اخبار و اعلانات

 آمار

تعداد نشریات121
تعداد شماره‌ها1,272
تعداد مقالات9,554
تعداد مشاهده مقاله2,769,964
تعداد دریافت فایل اصل مقاله1,536,232
عشایری منفرد, محمد. (1402). مفهوم‌شناسی اسلوب تکرار و عدم تکرار موصول اسمی در قرآن کریم. مطالعات فلسفی کلامی, 1(1), 5-20. doi: 10.22034/alls.2022.7262
محمد عشایری منفرد. "مفهوم‌شناسی اسلوب تکرار و عدم تکرار موصول اسمی در قرآن کریم". مطالعات فلسفی کلامی, 1, 1, 1402, 5-20. doi: 10.22034/alls.2022.7262
عشایری منفرد, محمد. (1402). 'مفهوم‌شناسی اسلوب تکرار و عدم تکرار موصول اسمی در قرآن کریم', مطالعات فلسفی کلامی, 1(1), pp. 5-20. doi: 10.22034/alls.2022.7262
عشایری منفرد, محمد. مفهوم‌شناسی اسلوب تکرار و عدم تکرار موصول اسمی در قرآن کریم. مطالعات فلسفی کلامی, 1402; 1(1): 5-20. doi: 10.22034/alls.2022.7262

مفهوم‌شناسی اسلوب تکرار و عدم تکرار موصول اسمی در قرآن کریم

مطالعات زبان و ادبیات عربی
دوره 1، شماره 1، خرداد 1402، صفحه 5-20    اصل مقاله (396.76 K)
نوع مقاله: مقالۀ پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/alls.2022.7262
نویسنده
محمد عشایری منفرد*
دانشیار گروه زبان و ادبیات عربی، مجتمع آموزش عالی زبان، ادبیات و فرهنگ‌شناسی، جامعةالمصطفی العالمیه، قم، ایران
چکیده
قرآن کریم گاه موصول واحدی برای چند صله به‌کار می‌گیرد، همانند «الَّذِینَ کَفَرُوا وَکَذَّبُوا» و گاه نیز موصول را با حرف عاطفه تکرار می‌کند به‌مانند «الَّذِینَ آمَنُوا وَالَّذِینَ هَادُوا». دقیق‌بودن، اعجاز بیانی و الهی‌بودن زبان قرآن، اقتضا می‌کند که در پس هریک از این دو شیوه، معنایی خاص نهفته باشد. برخی مفسران در برداشت‌های تفسیری خود بین این دو روش فرقی نمی‌گذارند. برخی دیگر نیز گاه بین این اسلوب‌ها گسست می‌افکنند؛ بدین‌ترتیب مفسران در استظهارات تفسیری‌شان، نتوانسته‌اند تفاوت این دو اسلوب را به‌مثابه قاعده‌ای ثابت و فراگیر به‌کار ببندند. مسئله‌ای که در اینجا رخ می‌نماید این است که چگونه می‌توان معنای این اسلوب‌ها را به قاعده‌ای عام تبدیل کرد که بر همه آیات قرآن انطباق‌پذیر باشد. این مقاله به دنبال اثبات این فرضیه است که شیوه نخست (عدم تکرار موصول) همیشه بر وحدت ذات، و شیوه دوم (تکرار موصول با حرف عطف) همیشه بر تعدد و تغایر ذات دلالت می‌کند؛ البته قاعده‌انگاری این دو دلالت، با مشکلاتی روبه‌رو است که این مقاله با رویکرد بینارشته‌ای و با بهره‌جستن از روش تفسیری ـ بلاغی این مشکلات را برطرف، و از قاعده‌انگاری این دلالت دفاع کرده است. این پژوهش با هدف ضابطه‌بخشی به فرایند اسلوب‌های موصولی قرآن کریم و با روش کتابخانه‌ای به انجام رسیده است.
کلیدواژه‌ها
تکرار موصول؛ تعدد صله؛ وحدت ادعایی؛ تغایر ادعایی؛ عطف تفسیر
سایر فایل های مرتبط با مقاله
مراجع
  1. قرآن کریم.
  2. آلوسی، محمودبن‌عبدالله. (1415ق). روح المعانی. دار الکتب العلمیة.
  3. ابن‌طاووس، علی‌بن‌موسی. (1376ش). الإقبال بالأعمال الحسنة. دفتر تبلیغات اسلامی.
  4. ابن‌عاشور، محمدبن‌طاهر. (1420 ق). التحریر و التنویر. مؤسسة التاریخ العربی.
  5. ابوحیان، محمدبن‌یوسف. (1420ق). البحر المحیط فی التفسیر. دار الفکر.
  6. خفاجی، احمدبن‌محمد. (1417ق). عنایة القاضی و کفایة الراضی. دار الکتب العلمیة.
  7. دسوقی، محمد. (بی‌تا). حاشیة الدسوقی علی مختصر المعانی. المکتبة العصریة.
  8. زمخشرى، محمود. (1407ق). الکشاف عن حقائق غوامض التنزیل. دار الکتاب العربی.
  9. سید قطب، ابن‌ابراهیم‌شاذلی. (1425ق). فى ظلال القرآن. دار الشروق.
  10. سیوطی، جلال‌الدین. (1405ق). همع الهوامع (شرح جمع الجوامع). الرضی-زاهدی.
  11. شوکانی، محمد. (1414ق). فتح القدیر. دار ابن‌کثیر.
  12. طباطبایى، سیدمحمدحسین. (1390ق). المیزان فى تفسیر القرآن. مؤسسة الاعلمی للمطبوعات.
  13. طبرسى، فضل‌بن‌حسن. (1372ش). مجمع البیان فى تفسیر القرآن. ناصر خسرو.
  14. طبری، محمدبن‌جریر. (1412ق). جامع البیان فی تفسیر القرآن. دار المعرفة.
  15. فضل‌الله، محمدحسین. (1419ق). من وحی القرآن. دار الملاک.
  16. قزوینی، و دیگران. (بی‌تا). شروح التلخیص. دار الإرشاد الإسلامی.
  17. مدرسی، محمدتقی. (1419ق). من هدی القرآن. دار محبی الحسین†.
  18. مدنی، سیدعلیخان. (1409ق). ریاض السالکین فی شرح صحیفة سید الساجدین. دفتر انتشارات اسلامی.
  19. مغنیه، محمدجواد. (1424ق). تفسیر الکاشف. دار الکتب الإسلامیة.
آمار
تعداد مشاهده مقاله: 128
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 3,266


سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب