اخبار و اعلانات

 آمار

تعداد نشریات120
تعداد شماره‌ها1,267
تعداد مقالات9,466
تعداد مشاهده مقاله2,716,379
تعداد دریافت فایل اصل مقاله1,514,945
غریبی, آرش, اکرمی, روح اله. (1403). امکان‌سنجی انطباق جرم «بغی» بر جنگ نرم در فقه اسلامی. مطالعات فلسفی کلامی, 18(49), 311-337. doi: 10.22034/fvh.2023.14473.1662
آرش غریبی; روح اله اکرمی. "امکان‌سنجی انطباق جرم «بغی» بر جنگ نرم در فقه اسلامی". مطالعات فلسفی کلامی, 18, 49, 1403, 311-337. doi: 10.22034/fvh.2023.14473.1662
غریبی, آرش, اکرمی, روح اله. (1403). 'امکان‌سنجی انطباق جرم «بغی» بر جنگ نرم در فقه اسلامی', مطالعات فلسفی کلامی, 18(49), pp. 311-337. doi: 10.22034/fvh.2023.14473.1662
غریبی, آرش, اکرمی, روح اله. امکان‌سنجی انطباق جرم «بغی» بر جنگ نرم در فقه اسلامی. مطالعات فلسفی کلامی, 1403; 18(49): 311-337. doi: 10.22034/fvh.2023.14473.1662

امکان‌سنجی انطباق جرم «بغی» بر جنگ نرم در فقه اسلامی

مطالعات فقه اسلامی و مبانی حقوق
مقاله 12، دوره 18، شماره 49، شهریور 1403، صفحه 311-337    اصل مقاله (489.02 K)
نوع مقاله: مقاله علمی ترویجی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/fvh.2023.14473.1662
نویسندگان
آرش غریبی* 1؛ روح اله اکرمی2
1دانشجوی دکتری، گروه جزا و جرم شناسی، دانشکده حقوق، دانشگاه قم، قم، ایران.
2دانشیار، گروه جزا و جرم شناسی، دانشکده حقوق، دانشگاه قم، قم، ایران.
چکیده
در بیان فقهای اسلامی، اقدامات مسلحانه گروهی در برابر حکومت اسلامی «بغی» نامیده شده است. هر چند عنوان «بغی» در قانون مجازات اسلامی تازگی دارد، بحث آن در فقه کاملاً شناخته‌شده است. احکام مربوط به بغی از دیرباز در کتاب‌های فقهی و در ضمن  مباحث جهاد مطرح بوده است، لیکن گونه دیگری از تهدیدات علیه حکومت اسلامی وجود دارد که اصطلاحاً جنگ نرم گفته شده است. حال سؤال این است که اشخاص مرتکب تهدیدات نرم در برابر اساس نظام اسلامی، مشمول عنوان بغی خواهند بود؟ با روش تحلیلی، توصیفی در قالب مطالعه و تتبع در آیات و روایات و دیدگاه فقهای معاصر و متأخر و آنچه از منابع معتبر و فتاوای فقهای اسلامی به دست می‌آید، به نظر می‌رسد که انطباق دو عنوان مذکور بر یکدیگر، با لحاظ شرایط فقهی مندرج در مباحث مربوط به بغی می‌توان حالت‌هایی را متصور بود که در برخی از صور جنگ نرم، افراد مرتکب را مشمول جرم بغی دانست و احکام بغات را بر آنان اعمال نمود.
کلیدواژه‌ها
اقدامات مسلحانه؛ فقها؛ تهدیدات؛ بغی؛ جنگ نرم
مراجع
قرآن کریم

  • احمدزاده کرمانی روح الله(1388)، «درآمدی بر ماهیت شناسی جنگ نرم پس از انقلاب اسلامی»، فصلنامه مطالعات بسیج، س12، ش 43.
  • ابن‌بابویه، محمد بن علی(1382)، الخصال، ج۱، قم: نسیم کوثر.
  • ابن‌بابویه، محمد بن علی(بی‌تا)، عیون اخبار الرضاG، ج۲، تهران: جهان.
  • ابن ادریس حلی(1410)، السرائر، ج2، قم: موسسة النشر الاسلامی.
  • ابن براج طرابلسی، قاضی عبدالعزیز(1406)، المهذب، ج1، قم: مؤسسة النشر الاسلامی.
  • انصاری محمد مهدی(1386)، «جنگ نرم آمریکا علیه ایران؛ چیستی و چرایی»، سایت بانک اطلاعات نشریات ایران.
  • ابن عابدین(بی‌تا)، حاشیة رد المحتار، ج4، بیروت: دار الفکر للطباعة والنشر والتوزیع.
  • ابن قدامه(1388)، المغنی، ج10، قاهره: المکتبة القاهره.
  • ابن عاشور(1421)، التحریر و التنویر، ج26، بیروت: موسسة التاریخ العربی.
  • انصارى، شیخ مرتضى(بی‌تا)، مکاسب محرمه، چ2، تبریز: [بی‌نا].
  • امام الشافعی(2009)، کتاب الام، ج4، بیروت: دارالفکر للطباعة و النشر و التوزیع.
  • بحرانی، شیخ یوسف(بی‌تا)، الحدائق، ج3، قم: مؤسسة النشر الاسلامی التابعة لجماعة المدرسین.
  • برازش علیرضا(1396)، تفسیر اهل بیتD، ج14، تهران: انتشارات امیر کبیر.
  • بجنوردى سیدمیرزاحسن(1389)، القواعد الفقهیه، ج1، نجف اشرف: مطبعة الاداب.
  • جلال‌پور، شهره، پای‌فرد، کیانوش و محمد فلاح(1395)، «واکاوی سازکارها و اهداف جنگ نرم»، فصلنامه مطالعات قدرت نرم، ش14.
  • حلی، حسن بن یوسف بن مطهر اسدى(1427)، تحریر الأحکام الشرعیة على مذهب الإمامیة(ط - القدیمة)، ج2، مشهد: مؤسسة آل البیتD.
  • ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ(1419)، تذکرة الفقها، ج9، چ1، قم: مؤسسه آل بیتD.
  • حسن‌زاده، صالح(1392)، «نحوه برخورد با بُغات در فقه با تکیه بر قرآن کریم»، سراج منیر، س4، ش12.
  • سبحانی، مهین و نادیا باقری(1399)، «ماهیت و انواع مسئولیت معاونت در دیوان‌های بین المللی کیفری»، مطالعات حقوقی، دوره 12، ش2.
  • سبزه‌علی‌گل، بهمن، آهنگران، محمد رسول و محمود قیوم زاده(1401)، «مشروط‌انگاری تحقق جرم بغی به قیام مسلحانه در مادۀ 287 قانون مجازات اسلامی در ترازوی نقد»، پژوهش‌های فقه و حقوق اسلامی، دوره 18، ش68.
  • شهید اول، محمدبن مکی(1410)، اللمعة الدمشقیة، ج2، چ3، بیروت: دار احیاء التراث العربی.
  • شهید ثانى، زین‌الدین بن على(1410)، الروضة البهیة فی شرح اللمعة الدمشقیة، ج2، چ1، قم: داورى.
  • حسین‌نژاد، سید مجتبی(1398)، «بررسی فقهی بغی در فضای مجازی»، پژوهش‌های فقه و حقوق اسلامی، س15، ش55.
  • خویی، سید ابوالقاسم(بی‌تا)، منهاج الصالحین، ج1، قم: موسسة الخوئی الاسلامیه.
  • خمینى، سید روح اللَّه(1410)، مکاسب محرمه، چ3، قم: اسماعیلیان.
  • . خلیلی رضا(1394)، «تأثیر شکا­ف­های اجتماعی بر امنیت ملی ایران؛ در جستجوی چارچوبی تحلیلی»، فصلنامه مطالعات راهبردی، ش79.
  • جوهرى، اسماعیل بن حماد(1410)، الصحاح، بیروت: دار العلم.
  • فاضل مقداد، جمال‌الدین مقدادبن عبدالله سیوری(بی‌تا)، کنز العرفان فی فقه القرآن، ج1، [بی‌جا]: [بی‌نا].
  • فاضل آبی، حسن(1417)، کشف الرموز فی شرح مختصر النافع، چ3، قم: دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم.
  • عبداللهی، عابدصمد و فاطمه وجدی(1392)، «بررسی جنگ نرم در آیات قرآن»، مطالعات تفسیری، س4، ش15.
  • کاشف الغطاء جعفر(1380)، کشف الغطاء عن مبهمات شریعه الغراء، ج4، قم: انتشارات بوستان کتاب.
  • راوندی، سعید بن هبه الله(1405)، فقه القرآن، قم: انتشارات کتابخانه آیت الله مرعشی9.
  • زینلی محمدرضا(1378)، جرم سیاسی و حقوق جزای اسلامی و مطالعه تطبیقی، چ1، تهران: امیر کبیر.
  • زحیلی وهبه(1418)، المنیر، ج26، بیروت: دار الفکر المعاصر.
  • طبرسی، فضل بن حسن(1351)، تفسیر مجمع‌البیان، ترجمه احمد بهشتی و دیگران، ج ۱۱، تهران: فراهانی.
  • طوسی، ابوجعفر محمدبن حسن(1387)، المبسوط فی فقه الامامیه، ج7، تهران: المکتبة المرتضویة.
  • ــــــــــــــــــــــــــــــــــ(1407)، تهذیب الأحکام، ج4، چ4، تهران: دار الکتب الإسلامیة.
  • ــــــــــــــــــــــــــــــــــ(1407)، الخلاف، ج5، قم: جماعة المدرسین فی الحوزة العلمیة.
  • عیوضی، محمدرحیم، دامیار محمود و ایوب دامیار(1395)، «مبانی جنگ نرم در اندیشه مقام معظم رهبری»، فصلنامه حبل المتین، س5، ش14.
  • عبدالرحمن الجزیری(1424)، الفقه علی المذاهب الاربعه، ج5، بیروت: دار الکتب العلمیة.
  • قیاسی، جلال‌الدین(1390)، «معاونت درجرم از دیدگاه فقه اسلام»، پژوهش‌های حقوقی، س3، ش3.
  • کلینى، محمد بن یعقوب(1429)، الکافی، ج5، چ1، قم: دار الحدیث للطباعة و النشر.
  • ماه‌پیشانیان، مهسا(1386)، «راهکارهای آمریکا برای جنگ نرم با جمهوری اسلامی ایران»، فصلنامه علمی، تخصصی عملیات روانی، س5، ش18، تهران: معاونت فرهنگی ستاد مشترک سپاه.
  • مکارم شیرازی، ناصر(1374)، تفسیر نمونه، ج۲۲، تهران: دار الکتب الاسلامیه.
  • محدث نوری، میرزا حسین(بی‌تا)، مستدرک الوسایل، بیروت: موسسة آل البیتD الاحیا التراث.
  • مجلسی، محمدباقر بن محمدتقی(بی‌تا)، بحار الأنوار، ج2۹، بیروت: دار احیاء التراث العربی.
  • مراغى، سیدمیرعبدالفتاح(1417)، العناوین الفقهیه، قم: مؤسسة النشر الاسلامیه.
  • محقق حلی، نجم‌الدین جعفر بن الحسن(1413)، مختصر النافع، قم: بعثت.
  • محقق اردبیلى(بی‌تا)، زبدة البیان، قم: مکتبة المرتضویة.
  • محمدی گیلانی، محمد(1361)، حقوق کیفری در اسلام، تهران: انتشارات المهدی.
  • میرخلیلی سیداحمد، کلانتری خلیل‌آباد، عباس و محمد نظری ندوشن(1395)، «چالش­های میان بغی فقهی و قانونی»، دیدگاه­های حقوق قضایی، ش75 و 76.
  • نراقى، احمد(1375)، عوائد الایام، قم: دفتر تبلیغات.
  • نائینی، علی محمد(1389)، «درآمدی بر ماهیت شناسی جنگ نرم»، فصلنامه راهبردی دفاعی، س8، ش28.
  • نوروزی، محمد(1391)، دست در دست صبح، قم: دفتر نشر معارف.
  • نجفی، شیخ محمدحسن(1404)، جواهرالکلام فی شرح شرایع الاسلام، ج 21، چ7، بیروت: دار احیاء التراث العربی.
 

آمار
تعداد مشاهده مقاله: 314
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 101


سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب