اخبار و اعلانات

 آمار

تعداد نشریات120
تعداد شماره‌ها1,350
تعداد مقالات10,139
تعداد مشاهده مقاله3,047,132
تعداد دریافت فایل اصل مقاله1,720,462
رحمانی, سید مجتبی. (1402). میزان تأثیر قاعده «التفات» در معناسازی تفسیر قرآن. مطالعات فلسفی کلامی, 1(3), 137-163. doi: 10.22034/aaq.2023.8593
سید مجتبی رحمانی. "میزان تأثیر قاعده «التفات» در معناسازی تفسیر قرآن". مطالعات فلسفی کلامی, 1, 3, 1402, 137-163. doi: 10.22034/aaq.2023.8593
رحمانی, سید مجتبی. (1402). 'میزان تأثیر قاعده «التفات» در معناسازی تفسیر قرآن', مطالعات فلسفی کلامی, 1(3), pp. 137-163. doi: 10.22034/aaq.2023.8593
رحمانی, سید مجتبی. میزان تأثیر قاعده «التفات» در معناسازی تفسیر قرآن. مطالعات فلسفی کلامی, 1402; 1(3): 137-163. doi: 10.22034/aaq.2023.8593

میزان تأثیر قاعده «التفات» در معناسازی تفسیر قرآن

آرایه های ادبی قرآن
دوره 1، شماره 3، مهر 1404، صفحه 137-163    اصل مقاله (777.49 K)
نوع مقاله: علمی، ترویجی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/aaq.2023.8593
نویسنده
سید مجتبی رحمانی*
گروه مبانی اندیشه اسلامی، مجتمع قرآن و حدیث جامعه المصطفی العالمیه قم
چکیده
قاعده «التفات» از پرکاربردترین قواعد در قرآن است و می­توان آن را جزو یکی از قواعد تفسیر قرآن نیز به شمار آورد، زیرا در تفسیر و معناسازی آیات قرآن نقش به سزایی دارد. متقدمین علمای بلاغت، التفات را مختص به ضمایر دانسته و محدوده آن را بسیار اندک می­پنداشتند؛ اما در این مقاله به بررسی و بیان نمونه‌های مختلفی از قاعده التفات و کارکردهای قرآنی آن اشاره شده است. با توجه به نظر پژوهشگران معاصر، قاعده التفات اقسام گوناگونی دارد که همه اقسام هشت­گانه آن در قرآن کریم به کار رفته است. این اقسام عبارت‌اند از: التفات در ضمایر، التفات در اعداد، التفات در حروف، التفات در خطاب، التفات در نوع و زمان افعال، التفات نحوی در کلمات، التفات کلمات به جای یکدیگر و التفات اسم به جای ضمیر. از دیگر موارد قاعده التفات که می‌توان به آن اشاره کرد، تعظیم و بزرگداشت، تحقیر، تنبیه و آگاهی دادن، مبالغه، اختصاص، اهتمام، توبیخ، فایده و ادب می‌باشد. تأثیر این صنعت در تغییرات معنایی یا به اصطلاح معناسازی این قاعده در تفسیر آیات قرآن کریم بسیار است، که در این مقاله به بیان آن پرداخته شده است.
کلیدواژه‌ها
قواعد؛ تفسیر؛ التفات؛ معناسازی
مراجع
قرآن کریم

  • ابن اثیر، ضیاء الدین(بی‌تا)، مثل السائر، تحقیق: محی‌الدین عبدالحمید، مصر: مطبعه مصطفی البابی الحلبی و اولاده.
  • محمد بن مکرم‏، ابن منظور(1414)، لسان العرب، چ3، بیروت‏: دار صادر‏.
  • سبکی، احمد(1423) عروس الافراح فی شرح تلخیص المفتاح، بیروت: المکتبه العصریه.
  • درویش، محیى‌الدین(1415)، إعراب القرآن و بیانه، چ4، سوریه: دارالارشاد‏.
  • تفتازانی، مسعود بن عمر(بی‌تا)، مختصر المعانی، بیروت: دار الفکر.
  • جرجانی، عبدالقاهر(بی‌تا)، دلائل الاعجاز، بیروت: دار المعرفه.
  • طبل، حسن(1998م)، اسلوب الالتفات فی البلاغة القرانیة، قاهره: دار الفکر العربی.
  • خطیب القزوینی(1985م)، الایضاح فی علوم البلاغیه، بیروت: دار الکتب العلمیة.
  • فراهیدی، خلیل بن احمد(1410)، کتاب العین، چ2، قم: انتشارات هجرت.
  • زرکشی، بدر الدین(1410)، البرهان فی علوم القرآن، بیروت: دار المعرفه.
  • زمخشرى، محمود(1407)، الکشاف عن حقائق غوامض التنزیل، بیروت: دار الکتاب العربی.
  • طباطبایى، سید محمد حسین‏(1417)، المیزان فی تفسیر القرآن، قم: دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعه‏ مدرسین حوزه علمیه‏ قم.
  • عبدالحلیم، م.س، محمد(1387)، «خاستگاه‌های هنر در دین: صنعت التفات در قرآن»، ترجمه ابوالفضل حری، مجله زیبا شناخت، ش11.
  • دهخدا، علی‌اکبر(1377)، لغت‌نامه، زیر نظر محمد معین و سید جعفر شهیدی، تهران: مؤسسه انتشارات و چاپ دانشگاه تهران.
  • فخرالدین رازى، ابوعبدالله محمد بن عمر(1420)، مفاتیح الغیب، بیروت: دار احیاء التراث العربى.
  • محیسن،‏ محمد(1418)، سالم القراءات و أثرها فی علوم العربیة، بیروت: دار الجیل‏.
آمار
تعداد مشاهده مقاله: 128
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 207


سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب