اخبار و اعلانات

 آمار

تعداد نشریات120
تعداد شماره‌ها1,364
تعداد مقالات10,247
تعداد مشاهده مقاله3,191,419
تعداد دریافت فایل اصل مقاله1,784,224
ابراهیمی, جواد, موسوی, سید نقی, مهدوی یگانه, جواد. (1402). قاعده اکرام در تربیت از منظر فقهی. مطالعات فلسفی کلامی, 10(20), 85-107. doi: 10.22034/mft.2024.17856.1330
جواد ابراهیمی; سید نقی موسوی; جواد مهدوی یگانه. "قاعده اکرام در تربیت از منظر فقهی". مطالعات فلسفی کلامی, 10, 20, 1402, 85-107. doi: 10.22034/mft.2024.17856.1330
ابراهیمی, جواد, موسوی, سید نقی, مهدوی یگانه, جواد. (1402). 'قاعده اکرام در تربیت از منظر فقهی', مطالعات فلسفی کلامی, 10(20), pp. 85-107. doi: 10.22034/mft.2024.17856.1330
ابراهیمی, جواد, موسوی, سید نقی, مهدوی یگانه, جواد. قاعده اکرام در تربیت از منظر فقهی. مطالعات فلسفی کلامی, 1402; 10(20): 85-107. doi: 10.22034/mft.2024.17856.1330

قاعده اکرام در تربیت از منظر فقهی

مطالعات فقه تربیتی
دوره 10، شماره 20، اسفند 1402، صفحه 85-107    اصل مقاله (330.31 K)
نوع مقاله: مقاله پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/mft.2024.17856.1330
نویسندگان
جواد ابراهیمی1؛ سید نقی موسوی2؛ جواد مهدوی یگانه* 3
1گروه علوم تربیتی، جامعة المصطفی العالمیة، قم، ایران
2گروه آموزشی علوم تربیتی دانشگاه فرهنگیان
3دانشجوی دکتری گروه فقه تربیتی جامعة المصطفی العالمیة، قم، ایران
چکیده
«کرامت» انسان در عصر حاضر به خصوص، در اعلامیه حقوق بشر، مورد توجه قرار گرفته است؛ اما «کرامت ذاتی و اکتسابی» انسان، از دیرباز در ادیان آسمانی مطرح بوده است. «کرامت» می‌تواند یکی از مبانی انسان شناختی تربیت باشد و «إکرام»، بعنوان یک اصل بر تمام اقدامات تربیتی حاکم گردد. «فقه تربیتی» به مثابه دانشی نو در تربیت‌پژوهی، درحال رشد است و صورت‌بندی قواعد در آن اهمیت مضاعف دارد. مسأله نوشتار حاضر، امکان‌سنجی ملاحظه «إکرام» به عنوان یک «قاعده» در فقه تربیتی است که با روش اجتهادی برای اثبات مفاد این قاعده، مستندات قاعده را می‌کاود. نتایج تحقیق نشان می‌دهد، «إکرام» به لحاظ مفهومی «به هر اقدامی اشاره دارد که شخص نسبت به دیگری انجام می‌دهد تا شرافت او حفظ شود یا هر اقدامی است که شرافت فرد را حفظ می‌کند». بر اساس دلیل قرآنی آیه هفتادم سوره اسراء، «اصل قاعده اکرام»، قابل اثبات است و بر اساس ادله عقلی و نقلی، نظیر دلالت روایت «أکرموا اولادکم» و دلالت بسیاری از روایات منقول درباره «سیره و گفتار معصومین»، إکرام کودکان «مستحب» است و حکم رعایت کرامت متربیان در تربیت، «مستحب» است. معتبرترین دلیل بر این امر، آیه هفتاد سوره اسراء، و تضافر روایاتی است که در خصوص «تکریم کودکان» وارد شده است. این تحقیق نشان داده که إکرام در جایجای تربیت مصداق دارد و در مباحث مختلف فقه تربیتی قابل تطبیق است و استحباب إکرام، به شایستگی می‌تواند در قامت یک قاعده فقهی، در قلمروی فقه تربیتی بکار رود.
کلیدواژه‌ها
کرامت؛ فقه تربیتی؛ تربیت اسلامی؛ حقوق کودک؛ توهین؛ تحقیر
مراجع

 

  1. ابن بابویه، محمد بن على، الأمالی، تهران، ششم، 1376ش.
  2. ابن بابویه، محمد بن على، من لا یحضره الفقیه، قم، دوم، 1413 ق.
  3. ابن فارس، احمد، معجم مقاییس اللغة، مکتب الاعلام الاسلامی، قم، اول، 1404ق.
  4. ابن منظور، محمد بن مکرم، لسان العرب، دارالفکر، بیروت، سوم، 1414ق.
  5. اعرافی، علیرضا، تربیت فرزند با رویکرد فقهی، موسسه اشراق و عرفان، سوم، 1400ش.
  6. اعرافی، علیرضا، فقه تربیتی، جلد ۸، قم، موسسه فرهنگی هنری اشراق و عرفان، 1395 ه‍.ش.
  7. اعرافی، علیرضا، قواعد فقهی، ج 1، نشر اشراق و عرفان، اول، 1393.
  8. اعرافی، علیرضا، مباحث درس خارج آیه الله اعرافی، فقه روابط اجتماعی-موضوع اکرام و اهانت- سال1401- 1400.
  9. انصاری، قدرت الله، موسوعه احکام الأطفال و ادلتها، مرکز فقه الائمه الاطهار، اول، 1426ق.
  10. انصاری، مرتضی، المکاسب، مجمع الفکر الاسلامی، الاولی، 1420ق.
  11. ترابی شهرضایی، اکبر، پژوهشی در علم رجال، نشر المصطفی، قم، سوم، 1397 ش/ 1440 ق.
  12. جوادی آملی، عبدالله، کرامت در قرآن، نشر فرهنگی رجاء، پنجم، 1376.
  13. جوادی آملی، عبدالله، نسبت دین و دنیا، نشر اسراء، قم، 1381ش.
  14. حقیقت پور، حسین، کرامت انسان در فقه و حقوق اسلامی، دانشگاه امام صادق علیه السلام، تهران، اول، 1392ش.
  15. حقیقت پور، حسین، «پژوهشی پیرامون مبانی حق کرامت انسان در منابع احکام»، مجله فقه و اصول، بهار 1392، شماره 92
  16. حقیقت پور، حسین، ناصری مقدم، حسین، «جایگاه کرامت در فرایند استنباط احکام»، نشریه فقه و اصول، پاییز 1392، ش 94.
  17. خویى، سید ابو القاسم موسوى، معجم رجال الحدیث، مرکز نشر آثار شیعه، اول، 1374ش.
  18. داودی، حسینی نژاد، سیره تربیتی پیامبر و اهل بیت(، سمت، دهم، 1397ش.
  19. شبیری زنجانى، سید موسى، کتاب نکاح، مؤسسه راى‌پرداز، قم، اول، 1419 ه‍ ق.
  20. شیرازى، ناصر مکارم، أنوار الفقاهة - کتاب التجارة، قم، اول، 1426 ه‍ ق.
  21. طبرسى، حسن بن فضل، مکارم الأخلاق، قم، چهارم، 1412 ق / 1370 ش.
  22. طبسی، محمدجواد، حقوق فرزندان در مکتب اهل بیت (، دفتر تبلیغات، دوم، 1376ش.
  23. طوسى، ابو جعفر، محمد بن الحسن، تهذیب الأحکام (تحقیق خرسان)، تهران، چهارم، 1407 ق.
  24. طوسى، ابو جعفر، محمد بن حسن، الأمالی، دار الثقافة، قم، اول، 1414ق.
  25. فراهیدى، خلیل بن أحمد، کتاب العین، قم، دوم، 1409ق.
  26. کلینی، محمد بن یعقوب، دارالکتب الاسلامیة، تهران، چهارم، 1407ق.
  27. مجلسی، محمدباقر، بحار الانوار، داراحیا التراث العربی، بیروت، دوم، 1403.
  28. مجلسى، محمدتقى بن مقصودعلى، روضة المتقین فی شرح من لا یحضره الفقیه، قم، دوم، 1406 ق.
  29. نجفى، صاحب الجواهر، محمد حسن، جواهر الکلام فی شرح شرائع الإسلام، دار إحیاء التراث العربی، بیروت، هفتم، 1404ق.
30.هاشمی شاهرودی، موسوعة الفقه الاسلامی طبقا لمذهب اهل البیت (، موسسه دائره معارف الفقه الاسلامی، قم، 1431ق، 2010م.

آمار
تعداد مشاهده مقاله: 220
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 148


سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب