فهرست نشریات

  اخبار و اعلانات

 آمار

تعداد نشریات118
تعداد شماره‌ها1,255
تعداد مقالات9,395
تعداد مشاهده مقاله2,660,012
تعداد دریافت فایل اصل مقاله1,486,750
جعفری پور, احسان, روح اللهی امیری, زهرا. (1402). رویکرد ائمه اطهار به حقایق تاریخی با تأکید بر روایات تاریخی کتاب کافی. مطالعات فلسفی کلامی, 17(44), 95-116. doi: 10.22034/skh.2023.14636.1356
احسان جعفری پور; زهرا روح اللهی امیری. "رویکرد ائمه اطهار به حقایق تاریخی با تأکید بر روایات تاریخی کتاب کافی". مطالعات فلسفی کلامی, 17, 44, 1402, 95-116. doi: 10.22034/skh.2023.14636.1356
جعفری پور, احسان, روح اللهی امیری, زهرا. (1402). 'رویکرد ائمه اطهار به حقایق تاریخی با تأکید بر روایات تاریخی کتاب کافی', مطالعات فلسفی کلامی, 17(44), pp. 95-116. doi: 10.22034/skh.2023.14636.1356
جعفری پور, احسان, روح اللهی امیری, زهرا. رویکرد ائمه اطهار به حقایق تاریخی با تأکید بر روایات تاریخی کتاب کافی. مطالعات فلسفی کلامی, 1402; 17(44): 95-116. doi: 10.22034/skh.2023.14636.1356

رویکرد ائمه اطهار به حقایق تاریخی با تأکید بر روایات تاریخی کتاب کافی

مجله سخن تاریخ
مقاله 4، دوره 17، شماره 44، دی 1402، صفحه 95-116    اصل مقاله (1.14 M)
نوع مقاله: علمی پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/skh.2023.14636.1356
نویسندگان
احسان جعفری پور* 1؛ زهرا روح اللهی امیری2
1دانشجوی دکترای تاریخ اسلام دانشگاه باقرالعلوم(ع)، قم، ایران
2استادیار گروه تاریخ، دانشگاه باقرالعلوم(ع)، قم، ایران
چکیده
ائمه اطهار یکی از رسالت‌های خویش را رساندن حقیقت تاریخی به مسلمانان می‌دانستند، بنابراین در مواردی که احساس کردند پنهان بودن حقایق، باعث لطمه به دین اسلام شده است، به روشنگری تاریخی ‌پرداختند. این تحقیق در پی پاسخ به این پرسش است که انگیزه و اهداف ائمه اطهار در بیان حقایق تاریخی چه بود؟ چه موانعی در برابر بازگویی این حقایق وجود داشت؟ و در این میان، کدام رویکرد برای آنان دارای اهمیت بیشتری بوده است؟ تحلیل محتوای کیفی، 285 روایت تاریخی کتاب کافی (اصول و فروع) را نشان می‌دهد، که در دو بخش جلوگیری از تحریف معنوی آیات قرآن و جلوگیری از تحریف تاریخ پیامبران پیشین و سیره پیامبر اکرم قابل رصد است. از جمله موانع اصلی روشن شدن حقایق تاریخی، دشمنی بنی امیه با امام علی و نفوذ اسراییلیات به جوامع حدیثی مسلمانان بود. ائمه اطهار با درک این موانع، و با هدف مصونیت قرآن از تحریف معنوی ، حفظ و حراست از سنت‌های پیامبر اکرم ، بازگو کردن مناقب و فضائل امام علی در جامعه، به تبیین حقایق تاریخی پرداختند. در این میان حجم بالایی از روایات، به تبیین مبانی فقهی با توجه به سیره پیامبر اکرم پرداخته است.
کلیدواژه‌ها
ائمه اطهار؛ رویکرد؛ حقایق تاریخی؛ کتاب کافی؛ روایت تاریخی
مراجع
  1. ابن‌ابی‌الحدید، 1404ق، شرح نهج البلاغه، تحقیق: ابراهیم محمد ابوالفضل، 10 جلد، چاپ اوّل، قم، مکتبه آیت‌الله مرعشی نجفی.
  2. ابن‌سعد، محمد، بی‌تا، الطبقات الکبری، 6 جلد، بیروت، دار صادر.
  3. ابن‌هشام، عبدالملک، بی‌تا، السیرة النبویة، تحقیق: مصطفی السقار و ابراهیم الابیاری و عبدالحفیظ شلبی، بیروت، دار المعرفة.
  4. امینى، عبدالحسین، 1416ق، الغدیر فی الکتاب والسنة والأدب‏، چاپ اوّل، قم‏، مرکز الغدیر للدراسات الاسلامیة.
  5. بلاذرى‏، احمد‌بن‌یحیى، 1417ق، انساب الاشراف، چاپ اوّل‏، بیروت‏، دار الفکر.
  6. برزویی، محمدرضا و جهانگیری فیض‌آبادی، احمد، 1397ش، «ظرفیت‌شناسی رویکرد راهبردی و آینده‌نگارانه به آموزه مهدویت در بستر تمدن نوین اسلامی»، مجله اندیشه مدیریت راهبردی، (23): 81 ـ 122.
  7. جعفر پیشه‌فرد، مصطفی، 1388، درآمدی بر فقه مقارن، چاپ اوّل، تهران، معاونت امور روحانیون بعثه مقام معظم رهبری.
  8. جعفریان، رسول، 1387، منابع تاریخ اسلام، چاپ سوم، قم، انتشارات انصاریان.
  9. حلی، حسن‌بن‌یوسف، 1411ق، رجال، چاپ دوم، نجف اشرف، دار الذخائر.
  10. خطیب بغدادی، ابوبکر احمد‌بن‌علی، بی‌تا، تاریخ بغداد، مدینه، المکتبة السلفیة.
  11. ذهبی، شمس‌الدین محمد، 1998م، سیر اعلام النبلاء، بیروت، مؤسسة الرسالة.
  12. راغب اصفهانی، حسین‌بن‌محمد، 1412ق، مفردات الفاظ قرآن کریم، بیروت، دار القلم/ دمشق‏، الدار الشامیة.
  13. رجبی، محمود، 1390، روش تفسیر قرآن، قم، چاپ چهارم، پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
  14. زرکشی، محمد، 1410ق، البرهان فی علوم القرآن، تحقیق: مرعشی و دیگران، بیروت، دار المعرفة.
  15. طباطبایی، سید محمدحسین، 1417ق، المیزان فی تفسیر القرآن، چاپ پنجم، قم، دفتر انتشارات اسلامى جامعه‏ مدرسین حوزه علمیه قم.
  16. طباطبایی، سید محمدکاظم، 1390، منطق فهم حدیث، چاپ اوّل، قم، مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی.
  17. طبری، محمد‌بن‌جریر، 1387ق، تاریخ الأمم و الملوک‏، چاپ دوم، بیروت‏، دار التراث.
  18. طوسی، محمد‌بن‌الحسن، 1407ق، تهذیب الأحکام، تحقیق: حسن موسوی خرسان، چاپ چهارم، تهران، دار الکتب الاسلامیة.
  19. عاملى‏، جعفر مرتضى، 1426ق،‏ الصحیح من سیرة النبی الأعظم‏، چاپ اوّل، قم‏، دار الحدیث.
  20. عسقلانى، ابن‌حجر، 1415ق، الإصابة فی تمییز الصحابة، چاپ اوّل، بیروت‏، دار الکتب العلمیة.
  21. عمید، حسن، 1375، فرهنگ فارسی عمید، چاپ پنجم، تهران، امیرکبیر.
  22. کریپندورف، کلوس، 1383، تحلیل محتوا مبانی روش‌شناسی، ترجمه: هوشنگ نایبی، تهران، نشر نی.
  23. کلینی، محمد‌بن‌یعقوب، 1429ق، الکافی، چاپ اوّل، قم، دار الحدیث.
  24. مامقانی، عبدالله، 1411ق، مقباس الهدایة فی علم الدرایة، قم، مؤسسة آل البیت لإحیاء التراث.
  25. مفید، محمد‌بن‌نعمان، 1413ق، الجمل و النصرة لسید العترة فی حرب البصرة، چاپ اوّل، قم‏، کنگره شیخ مفید.
  26. مکارم شیرازی، ناصر، 1374، تفسیر نمونه، تهران، دار الکتب الإسلامیة.
  27. ـــــ ، 1383، زهرا برترین بانوی جهان، چاپ یازدهم، قم، انشارات سرور.
  28. مهریزی، مهدی، 1397، حدیث شیعه، تهران، مؤسسه فرهنگی دین‌پژوهی بشرا.
  29. یعقوبی، احمد‌بن‌ابی‌یعقوب، 1358ق، تاریخ الیعقوبی، تحقیق: عبدالأمیر مهنا، بیروت، مؤسسة الأعلمی للمطبوعات.
آمار
تعداد مشاهده مقاله: 92
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 16


سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب