اخبار و اعلانات

 آمار

تعداد نشریات120
تعداد شماره‌ها1,366
تعداد مقالات10,296
تعداد مشاهده مقاله3,213,249
تعداد دریافت فایل اصل مقاله1,794,474
حسینی, عبدالمنان, سعادت, احمد. (1402). نقد اقتصاد ربوی در آرمان‌شهر لیبرالیسم از منظر قرآن کریم. مطالعات فلسفی کلامی, 17(32), 299-324. doi: 10.22034/qve.2023.8476
عبدالمنان حسینی; احمد سعادت. "نقد اقتصاد ربوی در آرمان‌شهر لیبرالیسم از منظر قرآن کریم". مطالعات فلسفی کلامی, 17, 32, 1402, 299-324. doi: 10.22034/qve.2023.8476
حسینی, عبدالمنان, سعادت, احمد. (1402). 'نقد اقتصاد ربوی در آرمان‌شهر لیبرالیسم از منظر قرآن کریم', مطالعات فلسفی کلامی, 17(32), pp. 299-324. doi: 10.22034/qve.2023.8476
حسینی, عبدالمنان, سعادت, احمد. نقد اقتصاد ربوی در آرمان‌شهر لیبرالیسم از منظر قرآن کریم. مطالعات فلسفی کلامی, 1402; 17(32): 299-324. doi: 10.22034/qve.2023.8476

نقد اقتصاد ربوی در آرمان‌شهر لیبرالیسم از منظر قرآن کریم

قرآن و علم
دوره 17، شماره 32، شهریور 1402، صفحه 299-324    اصل مقاله (11.16 M)
نوع مقاله: مقاله پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/qve.2023.8476
نویسندگان
عبدالمنان حسینی* 1؛ احمد سعادت2
1دانش آموخته دکتری جامعه المصطفی واحد گرگان «نویسنده مسئول»؛ از کشور افغانستان
2استاد همکار و مدیر گروه فلسفه و کلام اسلامی جامعه المصطفی واحد گرگان
چکیده
آزادی اقتصادی و سود هرچه بیشتر فرد، از بنیادی‌ترین مفاهیم اقتصادی نظام لیبرال‌سرمایه‌داری است. یکی از روش‌های رسیدن به چنین هدفی، تشکیل نظام اقتصادی است که بر مبنای ربا و بهره استوار باشد. ازاین‌رو جوامعی که با الگوی لیبرال‌سرمایه‌داری اداره می‌شوند، به شدت تحت تأثیر این پدیده قرار گرفته‌اند. به‌گونه‌ای که شالوده نظام اقتصادی آنها بر پایه ربا و قراردادهای ربوی استوار است؛ اما از منظر آموزه‌های دینی و قرآنی، آزادی عمل در امور مالی و تجارتی به‌منظور جلوگیری از کسب منافع ظالمانه، با تعدادی از ممنوعیت‌ها ازجمله تجارت ربوی محدود شده است. ربا و قراردادهای تجاری ربوی از منظر قرآن کریم و روایات تحریم شده و برای آن پیامدها و آثار مختلف اخلاقی، اجتماعی و اقتصادی بیان شده است.  یافته‌های این تحقیق که به روش تحلیلی- انتقادی به دست آمده، نشان می‌دهد که ربا و بهره، بسیاری از مشکلات اجتماعی، اخلاقی و اقتصادی را در جوامعی که نظام اقتصادی آن، بر مبنای اقتصاد ربوی لیبرالیسم استوار است، به وجود آورده است. متن اصلی نوشتار، اقتصاد ربوی آرمانشهر لیبرالیسم، آثار و آسیب‌های اجتماعی، اخلاقی و اقتصادی آن با رویکرد انتقادی درون‌دینی و قرآنی مورد بحث و بررسی قرار گرفته شده است.
کلیدواژه‌ها
جامعه آرمانی قرآن کریم؛ آرمانشهر لیبرالیسم؛ اقتصاد ربوی؛ نقد؛ آسیب‌شناسی؛ تحریم ربا
مراجع
 

  1. قرآن کریم، ترجمه: محمدعلی رضایی اصفهانی و جمعی از اساتید جامعة المصطفی، انتشارات بین‌المللی المصطفی، قم: چاپ دوم، 1388.
  2. ابن‌منظور، محمد بن مُکرم، لسان العرب، چاپ سوم، بیروت: دار صادر، 1414.
  3. اسکندرلو، محمدجواد، «سبک زندگی اسلامی و غربی»، دو فصلنامه علمی قرآن و علم سال چهارم، شماره 27، پاییز و زمستان 1399.
  4. اصغری، محمود، «آزادی در قلمرو اقتصادی تحلیلی مقایسه‌ای میان نظامیان اقتصادی اسلام و لیبرلیسم»، نشریه پژوهش‌های اجتماعی اسلامی، شماره 21، فروردین و اردیبهشت 1379.
  5. آتش‌بار، توحید و رضا زمانی، خلاصه و نقد کتاب سرمایه در قرن بیست و یکم در گزارش 1380، مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی، تهران: 1393.
  6. آربلاستر، آنتونی، لیبرالیسم غرب ظهور و سقوط آن، ترجمه: عباس مخبر، چاپ سوم، تهران: انتشارات مرکز، 1367.
  7. بیات، عبدالرسول و دیگران، فرهنگ واژه‌ها، قم: موسسه اندیشه و فرهنگ دینی،1381 هش.
  8. جونز، ویلیام تامس، خداوندان اندیشه سیاسی، ترجمه: علی رامین، تهران: امیرکبیر، 1362.
  9. جهانیان، ناصر، «فردگرایی و نظام لیبرال‌سرمایه‌داری»، کتاب نقد، شماره 11، تابستان 1378.
  10. حکیم پور، محمد، اسلام و سرمایه‌داری، کتاب نقد، سال سوم، شماره 11، سال 1378.
  11. حکیمی، علی، الحیات، ترجمه: احمد آرام، تهران: نشر فرهنگ اسلامی، بی‌تا.
  12. حکیمی، محمد، معیارهای اقتصادی در تعالیم رضویg، مشهد: بنیاد پژوهش‌های اسلامی، 1379.
  13. خادم‌علی‌زاده، امیر، نقد و بررسی آزادی اقتصادی در نظام سرمایه‌داری، نشریه کتاب نقد، شماره 11، تابستان، 1378.
  14. خانی‌جزنی، جمال، دیدگاه نظام سرمایه‌داری و اسلام نسبت به فلسفه بازاریابی اجتماعی، دانش مدیریت سال سیزدهم، ش 49، تابستان 1379.
  15. دادگر، یدالله، «نظام سرمایه‌داری از زبان اقتصاددانان سرمایه‌داری»، فصلنامه کتاب نقد، سال سوم، شماره 11، تابستان 1378.
  16. دفتر همکاری حوزه و دانشگاه، مبانی اقتصاد اسلامی، تهران: انتشارات سمت، 1374.
  17. رابینسون، جون، فلسفه اقتصادی، ترجمه: بایزید مردوخی، چاپ دوم، تهران: شرکت سهامی کتاب‌های جیبی، 1358.
  18. رجائی، سیدمحمدکاظم، ماهیت بهره و کارایی اقتصادی آن، قم: مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی، 1384.
  19. الزرقا، أحمد بن الشیخ محمد، شرح القواعد الفقهیة، محقق: مصطفی أحمد الزرقا، الطبعه الثانیه، دمشق: دارالقلم، 1409.
  20. سامی، ابوالفضل، بررسی نقش بهره در نظام بانکداری اسلام و سرمایه‌داری، دانشگاه تربیت مدرس، پایان‌نامه کارشناسی ارشد رشته علوم اقتصادی، 1374.
  21. سیدقطب، ابراهیم، فی ظلال القرآن، الطبعه الخامسه و الثلاثون، بیروت: دارالشروق، 1425.
  22. صانعی، یوسف، کتاب فقه زندگی 1، ربای تولیدی، قم: میثم تمار، 1383.
  23. طباطبایی، سیدمحمدحسین، ترجمه تفسیر المیزان، انتشارات جامعه مدرسین، قم: ۱۳۷۴.
  24. الطحاوی، ابوجعفر احمد بن محمد، شرح معانی الآثار، المدینه المنوره: عالم الکتاب، 1414.
  25. عسکری، حسن بن عبدالله، الفروق فی اللغة، بیروت: دار الافاق الجدیده، 1400.
  26. فردیک، روویون، آرمانشهر در تاریخ اندیشه غرب، عباس باقری، تهران: نشر نی، 1385.
  27. فرزین‌وش، اسدالله؛ ندری، کامران، «ربا، بهره قراردادی و بهره طبیعی»، مجله تحقیقات اقتصادی، تهران، شماره 60، 1381.
  28. قدیری‌اصلی، باقر، سیر اندیشه اقتصاد، چاپ هشتم، تهران: انتشارات دانشگاه تهران، بی‌تا.
  29. کاتوزیان، محمدعلی، آدام اسمیت و ثروت ملل، تهران: شرکت سهامی کتاب‌های جیبی، بی تا.
  30. کمالی، محمدهادی، «اسلام و نظام سرمایه‌داری»، سفیر، سال پنجم، شماره بیستم، زمستان 1390.
  31. ماجدی، علی؛ گلریز، حسن، پول و بانک از نظریه تا سیاستگذاری، چاپ هشتم، تهران: بانک مرکزی، 1377.
  32. مجلسی، محمدباقر بن محمدتقی، بحار الأنوار الجامعة لدرر أخبار الأئمة الأطهار (علیهم السلام)، بیروت: مؤسسه الوفاء، 1404.
  33. مدنی، داوود، مقدمه‌ای بر تئوری‌های سازمان و مدیریت، چاپ چهارم، تهران: دانشگاه پیام نور 1373.
  34. معرفت، محمدهادی، جامعه مدنی قم: التمهید، 1378.
  35. مکارم‌شیرازی، ناصر، خطوط اقتصاد اسلامی، قم: ناشر مدرسه امام علی بن ابی‌طالبg، 1360.
  36. ــــــــــــــــ، تفسیر نمونه، تهران: دارالکتب الاسلامیه، چاپ بیست و پنجم، 1372.
  37. موسویان، سیدعباس، «نقد دیدگاه معاصر درباره ربا»، کتاب نقد، سال چهاردهم، و پانزدهم، شماره 66-65، زمستان 1391 و بهار 1392.
  38. میرآخور، عباس، مطالعات نظری در بانکداری و مالیه اسلامی، ترجمه محمدرضا ضیایی بیگدلی، تهران: بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران، 1370.
  39. میرمعزی، سیدحسین، «ترسیم نظام اقتصادی اسلام بر اساس مکتب اقتصادی آن، نشریه نامه مفید، شماره 14، تابستان 1377 ش.
  40. ناصری، شهناز، «بررسی تطبیقی اهداف اقتصادی مکتب اقتصاد اسلامی و اقتصاد سرمایه‌داری»، نشریه اقتصاد اسلامی، شماره 8، پاییز 1393.
  41. نجارزاده، رضا، شکل‌گیری نظام‌های اقتصادی بر مبنای اخلاق اسلامی و اخلاق سرمایه‌داری، فصلنامه جستارهای اقتصادی، سال پنجم، شماره 10، پاییز و زمستان 1378.
  42. نمازی، حسین، نظام‌های اقتصادی، تهران: شرکت سهامی انتشار، 1374.
  43. وبر، ماکس، اخلاق پروتستان و روح سرمایه‌داری، ترجمه عبدالمعبود انصاری، تهران: انتشارات سمت، 1371.
  44. یاسپرس، کارل، آغاز و انجام تاریخ، ترجمه محمود لطفی، تهران: خوارزمی، 1362.
  45. John Eatwell،The New Palgrave A Dictionary of Economic: The Macmillan Press Limited، 1987
 

 

آمار
تعداد مشاهده مقاله: 205
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 151


سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب