اخبار و اعلانات

 آمار

تعداد نشریات121
تعداد شماره‌ها1,334
تعداد مقالات10,015
تعداد مشاهده مقاله3,001,151
تعداد دریافت فایل اصل مقاله1,692,496
علوی, سید حسن. (1403). مبانی رویکرد جرم‌انگاری حداقلی در فقه جزایی با تأکید بر «اصل کمینه بودن» حقوق جزا. مطالعات فلسفی کلامی, 18(49), 63-88. doi: 10.22034/fvh.2023.15276.1726
سید حسن علوی. "مبانی رویکرد جرم‌انگاری حداقلی در فقه جزایی با تأکید بر «اصل کمینه بودن» حقوق جزا". مطالعات فلسفی کلامی, 18, 49, 1403, 63-88. doi: 10.22034/fvh.2023.15276.1726
علوی, سید حسن. (1403). 'مبانی رویکرد جرم‌انگاری حداقلی در فقه جزایی با تأکید بر «اصل کمینه بودن» حقوق جزا', مطالعات فلسفی کلامی, 18(49), pp. 63-88. doi: 10.22034/fvh.2023.15276.1726
علوی, سید حسن. مبانی رویکرد جرم‌انگاری حداقلی در فقه جزایی با تأکید بر «اصل کمینه بودن» حقوق جزا. مطالعات فلسفی کلامی, 1403; 18(49): 63-88. doi: 10.22034/fvh.2023.15276.1726

مبانی رویکرد جرم‌انگاری حداقلی در فقه جزایی با تأکید بر «اصل کمینه بودن» حقوق جزا

مطالعات فقه اسلامی و مبانی حقوق
مقاله 3، دوره 18، شماره 49، شهریور 1403، صفحه 63-88    اصل مقاله (452.64 K)
نوع مقاله: مقاله علمی پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/fvh.2023.15276.1726
نویسنده
سید حسن علوی
دانش‌آموخته دکتری گروه حقوق جامعه المصطفی العالمیه خراسان، مشهد، ایران.
چکیده
«جرم‌انگاری» به عنوان یکی از ابزار‌های مهم سیاست جنایی، بیانگر فرایندی است که بر اساس آن رفتار مجرمانه توصیف شده و مداخله کیفری دولت در قالب آن توجیه می‌شود. از موضوعات مهم در حقوق کیفری، جرم‌انگاری و گستره آن می‌باشد. با توجه به عدم موفقیت سیستم سزادهی در مقابله با بزهکاری و کارکرد‌های نامطلوب آن از جمله محدود شدن آزادی‌‌های فردی، تحمیل هزینه فراوان بر دولت و اخلال در نظام قضایی سبب شد تا رویکرد جدیدی در به کارگیری سیستم کیفری شکل گیرد. در این رویکرد سعی بر آن است که سهم مداخله کیفری به حداقل رسیده و استفاده از روش‌های غیر کیفری در اولویت قرار گیرد. پژوهش حاضر با روش توصیفی و تحلیلی، مبانی رویکرد جرم‌انگاری حداقلی در فقه جزایی بر اساس اصل حداقل بودن حقوق جزا به عنوان مهم‌ترین اصل در این نوع جرم‌انگاری را مورد بررسی قرار داده و این نتیجه را به دست داده است که اموری چون «اصل اباحه»، «اصل برائت»، «اصل عدم ولایت و سلطه» و «اصل اهتمام به اخلاق» می‌تواند به عنوان مبانی رویکرد حداقلی جرم‌انگاری در فقه جزایی تلقی شود.
کلیدواژه‌ها
اصل حداقل بودن حقوق جزا؛ جرم‌انگاری؛ اصل برائت؛ اصل اباحه؛ قاعده سلطنت
مراجع
قرآن کریم

  • اردبیلی، محمد علی(1381)، حقوق جزای عمومی، چ4، تهران: نشر میزان.
  • امیدی، جلیل(1383)، «سنت نبوی و عدالت کیفری»، فصلنامه حقوق، مجله دانشگاه حقوق و علوم سیاسی، دوره 39، ش4.
  • امیر ارجمند، اردشیر(1386)، مجموعه اسناد بین امللی حقوق بشر، قسمت اول؛ اسناد جهانی، چ2، تهران: دانشگاه شهید بهشتی.
  • آقا جمال خوانسارى، محمد بن حسین(1366)، شرح آقا جمال‌الدین خوانسارى بر غرر الحکم و درر الکلم، چ4، تهران: دانشگاه تهران.
  • بحرانی، یوسف بن احمد(1420)، حدائق الناظرة فی احکام عترة الطاهرة، قم: نشر جامعه مدرسین.
  • بهبهانى، محمد باقر بن محمد اکمل(بی‌تا)، الرسائل الفقهیة(للوحید البهبهانی)، [بی‌جا]: [بی‌نا].
  • تبت، مارک(1386)، فلسفه حقوق، ترجمه حسن رضایی خاوری، مشهد: دانشگاه علوم اسلامی رضوی.
  • تبریزى، راضى بن محمد(1413)، تحلیل الکلام فی فقه الإسلام، تهران: امیر قلم.
  • حائرى، سید على بن محمد طباطبایى(1418)،‌ ریاض المسائل فی تحقیق الأحکام بالدلائل(ط- الحدیثة) مؤسسه آل البیتD.
  • حبیب‌زاده، محمدجعفر، نجفی ابرندآبادی علی‌حسین و همکاران(1380)، «تورم کیفری؛ عوامل و پیامدها»، فصلنامه پژوهش علوم انسانی، دوره 5، ش4.
  • حر عاملی، محمد بن حسن(1413)، وسائل الشیعه، بیروت: موسسة ال البیتD.
  • حلی، حسن بن یوسف(1415)، مختلف الشیعه، قم: انتشارات جامعه مدرسین.
  • حلی، مقداد بن عبدالله(بی‌تا)، کنز العرفان فی فقه القرآن، قم: [بی‌نا].
  • خسرو شاهی، قدرت الله(1391)، نظریه‌ها و نظام‌‌های حقوقی، قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
  • خویی سید ابوالقاسم(بی‌تا)، مبانی تکملة المنهاج، نجف: مطبع الادب.
  • دانش‌پژوه، مصطفی و قدرت الله خسروشاهی(1377)، فلسفه حقوق، قم: موسسه آموزشی، پژوهشی امام خمینی9.
  • رامین نعیمی و همکاران(1400)، «اصول و معیار‌های و باید‌های حاکم بر جرم‌انگاری پزشکی در نظام حقوقی ایران»، فصلنامه علمی، پژوهشی قرآن و طب، دوره 6، ش4.
  • سمیعی عارف، زهرا(1390)، اصل حداقل بودن حقوق جزا، پایان نامه ارشد، دانشگاه علامه طباطبایی.
  • شمعی، محمد(1392)، درآمدی بر جرم‌انگاری و جرم زدایی، تهران: انتشارات جنگل.
  • صدر، سید اسماعیل و عبدالقادر عوده(1361)، التشریع الجنایی الاسلامی فی مذهب الخمسه مقارناً بالقانون الوضعی، البعثه، الدراسات الاسلامیه.
  • صدر، سید محمد باقر(بی‌تا)، دروس فی علم الأصول، قم: موسسة النشر الاسلامی.
  • طوسى، ابوجعفر محمد بن حسن(1407)، الخلاف، قم: دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم.
  • عزت عبدالفتاح(1381)، «جرم چیست و معیار‌های جرم‌انگاری کدام است؟» ترجمه اسماعیل رحیمی نژاد، مجله قضایی و حقوقی دادگستری، ش41.
  • عوده، عبدالقادر(1373)، التشریع الجنایی الاسلامیه، ترجمه اکبر غفوری، مشهد: به نشر.
  • غلامی، حسین(1392)، اصل حداقل بودن حقوق جزا، تهران: میزان.
  • فاضل هندى، محمد بن حسن(1416)، کشف اللثام و الإبهام عن قواعد الأحکام، قم: دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم.
  • فرحی، مریم(1397)، «جرم‌انگاری در بستر مکاتب حقوق کیفری و نظریه‌‌های جرم‌شناسی، با نگاهی به حقوق کیفری ایران و آمریکا»، مطالعات علوم سیاسی، حقوق و فقه دوره 4، ش1و2.
  • فعال، طیبه، و محمد هادی صادقی(1397)، «ماهیت جرم»، دو فصلنامه دانش و پژوهش حقوقی، دوره 4، ش1.
  • کرمی، وحید(1399)، اصل حداقل بودن حقوق جزا در آموزه‌‌های دینی، پایان‌نامه مقطع ارشد، دانشگاه رضوی.
  • کلدی، علیرضا(1382)، «انحراف، جرم و پیشگیری»، رفاه اجتماعی، س2، ش3.
  • کلینى، محمد بن یعقوب بن اسحاق(1407)، الکافی، چ4، تهران: دار الکتب الإسلامیة.
  • گیدنز، آنتونی(1388)، جامعه‌شناسی، ترجمه منوچهر صبوری، چ23، تهران: نی.
  • ماوردی(1401ق)، الاحکام السلطانیة و الولایة الدینیة، بغداد: [بی‌نا].
  • مجیدی، محمود(1386)، جرایم علیه امنیت، تهران: میزان.
  • محقق داماد، سید مصطفی(1379)، قواعد فقه(بخش جزایی)، تهران: مرکز نشر علوم اسلامی.
  • محمودی جانکی، فیروز(1387)، «جرم‌زدایی به منزله یک تغییر»، فصلنامه حقوق، مجله دانشگاه حقوق و علوم سیاسی، دوره 38.
  • محمودی، جواد(1385)، «قضا زدایی و جرم‌زدایی از منظر قانون اساسی و حقوق اداری»، مجله تخصصی الهیات و حقوق دانشگاه رضوی، س6، ش19.
  • مسجد سرایی، حمید و دیگران(1397)، «اصل «صرفه جویی کیفری» مبنای تفسیر احکام و قوانین جزایی اسلام»، فصلنامه پژوهش‌‌های فقه و حقوق اسلامی، س14، ش51.
  • مسجد سرایی، حمید(1388)، «اجرای حدود در عصر غیبت»، مطالعات اسلامی، فقه و اصول، س41، ش1.
  • مظفر، محمد رضا(1378)، اصول فقه، حقوق اسلامی، چ2، قم: [بی‌نا].
  • ملک محمدی، حمید رضا(1389)، نظریه‌‌های جرم، تهران: میزان.
  • منتظری، حسینعلی(1409)، دراسات فی ولایة الفقیه و فقه الدولة الاسلامیة، چ2، قم: نشر تفکر.
  • منصوری، زهرا(1395)، مبانی جرم‌انگاری در جرایم سیاسی، پایان‌نامه ارشد، دانشگاه شهید باهنر کرمان.
  • میرزاى قمّى، ابوالقاسم بن محمد حسن(1420)، مناهج الأحکام فی مسائل الحلال و الحرام، قم: دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم.
  • میرهاشمی، محمد(1389)، مطلق‌گرایی در اخلاق، تهران: بوستان کتاب.
  • ناصرزاده، هوشنگ(1372)، اعلامیه‌‌های حقوق بشر، تهران: ماجد.
  • نجفى، محمد حسن(بی‌تا)، جواهر الکلام فی شرح شرائع الإسلام، بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
  • نراقی، مولی احمد(1417)، عواید الایام، قم: دفتر تبلیغات اسلامی.
  • نوبهار، رحیم(1387)، حمایت حقوق کیفری از حوزه‌‌های عمومی و خصوصی، تهران: جنگل.
  • ــــــــــــــ(1389)، اصل قضایی بودن مجازاتها(تحلیل فقهی حق بر محاکمه عادلانه)، تهران: شهر دانش.
  • نوری، حسین بن محمد(1408)، مستدرک الوسائل و مستنبط المسائل، قم: موسسه آل البیتD.
  • وایت، راب و فیونا هاینس(1389)، در آمدی بر جرم و جرم‌شناسی، ترجمه میر روح‌الله صدیق، تهران: انتشارات دادگستر.
  • Hart, M.HJR(1971). the aims of criminal Law. In A.Goldestin and J. Goldestein.(eds), crime . Law and society . New cork,
  • Husak, Douglas,(2004) The criminal Law as Last resort, Oxford Journal of Legal stadies , vol 24,No 2
  • R. j. Order(1985). Crime and Law. An introduction to criminology. New York : random house.
  • Victor(2009-2008). Criminalization and regulation. University of warwick school of law studies research paper.p 3 No 2009-2008.
  • Hagan, J.(1987) Modern Criminology: crime, Criminal Behavior and Control, McGraw- Hill, Toronto
  • Schonsheck Jonathan(1994) on criminalization: An essay in the philosophy of criminal Law. Kluwer Academic publishers
آمار
تعداد مشاهده مقاله: 274
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 247


سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب