اخبار و اعلانات

 آمار

تعداد نشریات121
تعداد شماره‌ها1,272
تعداد مقالات9,554
تعداد مشاهده مقاله2,770,795
تعداد دریافت فایل اصل مقاله1,536,547
شعبانی, امامعلی, معماری, رزا. (1402). نگرش و بینش انتقادی ابن اثیر نسبت به عنصر ترک؛ دلائل و زمینه ها. مطالعات فلسفی کلامی, 17(44), 175-198. doi: 10.22034/skh.2023.14603.1351
امامعلی شعبانی; رزا معماری. "نگرش و بینش انتقادی ابن اثیر نسبت به عنصر ترک؛ دلائل و زمینه ها". مطالعات فلسفی کلامی, 17, 44, 1402, 175-198. doi: 10.22034/skh.2023.14603.1351
شعبانی, امامعلی, معماری, رزا. (1402). 'نگرش و بینش انتقادی ابن اثیر نسبت به عنصر ترک؛ دلائل و زمینه ها', مطالعات فلسفی کلامی, 17(44), pp. 175-198. doi: 10.22034/skh.2023.14603.1351
شعبانی, امامعلی, معماری, رزا. نگرش و بینش انتقادی ابن اثیر نسبت به عنصر ترک؛ دلائل و زمینه ها. مطالعات فلسفی کلامی, 1402; 17(44): 175-198. doi: 10.22034/skh.2023.14603.1351

نگرش و بینش انتقادی ابن اثیر نسبت به عنصر ترک؛ دلائل و زمینه ها

مجله سخن تاریخ
مقاله 7، دوره 17، شماره 44، دی 1402، صفحه 175-198    اصل مقاله (707.98 K)
نوع مقاله: علمی پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/skh.2023.14603.1351
نویسندگان
امامعلی شعبانی* 1؛ رزا معماری2
1دانشیار گروه تاریخ دانشگاه مازندران، ایران
2کارشناسی ارشد تاریخ ایران اسلامی-دبیر تاریخ، مازندران، ایران
چکیده
تاریخنگاری سده های میانه اسلامی نسبت به عنصر ترک و به عنوان بازیگران اصلی این عصر-به دلائل مختلف-تصاویر،برداشتها و تحلیلهای متفاوتی ارائه می کند که از آن می توان به نگرش یا بینش تاریخی نام برد. ابن اثیر از زمره این مورخان شمرده می شود که نسبت به ترکان-به ویژه ترکان صاحب قدرت و حکومت- نگرش خاصی داشته است. لذا پژوهش با طرح این پرسش بنیادین که نگرش و بینش تاریخی ابن اثیر نسبت به عنصر ترک چیست؟دریافته است که ابن اثیر با الکامل فی التاریخ که در حقیقت انعکاس اندیشه ها و تفکر تاریخی نویسنده و آئینه تمام نمایی از شخصیت، تفکر و بینش اوست و علیرغم همه فضیلتهای تاریخ نگاری، عموما در رویکردی انتقادی[البته در بعد منفی] تصویر و در حقیقت بینشی ترک ستیزانه را تداعی می کند. ترکان از منظر او مشتاق به قتل و کشتارند، آنان گروهی غیر قابل اعتماد و پیمان شکن اند و ضمنا تنفر عمومی از آنان در جهان اسلام در اوج است. این بینش انتقادی خود به دلائل و زمینه های متعددی از جمله رسوخ تاریخنگاری ضد ترکی، بینش عمومی و روح زمانه، کارنامه سیاسی و اجتماعی ترکان در تاریخ اسلام به ویژه در سده های ششم و آغازین دهه های هفتم هجری و نیز رویکرد کلان انتقادی تاریخنگاری ابن اثیر باز می گردد.
کلیدواژه‌ها
بینش ترک ستیزانه؛ تاریخ نگاری؛ ابن اثیر؛ الکامل فی التاریخ؛ علل و زمینه ها
مراجع
  1. ابن اثیر ،عزالدین علی(1351)،کامل(تاریخ بزرگ اسلام و ایران)،ج16،ترجمه علی هاشمی حائری،تهران: علمی.
  2. ---------(1383)،تاریخ کامل، ج12،ترجمه حمیدرضا آژیر،تهران: اساطیر .
  3. --------(1371)،کامل (تاریخ بزرگ اسلام و ایران)، ج1،16 –33،ترجمه ابوالقاسم حالت و عباس خلیلی، تهران: علمی.
  4. --------(1382ق/1963م)،التاریخ الباهر فی الدولة الاتابکیه،مقدمه و تحقیق عبدالقادر احمد طلیمات،قاهره: دارالکتب.
  5. ابن خلکان،شمس الدین(1381)،وفیات الاعیان(ترجمه فارسی منظر الانسان)،ج2 و3،ترجمه احمد بن محمد السنجری،تصحیح و تعلیق فاطمه مدرسی،ارومیه: دانشگاه ارومیه.
  6. ابن عماد حنبلی،ابی فلاح(بی تا)،شذرات الذهب فی الاخبار من ذهب،ج3، بیروت:دار احیاء التراث العربی.
  7. ابن فضلان، احمد(1354)،سفرنامه،ترجمه ابوالفضل طباطبایی،تهران: بنیاد فرهنگ ایران.
  8. ابن القفطی،جمال الدین ابی الحسن علی بن یوسف(1406ق/1986م)،انباه الرواة علی انباه انحاه،ج4، القاهره: دارالفکر عربی.
  9. ---------------------(1347)،تاریخ الحکماء،به کوشش بهین دارابی،تهران: دانشگاه تهران.
  10. ابن مسکویه، ابوعلی(1376)،تجارب الامم،ج6،ترجمه علینقی منزوی، تهران: طوس.
  11. ابی قدامه،جعفر(1370)،الخراج،ترجمه حسین قره چانلو،تهران: البرز .
  12. اشپولر، برتولد(1373)،تاریخ ایران در قرون نخستین اسلامی، ج1، ترجمه مریم میر احمدی،تهران: علمی و فرهنگی.
  13. بارتولد، و.(1366)ترکستان نامه،ج1،ترجمه کریم کشاورز،تهران: آگاه.
  14. بدیعی، نعیم(1380)،تحلیل محتوا،تهران: اداره کل تبلیغات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
  15. حسنی فر، عبدالرحمن-فاطمه امیری پریان(بهار 1393)،«تحلیل گفتمان به مثابه روش»،فصلنامه جستارهای سیاسی معاصر،س5،ش1،صص67-49.
  16. حموی، یاقوت(1383)،معجم البلدان، ج1،ترجمه علینقی منزوی،تهران: سازمان میراث فرهنگی.
  17. راشدی، حسن(1386)،ترکان و بررسی تاریخ، زبان و هویت آنها در ایران،تهران: اندیشه نو.
  18. ذهبی، ابوعبدالله(1376ق/1957)،تذکره الحفاظ،ج3، بیروت: دار احیاء تراث العربی.
  19. رجبی، پرویز(1389/1391)،سده های گمشده،ج3 و4،تهران:پژواک کیوان.
  20. رضازاده لنگرودی،رضا(1368)،«ابن اثیر»،دایره المعارف بزرگ اسلامی،ج2،زیر نظر کاظم موسوی بجنوردی،تهران:مرکز دایره المعارف بزرگ اسلامی.
  21. روزنتال، فرانتس(1366)،تاریخ تاریخ نگاری در اسلام،ترجمه اسدالله آزاد، مشهد: آستان قدس رضوی.
  22. زرین کوب، عبدالحسین(1371)،تاریخ ایران بعد از اسلام،تهران: امیرکبیر.
  23. سالاری شادی، علی(1397)،تاریخ نگاری و تاریخ نگری ابن اثیر،تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و اجتماعی.
  24. --------(1391)،«تاثیر پذیری ابن خلدون از ابن اثیر»، مطالعات تاریخ فرهنگی،س3، ش11،صص53-76.
  25. سواژه، ژان(1366)، مدخل تاریخ شرق اسلامی،ترجمه نوش آفرین انصاری،تهران: مرکز نشر دانشگاهی.
  26. صفا، ذبیح الله(1369)،تاریخ ادبیات در ایران،ج2،تهران: فردوس.
  27. عنصرالمعالی، کیکاووس بن اسکندر(1375)،قابوسنامه،به اهتمام غلامحسین یوسفی،تهران : علمی و فرهنگی.
  28. غزالی،امام محمد(1364)،احیاء علوم الدین،ج2،ترجمه مویدالدین محمد خوارزمی،به کوشش حسین خدیو جم،تهران: علمی و فرهنگی.
  29. غفارزاده، علی(1382)،«روش تاریخنگاری ابن اثیر و طبری»،پژوهشنامه انقلاب اسلامی،ش9-10، صص113-129.
  30. فارابی، ابونصر(1376)،السیاسه المدنیه،ترجمه و شرح حسن ملکشاهی،تهران: سروش.
  31. فرای، ریچارد(1365)،بخارا دستاورد قرون وسطی،ترجمه محمود محمودی،تهران: علمی و فرهنگی.
  32. کارگر، عبدالله(1390)،سرزمین و رجال ترکستان،کابل: الازهر.
  33. کاشغری، محمود بن الحسین(1384)،دیوان لغات الترک،ترجمه حسین محمدزاده صدیق،تبریز: اختر.
  34. --------------.(1375)،لغات الترک،ترجمه محمد دبیر سیاقی،تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
  35. مسعودی، ابوالحسن علی بن حسین(1370)،اخبارالزمان،ترجمه کریم زمانی،تهران: اطلاعات.
  36. مقدسی، مطهر بن طاهر(1374)،آفرینش و تاریخ،ج1-2،ترجمه محمدرضا شفیعی کدکنی،تهران: آگه.
  37. مولف گمنام(1345)،بحرالفواید،به کوشش محمد تقی دانش پژوه،تهران: بنگاه ترجمه و نشر کتاب.
  38. ----- (1372)،حدود العالم من المشرق الی المغرب،تصحیح مریم میراحمدی–غلامرضا ورهرام،تهران: دانشگاه الزهراء.
  39. مینوی، مجتبی(1351)،نقد حال،تهران: خوارزمی.
  40. معروف، ناجی(1974)،عروبة العلماء المنسوبین الی البلدان الاعجمیه فی المشرق الاسلامی،الجزء الثانی،بغداد: مطبعة الشعب.
  41. ناصری راد، مصطفی(1384)،باورهای سیاسی در تاریخ ایران،پایان نامه دکتری،گروه تاریخ دانشگاه شهید بهشتی.
Ahmad imtiaz- 1984- ibn athir al-muhaddith- life and works –islamic studies –v.23-n.1-pp.33-43.

آمار
تعداد مشاهده مقاله: 187
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 140


سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب