فهرست نشریات

  اخبار و اعلانات

 آمار

تعداد نشریات118
تعداد شماره‌ها1,255
تعداد مقالات9,395
تعداد مشاهده مقاله2,660,010
تعداد دریافت فایل اصل مقاله1,486,747
نجفی, فاطمه, شرفی, محبوبه. (1403). منازعات میان نهاد امارت و وزارت در دوره سلجوقی و خوارزمشاهی. مطالعات فلسفی کلامی, (), -. doi: 10.22034/skh.2023.16504.1436
فاطمه نجفی; محبوبه شرفی. "منازعات میان نهاد امارت و وزارت در دوره سلجوقی و خوارزمشاهی". مطالعات فلسفی کلامی, , , 1403, -. doi: 10.22034/skh.2023.16504.1436
نجفی, فاطمه, شرفی, محبوبه. (1403). 'منازعات میان نهاد امارت و وزارت در دوره سلجوقی و خوارزمشاهی', مطالعات فلسفی کلامی, (), pp. -. doi: 10.22034/skh.2023.16504.1436
نجفی, فاطمه, شرفی, محبوبه. منازعات میان نهاد امارت و وزارت در دوره سلجوقی و خوارزمشاهی. مطالعات فلسفی کلامی, 1403; (): -. doi: 10.22034/skh.2023.16504.1436

منازعات میان نهاد امارت و وزارت در دوره سلجوقی و خوارزمشاهی

مجله سخن تاریخ
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 01 مرداد 1403    اصل مقاله (444.33 K)
نوع مقاله: علمی پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/skh.2023.16504.1436
نویسندگان
فاطمه نجفی1؛ محبوبه شرفی* 2
1دانشجوی دکتری گروه تاریخ ، واحد یادگار امام خمینی (ره)شهرری ،.دانشگاه آزاد اسلامی ،تهران ،ایران
2دانشیار گروه تاریخ ، دانشکده علوم انسانی ،واحد تهران مرکزی ،دانشگاه آزاد اسلامی ،تهران،ایران
چکیده
این پژوهش درصدد است به تحلیل منازعات نهاد امارت(اهل شمشیر) و وزارت(اهل قلم) در دوره‌ سلجوقی و خوارزمشاهی با تاکید بر مهم ترین پیامدهای آن بپردازد. بر این اساس، نتایج پژوهش مبتنی بر روش تاریخی حاکی از آن است که نهاد وزارت از ارکان اصلی حکومت و نهاد امارت تأمین کننده‌ نیروی نظامی در این دوران به‌شمار می‌رفتند. چنانچه تشکیل ارتش ثابت در دوره‌ سلجوقی، به‌کارگیری نظام اقطاع‌داری و تقویت پایه‌های اقتصادی امیران، سبب تبدیل شدن اهل شمشیر به اشراف نظامی شد. کاهش اراضی تحت تسلط سلطان، تکیه‌ به نیروی نظامی امیران و تغییر نقش امیران اتابک از نقش اجتماعی به سیاسی سبب قدرت‌گیری هر چه بیشتر امیران و افزایش تمایلات گریز از مرکز آنان شد. در دوره‌ خوارزمشاهی نیز با ادامه‌ به کارگیری نظام اقطاع‌داری و اتابکی، قدرت امیران حفظ شد.دیگر یافته‌های پژوهش نشان می دهد: در دوره ضعف حکام خوارزمشاهی و سلجوقی، امرا با استفاده از ضعف حکومت مرکزی و دیوانسالاری، بر تمایلات گریز از مرکز خود افزوده و در نتیجه با تشکیل حکومت‌ها و دودمان‌های مستقل در تجزیه حکومت مؤثر واقع شدند.
واژگان کلیدی: سلجوقیان، خوارزمشاهیان، منازعات، نهاد امارت، نهاد وزارت.
کلیدواژه‌ها
سلجوقی؛ خوارزمشاهی؛ منازعات؛ نهاد امارت؛ نهاد وزارت
مراجع
  1. ابن اثیر، عزالدین علی(1368)، تاریخ کامل بزرگ اسلام و ایران، ترجمه ابوالقاسم حالت و عباس خلیلی، ج 26، تهران: علمی.
  2. اقبال آشتیانی، عباس(1338)، وزارت در عهد سلاطین بزرگ سلجوقی، به کوشش محمد تقی دانش پژوه و یحیی ذکاء، تهران: دانشگاه تهران.
  3. ـــــــــــــ،(1346)، تاریخ مفصل ایران(از صدر اسلام تا انقراض قاجاریه)، به کوشش محمد دبیر سیاقی، بی جا: انتشارات کتابخانه خیام.
  4. ـــــــــــ،(1389)، تاریخ مغول، تهران: موسسه انتشارات نگاه.
  5. بارتولد، واسیلی ولادیمیروویچ (1366)، ترکستان نامه، ترجمه کریم کشاورز، ج 1 و 2، تهران: آگاه.
  6. بغدادی، بهاءالدین محمد بن مؤید،(1385)، التوسل الی الترسل، مقدمه و تصحیح احمد بهمنیار، تهران: اساطیر.
  7. بنداری اصفهانی(1356)، تاریخ سلسه سلجوقی( زبده النصره و نخبه العصره)، ترجمه محمد حسین جلیلی، تهران: انتشارات بنیاد فرهنگ ایران.
  8. پطروشفسکی، ایلیا پائولوویچ (1357)، کشاورزی و مناسبات ارضی در ایران عهد مغول، ترجمه کریم کشاورز، ج2، تهران: نیل.
  9. جوینی، عطاملک(1375)، تاریخ جهانگشا، به کوشش محمد بن عبدالوهاب قزوینی، تهران: دنیای کتاب.
  10. حسن­زاده، اسماعیل(1383)، تاریخ ایران در عهد خوارزمشاهیان سه دهه­ی واپسین، تهران: پارسه.
  11. خسروبیگی، هوشنگ(1386)،«جغرافیای تاریخی خوارزم»، پژوهش­های تاریخی دانشگاه سیستان و بلوچستان.
  12. ـــــــــــــــــــ، (1391)، سازمان اداری خوارزمشاهیان، تهران: فرهنگستان زبان و ادب فارسی.
  13. ـــــــــــــــــــ،(1383)، «نظام اداری ایران در دوره­­ی خوارزمشاهیان»، پایان نامه­ی دکتری، تبریز، دانشگاه تبریز.
  14. خلعتبری، اللهیار، شرفی، محبوبه(1380)، تاریخ خوارزمشاهیان، تهران: سمت.
  15. خوارزمی‌، محمد،(1895م)، مفاتیح‌ العلوم، به‌ کوشش‌ فان‌ فلوتن‌، لیدن‌: ۱۸۹۵م.
  16. راوندی، محمدبن علی بن سلیمان(1363)، راحة الصدور و آیة السرور در تاریخ آل سلجوق، تصحیح محمد اقبال، تهران: علمی.
  17. رضوی، سید ابوالفضل؛ خسروبیگی، هوشنگ؛ سلیمانی، علی(1395)،« جایگاه سیاسی امارت در همگرایی جامعه و حکومت ایرانی در دوره­ی اسلامی»، تاریخ اسلام، تابستان، سال هفدهم، شماره 2.
  18. زمخشری‌، محمود،(1404ق)، اساس‌ البلاغة، بیروت‌.
  19. شیخ نوری، محمد امیر؛ خسروبیگی، هوشنگ(1383)، «نگاهی به تشکیلات اداری ایران در دوره­ی خوارزمشاهیان»، پیک نور، تابستان، شماره 6.
  20. فقیر رونقی، مهرداد،(1388)، «بارزترین علل فروپاشی سلسله­ی سلجوقی»، پایان نامه کارشناسی ارشد، تهران، دانشگاه پیام نور.
  21. قفس­اوغلی، ابراهیم(1367)، تاریخ دولت خوارزمشاهیان، تهران: گستره.
  22. کلوزنر، کارلا(1381)، دیوانسالاری در عهد سلجوقی، ترجمه یعقوب آژند، تهران: امیرکبیر.
  23. لمبتون، آن، ک، س(1372)، تداوم و تحول در تاریخ میانه­ی ایران، ترجمه یعقوب آژند، تهران: نی.
  24. ـــــــــــــــــ،(1385)، سیری در تاریخ بعد از اسلام، ترجمه یعقوب آژند، تهران: امیرکبیر.
  25. منتجب الدین بدیع، علی بن احمد،(1329)، کتاب عتبة الکتبة: مجموعه مراسلات دیوان سلطان سنجر، تصحیح محمد قزوینی و عباس اقبال آشتیانی، تهران: شرکت سهامی.
  26. منشی کرمانی، ناصر الدین،(1364) نسائم الاسحار من لطائم الاخبار، تهران: اطلاعات.
  27. منصوری، علی،(1394)، «تعاملات و تقابلات امارت و وزارت در عهد ایلخانان (736-656 ه)»، پایان نامه­ی دکتری، تهران، دانشگاه خوارزمی.
  28. نخجوانی، محمد بن هندوشاه(1343)، تجارب السلف، تصحیح اقبال، تهران: طهوری.
  29. نسوی، شهاب­الدین (1365)، سیرت جلال­الدین منکبرنی، تصحیح مجتبی مینوی، تهران: علمی فرهنگی.
  30. نورالدین منشی،(1381)، وسائل الرسائل و دلائل الفضائل، به کوشش رضا سمیع زاده، تهران: انجمن آثار و مفاخر فرهنگی.
  31. وطواط، رشیدالدین،(1338)، نامه­های رشیدالدین، به تصحیح قاسم تویسرکانی، تهران: دانشگاه تهران.
  32. ولی زاده، عزت،(1391)، «امارت و امیران در عهد سلجوقیان و خوارزمشاهیان ( با تأکید بر نقش سیاسی، اجتماعی و اقتصادی امیران)»، پایان نامه کارشناسی ارشد، اهواز، دانشگاه شهید چمران.
  33. همدانی، رشیدالدین فضل الله،(1373)،جامع‌التواریخ، به تصحیح محمد روشن و مصطفوی موسوی، تهران: البرز.
  34. یوسفی­فر، شهرام؛اصغری،بهزاد(1392)« بررسی تأثیر پایگاه اجتماعی، سیاسی امرای نظامی سلجوقی در گرایش­های سیاسی امرا»، پژوهش­نامه­ی تاریخ اجتماعی و اقتصادی، بهار و تابستان، سال دوم، شماره اول.
آمار
تعداد مشاهده مقاله: 118
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 96


سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب