اخبار و اعلانات

 آمار

تعداد نشریات120
تعداد شماره‌ها1,350
تعداد مقالات10,139
تعداد مشاهده مقاله3,047,052
تعداد دریافت فایل اصل مقاله1,720,428
رضایی هفتادر, حسن, ولیزاده, مرتضی, ریاحی مهر, باقر. (1403). آسیب‌شناسی آرای رابسون درباره اعتبارسنجی اسانید احادیث اسلامی. مطالعات فلسفی کلامی, 11(20), 379-400. doi: 10.22034/pht.2024.18391.1501
حسن رضایی هفتادر; مرتضی ولیزاده; باقر ریاحی مهر. "آسیب‌شناسی آرای رابسون درباره اعتبارسنجی اسانید احادیث اسلامی". مطالعات فلسفی کلامی, 11, 20, 1403, 379-400. doi: 10.22034/pht.2024.18391.1501
رضایی هفتادر, حسن, ولیزاده, مرتضی, ریاحی مهر, باقر. (1403). 'آسیب‌شناسی آرای رابسون درباره اعتبارسنجی اسانید احادیث اسلامی', مطالعات فلسفی کلامی, 11(20), pp. 379-400. doi: 10.22034/pht.2024.18391.1501
رضایی هفتادر, حسن, ولیزاده, مرتضی, ریاحی مهر, باقر. آسیب‌شناسی آرای رابسون درباره اعتبارسنجی اسانید احادیث اسلامی. مطالعات فلسفی کلامی, 1403; 11(20): 379-400. doi: 10.22034/pht.2024.18391.1501

آسیب‌شناسی آرای رابسون درباره اعتبارسنجی اسانید احادیث اسلامی

پژوهشنامه علوم حدیث تطبیقی
مقاله 15، دوره 11، شماره 20، شهریور 1403، صفحه 379-400    اصل مقاله (620.83 K)
نوع مقاله: مقاله پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/pht.2024.18391.1501
نویسندگان
حسن رضایی هفتادر* 1؛ مرتضی ولیزاده2؛ باقر ریاحی مهر3
1دانشیار گروه علوم قرآن و حدیث دانشکدگان فارابی دانشگاه تهران، ایران، (نویسنده مسئول)
2دانشجوی دکتری دانشگاه قم، ایران
3استاد حوزه و دانشگاه
چکیده
خاورشناسان به بررسی إسانید احادیث اسلامی پرداخته‌اند. جیمز رابسون (James Robson) مستشرق اسکاتلندی، چگونگی شکل‌گیری إسناد در روایات اسلامی و همه‌گیری کاربرد آن بین محدثان قرون اولیه هجری را مورد پژوهش قرار داده است. وی تکامل إسناد را به صورت تدریجی می‌داند، او آغاز إسناددهی را در دهه 70 قرن اول هجری قلمداد می‌کند، ولی ضروری بودن داشـتن یـک زنجیره کامل سند را در اواخر قرن دوم هجری می‌داند و معتقد است که اسانید در قرن دوم هجری ساخته شده و با احادیث ساختگی، ترکیب و برای ترویج آنها به شخصیت‌ها و مراجع متقدم نسبت داده شده‌اند.
در پژوهش حاضر، دیدگاه‌های پیش‌گفته رابسون با روش تحلیلی - انتقادی بررسی شده‌اند. از رهگذر این جستار، با استفاده از شواهد تاریخی و روایی ثابت شد که برخلاف دیدگاه رابسون، زمان شکل‌گیری اسانید احادیث در زمان پیامبر(ص) بوده است. رابسون در بررسی اسانید احادیث اسلامی بر منابع اهل سنت تأکید دارد و در این جهت از منابع شیعی استفاده نکرده است.
کلیدواژه‌ها
رابسون؛ اسانید احادیث؛ فتنه؛ پیدایش إسناد اهل سنت؛ شیعه
مراجع
  1. ابن‌حنبل، أحمد‌‌ بن محمد، العلل و معرفة الرجال، تحقیق وصی‌‌الله‌‌ بن محمد عباس، ریاض: دارالخانی، ١٤٢٢ق.
  2. ابن‌حنبل، أحمد‌‌ بن محمد، مسند أحمد‌‌ بن حنبل، بیروت: مؤسسة الرسالة، 1416ق.
  3. ابن‌رجب حنبلی، عبدالرحمان‌‌ بن احمد، شرح علل الترمزی، تحقیق: صبحی جاسم حمید، بغداد: مطبعه العانی، بی‌تا.
  4. ابن‌عبد البر، یوسف‌‌‌ بن عبدالله، جامع بیان العلم و فضله، بیروت: دارالکتب العلمیة، 1421ق.
  5. ابن‌عدىّ، عبدالله‌‌ بن عدی، الکامل فى ضعفاء الرجال، تحقیق عادل احمد عبد الموجود و علی محمد معوض، بیروت: دارالکتب العلمیه، بی‌‌تا.
  6. احمدى میانجى، على، ‏ مکاتیب الرسول صلّى الله علیه و آله و سلّم، ‏ قم‏: دارالحدیث، 1419ق.‏
  7. اعظمی، محمد مصطفی، دراسات فی الحدیث النبوی و تاریخ تدوینه، بیروت: المکتب الاسلامی، ۱۴۱۳ق.
  8. آقا‌‌بزرگ تهرانى‌، محمدمحسن، الذریعة إلى تصانیف الشیعة، قم‏: اسماعیلیان، 1408ق.
  9. بخاری، محمد بن اسماعیل، ‌صحیح البخاری، قاهره: وزارة الاوقاف، 1410ق.
  10. بهاءالدین، محمد، المستشرقون و الحدیث النبوی، بیروت: دارالفکر، ۱۴۲۰ق.
  11. ترمذی، محمد بن عیسی، سنن الترمذی، قاهره: دارالحدیث، 1419ق.
  12. ثقفى، ابراهیم‌‌ بن محمد، الغارات، قم‏: بی‌‌نا، 1410ق.
  13. خطیب، محمد عجاج، السنة قبل التدوین، بیروت: دارالفکر، 1400ق.
  14. خطیب بغدادی، احمد بن علی، الکفایة فی علم الروایة، حیدرآباد: دائرة‌‌المعارف‌‌العثمانیة، 1357ق.
  15. دارمی، عبدالله بن عبدالرحمن، سنن الدارمی، ریاض: مرکز التراث الثقافی المغربی، 1421ق.
  16. دسترنج، فاطمه، «بررسی تطبیقی مبانی و روش‌های حدیث‌پژوهی جیمز رابسون و خوتیر ینبل»، حدیث‌پژوهی، شماره 22، پاییز و زمستان 1398ش.
  17. رابسون، جیمز، «إسناد در روایات اسلامی»، ترجمه مرتضی شوشتری، علوم حدیث، شماره 45 و 46، پاییز و زمستان 1386ش.
  18. شرف‌الدین، سید عبدالحسین، المراجعات، بی‌‌جا، مؤسسه الوفاء، بی‌‌تا.
  19. شریف رضی، محمد بن حسین، نهج البلاغة، تحقیق: صبحی صالح، قم‏: مؤسسة دارالهجرة، 1414ق.
  20. شینی میرزا، سهیلا، پایان‌نامه مستشرقان و حدیث نقد و بررسی دیدگاه‌های گلدزیهر و شاخت، دانشکده اصول‌الدین، پاییز ۱۳۸۴ش.
  21. صدر، سید حسن، تأسیس الشیعه لعلوم الاسلام، عراق: مرکز النشر و الطباعه، ١٣٧٠ق.
  22. صدوق، محمد‌‌ بن على، الخصال، قم‏، بی‌‌نا، 1362‌‌ش.
  23. صفار، محمد بن حسن، بصائر الدرجات فی فضائل آل محمّدb‏، تحقیق: محسن‌‌ بن عباسعلى کوچه‌باغی، ‏قم‏: مکتبة آیة الله المرعشی النجفی‏، 1404ق‏.
  24. ضیف، شوقی، تاریخ الادب العربی (العصر الاسلامی)، قاهره: دارالمعارف، بی‌تا.
  25. طبری، محمد بن جریر، تاریخ الامم و الملوک، تحقیق محمد ابوالفضل ابراهیم، بیروت: دارالتراث، ۱۳۸۷ق.
  26. طوسى، محمد بن حسن، تهذیب الأحکام، تحقیق: حسن الموسوى خرسان، تهران: دارالکتب الإسلامیه، 1407ق‏.
  27. عبداللهى خوروش، حسین، فرهنگ اسلام‏شناسان خارجى، اصفهان: مؤسسه مطبوعاتى مطهر، 1344ش.
  28. عتر، نورالدین، منهج النقد فی علوم الحدیث، دمشق: دارالفکر، ١٣٩٩ق.
  29. عزیزی، علی‌‌ بن احمد، السراج المنیر شرح الجامع الصغیر، بی‌‌جا، چاپ ‌سنگی، بی‌تا.
  30. عقیقی، نجیب، المستشرقون، قاهره: دارالمعارف، 1965م.
  31. عمری، اکرم ضیاء، بحوث فی تاریخ السنه المشرفه، مدینه: مکتبه العلوم و الحکم، ١٤١٥ق.
  32. کریمی مقدم، صادق و سید رضا مؤدب، «بررسی دیدگاه خوتیر ینبل درباره تاریخ‌گذاری خاستگاه اسناد حدیث»، تحقیقات علوم قرآن و حدیث، شماره 43، پاییز 1398ش.
  33. کریمی‌‌نیا، مرتضی، کتاب‌‌شناسی مطالعات قرآنی در زبان‌‌های اروپایی، قم‏: موسسه فرهنگی ترجمان وحی، 1391ش.
  34. کلینى، محمد‌‌ب ن یعقوب،‏ الکافی، تحقیق: علی‌‌اکبر غفارى و محمد آخوندى، تهران: دارالکتب الإسلامیة، 1407ق‏.
  35. مالک بن انس، الموطأ (روایة الشیبانی)، قاهره: وزارة الاوقاف، 1414ق.
  36. مسعودی، على‌‌ بن حسین، التنبیه و الإشراف، تحقیق: عبدالله إسماعیل الصاوی، قاهرة: دارالصاوی، بی‌تا.
  37. مسلم‌‌ بن حجاج نیشابوری، ‌صحیح مسلم: قاهره، دارالحدیث، 1412ق.
  38. مشکین‏نژاد، پرویز، فرهنگ خاورشناسان، تهران: پژوهشگاه علوم انسانى و مطالعات فرهنگى، 1393ش.
  39. مطیری، حاکم عبیسان، تاریخ تدوین السنه و شبهات المستشرقین، کویت: جامعه الکویت، 2002م.
  40. مهدوی‌راد، محمدعلی، تدوین الحدیث عند الشیعه الامامیه، طهران، هستی‌نما، ١٤٣١ق.
  41. نجاشی، احمد بن علی، رجال النجاشی، قم‏: مؤسسة النشر الإسلامی، 1365ش.
  42. یعقوبی، احمد بن ابی‌یعقوب، تاریخ الیعقوبی، بیروت: دار صادر، بی‌تا.
  43. Gardet L., «fitna», the Encyclopedia of Islam, Lieden, Brill, vol. 2, p. 930-931, 1991.
  44. Robson James, «Hadith», the Encyclopedia of Islam, Lieden, Brill, vol. 3, p. 23-28, 1986.
  45. , «The Isnād in Muslim Tradition», Ḥadīth, p. 163-174, 2004.
 

آمار
تعداد مشاهده مقاله: 146
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 100


سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب