اخبار و اعلانات

 آمار

تعداد نشریات120
تعداد شماره‌ها1,350
تعداد مقالات10,139
تعداد مشاهده مقاله3,046,952
تعداد دریافت فایل اصل مقاله1,720,374
جواهری, الاء, رضایی اصفهانی, محمدعلی, مددی, سید محمد حسن, مهدوی مهر, محمدحسین. (1401). بررسی تطبیقی رویکرد اجتماعی در دو تفسیر «الکاشف» و «من هدی القرآن». مطالعات فلسفی کلامی, 16(31), 306-328. doi: 10.22034/qve.2023.7633
الاء جواهری; محمدعلی رضایی اصفهانی; سید محمد حسن مددی; محمدحسین مهدوی مهر. "بررسی تطبیقی رویکرد اجتماعی در دو تفسیر «الکاشف» و «من هدی القرآن»". مطالعات فلسفی کلامی, 16, 31, 1401, 306-328. doi: 10.22034/qve.2023.7633
جواهری, الاء, رضایی اصفهانی, محمدعلی, مددی, سید محمد حسن, مهدوی مهر, محمدحسین. (1401). 'بررسی تطبیقی رویکرد اجتماعی در دو تفسیر «الکاشف» و «من هدی القرآن»', مطالعات فلسفی کلامی, 16(31), pp. 306-328. doi: 10.22034/qve.2023.7633
جواهری, الاء, رضایی اصفهانی, محمدعلی, مددی, سید محمد حسن, مهدوی مهر, محمدحسین. بررسی تطبیقی رویکرد اجتماعی در دو تفسیر «الکاشف» و «من هدی القرآن». مطالعات فلسفی کلامی, 1401; 16(31): 306-328. doi: 10.22034/qve.2023.7633

بررسی تطبیقی رویکرد اجتماعی در دو تفسیر «الکاشف» و «من هدی القرآن»

قرآن و علم
دوره 16، شماره 31، اسفند 1401، صفحه 306-328    اصل مقاله (685.74 K)
نوع مقاله: مقاله پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/qve.2023.7633
نویسندگان
الاء جواهری* 1؛ محمدعلی رضایی اصفهانی2؛ سید محمد حسن مددی3؛ محمدحسین مهدوی مهر4
1دانشجوی دکتری، جامعه المصطفی العالمیه، مشهد،
2استاد جامعه المصطفی العالمیه، قم ایران
3عضو هیئت علمی دانشگاه فردوسی ، مشهد، ایران
4عضو هیئت علمی جامعه المصطفی العالمیه ، مشهد، ایران
چکیده
بسیاری از اندیشمندان براین باورند که مبنا قراردادن قرآن و برداشت‌های جدید و روزآمد از آن، راهی برای پاسخگویی به مسائل جدید پیش‌رو و حفظ ارزش‌ها و باورهای دینی است. تفاسیر بسیاری با این دغدغه نگاشته شد، در این میان برخی در بهره‌گیری از مبانی رویکرد اجتماعی همت گماردند، و برخی فارغ از قواعد و مبانی خاص این رویکرد، به تفسیر پرداختند، پسینیان آنان را مفسران اجتماعی به‌شمار آوردند. در این نوشتار به بررسی تطبیقی دو تفسیر با رویکرد اجتماعی می‌پردازیم. در این مقاله میزان انطباق دو تفسیر «من هدی القرآن» و «الکاشف» را با مبانی رویکرد اجتماعی (پیراستن چهره اسلام از شبهات و تردیدها، اثبات توانایی قرآن در پاسخگویی به اقتضائات اجتماعی زمان با نگاهی تربیتی - هدایتی)، موردبررسی قرار داده‌ایم، و نتیجه به‌دست‌آمده از تحلیل این دو تفسیر بیانگر این است که تفسیر من هدی القرآن - تفسیر هدایت- چنانکه از نام تفسیر نیز برمی‌آید سعی در پاسخگویی به مسائل روز با در نظر گرفتن جنبه تربیتی و هدایتی بیش از دیگر مقوله‌ها است و مرحوم مغنیه در تفسیر الکاشف با بهره‌گیری از تفاسیر و گفته‌های پیشینان در پی کشف مراد و مقصود آیه و انطباق آن با نیازهای روز جامعه است.
کلیدواژه‌ها
تفسیر اجتماعی؛ تفسیر کاشف؛ تفسیر من هدی القرآن؛ تربیتی- هدایتی
مراجع
  1. اسعدی، محمد و دیگران، آسیب‌شناسی جریان‌های تفسیری، قم: مرکز پژوهش‌های حوزه و دانشگاه، 2013 م.
  2. ایازی، سیدمحمدعلی، اندیشه اجتماعی در تفسیر المیزان، مجله صحیفه مبین، سازمان فرهنگی دانشگاه آزاد اسلامی، دوره اول، شماره 4، 1381 ش.
  3. آقامیری، سیده طاهره، «نگاهی به روش تفسیری الکاشف»، بینات، شماره ۴۸، زمستان ۱۳۸۴ ش.
  4. بهرامی، محمد، «روش‌شناسی تفسیر «الکاشف»، پژوهش‌های قرآنی، پاییز و زمستان شماره ۲۷ - ۲۸، ۱۳۸۰.
  5. پاکتجی، أحمد، تاریخ تفسیر قرآن، تنظیم محمد جانپور، تهران: سازمان علمی دانشجویی إلهیات دانشگاه إمام صادق (ع)، 2008 م.
  6. الجمال، حمد بن صادق، اتجاهات الفکر الاسلامی المعاصر فی مصر فی النصف الأول من القرن الرابع عشر الهجری (ثلاثة اجزاء)، الریاض: دار عالم الکتب، 1414 هـ.
  7. خالدی، صلاح عبدالفتاح، المنهج الحنکی فی ظلال القرآن، دار عمار، عمان: 1421 ق.
  8. خرمشاهی، بهاءالدین، دانشنامه قرآن و قرآن‌پژوهی، تهران: دوستان- ناهید، ۱۳۷۷ ش.
  9. خوش‌منش، ابوالفضل، «تفسیر آیت‌الله طالقانی: خطابی فرهیخته و قرآنی»، مجله دراسات القرآن و الحدیث، جامعة الزهراء (س)، سال دوم، شماره اول، پاییز و زمستان 2008 م.
  10. ذهبی، محمدحسین، التفسیر و المفسرون، بیروت: دارالکتب الحدیثة، 2، 1996 م.
  11. رشیدرضا، محمد، تفسیر القرآن الحکیم الشهیر بتفسیر المنار، بیروت: دار المعرفة، چ 2، بیتا.
  12. رضایی‌اصفهانی، محمدعلی، تفسیر مهر، نشر الکترونیکی، مرکز تحقیقات رسانه‌ای قائمیه اصفهان.
  13. ــــــ، منطق تفسیر قرآن، قم: دار نشر المرکز العالمی للعلوم الاسلامیة، ط 2، 2006 م.
  14. رومی، فهد بن عبدالرحمن بن سلیمان، بحوث فی أصول التفسیر و مناهجه، الریاض: دار التوبه، ط 4، 1419 هـ.
  15. ــــــ، منهاج المدرسة العقلیة الحدیثة فی التفسیر، بیروت: مؤسسة الرسالة، 1401 هـ.
  16. ــــــ، اتجاهات التفسیر فی القرآن الرابع عشر (ثلاثة أجزاء)، الریاض: مؤسسة الرسالة، 1407 هـ.
  17. زحیلی، وهبه، التفسیر المنیر فی العقیدة و الشریعة و المنهج. دمشق: دار الفکر، 1411 هـ.
  18. سایت مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی، زندگی‌نامه سیدمحمدتقی مدرسی، تاریخ انتشار: 25/12/۱۳۹۸.
  19. الشدی، عادل علی، الاتجاهات المنحرفة فی التفسیر فی العصر الحدیث، الریاض: مدار الوطن للنشر، 1431 ه.
  20. شریعتی، محمدتقی، تفسیر نوین (جزء سی‌ام قرآن)، تهران: شرکت سهامی نشر. ط 5، بی‌تا.
  21. شریف، محمد ابراهیم، اتجاهات التجدید فی تفسیر القرآن الکریم فی مصر، القاهرة: دار التراث، 1402 هـ.
  22. شیوا، حامد، «نواندیشی در پرتو قرآن»، مجله اطلاعات حکمت و معرفت، مؤسسه اطلاعات، شماره 39، 2009 م.
  23. صالح، عبدالقادر محمد، التفسیر و المفسرون فی العصر الحدیث، بیروت: دار المعرفة، 1424 هـ.
  24. صدر، سیدمحمدباقر، المدرسة القرآنیة، بغداد / لبنان: مکتبة سلمان المحمدی، 2013 م.
  25. طالقانی، محمود، پرتویی از قرآن، تهران: شرکت سهامی نشر، 1983 م.
  26. طباطبایی، محمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، جامعه مدرسین حوزه علمیه، قم: بی‌تا.
  27. عباس، فضل حسن، المفسرون: مدارسهم و مناهجهم (القسم الأول)، عمان (الأردن): دار النفائس، 1427 هـ.
  28. عبدالحمید، محسن، تطور تفسیر القرآن: قراءة جدیدة، بغداد، وزارة التعلیم العالی و البحث العلمی - جامعة بغداد - بیت الحکمة للنشر و الترجمة و التوزیع، 1989 م.
  29. عبدالحمید، محسن، دراسات فی أصول تفسیر القرآن، الرباط: دار الثقافة، چ 2، 1404 هـ /1984م.
  30. عبدالمجید ابراهیم، حنان محمد، التغیر الإجتماعی فی الفکر الإسلامی الحدیث، بیروت: المعهد العالمی للفکر الإسلامی، 1432 هـ.
  31. فضل‌الله، محمدحسین، تفسیر من وحی القرآن، بیروت: دار الملاک للطباعة و النشر، چ 2، 1419هـ.
  32. قاسمی، حمید محمد، اسرائیلیات و تأثیر آن بر داستان‌های أنبیاء در تفاسیر قرآن، تهران: سروش، 2001 م.
  33. قرائتی، محسن، تفسیر نور، المرکز الثقافی دروس من القرآن، تهران: چ 6، 2011 م.
  34. قطب، سید، فی ظلال القرآن، بیروت / القاهرة: دار الشروق، 1412 هـ.
  35. المحتسب، عبدالمجید عبدالسلام، اتجاهات التفسیر فی العصر الحدیث، بیروت: دار الفکر، 1393 هـ.
  36. مدبر، محمدحسین، «بررسی گرایش اجتماعی در تفسیر»، مجله قرآن و علم، بهار و تابستان، سال چهارم، ش 6، 2010 م.
  37. مدرسی، محمدتقی، تفسیر من هدی القرآن، بیروت: دار الهدی، 1406 ق.
  38. مراغی، أحمد بن مصطفى، تفسیر المراغی، بیروت: دار إحیاء التراث العربی، 2015 م.
  39. معرفت، محمدهادی، التفسیر الأثری الجامع، 6 أجزاء، قم: منشورات ذوی القربی، 2008 م.
  40. ــــــ، التفسیر و المفسرون فی ثوبه القشیب، قم: مؤسسة التمهید الثقافیة، 2001 م.
  41. مغنیه، محمدجواد، تجارب جواد مغنیة، تحقیق ریاض الصباغ، نشر أنوار الهدى، قم: 1425 هـ.
  42. ــــــ، تفسیر الکاشف، دارالکتب الإسلامیة، تهران، 1424 ق.
  43. مکارم‌شیرازی، ناصر و دیگران، التفسیر الأمثل، دارالکتب الإسلامیة، تهران: چ 2، 1974 م.
  44. نفیسی، شادی، تفسیر اجتماعی قرآن: چالش تعریف و ویژگی‌ها، مجله علوم و حدیث، پژوهشنامه تفسیر و زبان قرآن، بهار و تابستان، شماره 4، 1393 ش.
  45. ــــــ، عقل‌گرایی در تفاسیر قرن چهاردهم، قم: بوستان کتاب، چ 2، 2006 م.
هاشمی‌رفسنجانی، اکبر، تفسیر راهنما: روشی نو در ارائه مفاهیم و موضوعات در قرآن، قم: دفتر تبلیغات حوزة علمیة قم: 1994م

آمار
تعداد مشاهده مقاله: 214
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 132


سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب