فهرست نشریات

  اخبار و اعلانات

 آمار

تعداد نشریات119
تعداد شماره‌ها1,257
تعداد مقالات9,411
تعداد مشاهده مقاله2,686,444
تعداد دریافت فایل اصل مقاله1,501,606
محمدی, فاطمه, حاتمی, امیرحسین. (1403). پیامدهای اقتصادی و اجتماعی اقطاع داری بر وضعیت روستاییان عصر سلجوقی. مطالعات فلسفی کلامی, 11(28), 49-68. doi: 10.22034/mte.2023.14949.1675
فاطمه محمدی; امیرحسین حاتمی. "پیامدهای اقتصادی و اجتماعی اقطاع داری بر وضعیت روستاییان عصر سلجوقی". مطالعات فلسفی کلامی, 11, 28, 1403, 49-68. doi: 10.22034/mte.2023.14949.1675
محمدی, فاطمه, حاتمی, امیرحسین. (1403). 'پیامدهای اقتصادی و اجتماعی اقطاع داری بر وضعیت روستاییان عصر سلجوقی', مطالعات فلسفی کلامی, 11(28), pp. 49-68. doi: 10.22034/mte.2023.14949.1675
محمدی, فاطمه, حاتمی, امیرحسین. پیامدهای اقتصادی و اجتماعی اقطاع داری بر وضعیت روستاییان عصر سلجوقی. مطالعات فلسفی کلامی, 1403; 11(28): 49-68. doi: 10.22034/mte.2023.14949.1675

پیامدهای اقتصادی و اجتماعی اقطاع داری بر وضعیت روستاییان عصر سلجوقی

مطالعات تاریخی جهان اسلام
مقاله 3، دوره 11، شماره 28، دی 1402، صفحه 49-68    اصل مقاله (534.97 K)
نوع مقاله: مقاله علمی - پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/mte.2023.14949.1675
نویسندگان
فاطمه محمدی1؛ امیرحسین حاتمی* 2
1دانش آموخته کارشناسی ارشد تاریخ ایران اسلامی، دانشگاه بین المللی امام خمینی(ره)، قزوین، ایران. (ftm.mohammadi.1996@gmail.com)
2دانشیار گروه تاریخ، دانشگاه بین المللی امام خمینی(ره)، قزوین، ایران. hatami@hum.ikiu.ac.ir
چکیده
یکی از مشخصه­های اصلی نظام اقتصادی در بخشی از دوران خلافت عباسی و حکومت­های نیمه­مستقل معاصر آن، بسط و گسترش نظام اقطاع و اقطاع­داری بود. نظام اقطاع در ابتدا با هدف رفع مشکلات اقتصادی حکومت بویژه در پرداخت حقوق و مواجب سپاهیان شکل گرفت. اما رشد و گسترش بی رویه آن بویژه در دوره سلجوقیان، پیامدهای زیان­باری به دنبال داشت. تأثیر ویرانگر بر حیات اقتصادی و اجتماعی روستاها و زندگی روستاییان از مهم ترین این پیامدها بود. با این وصف در این پژوهش تلاش می­شود با تکیه بیشتر بر متن عتبه­الکتبه، به این پرسش اصلی پاسخ داده شود که چرا گسترش نظام اقطاع در دوره سلجوقیان اثرات اقتصادی و اجتماعی ویرانگر بر زندگی دهقانان داشت و این اثرات کدام­اند؟ بر مبنای یافته­های پژوهش حرص و ولع فزاینده اقطاع­داران برای گسترش اراضی اقطاعی، ضعف نظارت دولت به کار مُقطعان، عدم آگاهی کافی اقطاع­داران از زراعت و بهره­کشی مستمر از روستاییان، همه سبب بیچارگی و تهیدستی روستاییان کشاورز و در نهایت اضمحلال حیات اجتماعی و اقتصادی آنان شده بود. 
کلیدواژه‌ها
سلجوقیان؛ اقطاع‌داری؛ نظام زمین‌داری؛ روستاییان
مراجع
  1. ابن­ اثیر، عزالدین. (1370). تاریخ کامل، ج 13، ترجمه­ی حمیدرضا آژیر، تهران، اساطیر.
  2. ابن بلخی، (1385)، فارسنامه، به تصحیح گای لسترانج و رینولد نیکلسون، تهران: اساطیر
  3. بارتولد، و.و، (1366)، ترکستان­نامه، ترجمه کریم کشاورز، تهران: انتشارات آگاه
  4. باسورث (و دیگران). (1371). تاریخ ایران از آمدن سلجوقیان تا فروپاشی ایلخانان، ترجمه­ی حسن انوشه، ج 5، چ دوم، تهران، امیرکبیر.
  5. بدیع، علی بن احمد منتجب­الدین. (1384). عتبه­الکتبه (مجموعه مراسلات دیوان سلطان سنجر)، تصحیح علامه محمد قزوینی، عباس اقبال آشتیانی، تهران، اساطیر.
  6. برتلس، آ. ی. (1346). ناصرخسرو و اسماعیلیان، ترجمه­ی ی. آرین­پور، تهران، بنیاد فرهنگ ایران.
  7. بلاذری، احمد بن یحیی، (1367)، فتوح­البلدان، ترجمه محمد توکل، تهران: نشر نقره
  8. بنداری اصفهانی، فتح بن علی. (1356). زبده النصره و نخبه العصره، ترجمه­­ی محمد حسین جلیلی، تهران، بنیاد فرهنگ ایران.
  9. پطروشفسکی، ایلیاپاولویچ.(1354).اسلام در ایران، ترجمه کریم کشاورز، تهران، پیام.
  10. حسینی، صدرالدین ابوالحسن علی بن ناصر. (1380). زبده التواریخ، ترجمه­­ی رمضان علی روح اللهی، تهران، ایل شاهسون بغدادی.
  11. خسروی، خسرو. (1335). نظام­های بهره­برداری از زمین در ایران (از ساسانیان تا سلجوقیان)، چ2، تهران، انتشارات شبگیر.
  12. خواجه نظام­الملک، ابوعلی (1344). سیاست­نامه، تصحیح محمد قزوینی، مرتضی مدرسی چهاردهی، تهران، تهران مصور.
  13. خوارزمی، محمد بن احمد، (1389)، مفاتیح العلوم، ترجمه سیدحسین خدیوجم، تهران: علمی و فرهنگی
  14. راوندی، محمدبن علی بن سلیمان. (1385). راحه­الصدور و آیه­السرور در تاریخ آل سلجوق، تصحیح محمد اقبال، تهران، اساطیر.
  15. راوندی، مرتضی. (1357). تاریخ اجتماعی ایران، ج3، تهران، امیرکبیر.
  16. سجادی، صادق. (1398). «اقطاع»، مندرج در دایره المعارف بزرگ اسلامی، جلد نهم، زیر نظر کاظم موسوی بجنوردی، تهران: مرکز دایره­المعارف بزرگ اسلامی
  17. غزالی، ابوحامد محمد بن محمد. (1363). مکاتیب فارسی غزالی، به کوشش عباس اقبال، تهران، کتابفروشی سنائی ـ کتابفروشی طهوری.
  18. کرمر، جوئل ل.، (1375)، احیای فرهنگی در عهد آل­بویه، ترجمه محمدسعید حنایی کاشانی، تهران: مرکز نشر دانشگاهی
  19. لمبتن، آن. (1362). مالک و زارع در ایران، ترجمه­­ی منوچهر امیری، چ سوم، تهران، علمی و فرهنگی.
  20. لمبتن، آن. (1372). تداوم و تحول در تاریخ ایران میانه، ترجمه­­ی یعقوب آژند، تهران، نشر نی.
  21. ماوردی، ابوالحسن علی، (1383)، آیین حکمرانی (احکام السلطانیه)، ترجمه حسین صابری، تهران: علمی و فرهنگی
  22. نظامی، جمال­الدین بن یوسف. (1389). مخزن­الاسرار، متن علمی ـ انتقادی از روی 14 نسخه­ی خطی، تصحیح بهروز ثروتیان، تهران، امیرکبیر.
  23. نیشابوری، ظهیرالدین. (1332). سلجوقنامه، ذیل سلجوقنامه ابوحامه محمد بن ابراهیم، تهران، کلاله خاور.
  24. ولی، عباس.(1380).ایران پیشا­سرمایه­داری، ترجمه حسن شمس­آوری، تهران،  نشر مرکز.
  25. هرتسینگ، ادموند. استورات، سارا. (1395). سلجوقیان، ترجمه­ی کاظم فیروزمند، تهران، مرکز.
آمار
تعداد مشاهده مقاله: 443
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 130


سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب