: الموضحة للکلم القرآنیة و الحکم الفرقانیة، دار رکابی للنشر، قاهره: 1999 م.
  29. شیخ‏زاده، محمد بن مصطفی، حاشیه تفسیر القاضی البیضاوی، دار الکتب العلمیة، منشورات محمد علی بیضون، بیروت: 1419ق.
  30. صاوی، احمد بن محمد، حاشیة الصاوی علی تفسیر الجلالین، دار الکتب العلمیة، منشورات محمد علی بیضون، بیروت: چاپ: 4، 1427.ق.
  31. صدیق‏حسن‏خان، محمدصدیق، فتح البیان فی مقاصد القرآن، دار الکتب العلمیة، منشورات محمد علی بیضون، بیروت: 1420ق.
  32. طباطبایی، محمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، مؤسسة الأعلمی للمطبوعات بیروت: چاپ: 2، 1390ق.
  33. طبری، محمد بن جریر، جامع البیان فی تفسیر القرآن، دار المعرفة، بیروت: 1412ق.
  34. فخررازی، محمد بن عمر، التفسیر الکبیر (مفاتیح الغیب)، دار إحیاء التراث العربی، بیروت: 1420 با.ق.
  35. فراء، یحیی بن زیاد، معانی القرآن، الهیئة المصریة العامة للکتاب، قاهره: چاپ دوم، 1980 م.
  36. قرآن مجید، ترجمه ناصر مکارم شیرازی، دارالقرآن الکریم (‌‌ دفتر مطالعات تاریخ ومعارف اسلامى)، قم: 1373.
  37. قرطبی، محمد بن احمد، الجامع لأحکام القرآن، ناصر خسرو، تهران: 1364ش.
  38. قمی‌مشهدی، محمد بن محمدرضا، تفسیر کنز الدقائق و بحر الغرائب، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، سازمان چاپ و انتشارات، تهران: 1368 ش.
  39. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، دار الکت الاسلامیه، تهران: 1371ش.
  40. نظام الاعرج، حسن بن محمد، تفسیر غرائب القرآن و رغائب الفرقان، دار الکتب العلمیة، بیروت، 1416ق.
  41. نیشابوری، محمود بن ابوالحسن، إیجاز البیان عن معانی القرآن، دار الغرب الإسلامی، بیروت: 1415ق.
  42. نیشابوری، محمود بن ابوالحسن، وضح البرهان فی مشکلات القرآن، دار القلم، بیروت: 1410ق.
  43. Bellamy “Some proposed emendations to the text of the Koran”. Journal of American Oriental Society, 113, iv, 1993:562-573.
ــــــــــــــــــــــــــ, “Textual Criticism of the Quran”. The Encyclopaedia of the Quran, leiden: Brill, 2006: 238-252

آمار
تعداد مشاهده مقاله: 307
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 168


سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب