اخبار و اعلانات

 آمار

تعداد نشریات121
تعداد شماره‌ها1,272
تعداد مقالات9,554
تعداد مشاهده مقاله2,769,963
تعداد دریافت فایل اصل مقاله1,536,232
عبادی, مهدی, مختاری, محمد, مصطفوی فرد, حامد. (1402). کشف روابط مفهومی «غابرین» در قرآن (با رویکرد بررسی همنشین‌های درون‌آیه‌ای و درون‌سوره‌ای). مطالعات فلسفی کلامی, 1(3), 27-59. doi: 10.22034/aaq.2023.8594
مهدی عبادی; محمد مختاری; حامد مصطفوی فرد. "کشف روابط مفهومی «غابرین» در قرآن (با رویکرد بررسی همنشین‌های درون‌آیه‌ای و درون‌سوره‌ای)". مطالعات فلسفی کلامی, 1, 3, 1402, 27-59. doi: 10.22034/aaq.2023.8594
عبادی, مهدی, مختاری, محمد, مصطفوی فرد, حامد. (1402). 'کشف روابط مفهومی «غابرین» در قرآن (با رویکرد بررسی همنشین‌های درون‌آیه‌ای و درون‌سوره‌ای)', مطالعات فلسفی کلامی, 1(3), pp. 27-59. doi: 10.22034/aaq.2023.8594
عبادی, مهدی, مختاری, محمد, مصطفوی فرد, حامد. کشف روابط مفهومی «غابرین» در قرآن (با رویکرد بررسی همنشین‌های درون‌آیه‌ای و درون‌سوره‌ای). مطالعات فلسفی کلامی, 1402; 1(3): 27-59. doi: 10.22034/aaq.2023.8594

کشف روابط مفهومی «غابرین» در قرآن (با رویکرد بررسی همنشین‌های درون‌آیه‌ای و درون‌سوره‌ای)

آرایه های ادبی قرآن
دوره 1، شماره 3، آبان 1402، صفحه 27-59    اصل مقاله (756.97 K)
نوع مقاله: علمی، پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/aaq.2023.8594
نویسندگان
مهدی عبادی* 1؛ محمد مختاری2؛ حامد مصطفوی فرد3
1استادیار گروه معارف اسلامی، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی شاهرود، شاهرود، ایران
2دانش آموخته سطح 3 تفسیر و علوم قرآن، مدرسه تخصصی قرآن و عترت، حوزه علمیه خراسان.
3استادیار گروه علوم قرآن و حدیث دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه ولی عصر (عج) رفسنجان، کرمان، ایران
چکیده
رویکرد همزمانی معناشناسی، تلاشی در جهت بازنمایی مفاهیم قرآنی است، زیرا واژگان در قرآن معنای حقیقی خود را از مجموع ارتباطات بینامتنی به‌ صورت شبکه‌ی معنایی آشکار می‌نمایند. نوشتار حاضر که با استفاده از منابع کتابخانه‌ای و روش توصیفی، تحلیلی به رشته تحریر درآمده، در پی آن است که نخست به بررسی ریشه‌‌ای ماده «غبر» در قرآن بپردازد، سپس مفاهیم همنشین واژه «غابرین» مورد مطالعه قرار خواهد گرفت. برایند داده‌های قرآنی نشان داد که ریشه‌هایی همچون «نجات»، «عجز»، «قَدِر»، «ضاق»، «خوف» و «حزن»، همنشین‌های درون آیه‌ای با واژه «غابرین» هستند. واژگان همنشین مرتبط با واژه غابرین با رویکرد درون‌سوره‌ای شامل ریشه‌هایی همچون «غوی»، «کبر»، «ظلم»، «ضلّ»، «سوء»، «فتن»، «قعد» و «زیّن» می‌باشند. به نظر می‌رسد صرف معادل‌هایی همچون «باقی‌ماندگان»، «جاماندگان» و «بازماندگان» که عموماً در ترجمه‌ها بدانها اشاره شده است در جایگزینی «غابرین» کافی نباشد و بهتر است معادل «بدنامان» را به‌جای آن قرار داد، تا تمام توصیف‌ها و مصادیق ناپسند را که در روابط مفهومی غابرین وجود دارند در برگیرد. همچنین معنای برجای ماندن اثر که در ریشه «غبر» وجود دارد، با برجای ماندن نام بد که اثر منفی افعال و رفتار ناپسند قوم لوط بود تا همیشه تاریخ بر ایشان جاودان بماند.
کلیدواژه‌ها
غابرین؛ غاوین؛ ظالمین؛ مستکبرین؛ همنشین؛ روابط مفهومی
مراجع
قرآن کریم

  • ابن منظور، محمد بن مکرم(1414)، لسان العرب، بیروت: دارالفکر للطّباعه و النّشر و التّوزیع.
  • ابوحیان، محمد بن یوسف(1420)، البحر المحیط فی التفسیر، بیروت: دارالفکر.
  • أزهری، محمّدبن احمد(1421)، تهذیب اللّغه، بیروت: دار إحیاء التّراث العربی.
  • اسنوی، محمد بن حسن(1310)، حیاه القلوب فی کیفیه الوصول الی المحبوب، قاهره: [بی‌نا].
  • الزّبیر، محمد(1991م)، سجل أسماء العرب، بیروت: جامعه السّلطان قابوس.
  • انصاری، عبدالله بن محمد(1408)، منازل السّائرین، بیروت: [بی‌نا].
  • ایزوتسو، توشی‌هیکو(1361)، ساختمان مفاهیم اخلاقی-دینی در قرآن، ترجمه فریدون بدره‌ای، تهران: قلم.
  • بستانی، فواد افرام(1375)، فرهنگ ابجدی، چ 2، تهران: اسلامی.
  • پالمر، فرانک(1366)، نگاهی تازه به معنی‌شناسی، ترجمه کورش صفوی، تهران: مرکز.
  • جرجانی، علی بن محمد(1411)، التعریفات، قاهره: [بی‌نا].
  • جوهری، اسماعیل‌بن حمّاد(1407)، صحاح اللّغه، بیروت: دارالعلم.
  • جوادی آملی، عبد الله(1389)، تسنیم تفسیر قرآن کریم، قم: نشر اسراء.
  • حمیری، نشوان‌بن سعید(1420)، شمس العلوم و دواء کلام العرب من الکلوم، دار الفکر.
  • راغب اصفهانی، حسین‌بن محمّد(1404)، مفردات الفاظ القرآن، تهران: دفتر نشر کتاب.
  • زبیدی، محمد(1414)، تاج العروس من جواهر القاموس، محقق/ مصحّح: علی شیری، بیروت: دارالفکر.
  • زمخشرى، محمود بن عمر(1386)، مقدمة الأدب، تهران: موسسه مطالعات اسلامی.
  • شاکر، محمد کاظم(1382)، مبانی و روش‌های تفسیری، قم: مرکز جهانی علوم اسلامی.
  • شرتونی، سعید(1403)، أقرب الموارد فی فصح العربیه و الشّوارد، قم: مکتبه آیت الله العظمی المرعشی النجفی.
  • شفیع زاده، مرضیه و همکاران(1393)، معناشناسی کلمه در قرآن با تأکید بر روابط همنشینی و جانشینی، پژوهش‌های قرآن و حدیث.
  • صاحب، اسماعیل‌بن عبّاد(1414)، المحیط فی اللّغه، بیروت: عالم الکتاب.
  • صفوی، کورش(1377)، زبان‌شناسی و ادبیات، تهران: هرمس.
  • طباطبایى، سید محمدحسین(1390)، المیزان فی تفسیر القرآن، چ2، بیروت: [بی‌نا].
  • طبرسى، فضل بن حسن(1372)، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، چ3، تهران: ناصر خسرو.
  • فخر رازى، محمد بن عمر(1420)، التفسیر الکبیر(مفاتیح الغیب)، چ3، بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
  • طریحی، فخر الدّین‌بن محمّد(1375)، مجمع البحرین، محقّق/مصحّح: احمد حسینی اشکوری، چ سوم، تهران: مرتضوی، 1375ش.
  • عمید، حسن(1358)، فرهنگ عمید، تهران: انتشارات امیرکبیر.
  • فراستخواه، مقصود(1376)، زبان قرآن، تهران: علمی و فرهنگی.
  • فراهیدی، ابو عبدالرحمان خلیل بن احمد(1409)، کتاب العین، چ 2، قم: دار الهجره.
  • فیروزی آبادی، محمدبن یعقوب(1415)، القاموس المحیط، بیروت: دار الکتب العلمیّه.
  • فیومی، احمدبن محمّد(1405)، المصباح المنیر، قم: دارالهجره.
  • قرائتی، محسن(1388)، تفسیر نور، تهران: مرکز فرهنگی درس‌هایی از قرآن.
  • قرشی بنابی، علی اکبر(1309)، قاموس قرآن، تهران: دارالکتب الاسلامیه.
  • قشیری، عبدالکریم بن هوازن(1408)، الرساله القشیریّه، بیروت: [بی‌نا].
  • کراجکی، ابوالفتوح(بی‌تا)، کنز الفؤاد، بی‌جا، نرم افزار المکتبه الشّامله.
  • کلباسی، مجتبی(1384)، مهارت‌های بیان تفسیر، قم: نشر روح.
  • مدنی، علی‌خان‌بن‌احمد(1384)، الطّراز الاوّل و الکناز لما علیه من لغه العرب، مشهد: موسسه آل البیت.
  • مصطفوی، حسن(1402)، التّحقیق فی کلمات القرآن، تهران: مرکز الکتاب للتّرجمه و النّشر.
  • مغنیه، محمد جواد(1424)، التفسیر الکاشف، قم: دار الکتاب الاسلامی.
  • مکارم شیرازى، ناصر(1371)، تفسیر نمونه، چ10، تهران: دار الکتب الإسلامیة.
  • وزیرنیا، سیما، زبان شناخت، تهران: قطره.
  • هارلند، ریچارد(1380)، ابرساخت‌گرایی(فلسفه ساخت‌گرایی و پساساخت‌گرایی)، ترجمه فرزان سجودی، تهران: انتشارات سوره مهر.
  • هاشمی رفسنجانی، اکبر(1386)، تفسیر راهنما، قم: بوستان کتاب.
آمار
تعداد مشاهده مقاله: 80
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 123


سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب