اخبار و اعلانات

 آمار

تعداد نشریات120
تعداد شماره‌ها1,350
تعداد مقالات10,139
تعداد مشاهده مقاله3,046,946
تعداد دریافت فایل اصل مقاله1,720,372
فقیه, علی. (1402). بررسی دیدگاه سیدمرتضی درباره آیات مربوط به اعتراض موسی (ع) نسبت به هارون (ع) و تأثیر مبنای کلامی ایشان در دیدگاه مربوطه. مطالعات فلسفی کلامی, 10(19), 53-80. doi: 10.22034/pke.2023.17113.1796
علی فقیه. "بررسی دیدگاه سیدمرتضی درباره آیات مربوط به اعتراض موسی (ع) نسبت به هارون (ع) و تأثیر مبنای کلامی ایشان در دیدگاه مربوطه". مطالعات فلسفی کلامی, 10, 19, 1402, 53-80. doi: 10.22034/pke.2023.17113.1796
فقیه, علی. (1402). 'بررسی دیدگاه سیدمرتضی درباره آیات مربوط به اعتراض موسی (ع) نسبت به هارون (ع) و تأثیر مبنای کلامی ایشان در دیدگاه مربوطه', مطالعات فلسفی کلامی, 10(19), pp. 53-80. doi: 10.22034/pke.2023.17113.1796
فقیه, علی. بررسی دیدگاه سیدمرتضی درباره آیات مربوط به اعتراض موسی (ع) نسبت به هارون (ع) و تأثیر مبنای کلامی ایشان در دیدگاه مربوطه. مطالعات فلسفی کلامی, 1402; 10(19): 53-80. doi: 10.22034/pke.2023.17113.1796

بررسی دیدگاه سیدمرتضی درباره آیات مربوط به اعتراض موسی (ع) نسبت به هارون (ع) و تأثیر مبنای کلامی ایشان در دیدگاه مربوطه

پژوهشنامه کلام
مقاله 3، دوره 10، شماره 19، اسفند 1402، صفحه 53-80    اصل مقاله (823.96 K)
نوع مقاله: مقاله علمی پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/pke.2023.17113.1796
نویسنده
علی فقیه*
عضو هیئت علمی دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم، دانشکده علوم قرآنی بندرعباس
چکیده
مسئله‌ پژوهش این است که علت توبیخ شدید موسی نسبت به هارون در داستان گوساله‌پرستی بنی‌اسرائیل چیست؟ سیدمرتضی معتقد است از آنجا که هارون، شریک موسی در رسالت بود و داراى سود و زیان مشترک بودند، موسی او را همچون خود فرض و همان‌گونه که انسان به هنگام خشم با خود رفتار مى‏کند، با او رفتار کرد؛ و ممکن است در آن زمان، گرفتن سر و کشیدن آن بی‌احترامی محسوب نمی‌شده است و احتمال دارد گفتن عبارت‏ «لا تَأْخُذْ بِلِحْیَتِی وَلابِرَأْسِی...» ازسوی هارون به‌علت ترس وی از گمان نادرست بنى‌اسرائیل مبنی برعتاب موسی نسبت به وی باشد یا اینکه مضمون این سخن، دلدارى و دعوت موسی به صبر باشد. نگارنده معتقد است دیدگاه ایشان دچار تأویل دور و بعیدی است. ظاهراً آنچه باعث چنین تفسیری از سیدمرتضی شده، مبنای کلامی ایشان درباره عصمت مطلق انبیاء (ع) است؛ نگارنده بر این باور است که می‌توان تحلیلی ارائه کرد که هم با این مبنا و هم با ظاهر آیات سازگارتر باشد و باید به این نکته توجه داشت که میدان تأویل آیات، میدان وسیع و فراخ‌دامنی نیست و فقط در حد اضطرار و ضرورت است. به نظر می‌رسد توبیخ شدید موسیG نسبت به هارون وسیله‌ای بـرای بـیدار کردن بنی‌اسرائیل بود تا به شدت و بزرگی اشتباه خود در گوساله‌پرستی پی ببرند.
کلیدواژه‌ها
مبنای کلامی سیدمرتضی؛ موسی(ع)؛ هارون؛ اعتراض؛ عصمت
مراجع
قرآن کریم(ترجمه محمدمهدی فولادوند)

  • ابن ‏شهر آشوب، محمد بن على(1369ق)، ‏متشابه القرآن و مختلفه؛‏ قم: بیدار.
  • ابن ‏عاشور، محمدطاهر(1420)، تفسیر التحریر و التنویر؛ بیروت: مؤسسة التاریخ العربی.
  • بحرانى، ابن میثم(1406)، قواعد المرام فی علم الکلام، تحقیق: سید احمد حسینى‏، قم: مکتبة آیة الله المرعشی النجفی.
  • جزایرى، نعمت‏الله(1388)، عقود المرجان فی تفسیر القرآن؛‏ چ1، قم: نور وحى‏.
  • جوادی آملی، عبدالله(بی‌تا)، شمیم ولایت، چ5، به کوشش سید محمود صادقی، قم: اسراء.
  • حلى، حسن بن یوسف(1413)،؛ کشف المراد فی شرح تجرید الاعتقاد، تحقیق و تعلیقات: حسن حسن زاده آملى، قم: مؤسسة النشر الإسلامی.
  • رضا، محمد رشید(1414)، تفسیر المنار، بیروت‌: دار المعرفه.
  • زمخشرى، محمود بن عمر(1407)، الکشاف عن حقائق غوامض التنزیل؛ چ3، بیروت: دار الکتاب العربی.
  • سبحانى، جعفر(1412)، الإلهیات على هدى الکتاب و السنة و العقل، قم، المرکز العالمی للدراسات الإسلامیة.
  • _________(1425)، عصمة الأنبیاء فی القرآن الکریم؛ چ3، قم: مؤسسة امام صادقG.
  • شبر، سید عبدالله(1424)، حق الیقین فی معرفة أصول الدین‏؛ چ2‏، قم: أنوار الهدى.
  • شبلى، نعمانى(1386)، تاریخ علم کلام، ترجمه سید محمد تقى فخر داعى؛ چ1، تهران: اساطیر،.
  • طباطبایى، سیدمحمدحسین(1417)، ‏‏المیزان فى تفسیر القرآن‏؛ چ5، قم: دفتر انتشارات اسلامى جامعه‏ مدرسین حوزه علمیه قم.
  • طبرسى، فضل بن حسن(1372)،‏ مجمع البیان فى تفسیر القرآن؛ چ3، تهران: انتشارات ناصر خسرو.
  • ـــــــــــــــــــــــــ(1406)، الاقتصاد فیما یتعلق بالاعتقاد، بیروت: دار الأضواء.
  • ـــــــــــــــــــــــــ(بی‌تا)، التبیان فى تفسیر القرآن؛ بیروت: دار احیاء التراث العربى.
  • ـــــــــــــــــــــــــ(1414)، الرسائل العشر؛ چ2، ‏قم: مؤسسة النشر الإسلامی.
  • عبدالرسول، غفار(1415)، شبهة الغلو عند الشیعة، بیروت: دار المحجة البیضاء.
  • فخرالدین رازى، محمد بن عمر(1409)، عصمة الأنبیاء، بیروت: دار الکتب العلمیة.
  • ___________________(1420)، مفاتیح الغیب؛ چ3، بیروت: دار احیاء التراث العربى.
  • فقیه، علی، رساله دکتری(1397)، : بررسی و تحلیل آیات موهم لغزش انبیاءD در امور شخصی غیر دینی بر اساس تفاسیر فریقین، استادراهنما: علی اکبر بابایی، دانشکده تفسیر و معارف قرآن قم: دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم.
  • قاضى، عبد الجبار(بی‌تا)،؛ تثبیت دلایل النبوة؛ قاهره: دار المصطفى.
  • کاشانى، فتح‏الله بن شکرالله(1423)،؛ ‏زبدة التفاسیر؛ به کوشش: بنیاد معارف اسلامى؛ چ1، قم: مؤسسة المعارف الإسلامیة.
  • لاهیجى، عبد الرزاق(1383)،؛‏ گوهر مراد، تهران: نشر سایه، 1383.
  • مجلسى، محمد باقر(1403)،؛ بحارالانوار؛ چ2، بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
  • مرتضی، على بن الحسین(1250)،؛ تنزیه الأنبیاء علیهم‌السلام‏؛ قم: الشریف الرضی.
  • مظفر، محمد حسن(1422)، ‏دلایل الصدق لنهج الحق؛ چ1،‏ قم: مؤسسة آل البیتD.
  • معرفت، محمدهادى(1374)، تنزیه انبیاء از آدم تا خاتم؛ قم: نبوغ.
  • مفید، محمد بن محمد(الف)(1413)،؛ أوائل المقالات فی المذاهب و المختارات؛ چ1،‏ قم: المؤتمر العالمی للشیخ المفید.
  • _______________(ب)(1413)، النکت الاعتقادیة؛ چ1، قم: المؤتمر العالمی للشیخ المفید.
  • مقداد، فاضل(1405)، إرشاد الطالبین إلى نهج المسترشدین؛ به کوشش: سید مهدى رجائى‏؛ قم: انتشارات کتابخانه آیت الله مرعشى ره‏، 1405 ق.
  • مکارم شیرازى، ناصر(1371)،؛ پیام قرآن؛ تهران: دارالکتب الاسلامیه، ۱۳۷۷.
  • _____________(1374)، تفسیر نمونه‏؛ تهران: دار الکتب الإسلامیة، اول، 1374.
آمار
تعداد مشاهده مقاله: 166
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 113


سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب