اخبار و اعلانات

 آمار

تعداد نشریات121
تعداد شماره‌ها1,334
تعداد مقالات10,015
تعداد مشاهده مقاله3,001,151
تعداد دریافت فایل اصل مقاله1,692,496
ریاحی مهر, باقر, سپهری فرد, حسین. (1401). نقش تربیتی سنت‌های الهی در سوره عنکبوت. مطالعات فلسفی کلامی, 16(31), 240-258. doi: 10.22034/qve.2023.7626
باقر ریاحی مهر; حسین سپهری فرد. "نقش تربیتی سنت‌های الهی در سوره عنکبوت". مطالعات فلسفی کلامی, 16, 31, 1401, 240-258. doi: 10.22034/qve.2023.7626
ریاحی مهر, باقر, سپهری فرد, حسین. (1401). 'نقش تربیتی سنت‌های الهی در سوره عنکبوت', مطالعات فلسفی کلامی, 16(31), pp. 240-258. doi: 10.22034/qve.2023.7626
ریاحی مهر, باقر, سپهری فرد, حسین. نقش تربیتی سنت‌های الهی در سوره عنکبوت. مطالعات فلسفی کلامی, 1401; 16(31): 240-258. doi: 10.22034/qve.2023.7626

نقش تربیتی سنت‌های الهی در سوره عنکبوت

قرآن و علم
دوره 16، شماره 31، اسفند 1401، صفحه 240-258    اصل مقاله (635.54 K)
نوع مقاله: مقاله پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/qve.2023.7626
نویسندگان
باقر ریاحی مهر* 1؛ حسین سپهری فرد2
1استادیار، مجتمع عالی قرآن و حدیث، جامعه المصطفی العالمیه، قم ایران،
2دانشجوی ارشد الهیات، دانشگاه قم، ایران
چکیده
یکی از مهمترین روش‌های تربیتی که در آیات قرآن کریم برای تربیت و تعالی بشر بیان گردیده، «سنت‌های الهی» است. سنت‌ الهی، روشی ثابت، بدون تغییر، شامل، فراگیر و دایم الهی است. سنت‌های الهی، بیدارکننده و حرکت‌آفرین است و آدمی را بر اقامه خیر و دوری از سیئات یاری می‌رساند. شناخت صحیح سنت‌های الهی موجب می‌شود افراد جامعه اسلامی و بالتبع کلیت جامعه، راه صلاح و راستی را از راه ناصواب تشخیص داده و به هدف والای خود در مکتب اسلام که همانا تعالی بشر است نائل آید. ازاین‌رو، پژوهش حاضر با روش توصیفی – تحلیلی و با گردآوری اطلاعات به روش کتابخانه‌ای و تجزیه و تحلیل محتوایی، به موضوع «نقش تربیتی سنت‌های الهی در سوره عنکبوت» می‌پردازد. نتایج تحقیق نشان می‌دهد، ازجمله سوره‌های بیانگر سنت‌های الهی، سوره عنکبوت است. خداوند متعال در این سوره به برخی از سنت‌های الهی همچون سنت عذاب الهی برای ستمکاران (قوم شعیب، قوم عاد و ثمود، قارون و فرعون) و همچنین سنت نجات امت‌ها پس از امتحان و ابتلاء را بیان می‌کند. سنن قهریه و رحمانیه الهی که در سوره عنکبوت بیان گردیده، نقش تربیتی مهمی را برای مخاطبان قرآن کریم ایفا می‌کند، به‌نحوی‌که انسان با یادآوری و تذکره این سنن الهی، از قرار گرفتن و استمرار بر طریق ناصواب و گناه امتناع ورزیده و با رهایی از مسیر گناهکاران، راهِ صواب و کمال نهایی را برمی‌گزیند و بشارتِ سنن رحمانیه الهی همچون سنت نجات امت‌ها پس از امتحان و ابتلا نیز موجبات تشویق، ترغیب و امیدواری انسان بر تحمل سختی‌ها و شدائد می‌گردد. به دیگر سخن شناخت دقیق این سنت‌های الهی در سوره عنکبوت می‌تواند فرد جامعه اسلامی را در مسیر تربیت و تعالی یاری رساند، و با شناخت علل فراگیری سنت عذاب، از علل آن خودداری ورزید و موجبات تعالی را برای جامعه اسلامی فراهم کرد
کلیدواژه‌ها
سنتهای الهی؛ تربیت؛ سوره عنکبوت؛ سنت عذاب؛ سنت نجات
مراجع
  1. قرآن کریم، ترجمه، رضایی اصفهانی، محمد علی و همکاران، نخستین ترجمه گروهی قرآن کریم، قم: دار الذکر، 1384ش.
  2. ابن‌بابویه، محمد بن علی (شیخ صدوق)، علل الشرایع، مترجم: ذهنی تهرانی، محمدجواد، نشر مؤمنین،‌ قم: 1380.
  3. ابن‌سعد، محمد بن سعد بن منیع، الطبقات الکبری، تحقیق: محمد عبدالقارد عطا،‌ دارالکتب العلمیة، بیروت: 1410ق.
  4. ابن‌فارس، احمد بن فارس، معجم مقاییس اللغة، مکتب الاعلام الاسلامی، قم: 1404.
  5. ابن‌کثیر، ابو الفداء اسماعیل، قصص الانبیاء، مطبعة دار التألیف، قاهره: 1388ق.
  6. ابن‌مسکویه، احمد بن محمد، تهذیب الاخلاق فی التربیة، طلیعة النور، بیروت: 1426.
  7. ابن‌منظور، محمد بن مکرم، لسان العرب، دار الفکر، بیروت: 1414ق.
  8. آذرنوش، آذرتاش، فرهنگ معاصر عربی و فارسی، نشر نی، تهران: چاپ سوم، 1382.
  9. آلوسی، سید محمود، روح المعانی فی تفسیر القرآن العظیم، تحقیق: علی عبدالباری عطیة، دارالکتب العلمیة، بیروت: ۱۴۱۵ق.
  10. بحرانی، سیدهاشم بن‌سلیمان، البرهان فی تفسیر القرآن، مؤسسه بعثه،‌ قم: 1417.
  11. بلاذری، احمد بن یحیی بن جابر، انساب الأشراف، تحقیق: سهیل زکار و ریاض زرکلی، دارالفکر، بیروت: ‌1417.
  12. ثعلبی، احمد بن محمد، الکشف والبیان ، انتشارات دار احیاء التراث العربی، بیروت: 1422.
  13. جزایری، نعمت الله بن عبدالله، النور المبین فی قصص الانبیاء و المرسلین (قصص قرآن)، مترجم:‌ مشایخ، فاطمه، نشر فرحان، تهران: چاپ سوم، 1386.
  14. جوادی آملی، عبدالله، تفسیر تسنیم، مرکز نشر إسراء، قم: 1388.
  15. حویزی، عبدعلی بن جمعه، تفسیر نورالثقلین، تحقیق و تعلیق سید هاشم رسولی محلاتی، مؤسسه اسماعیلیان، قم: 1370.
  16. راغب اصفهانی، حسین بن محمد، مفردات الفاظ القرآن، دارالقلم، بیروت: ۱۴۱۲.
  17. راوندی، سعید بن هبة الله، قصص الانبیاء (ع)، نشر آستان قدس رضوی، مشهد: ‌1388.
  18. زغلول سعد، عبدالحمید، فی تاریخ العرب قبل الاسلام، عالم التراث، بیروت: 1410.
  19. شاذلی، سید بن قطب بن ابراهیم، فی ضلال القرآن، دارالشروق، بیروت / قاهره: 1412ق.
  20. صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم، (ملاصدرا)، تفسیر القرآن الکریم، نشر بیدار، تهران: 1366.
  21. طباطبایی، محمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، دفتر انتشارات اسلامی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، قم: 1417ق.
  22. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، دار المعرفة، بیروت: ‌ ۱۴۰۶ق.
  23. طبری، ابوجعفر محمد بن جریر، تاریخ الطبری (تاریخ الأمم و الملوک)، تحقیق: محمد ابوالفضل ابراهیم، دارالتراث، بیروت: 1387ق.
  24. طریحی، فخرالدین، مجمع البحرین، کتابفروشی مرتضوی، تهران: چ سوم، ۱۴۱۶.
  25. فخررازی، ابوعبدالله محمد بن عمر، مفاتیح الغیب، داراحیا، التراث العربی، بیروت: چاپ 3،‌1420
  26. فراهیدی ، خلیل بن احمد، کتاب العین ، چاپ دوم ، نشر هجرت، قم: 1409ق.
  27. قرائتی، محسن، تفسیر نور، مرکز فرهنگی درس هایی از قرآن، تهران: 1388.
  28. قطب، محمد، منهج التربیة الاسلامیة، دارالشروق، مصر: 1422.
  29. قمی، علی بن ابراهیم، تفسیر قمی، انتشارات مؤسسة دار الکتاب، قم: 1404.
  30. کلینی، محمد بن یعقوب بن اسحاق، الکافی، دارالکتب الإسلامیة، تهران: ۱۴۰۷.
  31. ماتریدی، محمد بن محمد، تأویلات أهل السنة (تفسیر الماتریدی)، نشر دارالکتب العلمیه، بیروت: 1410.
  32. مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، دار إحیاء التراث العربی، بیروت: 1403.
  33. مستوفی، حمدالله، تاریخ‌ گزیده، نشر امیرکبیر، تهران: 1394.
  34. مسعودی، ابوالحسن علی بن الحسین بن علی، مروج الذهب و معادن الجوهر، دارالهجره، قم: 1409.
  35. مصباح یزدی، محمدتقی، جامعه و تاریخ از دیدگاه قرآن، سازمان تبلیغات اسلامی، تهران: 1368.
  36. مطهری، مرتضی، مجموعه آثار شهید مطهری، انتشارات صدرا، تهران: 1379.
  37. مکارم شیرازی، ناصر و همکاران، تفسیر نمونه، دارالکتب الاسلامیه، تهران: ۱۳۷۴ش.
  38. نجّار، عبدالوهّاب، قصص الانبیاء، نشر مدین، تهران: 1390.
  39. نجاشی، احمد بن علی بن عباس، رجال نجاشی، مؤسسة النشر اسلامی، قم: ۱۴۰۷ه.ق.
  40. یاقوت حموی، شهاب‌الدین یاقوت بن عبدالله، معجم البلدان، دارصادر، بیروت: 1995م.
  41. یعقوبی، احمد بن ابی یعقوب، تاریخ یعقوبی، دار صادر، بیروت: ‌1418.
آمار
تعداد مشاهده مقاله: 248
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 199


سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب