اخبار و اعلانات

 آمار

تعداد نشریات120
تعداد شماره‌ها1,364
تعداد مقالات10,247
تعداد مشاهده مقاله3,191,579
تعداد دریافت فایل اصل مقاله1,784,355
نیک آفرین, مهدی. (1402). واکاوی روایات کتاب «التوحید» ابن خزیمه در باب صفات خبری. مطالعات فلسفی کلامی, 10(18), 269-294. doi: 10.22034/pke.2023.14818.1732
مهدی نیک آفرین. "واکاوی روایات کتاب «التوحید» ابن خزیمه در باب صفات خبری". مطالعات فلسفی کلامی, 10, 18, 1402, 269-294. doi: 10.22034/pke.2023.14818.1732
نیک آفرین, مهدی. (1402). 'واکاوی روایات کتاب «التوحید» ابن خزیمه در باب صفات خبری', مطالعات فلسفی کلامی, 10(18), pp. 269-294. doi: 10.22034/pke.2023.14818.1732
نیک آفرین, مهدی. واکاوی روایات کتاب «التوحید» ابن خزیمه در باب صفات خبری. مطالعات فلسفی کلامی, 1402; 10(18): 269-294. doi: 10.22034/pke.2023.14818.1732

واکاوی روایات کتاب «التوحید» ابن خزیمه در باب صفات خبری

پژوهشنامه کلام
دوره 10، شماره 18، شهریور 1402، صفحه 269-294    اصل مقاله (858.97 K)
نوع مقاله: مقاله علمی ترویجی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/pke.2023.14818.1732
نویسنده
مهدی نیک آفرین*
دانش‌آموخته دکترای دانشگاه فردوسی
چکیده
محمد ­بن اسحاق بن خزیمه محدث و فقیه نامدار اهل سنت(233-311ق.) در کتاب التوحید برای اثبات صفات خبری به معنای ظاهری آیات و روایات استناد کرده است. سؤال این است که روایات ابن خزیمه در باب صفات خبری و اخذ مدلول ظاهری آن‌ها چه محذوراتی دارد؟ فرضیه پژوهش این است که روایات کتاب «التوحید» ابن خزیمه اشکالات سندی و محتوایی دارند. با مطالعه و کاوش در کتاب ابن ­خزیمه و پردازش به شیوه توصیفی، تحلیلی، برایند تحقیق بیانگر این مطلب است که محتوای روایات این اثر، با جسم انگاری، تعارض و مضامین تصنعی مواجه است. همچنین در سلسله سند برخی از روایات، روایان ضعیف قرار دارند. کتاب التوحید ابن خزیمه، مستمسک رهبران سلفی همچون ابن­تیمیه و مورد توجه جریان­های وهابی قرار گرفته و روشن نمودن اشکالات آن، می­تواند در دفاع از توحید ناب تأثیرگذار و مفید باشد.
کلیدواژه‌ها
ابن خزیمه؛ تشبیه؛ روایات تشبیهی؛ صفات خبری؛ کتاب التوحید
مراجع
قرآن کریم

  • ابن‌ ابى‌ حاتم رازی‌، عبدالرحمان‌(1372)، الجرح‌ و التعدیل‌، بیروت: دارالکتب العلمیه.
  • ابن ابی الحدید، ابوحامد عبدالحمید(بی­تا)، شرح نهج البلاغه، قم: موسسه اسماعیلیان .
  • ابن اثیر، مبارک بن محمد(1364)، النهایه فی غریب الحدیث و الاثر، قم: موسسه اسماعیلیان.
  • ابن احمد حنبل، عبدالله(1406)، السنه، [بی‌جا]: دار ابن قیم.
  • ابن‌ حبان‌، محمد(1395)، الثقات، بیروت: دارالفکر.
  • ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی(1415)، الاصابه فی تمییز الصحابه، بیروت: دار الکتب العلمیه.
  • ابن‌ جوزی‌، عبدالرحمان‌ بن علی(1375)، المنتظم، بیروت: دارالکتب.
  • ابن خزیمه، ابوبکر محمد بن اسحاق(1408)، التوحید و اثبات صفات الرب، ریاض: دار الرشد.
  • ابن تیمیه، احمد بن عبدالحلیم(1426)، مجموع الفتاوی، بیروت: مکتبه الرشد.
  • ــــــــــــــــــــــــــــــــ(1425)، العقیده الحمویة الکبرى، ریاض: دار الصمیعی.
  • ــــــــــــــــــــــــــــــــ(1411)، درء تعارض العقل والنقل، ریاض: جامعة الإمام محمد بن سعود.
  • ــــــــــــــــــــــــــــــــ(1424)، الرد على الجهمیة والزنادقة، ریاض: دار الثبات للنشر والتوزیع.
  • ابن سعد، محمد(1410)، الطبقات الکبری، بیروت: دار الکتب العلمیه.
  • ابن قدامة، عبد الله بن أحمد(1409)، إثبات صفة العلو، مدینه: مکتبة العلوم والحکم.
  • ابن قیم الجوزی، محمد بن أبی بکر(1408)، الصواعق المرسلة فی الرد على الجهمیة والمعطلة، ریاض: دار العاصمه.
  • ابن عبد البر، یوسف بن عبدالله(1412)، الاستیعاب فی معرفة الاصحاب، بیروت: دارالجیل.
  • ابن عبدالعزیز، عبدالله بن محمد(1412)، التوحید و بیان العقیدة السلفیة النقیة، [بی­جا]: مکتبة طبریة.
  • ابن عدی، عبدالله(1418)، الکامل فی ضعفاء الرجال، بیروت: دارالکتب العلمیه.
  • ابن عساکر، علی بن حسن(1415) تاریخ مدینه دمشق، بیروت، دار الفکر.
  • ابن عماد، عبد الحی بن احمد(بی­تا)، شذرات الذهب، بیروت: دارالکتب العلمیه.
  • احمد بن فارس، ابو الحسین(1404ق.) معجم مقاییس اللغه، قم: مکتبه الاعلام الاسلامی.
  • ابن قتیبه دینوری، عبدالله(1406)، تأویل‌مختلف‌الحدیث، بیروت، دار الکتب العلمیه.
  • ابن کثیر، اسماعیل بن عمر(بی­تا)، البدایه و النهایه، بیروت: مکتبه المعارف.
  • ابن معین، یحیی(1399)، تاریخ ابن معین، مکه: مرکز البحث العلمی.
  • ابن منظور، محمد بن مکرم(1408)، لسان العرب، بیروت: داراحیاء التراث العربی.
  • ابوریه، محمود(1389)، شیخ المضیرة ابوهریره، قم: انصاریان.
  • اشعری، علی بن اسماعیل(1427)، مقالات الاسلامیین، بیروت: دار صادر.
  • بغدادی، عبدالقاهر بن طاهر(1973)، الفرق بین الفرق، بیروت: دارالافاق الجدیده.
  • بیهقی، احمد بن حسین(1417)، الاسماء و الصفات، بیروت: [بی­نا].
  • تمیمی الحنبلی، حمد بن ناصر(بی­تا)، التحفة المدنیة فی العقیدة السلفیة، ریاض: موسسة الرساله.
  • ثعلبی، احمد بن محمد(1422)، الکشف و البیان، بیروت: دار احیاء التراث.
  • جوهری، اسماعیل بن حماد(1407)، الصحاح، بیروت: دارالعلم.
  • حاکم نیشابوری، محمد بن عبدالله(1397)، معرفة علوم الحدیث، بیروت: دارالکتب العلمیة.
  • خلال، ابی بکر بن احمد(1426)، السنه، ریاض: دارالرایه.
  • دارقطنی، ابوالحسن علی بن عمر(بی­تا)، کتاب الصفات، مدینه: [بی­نا].
  • دهخدا، علی اکبر(1377)، لغت نامه دهخدا، تهران: دانشگاه تهران
  • ذهبی، محمد بن احمد(1409)، تاریخ‌الاسلام، بیروت: دارالکتب العربی
  • ـــــــــــــــــــــــــ(1995)؛ العلو للعلی الغفار، ریاض: مکتبه اضواء السلف.
  • ـــــــــــــــــــــــــ(1424)، العرش، مدینة: البحث العلمی بالجامعة الإسلامیة.
  • ـــــــــــــــــــــــــ(1427)، سیر اعلام النبلاء، قاهره: دار الحدیث.
  • ـــــــــــــــــــــــــ(1382)، میزان الاعتدال، بیروت: دارالمعرفه.
  • راغب اصفهانی، حسین بن محمد(1383)، المفردات، قم: ذوی القربی.
  • سبکی، ابی نصر(1992)، طبقات الشافعیه الکبری، الجیزه: دارهجر.
  • شاطبی، ابراهیم بن موسی(1429)، الاعتصام، بیروت: دارالمعرفة.
  • شهرستانی، محمّد بن عبدالکریم(1402)، الملل و النّحل، بیروت: دارالمعرفة.
  • طباطبایی، محمد حسین(1374)، المیزان فی تفسیر القرآن، قم: جامعه مدرسین.
  • طریحی، فخر الدین(1414)، مجمع البحرین، قم: الدراسات الاسلامیه.
  • غزالی، ابوحامد(1424)، الاقتصاد فی الاعتقاد، بیروت: دار الکتب العلمیه.
  • فخر رازی، محمد بن عمر(1420)، التفسیر الکبیر، قاهره: [بی­نا].
  • قاضی، عبدالجبار بن احمد(بی­تا)، شرح الاصول الخمسه، بیروت: دار احیاء التراث العربی.
  • قرشی، سید علی اکبر(1371)، قاموس قرآن، تهران: دار الکتب الاسلامیه.
  • قرطبی، محمد بن احمد(بی­تا) الجامع لاحکام القرآن، بیروت: دارالفکر.
  • مغراوی، محمد بن عبد الرحمن(بی­تا)، موسوعة مواقف السلف فی العقیدة والمنهج والتربیة، قاهره: النبلاء للکتاب.
  • مقریزی، احمد بن علی(1420)، امتاع الاسماع، بیروت: دارالکتب العلمیه.
  • مایزر، گیل. ای،(1383)، پویایی ارتباطات انسانی، ترجمه حوا صابری، تهران: دانشکده صدا و سیما
آمار
تعداد مشاهده مقاله: 140
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 151


سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب