اخبار و اعلانات

 آمار

تعداد نشریات121
تعداد شماره‌ها1,327
تعداد مقالات9,943
تعداد مشاهده مقاله2,975,135
تعداد دریافت فایل اصل مقاله1,674,339
عندلیب, حسین. (1402). بررسی و نقد فقهی- حقوقی نظریه لزوم جدایى زن یا مردِ مسلمان‌شده از همسر اهل کتاب و کافرِ خود. مطالعات فلسفی کلامی, 1(2), 73-94. doi: 10.22034/cild.2024.8990
حسین عندلیب. "بررسی و نقد فقهی- حقوقی نظریه لزوم جدایى زن یا مردِ مسلمان‌شده از همسر اهل کتاب و کافرِ خود". مطالعات فلسفی کلامی, 1, 2, 1402, 73-94. doi: 10.22034/cild.2024.8990
عندلیب, حسین. (1402). 'بررسی و نقد فقهی- حقوقی نظریه لزوم جدایى زن یا مردِ مسلمان‌شده از همسر اهل کتاب و کافرِ خود', مطالعات فلسفی کلامی, 1(2), pp. 73-94. doi: 10.22034/cild.2024.8990
عندلیب, حسین. بررسی و نقد فقهی- حقوقی نظریه لزوم جدایى زن یا مردِ مسلمان‌شده از همسر اهل کتاب و کافرِ خود. مطالعات فلسفی کلامی, 1402; 1(2): 73-94. doi: 10.22034/cild.2024.8990

بررسی و نقد فقهی- حقوقی نظریه لزوم جدایى زن یا مردِ مسلمان‌شده از همسر اهل کتاب و کافرِ خود

گفتمان حقوق اسلامی معاصر
دوره 1، شماره 2، اسفند 1402، صفحه 73-94    اصل مقاله (399.97 K)
نوع مقاله: مقاله پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/cild.2024.8990
نویسنده
حسین عندلیب*
استادیار گروه معارف اسلامی، واحد قم، دانشگاه آزاد اسلامی، قم، ایران
چکیده
یکى از قوانین نکاح در فقه و حقوق اسلامى، تطابق دین زوجین است. بر همین اساس، مشهور فقها، نکاح دائمى مسلمان با اهل کتاب و نکاح دائمى‌ و موقت با کافر را جایز نمى‌دانند. پرسش اصلی پژوهش حاضر این است که: «اگر فرد کتابى یا کافر، مسلمان شد، نکاح وی باقى است یا باید از همسر خود جدا شود». مشهور فقهای معاصر در مورد اهل کتاب، به بقاى نکاح، حکم کرده‌اند، اما در مورد کافر، حکم به جدایى داده‌اند. از رهگذر تحلیل­های انجام شده، می­توان دیدگاه دیگری را که حائز اهمیت باشد، برگزید. پژوهش حاضر با واکاوى ادله و تبیین و برداشت صحیح از روایات و همچنین دیدگاه مشهور قدما، به بیان نوآوری‌های دیدگاه جدید در این مسأله می­پردازد. این نوشتار، یک پژوهش توصیفی - تحلیلی است. یافته این پژوهش، آن است که دیدگاه برگزیده نسبت به فتواى مشهور معاصران، ترجیح داشته و با لسان روایات، همخوانى بیشتری دارد. در قوانین ایران نیز هرچند به صراحت در خصوص این مسأله، مقرره­ای بیان نشده است، طبق اصل 167 قانون اساسی، باید به فقه و فتوای معتبر فقها مراجعه کرد. روشن است که با استناد به منابع فقهی معتبر یا فتاوای فقهایی که استدامه نکاح زن مسلمان با کتابی یا کافر را بدون اشکال می­دانند، مانع حقوقی یا فقهی برای این دیدگاه، وجود نخواهد داشت.
 
کلیدواژه‌ها
نکاح؛ اهل کتاب؛ کافر؛ ادله فقهى؛ تحلیل حقوقی
مراجع
* قرآن کریم

  1. ابن بابویه، محمد بن على. (1378ق). عیون أخبار الرضا علیه السلام، محقق / مصحح: مهدى لاجوردى، تهران: نشر جهان.
  2. امامی، سید حسن. (1340ش). حقوق مدنی، تهران: اسلامیه.
  3. بحرانى، آل­عصفور، یوسف بن احمد بن ابراهیم. (1405ق). الحدائق الناضرة فى أحکام العترة الطاهرة، محقق/ مصحح: محمدتقى ایروانى و سید عبدالرزاق مقرم، قم: دفتر انتشارات اسلامى.
  4. بروجردى، آقا سیدحسین و جمعى از علماى حوزه علمیه قم. (1386ش). جامع أحادیث الشیعة، تهران: فرهنگ سبز.
  5. حمیرى، عبد الله بن جعفر. (1413ق). قرب الإسناد، قم: آل البیت :.
  6. زنجانى، سید موسى شبیرى. (1419ق). کتاب نکاح، قم: موسسه پژوهشى رأى پرداز.
  7. شیخ حرّ عاملى، محمد بن حسن. (1409ق). وسائل الشیعة، قم: موسسة آل­البیت :.
  8. طباطبایى، سید محمدحسین. (1417ق). المیزان فى تفسیر القرآن، قم: دفتر انتشارات اسلامى.
  9. طبرسى، فضل بن حسن. (1372ش). مجمع البیان فى تفسیر القرآن، تحقیق: محمدجواد بلاغى، تهران: ناصر خسرو.
  10. مجلسى، محمدتقى. (1406ق). روضة المتقین فى شرح من لا یحضره الفقیه، محقق / مصحح: موسوى کرمانى، حسین و على­پناه اشتهاردى، قم: کوشانبور.
  11. مجلسى، محمدباقر. (1403ق). بحار الانوار، بیروت: دار الکتب العلمیة.
  12. مروارید، على‌اصغر (گردآورنده). (1410ق). سلسلة الینابیع الفقهیة، بیروت: الدار الاسلامیة.
  13. مظاهرى، حسین، درس خارج فقه، قابل دسترسى در:
http://www.eshia.ir/feqh/archive/text/noori/feqh/87/870926.

  1. مغربى، ابو حنیفه. (1385ش). نعمان بن محمد تمیمى، دعائم الإسلام، قم: آل‌البیت :.
  2. مفید، محمد بن محمد. (1413ق). مجموعه مصنفات الشیخ المفید، قم: الموتمر العالمى لالفیه الشیخ المفید.
  3. مکارم شیرازى، ناصر و همکارن. (1374ش). تفسیر نمونه، تهران: دار الکتب الإسلامیة.
  4. حائرى طباطبایى، سید على. (1418ق). ریاض المسائل فى تحقیق الأحکام بالدلائل، محقق/ مصحح: محمد بهره‌مند و دیگران، قم: موسسه آل­البیت :.
  5. حسینى حائرى، سید کاظم. (بی­تا). اسلام الزوجة الکتابیة، مجلة فقه أهل البیت :، ج44، ص22 ـ 10، قم: دائرة المعارف فقه اسلامى بر مذهب اهل بیت :، دسترسى در نرم افزار جامع فقه اهل بیت:
  6. خوانسارى، سید احمد بن یوسف. (1405ق). جامع المدارک فى شرح مختصر النافع، محقق/ مصحح: على اکبر غفارى، قم: اسماعیلیان.
  7. سبزوارى، سید عبدالأعلى. (1413ق). مهذّب الأحکام فى بیان الحلال و الحرام، قم: المنار.
  8. طوسى، ابو جعفر، محمد بن حسن. (1400ق). النهایة فى مجرد الفقه و الفتاوى، بیروت: دار الکتاب العربى.
  9. ــــــــــــ . (1407ق). تهذیب الأحکام، تهران: دار الکتب الإسلامیة.
  10. ــــــــــــ . (1390ش). الاستبصار فیما اختلف من الأخبار، تهران: دار الکتب الإسلامیة.
  11. ــــــــــــ . (1407ق). الخلاف، محقق/ مصحح: على خراسانی و دیگران، قم: دفتر انتشارات اسلامى.
  12. نجفى، محمد حسن. (1404ق). جواهر الکلام فى شرح شرائع الإسلام، محقق/ مصحح: عباس قوچانى و على آخوندى، بیروت: دار إحیاء التراث العربى.
  13. فیض کاشانى، محمد محسن. (بی­تا). مفاتیح الشرائع، قم: انتشارات کتابخانه آیة الله مرعشى نجفى.
  14. ــــــــــــــ . (1406ق). وافى، اصفهان: کتابخانه امام أمیر المؤمنین على علیه السلام.
آمار
تعداد مشاهده مقاله: 249
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 98


سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب