اخبار و اعلانات

 آمار

تعداد نشریات121
تعداد شماره‌ها1,327
تعداد مقالات9,943
تعداد مشاهده مقاله2,976,058
تعداد دریافت فایل اصل مقاله1,675,012
مرشدلو, رضا, رضائی کرمانی, محمد علی, نقی زاده, حسن. (1401). علل تعارض اخبار از منظر شهید صدر و محدث بحرانی. مطالعات فلسفی کلامی, 9(17), 107-130. doi: 10.22034/pht.2023.11172.1229
رضا مرشدلو; محمد علی رضائی کرمانی; حسن نقی زاده. "علل تعارض اخبار از منظر شهید صدر و محدث بحرانی". مطالعات فلسفی کلامی, 9, 17, 1401, 107-130. doi: 10.22034/pht.2023.11172.1229
مرشدلو, رضا, رضائی کرمانی, محمد علی, نقی زاده, حسن. (1401). 'علل تعارض اخبار از منظر شهید صدر و محدث بحرانی', مطالعات فلسفی کلامی, 9(17), pp. 107-130. doi: 10.22034/pht.2023.11172.1229
مرشدلو, رضا, رضائی کرمانی, محمد علی, نقی زاده, حسن. علل تعارض اخبار از منظر شهید صدر و محدث بحرانی. مطالعات فلسفی کلامی, 1401; 9(17): 107-130. doi: 10.22034/pht.2023.11172.1229

علل تعارض اخبار از منظر شهید صدر و محدث بحرانی

پژوهشنامه علوم حدیث تطبیقی
دوره 9، شماره 17، اسفند 1401، صفحه 107-130    اصل مقاله (11.36 M)
نوع مقاله: مقاله پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/pht.2023.11172.1229
نویسندگان
رضا مرشدلو1؛ محمد علی رضائی کرمانی* 2؛ حسن نقی زاده3
1دانشجوی دکتری دانشکده الهیات دانشگاه فردوسی مشهد، ایران؛
2دانشیار علوم قرآن وحدیث، دانشگاه فردوسی مشهد، ایران،
3استاد علوم قرآن و حدیث، دانشگاه فردوسی مشهد، ایران
چکیده
روایات معصومان ع بعد از قرآن کریم مهم‌ترین مأخذ در استنباط احکام فقهی است. تعارض بین احادیث یکی از چالش‌های اساسی در پیش روی دانشمندان و حدیث‌پژوهان اسلامی قلمداد می‌شود. برخی از اخباریان و مجتهدان در صدد حل این مشکل برآمدند و دلایل و روش‌هایی را برای رفع آن برگزیدند. شیخ یوسف بحرانی از محدثانی است که در صدد احیاء عنصر تقیه به‌عنوان عامل اصلی تعارض اخبار بوده و امامان معصومb را عامل در اختلاف‌افکنی میان شیعیان معرفی می‌کند. بسیاری از اصولیان همچون شهید صدر با این نظریه مخالفت کرده، عوامل دیگری را همچون، نسخ، از میان رفتن قرائن، نقل به معنا، جعل و وضع، درج، رعایت ظرفیت و سوء فهم راوی را دخیل در این موضوع می‌دانند. پژوهش حاضر با بررسی نظریۀ شهید صدر، آشکار می‌سازد آنچه به‌عنوان علل تعارض اخبار مطرح می‌شود ناشی از عدم تتبع کامل در دلایل اختلاف اخبار بوده و به‌نوعی توهم تعارض است. با فهم صحیحی از دلائل تعارض در روایات، بازگشت اختلاف اخبار به همان عنصر تقیه دارد و سهم سایر موارد ناچیز قلمداد می‌گردد.
کلیدواژه‌ها
تقیه؛ اختلاف اخبار؛ تعارض حدیث؛ اسباب تعارض
مراجع
  1. قرآن کریم ترجمه، رضایی اصفهانی، محمد علی و همکاران، نخستین ترجمه گروهی قرآن کریم، قم: دار الذکر، 1384ش.
  2. ابن‌بابویه، علی بن حسین، الإمامة و التبصرة من الحیرة، قم: مدرسة الامام المهدیg، الطبعة الاولی، 1404ق.
  3. ابن‌بابویه، محمد بن علی، معانی الاخبار، قم: دفتر تبلیغات اسلامی، چاپ اول، 1403ق.
  4. ابن‌بابویه، محمد بن علی، الفقیه، قم: دفتر انتشارات اسلامی، چاپ دوم، 1413ق.
  5. ابن‌بابویه، محمد بن علی، علل الشرایع، قم: داوری، چاپ اول، 1385ق.
  6. ابن طاووس، علی بن موسی، الاقبال بالاعمال، قم: دفتر تبلیغات اسلامی، چاپ اول، 1376ش.
  7. احسانی‌فر، محمد، اسباب اختلاف الحدیث، قم: دارالحدیث، الطبعة السادسه، 1427ق.
  8. احمد بن فارس، ابی‌الحسین، معجم مقاییس اللغة، بیروت: دارالکتب العلمیة، الطبعة الاولی، 1420ق.
  9. اردبیلی، احمد بن محمد، مجمع الفائدة و البرهان فی شرح إرشاد الأذهان، قم: دفتر انتشارات اسلامی، چاپ اول، 1403ق.
  10. اصفهانی، محمد بن حسن، کشف اللثام و الإبهام عن قواعد الأحکام، قم: دفتر انتشارات اسلامی، چاپ اول، 1416ق.
  11. انصاری، مرتضی، مطارح الانظار، قم: مجمع الفکر الاسلامی، چاپ دوم، 1383ش.
  12. انصاری، مرتضی، فرائد الاصول، قم: الظهور، الطبعة السابعة، 1427ق.
  13. ایروانی، علی، الاصول فی علم الاصول، قم: دفتر تبلیغات اسلامی، چاپ اول، 1422ق.
  14. بحرانی، یوسف، الحدائق الناظرة، بیروت: دارالاضواء، الطبعة الثانیة، 1405ق.
  15. بحرانی، یوسف، اجویة المسائل البهبهانیة، قم: دارالاحیاء، چاپ اول، 1406ق.
  16. بروجردی، حسین، جامع الاحادیث الشیعه، تهران: انتشارات فرهنگ سبز، چاپ اول،1386ق.
  17. بهبهانی، محمدباقر، الفوائد الحائریه، قم: مجمع الفکر الاسلامی چاپ اول،1415ق.
  18. بهشتی، ابراهیم، اخباریگری، قم: دارالحدیث، چاپ چهارم، 1392ش.
  19. حائری، سید علی، ریاض المسائل، قم: آل‌البیتb. چاپ اول،1418ق.
  20. حر عاملی، محمد بن حسن، الفوائد الطوسیة، قم: المطعبة العلمیة، بی‌تا.
  21. حر عاملی، محمد بن حسن، وسائل الشیعه، قم: موسسه آل البیتb، چاپ اول، 1409ق.
  22. حسن‌زاده املی، حسن، دروس فی معرفة الوقت و القبلة، قم: دفتر تبلیغات اسلامی، چاپ چهارم، 1416ق.
  23. حسین حماد، مختلف الحدیث بین الفقهاء والمحدثین، مصر: دارالوفاء، الطبعة الاولی، 1414ق.
  24. حمیری، عبدالله بن جعفر، قرب الاسناد، قم: موسسه آل البیتb، چاپ اول، 1413ق.
  25. خراسانی، محمدکاظم، کفایة الاصول، قم: موسسة النشر الاسلامی، الطبعة الرابعة، 1428ق.
  26. خمینی، روح‌الله، التعادل و الترجیح، تهران: موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (ره)، چاپ اول، 1375ش.
  27. خمینی، روح‌الله، جواهر الاصول، تهران: موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (ره)، چاپ اول، 1376ش.
  28. خمینی، روح‌الله، الرسائل، قم: اسماعیلیان، چاپ اول، 1410ق.
  29. خوش‌نصیب، مرتضی، اختلاف الحدیث، قم: دارالحدیث چاپ اول، 1396ش.
  30. خویی، ابوالقاسم، موسوعة الإمام الخوئی، قم: موسسه احیاء آثار الامام الخویی، چاپ اول، 1418ق.
  31. خویی، ابوالقاسم، معجم رجال الحدیث، قم: مرکز نشر آثار اسلامی، الطبعة الخامسة، 1413ق.
  32. روحانی، محمد، منتقی الاصول، قم: دفتر آیت‌الله روحانی، 1418ق.
  33. سبحانی، جعفر، ارشاد العقول الی مباحث الاصول، قم: موسسه امام صادقg، چاپ اول، 1424ق.
  34. سبحانی، جعفر، الرسائل الاربع، قم: موسسه امام صادقg، چاپ اول، 1415ق.
  35. سبزواری، محمدباقر، ذخیرة المعاد فی شرح الإرشاد، قم: موسسه آل البیتb، چاپ اول، 1247ق.
  36. سیستانی، علی، الرافد فی علم الاصول، قم: مهر، الطبعة الاولی، 1414ق.
  37. سیستانی، علی، قاعده لاضرر و لاضرار، قم: دفتر آیت‌الله سیستانی، چاپ اول، 1414ق.
  38. شوشتری، محمد تقی، النجعة فی شرح اللمعة، قم: کتابفروشی صدوق، چاپ اول، 1406ق.
  39. صدر، سید حسن، نهایة الدرایة، قم: المشعر، بی‌تا.
  40. طباطبایی، تقی، ارائنا فی اصول الفقه، قم: محلاتی، چاپ اول، 1371ش.
  41. طباطبایی، محمدسعید، المحکم فی اصول الفقه، قم: المنار، چاپ اول، 1414ق.
  42. طوسی، محمد بن حسن، الاستبصار، تهران: دارالکتب الاسلامیة، چاپ اول،1390ق.
  43. طوسی، محمد بن حسن، العدة فی اصول الفقه، قم: علاقه‌بندان، چاپ اول، 1417ق.
  44. طوسی، محمد بن حسن، التهذیب الاحکام، تهران: دارالکتب الاسلامیة، چاپ چهارم، 1407ق.
  45. عاملی، زین الدین بن علی، شرح البدایه فی علم الدرایة، قم: النهضة، الطبعة الاولی، 1414ق.
  46. علم الهدی، علی بن الحسین، رسائل الشریف المرتضی، قم: دارالقران الکریم، 1405ق.
  47. علم الهدی، علی بن الحسین، امالی، قاهره، دارالفکر، چاپ اول، 1998م.
  48. فاضل لنکرانی، محمد، دراسات فی الأصول، قم: مرکز فقهی ائمه اطهارb، چاپ اول، 1430ق.
  49. فاضل لنکرانی، محمد، اصول فقه شیعه، قم: مرکز فقهی ائمه اطهارb، چاپ اول، 1381ق.
  50. فیض کاشانی، ملأ محسن، الوافی، اصفهان: کتابخانه امیر المومنینg، چاپ اول، 1406ش.
  51. کرکی، حسین بن شهاب الدین، الاجتهاد و التقلید، بی‌جا، بی‌نا، چاپ اول، 1396ق.
  52. کشی، محمد بن عمر، اختیار معرفة الرجال، قم: موسسه آل‌البیتg، چاپ اول، 1404ق.
  53. کلباسی، محمد بن محمد ابراهیم، رسالة فی حجیة الظن، بی‌جا، چاپ اول، 1317ق.
  54. کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، تهران: دارالکتب الاسلامیة، چاپ چهارم، 1407ق.
  55. مجلسی، محمدباقر، مراة العقول فی شرح اخبار آل الرسولb، تهران: نشر الاسلامیة، چاپ دوم، 1404ق.
  56. مجلسی، محمدباقر، بحار الانوار، بیروت: داراحیاء التراث، چاپ دوم، 1403ق.
  57. مجلسی، محمدتقی، لوامع صاحبقرانی مشهور به شرح فقیه؛ قم: اسماعیلیان، چاپ دوم، 1414ق.
  58. مجلسی، محمدتقی، روضة المتقین فی شرح من لا یحضره الفقیه، قم: کوشانپور، چاپ دوم، 1404ق.
  59. مسعودی، عبدالهادی، درسنامه فهم حدیث، قم: زائر، چاپ اول، 1389ش.
  60. مصری، ابن‌نجیم، البحر الرائق، بیروت: دارالکتب العلمیة، چاپ اول، 1418ق.
  61. مفید، محمد بن محمد، تصحیح الاعتقادات الامامیه، قم: کنگره شیخ مفید، 1414ق.
  62. مفید، محمد بن محمد، جوابات اهل موصل، قم: کنگره شیخ مفید، چاپ اول، 1413ق.
  63. مکارم شیرازی، ناصر، انوار الاصول، قم: مدرسه امام علی بن ابی‌طالبg، 1424ق.
  64. موسوی قزوینی، علی، تعلیقة علی معالم الاصول، قم: دفتر انتشارات اسلامی، چاپ اول، 1427ق.
  65. مهریزی، مهدی، نقل به معنا، مجله علوم حدیث، قم: دارالحدیث، شمارۀ 2، 1375ش.
  66. نائینی، محمدحسین، رسالة الصلاة فی المشکوک، قم: موسسه آل البیتg، چاپ اول، 1418ق.
  67. نائینی، محمدحسین، فوائد الاصول، قم: موسسة النشر الاسلامی، الطبعة التاسعة، 1429ق.
  68. نائینی، محمدحسین، کتاب الصلاة، قم: دفتر انتشارات اسلامی، چاپ اول، 1411ق.
  69. نجاشی، احمد بن علی، رجال النجاشی، قم: نشر اسلامی، چاپ ششم، 1365ش.
  70. هاشمی، سید هاشم، اختلاف الحدیث، بی‌جا، بی‌نا، 1396ق.
  71. هاشمی شاهرودی، محمود، بحوث فی علم الاصول، قم: موسسة الفقه و معارف ‌‌اهل‌بیتb، الطبعة الاولی، 1433ق.
  72. یزدی، سید محمدکاظم، التعارض، الظهور، قم: طبع الاولی، 1426ق.
آمار
تعداد مشاهده مقاله: 290
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 198


سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب