اخبار و اعلانات

 آمار

تعداد نشریات120
تعداد شماره‌ها1,350
تعداد مقالات10,145
تعداد مشاهده مقاله3,056,001
تعداد دریافت فایل اصل مقاله1,722,258
خانی کلقای, حسین, عثمانی, آرزو. (1402). بررسی اختلاف قرائات بر مبنای ساختارهای زبانی (جزء اول). مطالعات فلسفی کلامی, 11(20), 231-262. doi: 10.22034/qer.2023.8459
حسین خانی کلقای; آرزو عثمانی. "بررسی اختلاف قرائات بر مبنای ساختارهای زبانی (جزء اول)". مطالعات فلسفی کلامی, 11, 20, 1402, 231-262. doi: 10.22034/qer.2023.8459
خانی کلقای, حسین, عثمانی, آرزو. (1402). 'بررسی اختلاف قرائات بر مبنای ساختارهای زبانی (جزء اول)', مطالعات فلسفی کلامی, 11(20), pp. 231-262. doi: 10.22034/qer.2023.8459
خانی کلقای, حسین, عثمانی, آرزو. بررسی اختلاف قرائات بر مبنای ساختارهای زبانی (جزء اول). مطالعات فلسفی کلامی, 1402; 11(20): 231-262. doi: 10.22034/qer.2023.8459

بررسی اختلاف قرائات بر مبنای ساختارهای زبانی (جزء اول)

مطالعات قرائت قرآن
دوره 11، شماره 20، شهریور 1402، صفحه 231-262    اصل مقاله (12.73 M)
نوع مقاله: مقاله علمی پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/qer.2023.8459
نویسندگان
حسین خانی کلقای* 1؛ آرزو عثمانی2
1استادیار دانشگاه علوم ومعارف قرآن کریم دانشکده خوی، ایران، «نویسندۀ مسئول
2دانش آموخته ارشد دانشگاه علوم ومعارف قرآن کریم دانشکده خوی ، ایران
چکیده
میان قرائت‌های قرآنی و علم صرف و نحو در زبان عربی رابطۀ تنگاتنگی وجود دارد؛ زیرا قرآن مؤثر‌‌‌‌ترین عامل پی‌ریزی و تدوین قواعد عربی است؛ چراکه نخستین نحویان زبان عرب، خود جزء قُرَّاء قرآنی بوده‌اند‌. در قرائت شماری از آیات قرآن بین قاریان اختلاف است‌. اختلاف در قرائت پیشینۀ کهن دارد و یک واقعیّت تاریخی است که دلیلی بر انکار آن وجود ندارد‌. در این نوشتار، با استفاده از روش توصیفی – تحلیلی، موارد اختلافی در قرائت قُرَّاء سبعه در جزء اوّل قرآن کریم، با استعانت از کتب لغوی، اعرابی و تجویدی و با تبیین علل لغزش‌ها، در دو بخش اعرابی، لغوی مورد بررسی قرار گرفته است‌. نتایج حاصل از این پژوهش نشان می‌دهد که در بین مکاتب قرائت، کوفیان موفق‌‌‌‌تر از بقیه عمل کرده‌اند‌. عاصم کوفی در میان قاریان هفت‌گانه دارای کم‌‌‌‌ترین لغزش بوده است و روایت حفص از عاصم بیشترین انطباق را با قواعد ادبیّات عرب داشته و در مقابل، قُنبُل راوی ابن‌کثیر مکّی، ضعیف‌‌‌‌ترین عملکرد را در قرائت داشته است‌. 
کلیدواژه‌ها
قرآن کریم؛ اختلاف قرائات؛ انواع اختلاف قرائات؛ قُرَّاء سبع؛ جزء اوّل قرآن‌
مراجع
  1. قرآن کریم‌.
  2. ابن‌جزری، ابوالخیر محمّد بن محمّد الدمشقی، النشر فی القرائات العشر، مصر: مطبعه مصطفی محمّد، 1402ق‌.
  3. ابن‌جزری، ابوالخیر محمّد بن محمّد الدمشقی، النشر فی القرائات العشر، تهران: انتشارات جعفری، 1967م‌.
  4. ابن‌جزری، ابوالخیر محمّد بن محمّد الدمشقی، منجد المقرئین و مرشد الطالبین، قاهره: الوطنیه الإسلامیه، 1950ق‌.
  5. ابن‌فارس بن زکریّا، ابو‌الحسین، معجم مقائیس اللغة، قم: دفتر تبلیغات اسلامی، 1404ق‌.
  6. ابن‌منظور، جمال‌الدین محمّد بن مکرم، لسان العرب، قم: نشر ادب الحوزة قم، 1405ق‌.
  7. ابن‏خالویه، حسین بن احمد، اعراب القرائات السبع و عللها، قاهره: مکتبة الخانجی مصر‌. 1413ق‌.
  8. آلوسى، محمود بن عبدالله، روح المعانی فی تفسیر القرآن العظیم و السبع المثانی، بیروت: ‌دارالکتب العلمیه، منشورات محمّد علی بیضون – لبنان، 1415ق‌.
  9. بلاشر، رژی، در آستانه قرآن، ترجمه: محمود رامیار، تهران: دفتر نشر فرهنگ اسلامی، چهارم، 1374ش‌.
  • پارچه‌باف دولتی، کریم، محمّدباقر حجّتی و محمّد علی ایازی«تحلیل و بررسی تقسیم‌بندی‌های ارایه شده در قرائات قرآن کریم، مجله پژوهش‌های قرآن و حدیث، ش2: صص19-38، 1391ش‌.
  • پور فرزیب، ابراهیم، تجوید جامع (مفرده اوّل)، تهران: سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه‌ها (سمت)، هشتم، 1388ش‌.
  • تهانوی، کشّاف اصطلاحات الفنون، قاهره: دارالکتاب الإسلامیه، 1981م‌.
  • حاجی اسماعیلی، محمّدرضا، شرح شاطبیه در اصول قرائات سبع، تهران: سازمان دارالقرآن الکریم، نشر تلاوت، 1395ش‌.
  • حجّتی، محمدباقر، پژوهشی در تاریخ قرآن کریم، تهران: دفتر نشر فرهنگ اسلامی، هفتم، 1373ش‌.
  • حسن، عباس، النحو الوافی، تهران: ناصر خسرو، دوّم، 1389ش‌.
  • حسینی نیا سیدمحمدرضا و مهدی محمدی،1401،« رویکرد قرطبی در مواجهه با اختلاف قرائات در تفسیر الجامع لأحکام القرآن»، دوفصلنامه علمی مطالعات قرائت قرآن، سال دهم،شماره19،پاییز و زمستان 1401.
  • خدایی اصفهانی، اکرم، اهمیّت قرائت عاصم به روایت حفص، تهران: رایزن، 1378ش‌.
  • دمیاطی بناء، شیخ عبدالغنی (احمد)، اتّحاف فضلاء البشر فی القرائات الأربع عشر، قاهره: مرکز الأهرام للترجمه و النشر، 1965م‌.
  • راغب اصفهانی، حسین، مفردات راغب، ترجمه: حسین خداپرست، قم: نوید اسلام، اوّل: 1387ش، 1378ش‌.
  • زرکشی، بدرالدّین، محمّد بن عبدالله، البرهان فی علوم القران، تحقیق ابوالفضل ابراهیم، مصر: دارالمعرفه، 1401ق‌.
  • زمخشری، محمود بن عمر، الکشاف عن حقائق غوامض التنزیل و عیون الأقاویل فى وجوه التأویل، ترجمه: مسعود انصاری، تهران: ققنوس، 1389ش‌.
  • زمخشرى، محمود بن عمر، الکشاف عن حقائق غوامض التنزیل و عیون الأقاویل فى وجوه التأویل، بیروت: ‌دارالکتاب العربی لبنان، سوم، 1407ق‌.
  • سجستانی، ابی‌داود، المصاحف، قاهره: المطبعه الرحمانیه،‌ بی‌تا، 1970ق‌.
  • سلطان على‏شاه، سلطان محمّد بن حیدر، متن و ترجمه فارسى تفسیر شریف بیان السعاده فى مقامات العباده، تهران: سر الاسرار، 1372ش‌.
  • سیوطی، جلال‌الدین عبدالرحمن، الإتقان فی علوم القرآن، قاهره: منشورات الشریف الرضی، سوم، 1941م‌.
  • شرتونی، رشید، مبادی العربیه المجلد الرابع (قسم النحو)، تنقیح: حمید محمّدی، قم: مؤسسه دارالذّکر، 1429ق‌.
  • صافى، محمود، الجدول فی إعراب القرآن و صرفه و بیانه مع فوائد نحویه هامه، دمشق: نشر ‌دارالرشید، چهارم، 1418ق‌.
  • صبحی، صالح، مباحث فی علوم القرآن، بیروت: دارالعلم للملایین، 1990م‌.
 

  • طبرسی، فضل بن حسن، ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن، به تحقیق: رضا ستوده، تهران: نشر فراهانی، 1360ش‌.
  • طبرسی، فضل بن حسن، ترجمه تفسیر جوامع الجامع، مشهد: بنیاد پژوهشهاى اسلامى ایران، 1375ش‌.
  • طبرسی، فضل بن حسن، ترجمه تفسیر مجمع البیان، تهران: فراهانی، بی‌‌تا‌.
  • عمر، احمد مختار، مکرم، عبدالعال سالم، معجم القرائات القرآنیه، قاهره: عالم الکتب، سوّم، 1997م‌.
  • عوا، سلوی‌ محمّد و حسین سیّدی، بررسی زبان شناختی وجوه و نظایر در قرآن، مشهد: به نشر، 1382ش‌.
  • فرجی، ابوالفضل پرواز با کلمات آسمانی1: آموزش کاربردی تجوید قرآن به روایت حفص از عاصم، تهران: راز نهان، 1391ش‌.
  • فضلی، عبدالهادی مقدمه‌ای بر تاریخ قرائات قرآن کریم‌. ترجمۀ محمدباقر حجّتی، تهران: انتشارات اسوه وابسته به سازمان حج، 1365ش‌.
  • فولادوند، محمّدمهدى، ترجمه قرآن (فولادوند)، تهران: دفتر مطالعات تاریخ و معارف اسلامى ایران، سوم، 1418ق‌.
  • قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، تهران: نشر ‌دارالکتب اسلامی، ششم، 1371ش‌.
  • لسانی فشارگی، محمّدعلی، قُرّاء سبعه و قرائات سبع، تهران: اسوه، 1391ش‌.
  • محمّدی، حمید، زبان قرآن: صرف متوسطه، قم: چاپ قدس، شصت و هفتم، 1389ش‌.
  • معارف، مجید، مباحثی در تاریخ و علوم قرآنی، تهران: نبأ، 1383ش‌.
  • معرفت، محمّدهادی،، التمهید فی علوم القرآن، قم: مؤسسه انتشارات اسلامی جامعۀ مدرسین حوزه، دوم، 1369ش‌.
  • موسی پور مهشید و محمدرضا شاهرودی، منصور پهلوان و سعید شفیعی، 1401،« بررسی رویکرد نقد تفسیر تسنیم به اختلاف قرائات»، دوفصلنامه علمی مطالعات قرائت قرآن، سال دهم،شماره19،پاییز و زمستان 1401.
  1. نحاس، احمد بن محمّد، اعراب القرآن (نحاس)، بیروت: ‌دارالکتب العلمی، منشورات محمّد علی بیضون، 1421ق‌.
 

آمار
تعداد مشاهده مقاله: 188
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 163


سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب