اخبار و اعلانات

 آمار

تعداد نشریات121
تعداد شماره‌ها1,272
تعداد مقالات9,554
تعداد مشاهده مقاله2,770,952
تعداد دریافت فایل اصل مقاله1,536,605
کیانی شاوندی, اسکندر, مرادی خلج, محمدمهدی. (1402). تحلیلی بر نقش ترجمه در روزنامه‌های «اختر» و «سروش» در انتقال گفتمان انتقادی متأثر از فضای فکری استانبول به ایرانِ دوره قاجار. مطالعات فلسفی کلامی, 11(25), 7-29. doi: 10.22034/mte.2022.11080.1487
اسکندر کیانی شاوندی; محمدمهدی مرادی خلج. "تحلیلی بر نقش ترجمه در روزنامه‌های «اختر» و «سروش» در انتقال گفتمان انتقادی متأثر از فضای فکری استانبول به ایرانِ دوره قاجار". مطالعات فلسفی کلامی, 11, 25, 1402, 7-29. doi: 10.22034/mte.2022.11080.1487
کیانی شاوندی, اسکندر, مرادی خلج, محمدمهدی. (1402). 'تحلیلی بر نقش ترجمه در روزنامه‌های «اختر» و «سروش» در انتقال گفتمان انتقادی متأثر از فضای فکری استانبول به ایرانِ دوره قاجار', مطالعات فلسفی کلامی, 11(25), pp. 7-29. doi: 10.22034/mte.2022.11080.1487
کیانی شاوندی, اسکندر, مرادی خلج, محمدمهدی. تحلیلی بر نقش ترجمه در روزنامه‌های «اختر» و «سروش» در انتقال گفتمان انتقادی متأثر از فضای فکری استانبول به ایرانِ دوره قاجار. مطالعات فلسفی کلامی, 1402; 11(25): 7-29. doi: 10.22034/mte.2022.11080.1487

تحلیلی بر نقش ترجمه در روزنامه‌های «اختر» و «سروش» در انتقال گفتمان انتقادی متأثر از فضای فکری استانبول به ایرانِ دوره قاجار

مطالعات تاریخی جهان اسلام
مقاله 1، دوره 11، شماره 25، فروردین 1402، صفحه 7-29    اصل مقاله (687.52 K)
نوع مقاله: مقاله علمی - پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/mte.2022.11080.1487
نویسندگان
اسکندر کیانی شاوندی* 1؛ محمدمهدی مرادی خلج2
1دانشجوی دکتری، تاریخ ایران بعد از اسلام، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران.
2دانشیار گروه تاریخ دانشگاه شیراز، شیراز، ایران
چکیده
با رویارویی ایران عهد قاجار با غرب و آگاهی از رشد آنان، نیاز به شناخت تمدن نوین آشکار شد. اگرچه ایرانیان به‌صورت مستقیم با غرب در ارتباط بودند، ولی بسیاری از این تجربه‌ها، از مسیرهای واسطه از جمله عثمانی و به‌ویژه در فضای فکری استانبول منتقل می‌شد. یکی از راه‌های شناخت غرب، تأثیرپذیری روزنامه‌های «اختر» و «سروشِ» چاپ استانبول، پیش و پس از انقلاب مشروطه با استفاده از ترجمه است. بنابراین، این سؤال پیش می‌آید که ترجمه‌ تحولات فکری ـ سیاسی استانبول در این روزنامه‌ها، چه تأثیری در گفتمان انتقادی آنان داشته است؟ این پژوهش، بر اساس روش توصیفی ـ تحلیلی مبتنی بر گردآوری اطلاعات کتابخانه‌ای و دسترسی به آرشیو این روزنامه‌ها، سعی در پاسخ به این پرسش‌ دارد.
یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که روزنامه‌های «اختر» و «سروش»، از فضای فکری عثمانی متأثر بودند و ترجمه اخبار و مقالات سیاسی در این روزنامه‌ها، تأثیر عمیقی در گفتمان انتقادی آنها داشتند. به‌علاوه، مشخص شد که مترجمان و نویسندگان این روزنامه‌ها، به انتقال تجدد و تفکر انتقادی به ایران دوره‌ قاجار کمک شایانی کردند. در نتیجه، گفتمان انتقادی با عبور از عثمانی و متأثر از آن، تجلی خاصی یافت که بیشتر منطبق با فرهنگ شرق و اسلامی ـ ایرانی بود.
کلیدواژه‌ها
قاجار؛ تجدد؛ ترجمه؛ استانبول؛ روزنامه‌های «اختر» و «سروش»
مراجع
  1. آبادیان، حسین(1388). بحران آگاهی و تکوین روشنفکری در ایران، تهران: انتشارات کویر.
  2. آذرنگ، عبدالحسین(1394). تاریخ ترجمه در ایران از دوران باستان تا پایان عصر قاجار، تهران: ققنوس.
  3. آرین پور، یحیی(1374). از صبا تا نیما (تاریخ 150 سال ادب پارسی)، تهران: زوار.
  4. اختر، سال اول، شماره 8، 27 ذی‌الحجه 1292 ق / 24 ژانویه 1876 م.
  5. اختر، سال اول، شماره 12، 27 ذی‌الحجه 1292 ه.ق / 24 ژانویه 1876 م.
  6. اختر، سال دوم، شماره 37، 11 صفر 1293 ه.ق / 7 مارس 1876 م.
  7. اختر، سال دوم، شماره 45، 22 صفر 1293 ه.ق / 18 مارس 1876 م.
  8. اختر، سال سوم، شماره 4، 23 محرم 1294 ه.ق / 7 فوریه 1877 م.
  9. اختر، سال سوم، شماره 12، 28 صفر 1294 ه.ق / 14 مارس 1877 م.
  10. اختر، سال سوم، شماره 14، 9 ربیع‌الاول 1294 ه.ق / 24 مارس 1877 م.
  11. اختر، سال سوم، شماره 15، 12 ربیع‌الاول 1294 ه.ق / 28 مارس 1877 م.
  12. اختر، سال سوم، شماره 17، 19 ربیع‌الاول 1294 ه.ق / 4 آوریل 1877 م.
  13. اختر، سال سوم، شماره 18، 22 ربیع‌الاول 1294 ه.ق / 7 آوریل 1877 م.
  14. اختر، سال هفدهم، شماره 4، 24 محرم 1308 ه.ق / 9 سپتامبر 1890 م.
  15. اختر، سال هفدهم، شماره 13، 27 ربیع‌الاول 1308 ه.ق / 11 نوامبر 1890 م.
  16. اختر، سال هفدهم، شماره 23، 9 جمادی‌الآخر 1308 ه.ق / 20 ژانویه 1890 م.
  17. اعتمادالسلطنه، محمدحسن خان(1350). روزنامه خاطرات‌ اعتمادالسلطنه‌، به کوشش‌ ایرج‌ افشار، تهران‌: امیرکبیر.
  18. __________________ (1374). المآثر و الآثار چهل سال تاریخ ایران در دوره پادشاهی ناصرالدین‌شاه، به کوشش ایرج افشار، تهران: اساطیر، جلد1.
  19. براون، ادوارد(1376). انقلاب مشروطیت ایران، مهری قزوینی، تهران: انتشارات کویر.
  20. _______ (1386). تاریخ مطبوعات و ادبیات ایران در دوره‌ی مشروطیت، محمد عباسی، تهران: نشر علم.
  21. بهنام، جمشید(1372). «منزلگاهی در راه تجدد ایران: اسلامبول»، ایران نامه، سال یازدهم، ش 2، 271- 282 .
  22. ________(1383). ایرانیان و اندیشه تجدد، تهران: نشر و پژوهش فرزان روز.
  23. حضرتی، حسن(1389). مشروطه عثمانی، تهران: پژوهشکده تاریخ اسلام.
  24. دولت‌آبادی، یحیی(1361). حیات یحیی، تهران: عطار، جلد 3.
  25. رئیس نیا، رحیم(1385). ایران و عثمانی در آستانه قرن بیستم، تهران: نشر مبنا، جلد1.
  26. سروش، شماره 1، 12 جمادی‌الآخر 1327 ه.ق / 1 جولای 1909 م.
  27. سروش، شماره 2، 19 جمادی‌الآخر 1327 ه.ق / 8 جولای 1909 م.
  28. سروش، شماره 3، 25 جمادی‌الآخر 1327 ه.ق / 14 جولای 1909 م.
  29. سروش، شماره 4، 3 رجب 1327 ه.ق / 21 جولای 1909 م.
  30. سروش، شماره 7، 30 شعبان 1327 ه.ق / 15 سپتامبر 1909 م.
  31. سروش، شماره 8، 12 رمضان 1327 ه.ق / 27 سپتامبر 1909 م.
  32. سروش، شماره 9، 20 رمضان 1327 ه.ق / 5 اکتبر 1909 م.
  33. صالحی، نصرالله(1396). «ترجمه از زبان ترکی عثمانی به فارسی در دوره‌ی ناصری؛ مطالعه‌ی موردی: ترجمه‌های محمد عارف اسپناقچی پاشا زاده» مطالعات آسیای صغیر، شماره 3، بهار و تابستان، 63 -82.
  34. صدر هاشمی، محمد(1363). تاریخ جراید و مجلات ایران، اصفهان: انتشارات کمال، جلد1.
  35. فشاهی، محمدرضا(1352). «نهضت ترجمه در عهد قاجاریه» مجله نگین، شماره 99، مردادماه، 18-25.
  36. قاسمی، فرید(1379). مشاهیر مطبوعات ایران: اعتمادالسلطنه، تهران: سازمان چاپ و انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، جلد1.
  37. کسروی، احمد(1373). تاریخ مشروطه ایران، تهران: امیرکبیر.
  38. گاللی، هانری و فؤاد ثنایی بیک(1332ق). تاریخ اقصای شرق یا محاربه‌ روس‌ و ژاپون، میرزا باقر خان مترجم تبریزی، تهران: کتابخانه‌ حاجی شـیخ احـمد کتاب‌فروشی شیرازی.
  39. ملک پور، جمشید(1385). ادبیات نمایشی در ایران، تهران: توس.
  40. ناطق، هما(1386). ایران در راه‌یابی فرهنگی (1848-1834 م)، پاریس: انتشارات خاوران و مرکز پخش پگاه.
  41. Hatice, Kilic(2006). Iran’in Modernlesme Surecinde Osmanli Devlet’nin Rolu, (1848-1923), Hüseyin Salman, Yüksek Lisans Tezi, marmara universitesi: İstanbul.
  42. Riza, Kurtulus(2010). Iran Mesrutiyet Hareketinde Osmanli Etkisi 1906-1911, Ali Satan, Doktora Tezi, marmara universitesi: İstanbul.
  43. Yavuz, M. Hakan(2009). Secularism and Muslim Democracy in Turkey, Cambridge: Cambridge University Press.
آمار
تعداد مشاهده مقاله: 195
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 130


سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب