اخبار و اعلانات

 آمار

تعداد نشریات121
تعداد شماره‌ها1,272
تعداد مقالات9,554
تعداد مشاهده مقاله2,770,497
تعداد دریافت فایل اصل مقاله1,536,379
فرضی پوریان, محمد. (1402). بررسی حسن و قبح ذاتی افعال در مقام ثبوت از منظر قرآن کریم. مطالعات فلسفی کلامی, 10(19), 191-214. doi: 10.22034/pke.2024.16571.1778
محمد فرضی پوریان. "بررسی حسن و قبح ذاتی افعال در مقام ثبوت از منظر قرآن کریم". مطالعات فلسفی کلامی, 10, 19, 1402, 191-214. doi: 10.22034/pke.2024.16571.1778
فرضی پوریان, محمد. (1402). 'بررسی حسن و قبح ذاتی افعال در مقام ثبوت از منظر قرآن کریم', مطالعات فلسفی کلامی, 10(19), pp. 191-214. doi: 10.22034/pke.2024.16571.1778
فرضی پوریان, محمد. بررسی حسن و قبح ذاتی افعال در مقام ثبوت از منظر قرآن کریم. مطالعات فلسفی کلامی, 1402; 10(19): 191-214. doi: 10.22034/pke.2024.16571.1778

بررسی حسن و قبح ذاتی افعال در مقام ثبوت از منظر قرآن کریم

پژوهشنامه کلام
مقاله 8، دوره 10، شماره 19، اسفند 1402، صفحه 191-214    اصل مقاله (780.6 K)
نوع مقاله: مقاله علمی پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/pke.2024.16571.1778
نویسنده
محمد فرضی پوریان*
استادیار گروه معارف اسلامی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران
چکیده
یکی از مهم‌ترین قواعد علم کلام که زیربنای بسیاری از قواعد و مسائل این علم می‌باشد، قاعده «حسن و قبح» است. پذیرش یا عدم پذیرش این قاعده تاثیر بسزایی در نگرش ما به جهان هستی، خداشناسی و دیگر مسائل مهم کلامی دارد. در این نوشتار تلاش می‌شود با روش تحلیلی، توصیفی و کتابخانه‌ای، تنها حسن و قبح ذاتی افعال(مقام ثبوت) را از منظر قرآن کریم بررسی کرده و به آیاتی پرداخته شود که در مقام ثبوت به خود قاعده یا مضمون آن اشاره دارند و تا به حال در کتب کلامی و مقالات منتشر شده مورد تحلیل قرار نگرفته‌اند. نتیجه پژوهش نشان می‌دهد در قرآن کریم آیه‌ای که به صراحت بر قاعده دلالت کند یافت نمی‌شود، اما به صورت ضمنی در دو مقام تکوین و تشریع به آن پرداخته است. در مقام تکوین هدف و غرض خود از خلقت و در مقام تشریع نیز غرض و هدف خود از تشریع احکام را بیان کرده که با دلالت التزامی می‌تواند دال بر قاعده حسن و قبح ذاتی افعال باشد.
کلیدواژه‌ها
حسن و قبح ذاتی؛ حسن و قبح شرعی؛ حکمت الهی؛ مصلحت؛ مفسده
مراجع
قرآن کریم

  • آمدی، سیف‌الدین(1423)، أبکار الأفکار فی أصول الدین‏، قاهره: دارالکتب‏‏.‏
  • مرعشى، قاضى نور الله(1409)، إحقاق الحق و إزهاق الباطل، قم: مکتبة آیة الله المرعشی النجفی.
  • ابن خلدون، ابوزید عبدالرحمن(1425)، لباب ‌المحصل فی أصول الدین‏‏، بیروت: دار الکتب العلمیة.
  • غزالى‏، ابوحامد(1409)، الاقتصاد فی الاعتقاد، بیروت: دار الکتب العلمیة.
  • احمد بن یحیى بن مرتضى(بی‌تا)، طبقات المعتزلة‏، بیروت: دار المکتبة الحیاة‏.
  • احمد بن محمد بن صلاح شرفى(1411‏)، شرح الأساس الکبیر‏، صنعاء: دار الحکمة الیمانیة.
  • اشعرى قمى، سعد بن عبدالله(1360)، المقالات و الفرق‏‏، تهران: مرکز انتشارات علمى و فرهنگى‏‏.
  • اصفهانی، محمد تقی(بی‌تا)، هدایة المسترشدین، قم: موسسة آل البیتD.
  • ایجى، میر سید شریف(1325)، شرح المواقف‏، قم: الشریف الرضی‏‏.
  • تفتازانى‏، سعد الدین،(1409)، شرح المقاصد، قم: الشریف الرضی‏‏.
  • حلى، حسن بن یوسف بن علی بن مطهر(1382)، کشف المراد فی شرح تجرید الاعتقاد، ‏با تعلیقه آیت الله سبحانى‏، قم: مؤسسه امام صادقG‏.
  • حنفى‏، حسن(بی‌تا)، من العقیدة إلى الثورة، قاهره: مکتبة مدبولی‏‏.
  • رازی، فخر الدین‏، محمد بن عمر(1411)، المحصل‏، عمان: دار الرازی‏.
  • رازی، فخرالدین، محمد بن عمر(1420)، مفاتیح الغیب، بیروت: دار احیاء التراث العربی.
  • ربانى گلپایگانى، على(1418)، القواعد الکلامیه، قم: مؤسسة الإمام الصادقG‏.
  • زمخشرى، محمود(1407)، الکشاف عن حقائق غوامض التنزیل، بیروت: دار الکتاب العربی.
  • سبحانى‏، جعفر(1412)، الإلهیات على هدى الکتاب و السنة و العقل‏، قم: المرکز العالمی للدراسات الإسلامیة.
  • شافعی، کمال‌الدین محمد‏(1425)، المسامرة شرح المسایرة فی العقائد المنجیة فی الآخرة، بیروت: المکتبة العصریة.
  • شریف مرتضى‏، علی بن حسین(1405)، رسائل الشریف المرتضى‏‏، قم: دار القرآن الکریم‏.
  • شهرستانى‏، عبدالکریم(1364)، الملل و النحل‏، قم: الشریف الرضی‏‏.
  • طباطبایی، سید محمد حسین(1417)، المیزان فی تفسیر القرآن‏، قم: مکتبة النشر الإسلامی‏.
  • طوسى، محمد بن محمد(1407)، تجرید الاعتقاد، قم: دفتر تبلیغات اسلامى‏‏.
  • طوسى، محمد بن محمد(1413)، قواعد العقائد، لبنان: دار الغربة.
  • طوسى، محمد بن حسن(بی‌تا)، التبیان فى تفسیر القرآن، بیروت: دار احیاء التراث العربى.
  • ــــــــــــــــــــــــــ(1411)، العقائد الجعفریة، قم: مکتبة النشر الإسلامی‏.
  • فاضل مقداد، مقداد بن عبدالله سیوری(1412)، الاعتماد فی شرح واجب الاعتقاد، به تحقیق ضیاء الدین بصرى، ‏مجمع البحوث الإسلامیة‏.
  • قاضى عبد الجبار(1972م)، المنیة و الأمل‏، اسکندریه: دار المطبوعات الجامعیة‏‏.
  • ـــــــــــــــــــ(1971م)، المختصر فی أصول الدین‏، بیروت: دارالهلال‏.
  • مفید، محمد بن نعمان(1413)، النکت الاعتقادیة، قم: المؤتمر العالمی للشیخ المفید.
  • مکارم شیرازى، ناصر(1374)، تفسیر نمونه، تهران: دار الکتب الإسلامیة.
  • مفتی، حمید(1374)، قاموس البحرین‏، تهران: میراث مکتوب‏.
آمار
تعداد مشاهده مقاله: 162
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 80


سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب