اخبار و اعلانات

 آمار

تعداد نشریات120
تعداد شماره‌ها1,364
تعداد مقالات10,247
تعداد مشاهده مقاله3,191,808
تعداد دریافت فایل اصل مقاله1,784,459
قاسم نژاد, زهرا, تنافرد, ساره. (1402). تحلیل تحول دیدگاه دانشمندان شیعه در تواتر قرائات. مطالعات فلسفی کلامی, 11(20), 177-202. doi: 10.22034/qer.2023.8457
زهرا قاسم نژاد; ساره تنافرد. "تحلیل تحول دیدگاه دانشمندان شیعه در تواتر قرائات". مطالعات فلسفی کلامی, 11, 20, 1402, 177-202. doi: 10.22034/qer.2023.8457
قاسم نژاد, زهرا, تنافرد, ساره. (1402). 'تحلیل تحول دیدگاه دانشمندان شیعه در تواتر قرائات', مطالعات فلسفی کلامی, 11(20), pp. 177-202. doi: 10.22034/qer.2023.8457
قاسم نژاد, زهرا, تنافرد, ساره. تحلیل تحول دیدگاه دانشمندان شیعه در تواتر قرائات. مطالعات فلسفی کلامی, 1402; 11(20): 177-202. doi: 10.22034/qer.2023.8457

تحلیل تحول دیدگاه دانشمندان شیعه در تواتر قرائات

مطالعات قرائت قرآن
دوره 11، شماره 20، شهریور 1402، صفحه 177-202    اصل مقاله (11.42 M)
نوع مقاله: مقاله علمی پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/qer.2023.8457
نویسندگان
زهرا قاسم نژاد1؛ ساره تنافرد* 2
1دانشیار دانشکده الهیات و معارف اسلامی ،بخش علوم قرآن وفقه دانشگاه شیراز، ایران،
2دانشجوی دکتری علوم قرآن وحدیث، دانشکده الهیات و معارف اسلامی ،بخش علوم قرآن وفقه دانشگاه شیراز، ایران ؛ (دانشکده الهیات و معارف اسلامی ،بخش علوم قرآن وفقه دانشگاه شیراز، ایران).«نویسندۀ مسئول»؛
چکیده
پس از پدیدآمدن اختلاف قرائات و محدودسازی آنها به قرائات سبعه و عشره در قرن چهارم هجری، علمای شیعه در طی‌ سال‌ها رویکردهای متفاوتی در برخورد با تواتر قرائات از خود نشان دادند‌. برخی علمای معاصر معتقدند از ابتدای نزول قرآن تا کنون، شیعیان در زمینۀ اختلاف قرائات متفق‌القول بوده‌اند؛ اما با بررسی دقیق‌‌‌‌تر منابع مشاهده می‌شود که نه‌تنها چنین نبوده، بلکه نظرات دانشمندان شیعه در چهارده قرن گذشته در باب تواتر قرائات قرآن، تغییراتی داشته است‌. برخی به انکار تواتر قرائات پرداخته و برخی به‌صراحت آنها را متواتر دانسته‌اند‌. در این پژوهش تلاش شده با روش توصیفی- تحلیلی ضمن استخراج نظرات اندیشمندان معروف شیعه، از میان آثار باقی‌مانده از آنها، به بیان تفاوت رویکرد ایشان در مقابله با مسأله تواتر قرائات در طی‌ سال‌ها و مقایسۀ این دیدگاه‌ها پرداخته و سیر تحول تاریخی آراء ایشان در باب تواتر تشریح شود‌. نتایج حاصل از پژوهش نشان می‌دهد دیدگاه اندیشمندان در حوزۀ تواتر قرائات متفاوت است‌. در قرن اول تا پنجم مسأله جواز قرائات معروف مطرح بوده و از قرن ششم بحث تواتر قرائات مطرح شده و از قرن 11 به بعد رأی اندیشمندان شیعه انکار تواتر قرائات است‌.
کلیدواژه‌ها
اختلاف قرائات؛ اندیشمندان شیعه؛ تواتر قرائات؛ وحدت نزول؛ قرائات سبعه‌
مراجع
  1. آشتیانی، محمدحسن بن جعفر، بحرالفوائد فی شرح الفرائد،بی‌جا، بی‌نا، 1430ق‌.
  2. اراکی، محمدعلی، کتاب الصلوة،‌ قم: مکتب آیة‌الله العظمی الشیخ محمدعلی الاراکی، 1421ق‌.
  3. ابن‌بابویه، محمد بن علی، الخصال،‌ قم: جماعة المدرسین فی الحوزة العلمیة مؤسسة النشر الإسلامی، 1416ق‌.
  4. ابن‌جزری، النشر فی القرائات العشر، تحقیق: علی محمد الضباع،‌ بیروت: دارالکتب العلمیة، بی‌تا‌.
  5. ابن‌حجر عسقلانی، احمد بن علی، نزهة النظر فی توضیح نخبة الفکر، تحقیق: عبدالله بن ضیف‌الله رحیلی، ریاض، بی‌نا، 1985م‌.
  6. بحرانی، یوسف بن احمد، حدائق الناظره فی احکام العتره الطاهره،‌ قم: مؤسسة النشر الاسلامی التابعة لجماعة المدرسین، بی‌تا‌.
  7. بلاغی، محمد جواد،آلاء الرحمن فی تفسیر القرآن،‌ قم: موسسة البعثة، 1419ق‌.
  8. پارچه‌باف دولتی، کریم، «انتخاب قرائات از دیدگاه امین الاسلام طبرسی»، ‌قرائت‌پژوهی، دورۀ 1، شمارۀ 1، سال 1392ش‌.
  9. جوادی آملی، عبدالله، نزاهت قرآن از تحریف،‌ قم: اسراء، 1382ش‌.
  • حسین شاه و همکاران، جنت و دیگران، بررسی تطبیقی دیدگاه آیت الله معرفت و عبدالعظیم زرقانی در مبانی تاریخ دانش قراءات، نشریه مطالعات قرائت، سال دهم، شماره 19، 1401ش.
  • حرعاملی، محمد بن حسن‌‌‌، وسائل الشیعه، لبنان: دار احیاء التراث العربی، 1389ق‌.
  • حسن زاده آملی، حسن، قرآن هرگز تحریف نشده، عبدالعلى محمدى شاهرودى،‌ قم: انتشارات قیام، 1371ش‌.
  • حلی، حسن بن یوسف، تذکرة الفقهاء،‌ قم: موسسة آل البیت‌b لإحیاء التراث، 1414ق‌.
  • حلی، حسن بن یوسف، منتهى المطلب فی تحقیق المذهب، مشهد: مجمع البحوث الإسلامیة، 1412ق‌.
  • خمینی، روح الله، تحریر الوسیله، قم: دارالکتب العلمیة، چاپ دوم، 1390ش‌.
  • خوانساری، محمدباقر، روضات الجنات،‌ قم: اسماعیلیان، 1390ش‌.
  • خوئی، سید ابوالقاسم، بیان در علوم و مسائل کلی قرآن،‌ تهران: سازمان چاپ و انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، 1382ش‌.
  • زرقانی، محمد عبدالعظیم، مناهل العرفان فی علوم القرآن، ترجمه: محسن آرمین، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، 1385ش‌.
  • ساکی، نانسی، شاکر، محمدکاظم، «تواتر قرآن و چالش‌های پیش رو»، سراج منیر، دورۀ 5، شمارۀ 17، سال 1393ش‌.
  • سلطانی رنانی، محمد، «دیدگاه شیخ طوسی در مورد قرائات قرآن»، مطالعات قرائت قرآن، دورۀ 7، شمارۀ 12، سال 1398‌.
  • سیوطی، جلال‌الدین، الاتقان فی علوم القرآن، بی‌جا، منشورات الشریف رضی، بی‌تا‌.
  • شیخ مفید، محمدبن محمدبن نعمان، المسائل السرویه، بیروت: ‌دارالمفید للطباعة والنشر والتوزیع، 1414ق‌.
  • طباطبائی، محمدحسین، قرآن در اسلام،‌ تهران: ‌دارالکتب الاسلامیه، 1394ش‌.
  • طباطبائی یزدی، سید محمدکاظم، عروة الوثقى،‌ قم: مؤسسة النشر الإسلامی، 1417ق‌.
  • طبرسی، فضل بن حسن، ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن، محمد بیستونی،‌ قم: بیان جوان، 1390ش‌.
  • طوسی، محمد بن حسن، تفسیر التبیان،‌ قم: موسسه النشر الاسلامی، 1413ق‌.
  • عاملی، زین‌الدین بن علی، المقاصد العلیة فی شرح الرسالة الألفیة‌،‌ قم: انتشارات دفتر تبلیغات اسلامى حوزه علمیه، 1420ق‌.
  • عاملی، محمد بن مکی، ذکرى الشیعة فی أحکام الشریعه،‌ قم: مؤسسه آل البیتb، 1419ق‌.
  • فاکرمیبدی، محمد، «اختلاف قرائات و نقش آن در تفسیر از دیدگاه علامه طباطبائی»، قرآن‌شناخت، دورۀ 4، شمارۀ 2، سال 1390ش‌.
  • فضلی، عبدالهادی، القرائات القرآنیه،‌ قم: ‌دارالقلم، 1405ق‌.
  • فضلی، عبدالهادی، القرائات القرآنیة تاریخ و تعریف، بیروت: مرکز الغدیر و الدراسات و النشر و توزیع، 1413ق‌.
  • فیض کاشانی، محمد بن مرتضی، الوافی، قم: عطر عترت، بی‌تا‌.
  • کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی،‌ تهران: دارالکتب الاسلامیه، 1363ش‌.
  • گراوند، نجیمه و دیگران، «دیدگاه شیخ امین الاسلام طبرسی در مورد قرائات»، مطالعات قرائت قرآن، دورۀ 7، شمارۀ 12، سال 1398ش‌.
  • محمدی و همکاران، محمد حسین و دیگران، قراءات و حجیت آن از منظر ابوجعفر طبری و امین الاسلام طبرسی، نشریه مطالعات قرائت، سال دهم، شماره 19، 1401ش.
 

  • معرفت، محمدهادی، تاریخ قرآن،‌ تهران: سازمان مطالعه و تدوین کتب دانشگاه‌ها (سمت)، 1382ش‌.
  • معرفت، محمدهادی، تلخیص التمهید،‌ قم: موسسة النشر الاسلامی، 1436ق‌.
  • میرمحمدی زرندی، ابوالفضل، بحوث فی تاریخ القرآن و علومه،‌ قم: مؤسسة النشر الإسلامی، 1420ق‌.
  • نجفی، محمدحسن بن باقر، جواهر الکلام، لبنان: دار احیاء التراث العربی، 1430ق‌.
  • نوری، حسین بن محمدتقی، مستدرک الوسائل، لبنان: موسسه آل البیت لاحیاء التراث، 1408ق‌.
آمار
تعداد مشاهده مقاله: 277
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 260


سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب