اخبار و اعلانات

 آمار

تعداد نشریات121
تعداد شماره‌ها1,272
تعداد مقالات9,554
تعداد مشاهده مقاله2,769,959
تعداد دریافت فایل اصل مقاله1,536,232
عبداللهی, محمد جواد, جلیل زاده, مرتضی, کاویار, حسین. (1402). پیوند اعضای حیاتی محکومان به مرگ. مطالعات فلسفی کلامی, 17(47), 31-55. doi: 10.22034/fvh.2022.12104.1476
محمد جواد عبداللهی; مرتضی جلیل زاده; حسین کاویار. "پیوند اعضای حیاتی محکومان به مرگ". مطالعات فلسفی کلامی, 17, 47, 1402, 31-55. doi: 10.22034/fvh.2022.12104.1476
عبداللهی, محمد جواد, جلیل زاده, مرتضی, کاویار, حسین. (1402). 'پیوند اعضای حیاتی محکومان به مرگ', مطالعات فلسفی کلامی, 17(47), pp. 31-55. doi: 10.22034/fvh.2022.12104.1476
عبداللهی, محمد جواد, جلیل زاده, مرتضی, کاویار, حسین. پیوند اعضای حیاتی محکومان به مرگ. مطالعات فلسفی کلامی, 1402; 17(47): 31-55. doi: 10.22034/fvh.2022.12104.1476

پیوند اعضای حیاتی محکومان به مرگ

مطالعات فقه اسلامی و مبانی حقوق
دوره 17، شماره 47، شهریور 1402، صفحه 31-55    اصل مقاله (968.14 K)
نوع مقاله: مقاله علمی پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/fvh.2022.12104.1476
نویسندگان
محمد جواد عبداللهی* 1؛ مرتضی جلیل زاده2؛ حسین کاویار3
1استادیار گروه حقوق، واحد خمینی شهر، دانشگاه آزاد اسلامی، اصفهان، ایران
2دانشجوی دکتری حقوق جزا و جرم‌شناسی، دانشگاه علوم قضایی و خدمات اداری
3استادیار گروه حقوق دانشکده علوم اداری و اقتصاد، دانشگاه اراک
چکیده
از مسائل مهم و مبتلابه که در پرتو فقه و حقوق نوین باید به آن پاسخ داده شود، مسئله جواز یا عدم جواز اهدای اعضای بدن محکومان به اعدام و قصاص است. در بسیاری از نظام‌های حقوقی موضوع امکان پیوند اعضای محکومان به مرگ به بیماران نیازمند مطرح و مجاز اعلام شده است. این موضوع از نظر فقه و حقوق موضوعه ایران قابل بررسی است. این پژوهش که با روش توصیفی، تحلیلی نگارش شده است، به بررسی این سؤال مهم می‌پردازد که رویکرد شارع مقدس نسبت به چنین امری چیست؟ ابواب اضطرار و تزاحم تا حد زیادی مرتبط با این موضوع هستند. با توجه به شرایط اضطراری در جامعه اسلامی، اجازه برداشت اعضای محکومان به مرگ، چه مهدورالدم باشند و چه نباشند، در اتاق عمل خواهد بود. این موضوع از بعد دیگر نیز قابل بررسی است بدین نحو که در شرایط غیر اضطراری نیز، در مجازات‌های اعدام غیرحدی، می‌توان به جای طناب دار، جان محکوم را در اتاق عمل ستاند، زیرا قصاص با شمشیر به علت جلوگیری از ایذای محکوم می‌باشد و همچنین اینکه از اعضای قابل پیوند وی نیز می‌توان استفاده نمود. البته در این صورت اجازه وی شرط است. این امر به موجب ماده 47 آیین‌نامه نحوه اجرای احکام حدود، سلب حیات، قطع عضو، قصاص نفس و عضو و جرح، دیات، شلاق، تبعید، نفی بلد، اقامت اجباری و منع از اقامت در محل یا محل‌های معین، مصوب 1398 مجاز شمرده شده است.
کلیدواژه‌ها
اضطرار؛ عضو پیوندی؛ تزاحم؛ مثله‌کردن؛ اعدام
مراجع
  • آصفی، محمد(2002م)، «پیوند اعضای بدن بیماران سکته مغزی»، چ22، قم: انتشارات فقه اهل البیتD.
  • آصفی، محمد مهدی(1381)، « پیوند اعضای مردگان مغزی»، مجله فقه اهل بیتD، ش 31.
  • آقا بابایی، حسین(1378)، «قتل نفس به اعتقاد مهدورالدم بودن»، مجله فقه اهل بیتD، ش 22.
  • آملی، حنیف(1989م)، تفصیل وصایل الاشیخ و مسائل الاشریعه، بیروت: الابیات.
  • پور جواهری، علی(1383)، پیوند اعضا در آینه فقه، قم: انتشارات امام صادقG.
  • تبریزی، جواد(1426)، تنقیح مبانی الاحکام( کتاب قصاص)، ج1، قم: دار الصدیقه الشهیدK.
  • توکلی، احمد(2008م)، پیوند عضو در فقه، مشهد: انتشارات آستان قدس رضوی.
  • توکلی، علی(1387)، «پیوند اعضا در فقه»، مشهد: آستان قدس رضوی.
  • جمل، سلیمان بن عمر منصور(1389ق)، حاشیه الجمل علی شرح المنهج، ج20، مصر: مکتب الاسکندریه.
  • حبیبی، حسن(2001)، مرگ مغزی و پیوند اعضا از دیدگاه فقه، ج1، قم: تبیان.
  • حبیبی، حسن(1380)، مرگ مغزی پیوند اعضا از دیدگاه فقه و حقوق، قم: مرکز مطالعات و تحقیقات اسلامی پژوهشکده فقه و حقوق.
  • حر عاملی، شیخ محمد بن حسن(1409)، تفضیل وسایل الشیعه الی تحصیل مسائل الشریعه، قم: موسسه آل البیتD.
  • حسینی روحانی، سید محمد صادق(1429)، فقه الصادقG، ج40، قم: الغدیر الصباعه.
  • حسینی شیرازی، محمد حسین(1409)، الفقیه؛ کتاب قصاص، ج89، قم: دارالعلوم.
  • حلی، فخر المحققین(1378)، ایضاح الفوائد فی شرح مشکلات القواعد، ج4، قم: موسسه‌ اسماعیلیان.
  • محقق حلی، نجم‌الدین جعفر بن حسن(1408)،‌ شرایع الاسلام فی مسائل الاحلال و الحرام، ج3، قم: اسماعیلیان.
  • راغب اصفهانی، محمد(1992)، «مفردات الفاظ قرآن»، بیروت: دارالعلم.
  • زین الدین، شیخ محمدامین(1413)، کلمه التقوی، ج2، چ3، قم: ناشر سید جواد ودایی.
  • سبحانی تبریزی، جعفر(1424)، المواهب فی تحریر احکام المکاهب، قم: موسسه امام صادقG.
  • سبزواری، سید عبدالاعلی(1424)، «مهذب الاحکام»، ج16، قم: موسسه المنار.
  • سیفی مازندرانی، علی‌اکبر(1425)، مبانی الفقه الفعال فی القواعد الفقهیه الاساسیه، قم: دفتر انتشارات اسلامی.
  • شهید اول، محمد بن مکی(1416)، نهایه المراد فی شرح مکت الارشاد، ج3، قم: دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم.
  • شهید ثانی، زین الدین بن علی(1390)، الروضه البهیه فی شرح اللمعه الدمشقیه، ج10، بیروت: دارالعلوم الاسلامی.
  • شهید ثانی، زین الدین بن علی(1413)، «مسالک الافهام الی تنقیح شرایع الاسلام»، ج12، قم: موسسه المعارف الاسلامیه.
  • صافی گلپایگانی، لطف الله(1317)، جامع الاحکام، قم: انتشارات حضرت معصومهK.
  • صدوق، محمد بن علی(1413)، من لایحضره الفقیه، قم: دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم.
  • صمیری، مفلح بن حسن(1408)، تلخیص الخلاف، خلاف الاختلاف، منتخب الخلاف، ج3، قم: انتشارات کتابخانه آیت الله مرعشی8.
  • طباطبایی، سید محمد حسین(1379)، المیزان فی تفسیر قرآن، ج1، قم: انتشارات اسلامی.
  • طوسی، عبدالعزیز ابن براج(1411)، جواهر الفقه، العقائد الجعفریه، قم: دفتر انتشارات اسلامی.
  • طوسی، ابوجعفر محمد بن حسن(1402)، خلاف، ج5، قم: دفتر انتشارات اسلامی.
  • طوسی، ابوجعفر محمد بن حسن(1387)، المبسوط فی فقه الامامیه، ج6، تهران: المکتب المرتضویه.
  • علامه حلی، حسن بن یوسف(1401)، ارشاد الاذهان الی احکام الایمان، ج2، قم: دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم.
  • علامه حلی، حسن بن یوسف(1420)، تحریر الاحکام الشرعیه علی مذهب الامامیه(ط.الحدیثه)، ج6، قم: موسسه امام صادقG.
  • علامه حلی، حسن بن یوسف(1413)، مختلف شیعه فی احکام الشریعه، ج8، قم: دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم.
  • علامه حلی، حسن بن یوسف(1424)، معالم الدین فی فقه ال یاسین، دوره فقهیه کامله علی مذهب الامامیه، ج2، قم: موسسه امام صادقG.
  • فاضل موحدی لنکرانی، محمد(2005م)، جامع المسائل، تهران: انتشارات امیر الاقالم.
  • فاضل هندی، محمد بن حسن(1416)، کشف ابهام عن قواعد احکام، ج1، قم: دفتر انتشارات اسلامی.
  • قبله‌ای خویی، خلیل(1387)، مسائل متحدثه، تهران: سمت.
  • کلینی رازی، ابوجعفر محمد بن یعقوب(1429)، الکافی(ط. دارالحدیث)»، قم: دارالحدیث للطباعه و النشر.
  • لنکرانی، محمد فاضل(1384)، جامع المسائل، چ11، قم: انتشارات امیر قلم.
  • مدنی کاشانی، حاج آقا رضا(1408)، کتاب الدیات، قم: دفتر انتشارات اسلامی.
  • مشکینی، میرزا علی(بی‌تا)، «مصطلحات فقه»، قم: [بی‌نا].
  • مطهری، احمد(1408)، مستند تحریر الوسیله؛ کتاب الحدود و القصاص، قم: الاسناد المطهری.
  • مغنیه، محمد جواد(1421)، «فقه امام الصادقG»، ج45، قم: موسسه انصاریان.
  • مقدس اردبیلی، احمد بن محمد(1403)، مجمع الفائدة و البرهان فی شرح ارشاد الاذهان، ج14، قم: دفتر انتشارات اسلامی.
  • موسوی خمینی، سید روح الله(1421)، تحریرالوسیله، ج2، تهران: دفتر حفظ و نشر آثار امام خمینی9.
  • موسوی خویی، ابوالقاسم(1430)، مبانی تکلمه المنهاج، ج42، نینوی: موسسة الحیاء آثار الامام الخویی8.
  • موسوی سبزواری، سید عبدالاعلی(1417)، مهذب الاحکام فی بیان الحلال و الحرام، ج28، قم: دفتر معظم له.
  • نجفی، کاشف الغطاء(1359ق)، تحریر المجله، نجف: المکتبه المرتضویه.
  • نجفی، محمد حسن(1404)، جواهر الکلام فی شرح شرائع الاسلام»، ج3 و 42، چ7، بیروت: انتشارات دارالاحیاء الترات العربیه.
آمار
تعداد مشاهده مقاله: 382
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 162


سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب